مطهری: علی لاریجانی از بقیه برادرهایش بهتر است

خبرگزاری ایسنا: علی مطهری در مراسم «نمایندگان مردم در پیشگاه دانشگاه» که از سوی انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف برگزار شده بود درباره محمدرضا عارف رئیس فراکسیون امید، گفت: ایشان فراکسیون امید را به خوبی اداره می‌کنند و فعالیت‌هایشان آثاری داشته است از جمله این‌که سه نفری که به عنوان عضو شواری عالی نظارت بر انتخابات شوراها از مجلس انتخاب شدند هر سه از فراکسیون امید بودند و این افراد می‌توانند بر بررسی صلاحیت کاندیداهای انتخابات شوراها نظارت کنند. مجموعاً آقای عارف فعالیت خوبی داشتند اگرچه ظهور و بروزشان خوب است، کمتر موضع می‌گیرند و کمتر طرح و نامه‌ای امضا می‌کنند.

وی افزود: مثلاً روحیه آقای عارف با من فرق می‌کند. من اگر احساس کنم ظلمی صورت می‌گیرد و تا شب چیزی در این رابطه نگویم خفه می‌شوم و شب خوابم نمی‌برد ولی بعضی‌ها تحملشان بیشتر است یا دوراندیشی بیشتری دارند و به هر حال روحیه‌ها متفاوت است.

وی در ادامه درباره شخصیت مهدی کروبی، رئیس مجلس ششم نیز گفت: ایشان فرد صاف و روراستی بود و شجاعت و مردانگی‌اش نیز خوب بود. آقای کروبی بعضی جاها در مجلس در مقابل تندروی‌ها ایستاد و خودش را فدا کرد. مثلاً در مورد طرح اصلاح قانون مطبوعات که از سوی رهبری دستور دادند مطرح نشود اکثریت مجلس با این مضوع مخالف بود اما آقای کروبی یک‌تنه ایستاد و گفت این حکم حکومتی است و حتی اگر آن را قبول نداشته باشیم باید اجرا کنیم. در قضایای سال ۸۸ نیز ایشان فکر می‌کرد تقلب شده، البته من شخصاً این را تأیید نمی‌کنم. ممکن است بگوییم در مبادی آرای آقای احمدی نژاد اشکالاتی وجود داشته که مصداق خرید رأی بوده اما اینکه در شمارش تقلب شده باشد برای من ثابت نشد اما ایشان روی اعتقاد خود ایستاد و حالا هم چوبش را می‌خورد.

نایب رئیس مجلس درباره غلامعلی حداد عادل، رئیس مجلس هفتم نیز اظهار کرد: آقای حداد عادل کلاً فرد ملاحظه‌کار و محافظه‌کاری است. ایشان فرد عاقل و حکیمی است و البته روح لطیفی دارد و اهل ادب است که با توجه به دوستی نزدیکی که با من دارد بیش از این نمی‌توانم درباره‌اش بگویم.

وی درباره علی لاریجانی،‌ رئیس مجلس نیز گفت: آقای لاریجانی در سن ۲۵ سالگی ظرف یک سال مدیرعامل صداوسیما شد و بعد به سمت وزارت ارشاد و دبیری شورای عالی امنیت ملی رسید و در روز اول ورودش به مجلس، رئیس مجلس شد. این نشان می‌دهد که ایشان انصافاً توانایی‌هایی دارد و فرد باهوشی است که در این مدت پخته شده است. البته شاید همنشینی ما هم با ایشان اثر داشته است و حریت و آزادگی و گاهی انصاف هم در ایشان وجود دارد.

مطهری در پاسخ به اصرارهای دانشجویان برای اظهارنظر در مورد شخصیت آیت‌الله آملی لاریجانی، رئیس قوه قضائیه با بیان این مزاح که «علی آقا بین اینها از همه بهتر است»، ادامه داد: ایشان قدری کم‌تحمل است و انصافاً اصلاً تحمل انتقاد را ندارد. تاکنون به ‌آقای آملی دوبار علیه من اعلام جرم کرده‌اند؛ اخیراً ایشان را در جلسه‌ای دیدم و گفتم مدتی است اعلام جرم نمی‌کنید. ایشان گفت هنوز خیلی وقت داریم!

وی اضافه کرد: مثلاً موضوع اعلام جرم علیه ‌آقای صادقی نماینده تهران واقعاً معنی نداشت. نماینده بر حسب وظیفه خود سوالی ا مطرح می‌کند و حداکثر می‌توانند در جلسه کمیسیون توضیحی بدهند و مثلاً بگویند حساب شخصی نیست. دیگر این همه سروصداکردن و فرستادن مأمور درب منزل کار درستی نیست. قانون هم می‌گوید که هر احضاری باید به هیأت نظارت بر رفتار نمایندگان ارجاع شود تا این هیأت تشخیص دهد که خارج از وظایف نمایندگی بوده یا خیر و فرد باید به دادسرا مراجعه کند یا نه. آقای صادقی هم احساس کرد که می‌خواهند آشوب درست کنند و مصلحت دید که به دادسرا مراجعه کند، دیگر نیازی به این کارها نبود.

نایب رئیس مجلس با تأکید بر لزوم پاسخ‌گویی قوه قضائیه خاطرنشان کرد: مشکل کشور ما این است که مقامات قضایی راجع به همه چیز از برجام گرفته تا سبک زندگی اسلامی صحبت می‌کنند جز آن چیز که باید درباره‌اش صحبت کنند. مثلاً می‌گویند ۲۱ سال زندان برای آقای احمد منتظری در نظر گرفته شده است البته ما در نهایت باید حکم قوه قضائیه را چه سختگیرانه بدانیم چه خیر و چه آن را قبول داشته باشیم یا نه بپذیریم اما گاهی هم باید در این رابطه توضیح بدهند.

وی با اشاره به مناسب ۱۶ آذر روز دانشجو، تصریح کرد: اهمیت کار دانشجویان در سال ۳۲ این بود که آن کار را در خفقان انجام دادند. در شرایطی که چند ماه از کودتای ۲۸ مرداد گذشته بود و ظلمت و تاریکی کشور را فرا گرفته بود. این حاکی از روشن‌بینی، شجاعت و فداکاری دانشجویان است و همواره این حرکت‌ها ارزش بیشتری پیدا می‌کنند.

این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس ادامه داد: مثال اعلای این واقعه، واقعه کربلا است که توده مردم خطر را درک نمی‌کردند که فقط ظاهر و قالبی از اسلام باقی مانده است. ممکن است صدای اذان بلندتر شنیده شود، نماز جماعت و جمعه پرشورتر و مراسم حج باشکوه‌تر برگزار شود اما امام و پیشوای جامعه و مصلحان جامعه که درک قوی دارند، متوجه هستند که محتوا دارد از بین می‌رود و پوسته‌ای باقی می‌ماند که نمی‌تواند پایدار باشد. اهمیت کار دانشجویان در سال ۳۲ نیز بیادماندنی است.

وی رسالت دانشجویان را مبارزه با استعمار خارجی و استبداد داخلی عنوان و خاطرنشان کرد: در آن دوره استعمار خارجی دولت انگلیس بود و استبداد داخلی حکومت پادشاهی که تردیدی در استبدادی بودنش وجود نداشت. در دوره ما اما وضعیت به گونه‌ دیگری است. استعمار خارجی بیشتر شامل آمریکا، اسرائیل و تا حدودی کشورهای اروپایی می‌شود و در مورد جمهوری اسلامی نمی‌توان گفت که یک حکومت استبدادی است زیرا همه ارکان نظام بر اساس رأی مردم است اما گاهی هم مظاهر استبداد در کشور پیدا می‌شود.

ناب رئیس مجلس یادآور شد: ما قائل به این هستیم که شکل حکومت جمهوری و محتوای آن اسلامی است اما در سال‌های گذشته دولتی بر سر کار بود که به صراحت می‌گفت فلان قانون را قبول ندارم و اجرا نمی‌کنم یا می‌گفت من تنها قانونی که شخصاً مبتنی بر قانون اساسی بدانم را اجرا می‌کنم و مابقی را اجرایی نمی‌کنم. اینها مظاهر استبداد و عدم تمکین نسبت به قانون است یا در بخشی که مظهر اسلامیت نظام است مثل قوه قضائیه، شورای نگهبان و ائمه جمعه گاهی حرکت‌های استبدادی می‌بینیم. وظیفه مجلس این است که با هر دوی این استبدادها مبارزه کند، وظیفه قشر دانشجو هم به عنوان یکی از دیدبان‌های جامعه مبارزه با هر دو نوع استبداد است.

مطهری با بیان اینکه خطر استبداد دینی برای انقلاب‌های مذهبی زیاد است، گفت: وقتی حرف خدا به میان می‌آید عده‌ای می‌گویند ما سمت خدا هستیم و بقیه آن طرف قرار دارند. کاری که داعش می‌کند ریشه‌اش همین است یا خشونت‌های قرون وسطی در اروپا که جنایت‌های داعش در مقابل آن کم است. در کشور ما گاهی رگه‌هایی از این موضوع احساس می‌شود و ما که حکومتمان مذهبی است و آن را اسلامی می‌دانیم باید خیلی مراقب باشیم.

نماینده مردم تهران در مجلس اضافه کرد: در مجلس نهم موضوع ستار بهشتی که به قتل رسید مطرح شد. او جوانی بود که در وبلاگ خود چند جمله انتقاد و احیاناً ‌توهین نوشته بود و طبق گزارش پلیس فتا در طول روز بیش از هشت بازدیدکننده نداشت. شاید اگر او را فرا می‌خواندند و با او حرف می‌زدند و دو کیسه برنج به او می‌دادند مشکلی نداشت اما او را گرفتند و مأمور خطاکاری با تفکر حفظ نظام این جنایت را انجام داد. آن زمان در مجلس برخی نمایندگان مخالف احضار وزیر برای پاسخگویی در این رابطه بودند و می‌گفتند به هر حال او مخالف نظام بوده است، مگر ما باید مخالف را بزنیم و بکشیم. ما هم برای نظام جمهوری اسلامی قداست قائلیم اما این قداست به معنی غیرقابل انتقاد بودن نیست.

مطهری درباره موضوع قتل‌های زنجیره‌ای نیز اظهار کرد: در آن زمان هم می‌گفتند به خاطر حفظ نظام و برای ترساندن روشنفکران این کار را کردیم. در حالی که رهبری در نماز جمعه گفتند فروهر از افراد معتدل بوده، چرا او را کشتید. ما گاهی خود را موظف به برخی کارها می‌دانیم که خلاف عدل است و باید دقت کنیم که از تجربه قرون وسطی در اروپا پرهیز کنیم.

وی در پاسخ به این پرسش دانشجویان که اگر شهید مطهری زنده بود امروز چه جایگاهی داشت، گفت: ایشان متولد سال ۱۲۹۸ بودند و اگر شهید نشده بودند امروز ۹۷ ساله بودند که بعید بود با این فشارهایی که در جمهوری اسلامی است تا ۹۷ سالگی دوام می‌آوردند. اگر ایشان امروز بودند به تعبیر خود رهبری قطعاً رهبر بودند. ما یک سال پس از دوره رهبری خدمت آیت‌الله خامنه‌ای رسیدیم، اولین جمله‌ای که ایشان گفتند این بود که اگر مطهری زنده بود الان رهبر بود، این موضوع روشنی است. زیرا ایشان نزدیکترین فرد به امام (ره) بودند و فاصله‌شان با سایر یاران امام (ره) زیاد بود. قطعاً شهید مطهری با خیلی از روش‌های امروزی و سخت ‌گیری‌های غیرلازم مثل خیلی از رد صلاحیت‌ها مخالف بودند.

نایب رئیس مجلس ادامه داد: نباید در کشور کار خلاف قانون انجام شود. ما باید سعی کنیم مسأله حصر را با همدلی و گفت‌وگو حل کنیم. نظر شخصی من این است که این کار خلاف اصول ۳۲ تا ۳۷ قانون اساسی است و ما نمی‌توانیم کسی را به این شکل حصر، زندان و یا بازداشت کنیم بلکه باید ظرف ۲۴ ساعت او را تفهیم اتهام کنیم و در دادگاه صالح به اتهامش رسیدگی کنیم. اما اینکه کسانی مدت طولانی در حصر باشند و تکلیفش هم معلوم نیست که آیا قرار است تا زمان مرگشان در این شرایط باشند یا نه قابل توجیه نیست. البته در یک حرکت اجتماعی، شورش و آشوب ممکن است رهبران یک حرکت را برای مدتی محدود کنند تا ارتباط‌شان با اطراف قطع و جامعه آرام شود اما ادامه این کار نمی‌تواند قانونی باشد و خلاف قانون اساسی است. اگر شهید مطهری هم بود قطعاً با هر کاری که خلاف قانون است مخالفت می‌کرد.

مطهری درباره اقدامات صورت گرفته در مجلس برای احقاق حق مینو خالقی، منتخب اصفهان نیز گفت: ما استفساریه‌ای در مجلس تنظیم کردیم که خوب جلو رفت و با توجه به ایراد شورای نگهبان اگر مجلس بر نظرش اصرار کند موضوع به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع خواهد شد. در واقع ما این باب را بستیم که شورای نگهبان نتواند بعد از انتخاب مردم رد صلاحیت کند.

وی درباره حکم جلب محمود صادقی، نماینده تهران نیز اظهار کرد: بعضی وقت‌ها افراد شاکی خصوصی دارند و وظیفه قوه قضائیه است که فرد را احضار کند اما بحث ما درباره احضار و جلب نماینده بود که راه درستی نیست و این کار باید از طریق هیأت نظارت بر نمایندگان انجام شود.

وی لغو برخی کنسرت‌ها و سخنرانی‌ها از جمله سخنرانی خودش در مشهد را نیز برخلاف قانون عنوان و خاطرنشان کرد: برنامه‌ای که مجوز دارد نباید لغو شود. این اختیار صرفاً در حیطه کار شورای تأمین شهرستان یا استان است و اگر عده‌ای احساس خطر می‌کنند باید به شورای تأمین بگویند تا اگر نظر شورا لغو یک مراسم بود آن را لغو کنند. اما اینکه دادستان شخصاً بگوید من احتمال جرم می‌دادم و مراسم را تعطیل کردم به صرف احتمال جرم نمی‌توان جلسه‌ای را تعطیل کرد.

نماینده مردم تهران در پاسخ به سوال یکی از دانشجویان درباره رویکرد رئیس مجلس به حکم جلب محمود صادقی، نماینده تهران با اشاره به نسبت خانوادگی خود با علی لاریجانی به مزاح، گفت‌: شما می‌خواهید دعوای خانوادگی برای ما درست کنید.

وی ادامه داد: به نظرم آقای لاریجانی باید حکم جلب نماینده را به آن شکل و در آن ساعت از شب تقبیح می‌کردند. اگر چنین بود نطق ایشان منصفانه‌تر بود. اما بقیه مطالب نظر ایشان بود و من نمی‌توانم درباره آن اظهار نظر کنم.

وی در پاسخ به سوال دیگری در مورد مصوبه اخیر کنگره آمریکا، گفتم: هیچ کس تاحال به آمریکا اعتماد نکرده است، همه ما آمریکا را می‌شناسیم اما نباید در دام اینها بیفتیم. آنها می‌خواهند کاری کنند که ایران خودش برجام را نقض کند. این نشان می دهد که برجام امری مثبت و به نفع کشور بوده که می‌ترسند و درصدد این هستند که آن را نقض کنند. در مجموع برجام به نفع ما بوده و آمریکایی‌ها آن را موجب قدرت یافتن ایران می‌دانند و می‌خواهند ایران آن را نقض کند تا بهانه‌ای برای نقض آن داشته باشند، اما ما باید صبر کنیم حتی اگر قرار است برجام نقض شود از طرف آنها نقض شود.

مطهری تأکید کرد: ایران حسن نیت خود را نشان داد، مذاکره کرد و توافق را به انجام رساند و به آن پایبند بود اما اینکه آمریکا و گروه ۱+۵ آن را برهم بزنند موضوعی است که اگر محقق شود جایگاه ما باز هم با قبل از برجام تفاوت خواهد داشت. ما نباید احساسی شویم و نپخته تصمیمی بگیریم و کاری کنیم که آنها از آن سوء اسفتاده کنند.

نایب رئیس مجلس در بخش دیگری از اظهارات خود در پاسخ به سوال دانشجویی درباره اعدام‌های دهه ۶۰ نیز خاطرنشان کرد: بعد از انتشار فایل صوتی آیت‌الله منتظری که حدود یک ماه در رسانه‌ها مطرح بود و سوالاتی وجود داشت، ما از دست‌اندرکاران خواستیم توضیحی در این رابطه بدهند البته ما تأیید نکردیم که اعدام‌هایی گسترده‌ای وجود داشته یا نداشته است. بلکه خواستیم به مردم توضیح دهند داستان چه بوده است. آیا این یک حکم فقهی بوده که اگر کسانی مسلحانه علیه حکومت قیام کنند و توبه نکنند حکم آنها اعدام است یا حکم کسانی که در زمان عملیات مرصاد از داخل زندان اعلام حمایت کردند چیست. گفتیم باید توضیح دهند که نهایت دقت، عدالت و انصاف را در این‌باره داشته‌ایم و مردم را قانع کنند و به شکلی عمل کنیم که بگوییم حتی حاضر نیستیم به منافقین ظلم کنیم. متأسفانه نامه من باعث آشوب شد و گفتند شما از منافقین دفاع کردید و در واقع از نامه من سوء استفاده شد.

مطهری در پاسخ به سوال دیگری رد صلاحیت‌های سلیقه‌ای در انتخابات را موجب نقض حقوق مردم و کاندیداها عنوان کرد و درباره موضوع بازداشت خبرنگاران نیز گفت: البته گاهی سختگیری‌هایی است اما نمی‌شود گفت که همه اینها بی‌مورد و برای ایجاد خفقان بوده است. به هر حال گاهی نگاه ما به مسأله حفظ نظام نگاه درستی نیست و فکر می‌کنیم نظام موجود لرزانی است که با یک باد این طرف و آنطرف می‌رود. ضمن اینکه اکثریت مردم نظام را دوست دارند و اینکه بگوییم گروه دیگری جایگزین شوند به این سادگی نیست.

نایب رئیس مجلس تصریح کرد: واقعاً‌ نظام در خطر نیست. سال ۸۸ هم همین اشتباهات را می‌کردیم. در آن زمان راهپیمایی آرامی انجام شد و عده‌ای واقعاً فکر می‌کردند تقلب شده است و حتی به خاطر دفاع از نظام و رهبری وارد شدند اما متأسفانه از این حرکت ترسیدند و برخورد نظامی و خشونت‌هایی انجام شد و کار بالا گرفت. در حالی که اگر همان ایام اجازه می‌دادند تجمع کنند و تلویزیون هم آن را پخش کند آن هیجان پایین می‌آمد و این مسأله درست نمی‌شد. متأسفانه گاهی مسأله‌ای که باید به وسیله سیاستمداران حل شود به دست نیروهای امنیتی می‌افتد و کار خراب می‌شود.

نایب رئیس مجلس در پاسخ به سوال دانشجویی درباره نظرات فرهنگی خود نیز گفت: مفروض شما این است که اگر کسی در موضوع تفکر و بیان معتقد به آزادی است باید در سایر حوزه‌ها هم معتقد به آزادی باشد در حالی که اینطور نیست. اگر ما می‌گوییم فکر و بیان باید آزاد باشد با این ملاک است که قوای انسانی مثل تفکر، اراده و اخلاق باید شکوفا شود اما قوای حیوانی انسان باید تحت کنترل عقل و اراده قرار گیرد و لزوماً نباید آزاد باشد.

این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس با بیان اینکه نباید مسائل مربوط به عفاف را کم‌اهمیت تلقی کرد، گفت: این اشتباهی بود که در اروپا رخ داد که مسائل مربوطب به غریضه جنسی را پیش پا افتاده می‌دانند و حتی ممکن است بگویند آن را حل کرده‌ایم. راهی جز آنچه اسلام گفته نیست. قرآن هم می‌گوید که مسائل مربوط به عفاف و روابط زن و مرد خیلی مهم است. البته سخت‌گیری در این مسائل هم درست نیست اما فلسفه حجاب باید رعایت شود.

مطهری تصریح کرد: به هر حال زن قدرت تحریک و افسونگری زیادی دارد و نباید به گونه‌ای در جامعه ظاهر شود که موجب تحریک غریضه جنسی شود چرا که التذاذ جنسی منحصر به خانواده است و این نظریه اسلام است. اگر ما سیستم اسلامی داریم باید به این شکل عمل کنیم. در اسلام بهترین نوع ازدواج تک‌همسری و ازدواج دایم است اما تعدد زوجات هم برای حل یک معضل اجتماعی و در جای خود پیش‌بینی شده است.

نایب رئیس مجلس در پاسخ به پرسش دیگری درباره اقدامات عملی خود در مورد رفع حصر، تأکید کرد: ما در خیلی جاها گفت‌وگو و صحبت کرده‌ایم. من حتی موضوع حصر را خدمت رهبری مطرح کردم و ایشان هم جوابی دادند که بعداً این جواب را می‌گویم. به هر حال ما یا باید نطق کنیم و تذکر بدهیم یا اینکه نامه بنویسیم. نمی‌توانیم درب خانه این افراد برویم!

مطهری در واکنش به اظهارات دانشجویی درباره لغو کنسرت‌ها و برجسته کردن این موضوع، تصریح کرد: ما گفتیم که اگر این راه باز شود و کنسرت ممنوع شود ممکن است فردا هر استان برای خود موضوع دیگری را مطرح کند. چه اشکالی دارد اگر در قم هم یک کنسرت سنگین، متین و شرعی برگزار شود.

وی در واکنش به اظهارات یکی از دانشجویان مبنی بر اینکه مسأله اصلی مردم موضوع معیشت و اقتصاد است، تأکید کرد: مسائل معیشتی مهم است اما نباید مغالطه کنیم و مثل کیهان باشیم. هر کدام از این مسائل در جای خود مهم است. اگر آزادی بیان باشد و تخلفات مالی و اختلاس‌ها بیان شود کسی جرأت این اقدامات را به خود نمی‌دهد و مسائل معیشتی هم بهتر حل می‌شود. همچنانکه هرگاه رسانه‌ها ‌آزاد بودند کمتر فساد انجام شده است. ضمن اینکه در هیچ کشوری اینچنین نیست که مسائل معیشتی وجود نداشته باشد.

مطهری درباره اظهارات یکی از دانشجویان مبنی بر اینکه رفع حصر حکم حکومتی بوده، تصریح کرد: حکم حکومتی در جایی است که ما به بن‌بست برسیم و ما قانونی نداشته باشیم و لازم باشد امر فراقانونی حاکم شود. ضمن اینکه من نگفته‌ام آن دو نفر خطا نکرده‌اند بلکه شخصا معتقدم طولانی کردن اعتراضات که باعث سوء استفاده دشمن شد خطا بود و باید موضوع را زودتر جمع می‌کردند. اما اگر هم خطایی کرده‌اند آیا ۶ سال حبس کافی نیست، یعنی باید آنها را بکشیم؟ ما باید به طرف‌های مقابل هم توجه کنیم و نقش رئیس جمهور سابق، برخی اعضای شورای نگهبان و نهادهای حکومتی و سهم هر کدام را مشخص کنیم. به هر حال اگر همین حرف‌ها گفته نمی‌شد امروز فضا خیلی بدتر بود و به نظرم سخن گفتنم درباره این موضوع بی‌فایده نیست.

وی در پایان اظهار کرد: به هر حال رد صلاحیت سلیقه‌ای هم وجود داشته است. مثلاً در مورد آقای هاشمی که سن ایشان به نصاب نرسیده بود اما ایشان را رد صلاحیت کردند. یا در مورد برخی کاندیداها که دلیل رد صلاحیتشان را به آنها اعلام نمی‌کنند و این درست نیست.