شكست دور ديگري از مذاكرات ميان نيكوس آناستازيادس، رهبر قبرس يونانينشين و مصطفي آكينجي، رهبر بخش تركنشين در مونت پلرين سوييس بار ديگر اميدهاي ايجاد يك قبرس متحد پس از جدايي ٤٢ ساله اين كشور را در كوتاهمدت كمرنگ كرد.
محمود فاضلی در اعتماد نوشت: شكست دور ديگري از مذاكرات ميان نيكوس آناستازيادس، رهبر قبرس يونانينشين و مصطفي آكينجي، رهبر بخش تركنشين در مونت پلرين سوييس بار ديگر اميدهاي ايجاد يك قبرس متحد پس از جدايي ٤٢ ساله اين كشور را در كوتاهمدت كمرنگ كرد. بسياري اين دور مذاكرات را «آخرين» فرصت براي اتحاد مجدد قبرس كه جدايياش يكي از قديميترين مناقشات سياسي جهان است، ميدانستند. حتي به ادعاي دبيركل سازمان ملل، مردم جهان اميد فراواني دارند كه موضوع قبرس به روشهاي سياسي حل و فصل شود.
او از يونان، انگلستان و تركيه كه طبق قانون اساسي قبرس «كشورهاي ضامن» هستند، خواسته بود از مذاكرات صلح در سوييس پشتيباني كنند. در اين ميان وزير خارجه تركيه پيش از آغاز مذاكرات، سخنان اخير رييس پارلمان اروپا درباره تحريم اقتصادي تركيه را «تهديدآميز» و «بيارزش» خواند و مذاكرات براي اتحاد دوباره قبرس را «آخرين فرصت» دانست. به اعتقاد او بايد مذاكرات پنج جانبه با حضور رهبران دو منطقه قبرس، يونان، تركيه و سازمان ملل آغاز شود. اين مذاكرات از سوي خانم موگريني، مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا نيز با اعلام اين نكته كه توافق براي اتحاد قبرس، نقطه عطفي براي اروپا و خاورميانه خواهد بود مورد حمايت قرار گرفت.
به اعتقاد او اين توافق براي منطقهاي كه بيش از هر جاي ديگري در جهان نيازمند اعتماد به ديپلماسي و راهحل سياسي است، اهميت خواهد داشت و اتحاديه اروپا به طور كامل از مذاكرات صلح سوييس پشتيباني ميكند. شكست اين مذاكرات از سوي سازمان ملل رسما طي بيانيهاي مورد تاييد قرار گرفت و اعلام شد كه با وجود تمامي تلاشها، دوطرف نتوانستند به تفاهم لازم براي تغيير مرزها دست يابند. اين تفاهم لازمه آغاز مرحله آخر گفتوگوهاست. طرفين تصميم گرفتند در مورد اقدامات آتي مذاكرات بررسيهاي بيشتري انجام دهند. رهبران دو بخش قبرس درباره درصد قلمرويي كه زيرنظر بخش تركنشين باشد به يكديگر نزديك شده بودند. آكينجي ميزان ٢/٢٩ درصد و آناستازيادس ٢٨ درصد را براي اين بخش پيشنهاد كرده بودند اما مساله مناقشه آميز اين است كه كدام شهرها و روستاها در اين تقسيمبندي قرار گيرند.
مذاكرات قلمرويي با هدف هموار ساختن راه براي مذاكرات چندجانبه ميان رهبران قبرس و سه قدرت اصلي خارجي از جمله يونان، تركيه و انگليس صورت گرفت. اين مذاكرت از سوي احزاب و سازمانهاي مختلف در دو بخش قبرس مورد حمايت قرار گرفته بود. مصطفي آكينجي، رهبر قبرس تركنشين طرف يوناني را مقصر شكست مذاكرات اتحاد دو قبرس دانست. به گفته او دليل بينتيجه ماندن مذاكرات در سوييس اين بود كه طرف يونانينشين قبرس روي حل مساله اراضي اصرار داشت. طرف يوناني پيشنهاد داد كه در جلسه اول درباره مساله ارضي گفتوگو شود و همين اصرار اشتباه، شكست مذاكرات را به همراه داشت. ما به تلاشهاي خودمان با حسن نيت ادامه ميدهيم اما بايد تاكيد كنم كه رويكرد طرف يونانينشين هم اهميت بسياري دارد.
با وجود شكست مذاكرات، آنكارا مدعي است مصمم به يافتن راهحلي براي اين مشكل قديمي است. نيت تركيه اين است كه يك راهحل پايدار براي قبرس به دست آيد. ادامه مذاكرات مهم است و بايد فورا تاريخي براي مذاكرات بعدي مشخص شود. آتن به عنوان متحد ديرينه نيكوزيا، پيش از آغاز مذاكرات به طرق مختلف تلاش داشت مواضع و ديدگاههاي طرف قبرسي را مورد توجه قرار داده و آن را در صدر موضوعات سياست خارجي خود قرار دهد. يونان حتي از سفر بارك اوباما به آتن به عنوان آخرين سفر رييسجمهور امريكا نيز استفاده كرد و در ديدار رييسجمهوري اين كشور با اوباما تاكيد كرد مساله قبرس يكي از اولويتهاي سياست خارجي و مساله مهمي براي يونان است و تحت هيچ شرايطي حضور نيروهاي تركيه در بخش شمالي جزيره قبرس را نخواهد پذيرفت.
اين يك مساله ملي است و اگر چنين موردي درباره يك كشور عضو اتحاديه اروپا صورت گيرد، تاثيرات منفي آن براي همه تاثيرگذار است. آتن حمايت از تحقق «راهحلي عادلانه بر مبناي قطعنامههاي سازمان ملل و خاصيت جمهوري قبرس به عنوان عضو اتحاديه اروپا بدون نيروهاي نظامي اشغالي و نظام واپسگراي كشورهاي ضامن» را اعلام و تاكيد داشت نبايد فراموش شود كه مساله قبرس مساله بينالمللي است كه با تجاوز غيرقانوني ارتش تركيه آغاز شد. به زعم آتن در شرايط كنوني «تصميمات شجاعانه» جهت رسيدن به توافق نهايي نياز است و حل مساله به نفع هر دو بخش يوناننشين و تركنشين قبرس خواهد بود.
«خط قرمز» آتن در روند مذاكرات، رعايت حقوق بينالمللي و وظايف اتحاديه اروپا در قبال جمهوري قبرس است. آتن خواستار حمايت بيشتر اتحاديه اروپا از جمهوري قبرس بوده و مدعي است فقط كشورهاي عضو در قبال اتحاديه اروپا وظيفه ندارد بلكه اتحاديه اروپا نيز وظيفه دارد از اعضاي خود حمايت كند. به باور يونان، مساله قبرس بايد به صورت عادلانه حل شود و نيروهاي تركيه از بخش تركنشين قبرس خارج شوند، زيرا نميتوان تحت هيچ شرايطي حضور نيروهاي نظامي ترك را در شمال قبرس پذيرفت و تماميت ارضي اين كشور به عنوان يك كشور عضو اتحاديه اروپا بايد در روند حل مساله اين كشور در نظر گرفته شود. با شكست مذاكرات اتحاد مجدد دو قبرس كه از ماه مه ٢٠١٥ از سر گرفته شده بود، بار ديگر تحقق صلح در اين منطقه در هالهاي از ابهام قرار گرفت و اين فرضيه كه رهبران كنوني جوامع يونانينشين و تركنشين، ميانهرو بوده و قصد اتحاد اين جزيره را از طريق تشكيل فدراسيوني از دو دولت خودگردان دارند را با ترديدهاي جدي روبهرو ساخت.
طرف قبرس يوناني علاوه بر تغيير مرزها و جابهجايي اراضي اصرار دارد كه توافق آتي ناظر بر خروج ٣٥ هزار نفر از نيروهاي نظامي تركيه از اين جزيره شود و به اشغال ٤٢ ساله بخش تركنشين پايان دهد. بلافاصله پس از اعلام شكست اين مذاكرات، رهبران قبرس تصميم گرفتند مذاكرات صلح را از سر بگيرند. رهبران قبرس همچنين توافق كردند كه براي حصول به توافقي جامع در نهم ژانويه در ژنو با هم ديدار كنند. هدف اين گفتوگوها دستيابي به توافقي در بخشهاي اساسي مذاكرات صلح به ويژه مساله منطقهاي و مناطق تحت كنترل هر يك از نژادهاي اين جزيره است.
پ
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر