هزینه سالانه آلودگی هوا در ایران

خبرگزاری ایسنا: رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی گفت که سالانه ۸۰ هزار میلیارد تومان هزینه آلودگی هوا به کشور تحمیل می‌شود.

محمدرضا تابش گفت: به نظر من هر سه قوه در موضوع آلودگی هوا مسئول هستند؛ هم قوه مجریه که باید برنامه‌ریزی مطلوب‌تری داشته باشد و استانداردها و ضوابط زیست محیطی را در اجرای پروژه‌ها به نحو مطلوب اعمال کند، هم قوه مقننه که باید قوانین کارآمدتر و نظارت موثرتری داشته باشد و هم قوه قضائیه که باید برخورد جدی با تخریب کنندگان محیط زیست داشته باشد و موجب تنبه آنها شود. حتی در مواردی دادستان تهران باید به عنوان مدعی‌العموم در مورد آلودگی هوا اقامه دعوی کند و با منشأ آن هر که هست و هر چه هست مقابله کند.

او با بیان اینکه بحران آلودگی هوا یک بحران جهانی است، افزود: مبارزه برای داشتن هوای پاک در سه دهه گذشته همه‌گیر شده است. هوا تابع مرزهای جغرافیایی نیست بلکه مرزهای بین‌المللی را درمی‌نوردد و هیچ کس از تهاجم هوای آلوده در امان نیست.

ساخت وسایل نقلیه موتوری با حداقل مصرف سوخت از راهکارهای مقابله با آلودگی هواست

این نماینده مجلس با بیان اینکه موثرترین راهکار کاهش آلودگی هوا، کنترل و کاهش آلودگی از مبدأ است،‌ یادآور شد: بر اساس تحقیقاتی که انجام شده ۸۵ درصد آلودگی هوای تهران و بسیاری از کلانشهرها ناشی از منابع متحرک و ۱۵ درصد ناشی از منابع ثابت صنعتی و ساختمانی است. پس ساخت وسایل نقلیه موتوری با حداقل مصرف سوخت یکی از راهکارهای مقابله با آلودگی هواست و لازم است خودروسازان کشور توجه ویژه ای به این امر نشان دهند.

تابش با بیان اینکه اقدام بازدارنده‌ای برای جلوگیری از آلودگی هوا صورت نگرفته،‌ بر لزوم تولید و واردات سوخت‌های استاندارد تاکید کرد و یادآور شد: وزارت نفت اقداماتی در این راستا انجام داده‌اند و در تهران و کلانشهرها سوخت با استاندارد یورو۴ استفاده می‌شود. البته در مورد سوخت‌های وارداتی شک و تردیدهایی وجود دارد که آیا منطبق بر استاندارد یورو۴ است یا خیر. با این وجود در جهت گوگردزدایی از گازوئیل و تولید سوخت استاندارد منطبق بر یورو۴ کارهایی شده و با بهره‌برداری از پالایشگاه خلیج فارس تا سال آینده از واردات سوخت بی‌نیاز می‌شویم و این موضوع قابل کنترل‌تر خواهد بود.

این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با اشاره به اهمیت آموزش‌های همگانی از طریق رسانه‌ها، مطبوعات و صداوسیما، گفت: باید درباره چگونگی کاهش مصرف سوخت، الگوی رانندگی، قوانین موجود درباره آلودگی هوا، خروج صنایع آلاینده از شهر و همچنین لزوم طی مسافت‌های کوتاه با پای پیاده و استفاده کمتر از خودروهای تک‌سرنشین آموزش و اطلاع‌رسانی کافی انجام شود و کمپین‌هایی تشکیل شود که خود مردم احساس مسئولیت بیشتری پیدا کنند.

او با تأکید بر اهمیت استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، یادآور شد: ما صاحب منابع انرژی فسیلی هستیم و آنها را با قیمت ارزان عرضه می‌کنیم. در چنین شرایطی وقتی قیمت‌های جهانی و هزینه‌هایی که مردم باید از قبل آلودگی هوا متحمل شوند را مدنظر قرار نمی‌دهیم گفته می‌شود که روی آوردن به انرژی‌های نو به صرفه نیست.

نماینده مردم اردکان در مجلس کاشت درختان را از آموزه‌های مهم دینی برشمرد و افزود: ما باید نسبت به کشت گونه‌های کم‌آب و مقاوم‌ همت کنیم چرا که درخت ریه تنفسی شهرهاست و صیانت و حفاظت از آنها امری ضروری به حساب می‌آید. درخت دی اکسید کربن را جذب و اکسیژن را آزاد می‌کند و کربن را درون چوب ذخیره می‌کند. لذا کاشت درخت می‌تواند کمکی برای هوای پاک باشد در حالی که جنگل‌زدایی باعث می‌شود کربن ذخیره شده در درخت آزاد شود و آلایندگی وسیعی ایجاد شود.

تابش با اشاره به تعهد ایران به مقابله با افزایش گازهای گلخانه‌ای در اجلاس پاریس، گفت: این موافقتنامه از چند روز پیش لازم الاجراست و ما باید از قبل در مورد آن تمهید مقدمات می‌کردیم.

این نماینده مجلس با بیان توصیه‌هایی به مردم در جهت کاهش آلودگی هوا، یادآور شد: بهتر است کمتر از وسایل گرمازا که ایجاد آلودگی می‌کنند استفاده کنیم. در کشورهای پیشرفته دمای اتاق را بین ۱۸ تا ۲۰ درجه نگه می‌دارند و در مقابل پوشاک بیشتری بر تن می‌کنند. متأسفانه در بسیاری از منازل درجه حرارت شوفاژ و وسایل گرمازا را آنقدر افزایش می‌دهیم که پوشاک کمتری بر تن داشته باشیم. نکته مهم دیگر باز نگذاشتن درب یخچال است. اگر هر ایرانی روزی یک دقیقه درب یخچال را کمتر باز بگذارد میزان آلودگی به حد زیادی کاهش می‌یابد. همچنین بهتر است از وسایل الکترونیکی کمتر استفاده شود زیرا نیروگاه‌هایی که تولید برق می‌کنند نیز در ایجاد آلایندگی سهیم هستند.

تابش باتأکید بر ضرورت بیشتر استفاده مردم از ویتامین E وD و استفاده از سبزی، میوه و لبنیات در روزهای آلوده، گفت: مردم باید در این وانفسای پدیده وارونگی هوا حداقل جسم خود را سالم نگه دارند. باید بدانیم که آلودگی هوا تنها یک عامل تهدیدکننده سلامت نیست بلکه عامل عقب‌ماندگی کشور است و کشور را از مدار توسعه باز می‌دارد. ضمن اینکه مرگ و میر و بیماری‌های ناشی از آلودگی هوا بازدهی اقتصادی کشور را کاهش می‌دهد.

این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در ادامه گفت: بانک جهانی هزینه آلودگی هوا در ایران را سالانه ۳.۲ درصد تولید ناخالص داخلی اعلام کرده است. بنا بر مستندات آماری تولید ناخالص داخلی ایران در سال ۲۰۱۳، ۹۹۷ میلیارد دلار بوده، لذا با قیمت فعلی دلار سالانه ۸۰ هزار میلیارد تومان هزینه آلودگی هوا است که به کشور تحمیل می‌شود.

او ادامه داد: برای این که این رقم بیشتر برای مردم قابل ارزیابی باشد با این مبلغ می‌توان ۲۰ هزار واگن مترو خریداری کرد یا ۹۰۰ بوستان ۶۰ هکتاری، ۱۴۰ نیروگاه و ۶۰ ورزشگاه ۵۰ هزار نفری احداث کرد. این مبلغ در واقع سه یا چهار برابر بودجه عمرانی یکسال دولت است.

تابش گفت: با توجه به اینکه ۸۵ درصد آلودگی هوا در تهران و کلانشهرها ناشی از منابع متحرک و ۱۵ درصد ناشی از منابع ثابت صنعتی و ساختمانی است، کاهش تردد خودرو و توسعه مترو می‌تواند سهم زیادی در جلوگیری از آلودگی هوا داشته باشد. در تهران ۳ میلیون خودرو تردد می‌کنند که ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار خودرو نیازی به معاینه فنی ندارند، ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار خودرو معاینه فنی شده‌اند و ۶۰۰ هزار خودرو از معاینه فنی سر باز زده‌اند.

رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ۳ میلیون خودروی شهر تهران روزانه ۲ هزار تن گازهای آلاینده از خود متصاعد می‌کنند، گفت: اگر ما طرح کاهش تردد خودروها را اجرا کنیم سالیانه ۴۰۵ هزار تن یعنی تقریباً روزی بیش از ۱۰۰۰ تن کمتر گاز تولید می‌شود. همچنین از بین ۳ میلیون خودروی شهر تهران، ۳۰۰ هزار خودرو کاربراتوری و تولید سال ۸۲ و قبل از آن هستند که این تعداد خودرو که یک دهم خودروهای شهر تهران به حساب می‌آیند ۵۰ درصد آلودگی هوای تهران را موجب می‌شوند.

او با بیان اینکه اگر ۳۰۰ هزار خودروی کاربراتوری و تولید سال ۸۲ و قبل از آن از رده خارج شوند نیمی از آلودگی هوای تهران کم می‌شود، افزود: ما باید برای خارج کردن خودروهای فرسوده از سیستم حمل و نقل وام و تسهیلات لازم را به مردم بدهیم چرا که این کار به نفع سلامت جامعه است. ما به جای این کار دو کارخانه تولید ماسه را تعطیل می‌کنیم در حالی که کل کارخانجات ۱۵ درصد در آلودگی هوا سهیم هستند. البته در مورد آنها هم باید تمهیداتی اندیشیده اما نباید اولویت‌بندی اقدامات خود در این زمینه را فراموش کنیم.

نماینده مردم اردکان در مجلس با اشاره به ضعف برنامه‌ریزی عملیاتی برای حل مشکل آلودگی هوا،‌ گفت: مردم انتظار اقدام عملی برای مقابله با آلودگی هوا دارند. ما باید توجه داشت باشیم که حل مشکل آلودگی هوا از نظر اقتصادی هم با توجه به کاهش هزینه‌های سلامت مردم و کاهش بیماری‌ها به نفع کشور خواهد بود.

تابش با اشاره به ایجاد محدودیت در تردد خودروها و تعطیلی مدارس در ایام آلودگی هوا نیز گفت: تعطیلی مدارس از الزاماتی است که در سایر کشورهای جهان هم در شرایط آلودگی هوا پیش‌بینی شده و در واقع صیانت از جان کودکان است. اما باید توجه داشته باشیم که این اقدامات مسکن و مقطعی است و البته باید از قبل پیش‌بینی‌های لازم درباره آن صورت گیرد.

او در پایان گفت: مشکلات مربوط به آلودگی هوا امری مشخص است و راهکارهای معینی دارد اما نیازمند عزم، اراده و برنامه‌ریزی قوی و افراد پا به کار برای اجرای این برنامه‌ها است.