شبکه جمعه؛ همه چیز درباره ائمه جمعه

مجله رو به رو - زینب نورانیان: آیین عبادی - سیاسی نماز جمعه، همان طور که از نامش پیداست، نقشی مهم و انکار نشدنی در فضای سیاسی دارد. امامان جمعه که از حاکم اسلامی مشروعیت می گیرند، تریبونی عمومی در اختیار دارند که هر هفته پابرجاست و بخشی مهمی از آن، به بررسی و تحلیل اوضاع سیاسی روز از سوی امام جمعه اختصاص دارد؛ از این روست که گروه های سیاسی بر نماز جمعه و به طریق اولی امامان جمعه حساسیت ویژه دارند. این حساسیت ها اما در سال های اخیر، به ویژه ماه های منتهی به رویدادهای سیاسی، از جمله انتخابات، سیر صعودی می گیرد.

گرایش های جانبدارانه از جمله انتقادهایی است که این روزها به تریبون داران نماز جمعه می شود. آخرین مورد آن سرمقاله مسیح مهاجری، مدیر مسئول روزنامه جمهوری اسلامی، با هشدارِ «نماز جمعه ها را دریابید»، است. او در ستون سرمقاله روزنامه جمهوری اسلامی با طرح سوالی با این عنوان که «آیا کارنامه ائمه جمعه کشورمان در اواخر دهه چهارم نظام مثبت است یا منفی؟» با رویکردی انتقادی نوشت: «متاسفانه عده ای در کارنامه خود غیر از ایجاد تفرقه، چرکین کردن قلب ها نسبت به یکدیگر و دفع مردم، چیزی ندارند.» او برای ادعای خود شاهدی هم دارد: «نگاهی اجمالی به مصلاهای جمعه و کاهش مستمر نمازگزاران می تواند این واقعیت تلخ را به اثبات برساند.»

از رسولی محلاتی تا تقوی

شورای سیاست گذاری ائمه جمعه، نهادی است که در زمان بنیان گذار انقلاب اسلامی با عنوان «دبیرخانه مرکزی ائمه جمعه»، امامان جمعه سراسر کشور را گزینش و تعیین می کرد. در سال ۶۸ زیر نظر آیت الله خامنه ای، که به تازگی رهبری انقلاب را بر عهده گرفته بود، با نام «شورای مرکزی ائمه جمعه» به صورت سازمانی و جدی شروع به فعالیت کرد تا علاوه بر انتخاب ائمه جمعه، سیاست های کلی امامان جمعه سراسر کشور را نیز تعیین کند. سال ۷۲ این نهاد تجدید سازمان شد و به نام «شورای سیاست گذاری ائمه جمعه» تغییر نام داد. تغییر نامی که هفت سال بعد با تغییر رییس این شورا همراه شد.

سید هاشم رسولی محلاتی، اولین رییس این نهاد، زیر نظر رهبری بود. او در سال ۶۸ و بعد از چهلم امام خمینی (ره) با حکم آیت الله خامنه ای و با شرط استقلال در این کار به ریاست شورای مرکزی ائمه جمعه رسید. او تا خرداد سال ۷۹ در این سمت حضور داشت؛ اما آن طور که خود روایت کرده است، به دلیل گسترده شدن کار ائمه جمعه و کهولت سن، از ریاست شورای سیاست گذاری ائمه جمعه کناره گیری کرد و سید رضا تقوی، اصولگرای عضو جامعه روحانیت مبارز، تا به امروز جانشین او شد.

۱۲ وظیفه

تبیین و توضیح خطوط کلی و مقطعی سیاست های نظام که از سوی رهبری تعیین می شود و هماهنگ کردن ائمه جمعه با این سیاست ها، ایجاد ارتباط ائمه جمعه سراسر کشور با رهبری، عزل و نصب و انتقال ائمه جمعه از شهری به شهر دیگر، داوری در شکایاتت و اختلافات، ارائه طرح ها و برنامه های گوناگون برای خطبه های نماز جمعه، سیاست گذاری در زمینه تلاش ها و فعالیت های گوناگون ائمه جمعه و هماهنگ کردن آنان با این سیاست ها، تنظیم روابط ائمه جمعه با مسئولان کشور بر اساس آیین نامه اجرایی، بررسی و تصویب طرح های پیشنهادی از طرف معاونت ها، چگونگی برگزاری گردهمایی های استانی، سراسری و جهانی ائمه جمعه از نظر کمّی و کیفی، تصویب شرح وظایف معاونت های مختلف و واحدهای تابعه شورای سیاست گذاری ائمه جمعه، تعیین و تنظیم مواضع شورای سیاست گذاری در بیانیه ها و تصمیم گیری درباره مسائل مالی و حقوقی ائمه جمعه، ۱۲ وظیفه شورای سیاست گذاری ائمه جمعه است که هر هفته در بیش از ۹۰۰ نقطه کشور نماز جمعه برپا می کند.

کناره گیری، جایگزینی

با کناره گیری سید هاشم رسولی محلاتی از ریاست شورای سیاست گذاری ائمه جمعه و جانشینی سید رضا تقوی با گرایش اصولگرایی، دور جدیدی از فعالیت های این نهاد آغاز شد؛ فعالیتی که با سال پایانی دولت هفتم و اصلاح طلب سید محمد خاتمی و آغاز دولت هشتم او هم زمان شده بود. یکی از تریبون های منتقد به سیاست های دولت اصلاح طلب سید محمد خاتمی، همین تریبون های نماز جمعه بود. مهم ترین و بارزترین نمونه این مخالفت ها حضور سید یحیی رحیم صفوی، فرمانده وقت سپاه و محمدباقر قالیباف فرمانده وقت نیروی انتظامی به عنوان سخنرانان پیش از خطبه های نماز جمعه و تهدید رییس جمهوری دولت اصلاحات در مسئله حوادث کوی دانشگاه بود.

رابطه حسنه با احمدی نژاد

هر چه مخالفت با دولت از تریبون های نماز جمعه و از سوی امامان جمعه در دوران اصلاحات تمامی نداشت و هفته ای نبود که یکی از ائمه جمعه به سید محمد خاتمی یا دولتمردان او گوشه چشمی نیندازد، با روی کار آمدن محمود احمدی نژاد ورق کاملا برگشت و رابطه دولت و امامان جمعه حسنه شد. تعریف و تمجید از عملکرد رییس دولت نهم که سید احمد علم الهدی،امام جمعه مشهد او را «عزیز» و سید احمد جنتی، امام جمعه موقت تهران، او را «آبروی مملکت و اسلام» می خواند، به رویه نانوشته اکثریت قریب به اتفاق امامان جمعه سراسر کشور تبدیل شده بود؛ رویه ای که در آستانه انتخابات ریاست جمهوری دهم به حمایت علنی برخی امامان جمعه از محمود احمدی نژاد به عنوان یکی از نامزدهای انتخابات منجر شد.

احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان سردمدار این جریان در تریبون های نماز جمعه بود که هر زمان به عنوان خطیب موقت تهران به نماز جمعه می رفت، در مدح و ستایش احمدی نژاد سخن می راند و به منتقدان او حمله می کرد. مقایسه نامه احمدی نژاد به باراک اوباما با نامه امام خمینی (ره) به گورباچوف و تاکید بر تدریس آن در مدارس و دانشگاه ها ،تعریف توصیه مادر متوفای راننده تاکسی که در خواب به پسرش نصیحت کرده بود به احمدی نزاد رأی دهد، توجیه تورم افسار گسیخته دوران دولت های احمدی نژاد و تشویق مردم به صبر و تحمل در برابر گرانی ها، فقط نمونه های کوچکی از حمایت های آیت الله جنتی از تریبون نماز جمعه به نفع محمود احمدی نژاد است.

حمایت هایی از این دست و توجیه عملکردهای منفی دولت های نهم و دهم که از تریبون های نماز جمعه شهرهای دیگر بیان شده بود، کم نیست؛ برای نمونه سید احمد علم الهدی امام جمعه مشهد نیز در برهه ای که گرانی مرغ در دولت دهم موجب اعتراض مردم شده بود، به جای تذکر به دولت، در خطبه های نماز جمعه خطاب به مردم گفت: «اگر مرغ در دسترس نیست آن را با یک ماده پروتئینی دیگر جایگزین کنید.»

گرچه بعد از خانه نشینی 11 روزه محمود احمدی نژاد، متحدان و حامیان پیشینش، از جمله امامان جمعه با احتیاط تر نسبت به او موضع می گرفتند و دلخوری هایی بین آنان به وجود آمده بود؛ اما میزان رضایت از دولت های او را می توان از اظهارات سید رضا تقوی، رییس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه، فهمید.

او یک سال بعد از پایان آخرین دولت محمود احمدی نژاد و در حالی که فقط چند ماه از آغاز دولت یازدهم حسن روحانی نگذشته بود، در پاسخ به مجری برنامه تلویزیونی که از او پرسید کدام دولت ها با نماز جمعه رابطه بهتری داشتند، با بیان اینکه «دولت نهم و دهم به نهاد نماز جمعه و به نهادهای فرهنگی و دینی و حوزه دین که زیر نظر معمولا ائمه جمعه هست کمک هایش بیشتر بوده است.»، رضایتش از احمدی نژاد را بیان کرد.

88 و حذف هاشمی

انتخابات ریاست جمهوری سال 88 که فضای سیاسی کشور را تحت تاثیر خود قرار داده بود، ابزار فشاری در دست اصولگرایان شده بود تا جناح مقابل خود (اصلاح طلبان) را از عرصه به در کرده و حتی اجازه سخنرانی در محفلی خصوصی هم به آنها ندهند. فضای نماز جمعه نیز از این قاعده مستثنا نبود. «فتنه 88» ترکیبی است که تا همین امروز در ادبیات ائمه جمعه یافت می شود و می توان ادعا کرد از سال 88 به این سو یک هفته نبوده است که این واژه حداقل در یکی از خطبه های امامان جمعه، استفاده نشود و جناح چپ سیاسی به بهانه آن مورد حمله قرار نگرفته باشد.

در این بین حذف آیت الله هاشمی رفسنجانی از امامت جمعه تهران، به تندتر شدن این فضا کمک کرد. او در نماز جمعه تاریخی تیر ماه سال ۸۸ آخرین خطبه را در جمع نمازگزارانی که شامل همه قشرهای سیاسی کشور می شدند، خواند و در فضای ملتهب پس از انتخابات ریاست جمهوری دهم، مردم را به آرامش دعوت کرد؛ اما پس از آن دیگر اجازه حضور در نماز جمعه را به عنوان امام جمعه نیافت و آن خطبه، آخرین خطبه نماز جمعه رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام شد.

نبود امکان برای کنترل نماز جمعه دلیلی است که شورای سیاست گذاری ائمه جمعه در توجیه حذف آیت الله هاشمی رفسنجانی از امامت جمعه تهران مطرح می کند. سید رضا تقوی، رییس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه در گفتگویی با اظهار اینکه «ما نماز جمعه سال ۸۸ آقای هاشمی را با چنگ و دندان کنترل کردیم»، این سوال را پرسیده بود که «آیا واقعا در هر هفته ای که آقای هاشمی می خواست بیاید، ما باید لشکری را بسیج کنیم و به این شکل نماز جمعه را اداره کنیم.» او با طرح این سوال، حضور آیت الله هاشمی رفسنجانی در نماز جمعه را غیرممکن دانست و به این موضوع پایان داد.

پایان ماه عسل

پایان حضور محمود احمدی نژاد در پاستور، پایان ماه عسل دولت و ائمه جمعه نیز بود. شعارهای دولت اعتدالگرای حسن روحانی، مبنی بر گسترش فضای باز سیاسی، جلوگیری از تندروی و تاکید مضاعفش بر حل و فصل معضل هسته ای و همچنین رابطه تعاملی مبتنی بر حفظ استقلال با غرب، از مواردی بود که باب میل مخالفانش که طیفی از اصولگرایان با عنوان دلواپسان را شامل می شود، نبود.

این گروه از اصولگرایان که نقش اپوزیسیون دولت را بازی می کنند، با در اختیار داشتن تریبون های عمومی، از جمله مجلس نهم و نهادهای سنتی، با هر گامی که دولت در جهت تحقق شعارهایش بر می داشت و بر می دارد، مخالفت می کردند و همچنان این مخالفت ها ادامه دارند. تریبون عمومی نماز جمعه نیز در دسترس ایشان قرار دارد. در این راستا سخنرانی پیش از خطبه های نماز جمعه در برهه هایی که برای دولت از حساسیت ویژه ای برخوردار بوده است، به مخالفان واگذار شده است.

سخنرانی دلواپسان، از جمله علیرضا زاکانی نماینده اصولگرای مخالف دولت، حسن رحیم پور ازغدی، تئوریسین اصولگرا و دولتمردان محمود احمدی نژاد علیه مذاکرات هسته ای در زمانی که تیم مذاکره کننده هسته ای حسن روحانی در حال مذاکرات سخت و فشرده با ۱+۵ برای حل معضل هسته ای بود، فقط مشتی از این خروار است.

خطبه های ائمه جمعه نیز به جز عده معدودی از امامان جمعه سراسر کشور که حامی تیم مذاکره کننده هسته ای بودند، شامل این ویژگی است و سایر خطبا نسبت به مذاکرات هسته ای هشدار می دادند. این روند اکنون که دولت در حال اجرای برجام است نیز ادامه دارد. در حالی که برجام موجب لغو تحریم ها و باز شدن فضای اقتصادی و ... شده است، در اکثریت خطبه های امامان جمعه در دوران پسابرجام، نشانی از امید و تعریفی از بهبود اوضاع مشاهده نمی شود.

رییس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه به منتقدانی که به جناحی و حزبی بودن تریبون های نماز جمعه اعتراض دارند، پاسخ داده است؛ پاسخی که تلویحا انتقادها را تایید می کند. او سال گذشته که انتقادها به انتخاباتی شدن تریبون های نماز جمعه به نفع اصولگرایان در آستانه انتخابات مجلس دهم شدت گرفت، گفته بود: «ما در اکثر استان ها اعلام کردیم حرکت ما حرکت حزب نیست اما مخلص همه نیروهای ارزشی هستیم، چه حزبی و چه غیرحزبی و به این نیروها توصیه می کنیم وحدت خود را حفظ کنند.»؛ توصیه ای که تقوی از آن به عنوان توصیه امامان جمعه به «نیروهای ارزشی» یاد کرده بود، در راستای تلاشش برای وحدت اصولگرایان که از سال ۹۳ (پس از شکست اصولگرایان در مقابل حسن روحانی، نامزد اصلاح طلبان) آن را کلید زده بود، برداشت می شد. او در سه سال فعالیتش برای «هم گرایی» اصولگرایان، نیروهای این جریان سیاسی را «ارزشی» نامیده بود .

ائمه جمعه چگونه انتخاب می شوند؟

امامان جمعه سراسر کشور از سوی شورای سیاست گذاری ائمه جمعه، که اکنون ریاستش با سید رضا تقوی، قائم مقام جامعه روحانیت مبارز (تشکل سنتی اصولگرایان) است، انتخاب، به رهبری پیشنهاد می شود و حکم آنان را صادر می کند. با این حال محمد تقی رهبر، مام جمعه اصفهان و سید رضا اکرمی، از روحانیون با سابقه جامعه روحانیت مبارز، روایت دیگری از انتخاب ائمه جمعه در این برهه دارند و از نقش ویژه سید رضا تقوی در انتخاب امامان جمعه می گویند. به گفته آنان به جز ائمه جمعه مراکز استان ها و شهرهای بزرگ و مهم، سایر ائمه جمعه مستقیما از رییس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه حکم می گیرند.

عبدالعلی ابراهیمی، معاون امور استان های شورای سیاست گذاری ائمه جمعه، به تازگی در مصاحبه ای از روند انتخاب ائمه جمعه گزارشی داده است. به گفته او ائمه جمعه از میان روحانیونی انتخاب می شوند که دست کم دو سال درس خارج را گذرانده باشند و امتحان کتبی و شفاهی پایه ۱۰ را داده باشند.

امامان جمعه ای که از این دو مرحله گذشتند، باید در یک مصاحبه سیاسی نیز قبول شوند. با این حال محمد تقی رهبر، امام جمعه اصفهان می گوید این مصاحبه سیاسی درباره امامان جمعه قدیمی که از اوایل انقلاب در این سمت قرار گرفتند، صدق نمی کند. حکم امامان جمعه سه ساله است و بر اساس اطلاعاتی که معاون امور استان های شورای سیاست گذاری ائمه جمعه به «حوزه نیوز» داده است، اگر در مدت سه سال مشخص شود که امام جمعه ای شرایط لازم را ندارد، حکمش تمدید نمی شود.

در این مدت سه ساله شورای سیاست گذاری ائمه جمعه به امامان جمعه ای که در راستای سیاست های این نهاد گام برندارند، تذکر نیز می دهد.

خواستگاه خطبه ها

سخنان مشابه، واکنش های همسو، انتقاد و حمایت های یکسان، خروجی هر هفته خطبه های نماز جمعه سراسر کشور است. سید رضا تقوی هر چند «دیکته شدن» مطالب خطبه های نماز جمعه را تکذیب می کند؛ اما منکر این نیست که شورای سیاست گذاری ائمه جمعه اطلاعاتی را هر هفته در اختیار ائمه جمعه قرار می دهد تا از آنها در خطبه های خود استفاده کنند. به گفته او، بخار هر هفته جمع و برای امامان جمعه ارسال می شود.

عبدالعلی ابراهیمی، معاون امور استان های شورای سیاست گذاری ائمه جمعه، اطلاعات دقیق تر و جزیی تری در این باره ارائه داده است. به گفته او، معاونت فرهنگی شورای سیاست گذاری ائمه جمعه، مجموعه ای از مطالب و سوژه های سخن و محتوا را تهیه می کند و هر هفته برای امامان جمعه جهت استفاده در خطبه های شان ارسال می کند. هر چند او تاکید کرده است امامان جمعه می توانند از این مطالب و سوژه ها استفاده کنند و اجباری در آن نیست، اما در ادامه مصاحبه یادآور شده است آنچه برای شورای سیاست گذاری ائمه جمعه «بسیار مهم» است و یکی از ملاک های ارزیابی نیز محسوب می شود، این است که امام جمعه چه میزان روی سیاست گذاری های رهبر انقلاب سرمایه گذاری می کند.

او اذعان دارد «هنگامی که رهبر انقلاب بر انقلابی بودن و انقلابی گری یا موضوع ریشه کن شدن فیش های حقوقی نجومی تاکید می کنند، اطلاعاتی درباره این مسائل از سوی شورای سیاست گذاری به ائمه جمعه ارائه می شود که توقع می رود آنان به تبیین آنها در نماز جمعه بپردازند.»

محمد تقی رهبر، امام جمعه اصفهان نیز اطلاعاتی درباره منابعی که خطبه های ائمه جمعه از آنها تغذیه می شود، ارائه داده است. بر اساس اطلاعاتی که او ارائه داده، شورای سیاست گذاری ائمه جمعه هر هفته «نشریه ای» که محتوای آن «تحلیل» اخبار مهم هفته است برای امامان جمعه ارسال می کند.

کاهش استقبال

تلاش های شورای سیاست گذاری ائمه جمعه برای افزایش تعداد نمازهای جمعه که اکنون به ۹۰۰ نقطه در سراسر کشور رسیده، نسبت معکوسی با استقبال نمازگزاران داشته است. این مطلب فقط یک ادعا نیست و حتی برخی از ائمه جمعه و روحانیون اصولگرا نیز به آن اشاره کرده اند. محمد امامی کاشانی، امام جمعه موقت تهران که از ابتدای پیروزی انقلاب تا امروز از امامان جمعه پایتخت بوده است، اعتقاد دارد استقبال از نماز جمعه «به دلیل مسائل اخلاقی و سیاسی و اینکه خطیب نماز جمعه از یک نفر تعریف می کند و دیگری را می کوبد» کمتر شده است. سید رضا اکرمی، عضو جامعه روحانیت مبارز نیز بر این عقیده است و مانند امامی کاشانی در گفتگویی، «بداخلاقی های سیاسی»، «توهین به شخصیت ها» و «اظهارات بدون مدرک» را دلیل اصلی حضور نیافتن مردم در نماز جمعه عنوان کرده است.

وقتی کاسه صبر دولت لبریز می شود

تبدیل تریبون های نماز جمعه به بلندگوی یک جناح سیاسی و حمله به دولت یازدهم، نه تنها موجب صدای اعتراض فعالان سیاسی شده، صدای دولتمردان را نیز در آورده است. محمدباقر نوبخت در هفته های اخیر که هجمه به دولت از این تریبون های عمومی بیشتر شده است، در نشست خبری لب به اعتراض گشود. او با بیان اینکه «ما برخی مسائل را از تریبون های عمومی دیگر کشورها نمی شنویم، چرا کاری می کنیم که مسئول یا سوال شونده یا نتواند پاسخ را بگوید یا پاسخی را بدهد که مورد سوءاستفاده دشمنان قرار گیرد» توصیه کرد که تریبون های نماز جمعه به وظیفه خود عمل کنند.

به جز هشدار و توصیه نوبخت، شکایت معاونت حقوقی دولت از سید احمد علم الهدی، امام جمعه مشهد که به تازگی در یکی از خطبه های خود از حسن روحانی، رییس جمهوری با الفاظ نامناسب یاد کرده بود نیز نشان از سرریز شدن کاسه صبر دولت در برابر هجمه ها دارد.

شبکه جمعه

ساختار سازمانی شورای سیاست گذاری ائمه جمعه چگونه است

شورای سیاست گذاری ائمه جمعه سراسر کشور

رییس شورا و مدیر اجرایی: سید رضا تقوی

سرپرست معاونت بازرسی

حجت الاسلام یدالله شیرمردی

شرح وظایف

۱. بررسی و رسیدگی به شکایات و تخلفات بر اساس دستور مقام معظم رهبری

2. بررسی و رسیدگی به شکایات و تخلفات بر اساس دستور شورای سیاست گذاری و رییس آن

۳. ارائه گزارش موردی، از عملکرد ائمه جمعه و شکایات اشخاص به شورای سیاست گذاری

4. اعزام هیات های تحقیق و بازرسی به مناطق مختلف کشور

۵. جمع آوری مدارک لازم و تهیه و تنظیم کیفرخواست و ارائه آن به شورای سیاست گذاری

معاون امور استان ها

عبدالعلی ابراهیمی

در سال 1361 مسئولیت دفتر نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران شهرستان دماوند را بر عهده داشت و از سال 1363 تا سال 1370 مسئولیت بنیاد شهید انقلاب اسلامی شهرستان دماوند را عهده دار بود. ابراهیمی از سال 1371 تاکنون به عنوان «معاونت امور استان های شورای سیاست گذاری ائمه جمعه» فعالیت می کند.

شرح وظایف

۱. برنامه ریزی جهت هدایت دفاتر نمایندگی شورا در استان ها بر اساس مصوبات شورای سیاست گذاری

تبصره: هر یک از معاونت ها در ارتباط با برنامه ها و طرح های مرتبط با دفاتر نمایندگی شورا در استان ها، مسئول امور استان ها را در جریان امر قرار خواهند داد.

۲. ارزیابی کمّی و کیفی از نمازهای جمعه و گزارش آن به مدیر اجرایی و شورای سیاست گذاری

3. ایجاد هماهنگی بین دفاتر نمایندگی شورا در استان های سراسر کشور

۴. برگزاری گردهمایی مسئولان دفاتر نمایندگی شورا در استان ها

5. تهیه بیوگرافی از اعضای دفاتر نمایندگی شورا در استان ها، دفاتر ائمه جمعه و اعضای ستادهای نماز جمعه شهرستان ها

معاون جذب و گزینش

سیداحمد تقوی

شرح وظایف

۱. جذب و گزینش ائمه جمعه

2. احراز شرایط کلی گزینش مصوب شورا در فرد داوطلب امامت جمعه

۳. عمل طبق آیین نامه گزینش ائمه جمعه مصوب شورا

4. آماده سازی حکم پس از تصویب شورا و تنفیذ مقام معظم رهبری دام ظله العالی و ارائه آن به ریاست شورا جهت امضا

۵. تمهید مقدمات اعزام و معرفی امام جمعه

معاون اداری و مالی

مجید جاویدی

شرح وظایف

1. ایجاد هماهنگی و برنامه ریزی در ارتباط با فعالیت قسمت های تحت نظارت

۲. تقسیم کار بین قسمت ها و انجام راهنمایی ها و نظارت های لازم در اجرای آنها

3. سرپرستی و نظارت بر انجام امور مالی، شامل: تفکیک حساب ها، ثبت و کنترل و صدور اسناد دریافت ها و پرداخت ها، اموال و دارایی های شورا

۴. سرپرستی و نظارت بر انجام امور اداری، شامل: امور پرسنلی، امور رفاهی و تعاون، خدمات عمومی، نقلیه، امور بایگانی، ارسال مراسلات و کارپردازی و خرید و تایید اسناد هزینه و خرید

معاون فرهنگی

سید ابوالفضل داود الموسوی

شرح وظایف

1. ایجاد ارتباط با مجامع و شخصیت های فرهنگی و علمی داخل و خارج کشور و استفاده از نظرات آنان

۲. جمع آوری خطبه ها و انتشارات و تولیدات نمازهای جمعه شهرستان ها و ارزیابی آنها و انتشار آن در صورت لزوم

3. متبیین و گسترش مسائل فقهی، فرهنگی، عبادی، سیاسی و اجتماعی نماز جمعه

۴. تهیه مقدمات انتشار مجله ای وزین و پر محتوا با همکاری علما و اندیشمندان و با استفاده از نوشته ها و مقالات ائمه جمعه سراسر کشور

معاون سیاسی

ابوالقاسم علیزاده

متولد 1343 مشهد است. از اعضای حزب جمهوری اسلامی بوده و در واحد امور استان های حزب فعالیت داشته است. چهار سال مسئول نمایندگی ولی فقیه در استان کرمان بوده و معاونت فرهنگی بنیاد شهید زابل و نیز همکاری با دفاتر شورای نگهبان را در کارنامه خود دارد.

شرح وظایف

۱. تبیین و تشریح رهنمودها و نقطه نظرهای مقام معظم رهبری جهت آگاهی ائمه جمعه از موقعیت نظام و مسائل سیاسی و اجتماعی کشور و موضع گیری های مناسب

2. گردآوری، تدوین وارزیابی اخبار و رویدادهای سیاسی - اجتماعی کشور، جهان اسلام و دنیا و تنظیم بولتن ها، گزارش ها و مجموعه های خبری و تحلیلی به منظور ارائه به ائمه جمعه سراسر کشور

۳. ارتباط با دستگاه ها، مراکز و وزارتخانه های سیاسی و اجتماعی نظام به منظور دریافت نقطه نظرهایآنان درباره نمازهای جمعه و انتقال و پیگیری مشکلات و مسنائل سیاسی - اجتماعی انعکاس یافته از سوی ائمه جمعه سراسر کشور.

4. تهیه پیش نویس بیانیه های سیاسی مورد نیاز

ستاد برگزاری نماز جمعه

ستادهای برگزاری نماز جمعه تشکیلاتی منبعث از سوی امام جمعه است که وظیفه برپایی نماز جمعه و تهیه مقدمات و ملزومات آن را به عهده دارد. رییس ستاد نماز جمعه از سوی امام جمعه تعیین می شود و سه واحد و سه معاونت تحت مدیریت رییس ستاد است.

واحدها

دفتر روابط عمومی و تبلیغات

۱. دفتر طرح و برنامه و توسعه
2. واحد خواهران

معاونت ها

1. معاونت پشتیبانی
۲. معاونت سیاسی اجتماعی
3. معاونت فرهنگی

دفتر نمایندگی شورا در استان ها

شورای سیاست گذاری ائمه جمعه کشور در هر استانی یک نمایندگی داشته که تمامی سیاست ها و دستورالعمل های ابلاغی شورا به این دفتر نمایندگی ارسال می شود. نماینده شورا در استان ها نیز از سوی ریاست شورای سیاست گذاری ائمه جمعه منصوب می شود و معمولا هر پنج سال یک بار این انتخابات صورت می گیرد.

شورای سیاست گذاری ائمه جمعه در هر استانی علاوه بر کادر اجرایی و پشتیبانی، متشکل از ائمه جمعه دائم و موقت استان و شهرستان های هر استانی است که به تبیین و سیاست گذاری و خط مشی در کل استان با توجه با سیاست های ابلاغی که از تهران ارسال می شود، می پردازد و اعضای آن از سوی شورای سیاست گذاری ائمه جمعه انتخاب می شوند. امورات مربوط به ساماندهی ستادهای نماز جمعه، رسیدگی به گزارش ها، نظارت بر عملکرد و ارزیابی ائمه جمعه در شهرستان ها از وظایف دفتر نمایندگی است. این نمایندگی شورا، بر ستاد نماز جمعه هر استانی نیز نظارت دارد.

ستاد نماز جمعه در استان ها

در استان ها نیز هر شهرستانی علاوه بر دفتر مرکزی استان، دفتر ستاد نماز جمعه دارد. اعضای ستاد نماز جمعه در استان ها نیز به صورت مجزا در هر شهرستانی به فعالیت می پردازند و عموما در چارت سازمانی خود معاونت فرهنگی، معاونت سیاسی، معاونت عقیدتی و انتظامی دارند. بنا به گفته روسای ستاد نماز جمعه در استان ها، اعضای ستادها به صورت مردمی و افتخاری در این مراکز حضور دارند که پس از درخواست برای حضور در ستاد نماز جمعه، گزینش و مصاحبه شده و در صورت تایید می توانند به عنوان عضو ستاد نماز جمعه فعالیت کنند که عموما در بخش وجوهات، استفتائات، دریافت صدقات و ... فعالیت می کنند.

آن طور که ستاد نماز جمعه در استان های مختلف می گوید، افراد فعال در هر شهرستانی میانگین ۲۰ تا ۳۰ نفر در هر ستاد نماز جمعه هستند؛ اما آمار کلی اعضای حاضر در ستادهای نماز جمعه در اکثر استان ها ۱۰۰ تا ۱۵۰۰ نفر در بخش خواهران و برادران است که مشغول به فعالیت هستند.