کارت سوخت در دو راهی بقا و فنا
یک بار دیگر بنزین به دوراهی تک‌نرخی و دونرخی شدن برخورد کرد. با آنکه چندی پیش مجلس دهم شورای اسلامی اختیار استفاده از کارت سوخت را به دولت داده بود، اکنون پشیمان شده و با بررسی یک فوریت طرح مجدد به کارگیری کارت سوخت موافقت کرده است.
روزنامه ایران: یک بار دیگر بنزین به دوراهی تک‌نرخی و دونرخی شدن برخورد کرد. با آنکه چندی پیش مجلس دهم شورای اسلامی اختیار استفاده از کارت سوخت را به دولت داده بود، اکنون پشیمان شده و با بررسی یک فوریت طرح مجدد به کارگیری کارت سوخت موافقت کرده است.
یک فوریتی بودن طرح از اهمیت بالای بررسی هرچه سریعتر آن در مجلس خبر می‌دهد و اگر نمایندگان با بازگشت کارت سوخت برای توزیع بنزین موافقت کنند بار دیگر بنزین دو نرخی می‌شود، چراکه تنها راه الزام مصرف‌کنندگان بنزین به استفاده از کارت سوخت مؤلفه‌های قیمتی است.
به گفته نمایندگان مجلس شورای اسلامی این طرح تقریباً تا یک ماه دیگر تعیین تکلیف خواهد شد. این بار احتمال قانونی شدن استفاده از کارت سوخت زیاد است اما قطعاً باز هم دولت برای متقاعد کردن نمایندگان مجلس برای جلوگیری از دونرخی شدن بنزین تلاش خواهد کرد.
در این باره منصور ریاحی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی به «ایران» گفت: دولت با مجلس همراه است اما برای جلوگیری از دونرخی شدن بنزین تلاش خواهد کرد.
وی ادامه داد: مجلس شورای اسلامی هر قانونی را که تصویب کند برای ما لازم‌الاجراست. قطعاً این مجلس قانونی را که منافع کشور و مردم را تباه کند تصویب نخواهد کرد. لذا اگر این طرح به دولت ابلاغ و از آن توضیح خواسته شود بازهم دولت برای تک نرخی ماندن بنزین تلاش خواهد کرد اما اگر مجلس قانع نشود تصمیمات آن اجرایی خواهد شد. به گفته ریاحی در صورت تصویب این طرح دولت برای رضایت مردم و نمایندگان مردم بهترین گزینه را انتخاب خواهد کرد.
البته در این زمینه دولت یک سابقه نیز دارد. وقتی مجلس نهم شورای اسلامی تصویب کرد که کارت سوخت حفظ و بنزین دو نرخی شود، دولت با توجه به اینکه اختیار تعیین سقف سهمیه پایه را داشت، تصمیم گرفت این سقف را طوری تعیین کند که کمتر مصرف‌کننده‌ای مجبور به استفاده از نرخ دوم شود. نرخ دوم همان نرخ فوب خلیج فارس بنزین به اضافه هزینه‌های جانبی شامل ریزش، تبخیر، بیمه، انتقال، حمل، توزیع و عوارض قانونی و نرخ کارمزد متناسب پرداختی به جایگاه‌داران بود.
به این ترتیب که با محاسبات دولت، غالب مصرف‌کنندگان در ماه کمتر از 60 لیتر بنزین مصرف می‌کنند و اگر دولت سقف را بالاتر از این رقم تعیین می‌کرد فقط پرمصرف‌ها مجبور به استفاده از نرخ دوم بودند. با وجود این، با رایزنی‌های دولت در مجلس اواسط تابستان امسال این قانون برداشته شد. اما در حالی که دولت به دنبال کنار گذاشتن کارت سوخت از سامانه سوختگیری بنزین بود مجلس دوباره این طرح را زنده کرد.
البته در حال حاضر سوخت‌هایی نظیر گازوئیل هنوز به صورت کارتی عرضه می‌شود.
سوختگیری کارتی نفت گاز (گازوئیل) به کاهش مصرف این سوخت کمک شایانی کرده است اما در خصوص بنزین دیگر این طرح کارایی ندارد. آمارها نشان می‌دهد رشد مصرف بنزین به رقم معقول و حدود 2 الی 3 درصد رشد در سال رسیده است. قاچاق بنزین از مرزها نیز بشدت کاهش داشته و حذف سامانه هوشمند سوخت در این بخش مشکلی ایجاد نکرده است. ضمن آنکه با تک نرخی شدن بنزین در نرخ هزار تومان برای هر لیتر از سال گذشته امکان شکل‌گیری رانت و فساد در این بخش به حداقل رسیده است.
اما مجلس نظر دیگری دارد. در ادامه به اصل طرح و نظرات نمایندگان مجلس پرداخته شده است.
احتمال ماندگار شدن کارت سوخت با یک طرح تکراری
دیروز نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی با 112 رأی موافق، 52 رأی مخالف، 8 رأی ممتنع از مجموع 212 نماینده حاضر با یک فوریت طرح اصلاح ماده 1 قانون توسعه حمل و نقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت موافقت کردند. این همان طرحی است که اگر تصویب شود کارت سوخت ماندگار خواهد شد.
طرح فوق دارای دو ماده است. «در ماده 1 قانون توسعه حمل و نقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت مصوب 18 آذرماه 1386 عبارت «از طریق عرضه بنزین و گازوئیل در بخش حمل و نقل با استفاده از کارت هوشمند سوخت» جایگزین عبارت «از طریق عرضه بنزین و گازوئیل در بخش‌های حمل و نقل و صنعت و کشاورزی با اولویت کارت هوشمند سوخت» خواهد شد.» این عبارت بر لزوم استفاده از کارت هوشمند سوخت تأکید می‌کند و حق انتخاب را از دولت سلب می‌کند.
براساس ماده 2 این طرح یک تبصره به شرح زیر به ماده 1 قانون توسعه حمل و نقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت الحاق می‌شود: «تبصره- دولت مجاز است به منظور ترغیب مصرف‌کننده به استفاده از کارت هوشمند سوخت مختص هر خودرو از سیاست‌های انگیزشی در چارچوب قوانین و مقررات استفاده کند.»
سیاست‌های انگیزشی نیز اغلب مالی است و این بخش احتمال دونرخی شدن بنزین را تقویت می‌کند. نرخ اول همان هزار تومان برای هر لیتر است و نرخ دوم در صورت تصویب طرح برآورد و اعلام خواهد شد. لازمه اجرای این بند از طرح تعیین سهمیه پایه یعنی سهمیه‌ای که هر ماه در کارت‌ها شارژ می‌شود، است.
کمیسیون انرژی طرح را بررسی می‌کند
اسدالله قره خانی آلوستانی سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در رابطه با این طرح به «ایران» گفت: مجلس اختیار دارد که هر وقت مشکلی در کشور احساس کند طرح جدیدی برای حل این مشکل ارائه بدهد. اکنون نیز از این ابزار استفاده کرده است، اگرچه اخیراً رأی بر اصلاح قانون بودجه سال‌جاری و حذف قانون فروش کارتی بنزین داد.
وی افزود: با رأی‌گیری اخیر یک فوریتی بررسی این طرح تصویب شد، چراکه معتقدیم برای راه‌اندازی سامانه هوشمند عرضه کارتی سوخت هزینه شده و باید این سامانه برای زمانی که قیمت نفت و به تبع آن قیمت بنزین رشد می‌کند، حفظ شود.
قره خانی آلوستانی با تأکید بر اینکه حفظ کارت سوخت به کشور کمک می‌کند تا در بحران‌ها شرایط را مدیریت کند، اظهار کرد: اگرچه فکر می‌کنیم که وزارت نفت مخالف این طرح است اما نباید زیرساخت فراهم شده برای کنترل مصرف بنزین را از بین ببریم.
منظور این نماینده مجلس شورای اسلامی، مدیریت عرضه سوخت و مهار قاچاق در زمان رشد قیمت نفت خام است. با افزایش قیمت نفت، قیمت تمام فرآورده‌های نفتی از جمله بنزین در کشورهای همجوار بالا خواهد رفت.
قره خانی تصریح کرد: این طرح در کمیسیون انرژی به‌عنوان کمیسیون تخصصی بحث و احتمالاً در کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات بررسی خواهد شد. نتیجه بررسی‌ها به صحن علنی گزارش می‌شود و در این مرحله اگر دولت بخوبی از دیدگاه خود دفاع کند و مجلس قانع شود این طرح دوباره به پستو خواهد رفت.
این نماینده اظهار کرد: به نظر من احتمال تصویب این طرح ضعیف است اما باید منتظر نتیجه باشیم.
مجلس از رد این قانون پشیمان است
اسدالله قره خانی آلوستانی از ضعیف بودن احتمال تصویب این طرح دم می‌زند اما هدایت‌الله خادمی یکی دیگر از اعضای کمیسیون انرژی مجلس نظر دیگری دارد.
او می‌گوید: زمانی که اصلاحیه بودجه ۱۳۹۵ تصویب شد اغلب نمایندگان متوجه نشدند که طرح حذف کارت سوخت هم رأی آورده است. در مدت کوتاهی بعد از حذف این طرح اغلب نمایندگان از رأی خود پشیمان بودند و الان این بررسی به همین منظور است.
خادمی با اشاره به تاریخچه ایجاد سامانه هوشمند سوخت و کمکی که کارتی شدن سوخت به شناسایی و مهار قاچاق کرد، اظهار کرد: سامانه هوشمند سوخت باعث شفاف‌سازی می‌شود. در کشوری که هنوز واردکننده بنزین است نیاز داریم که این شفافیت حفظ شود.
این نماینده تصریح کرد: اگر دولت به دنبال حداقل‌سازی استفاده از نرخ دوم باشد، مجلس مخالفتی ندارد اما باید توزیع بنزین با استفاده از کارت سوخت باشد تا اطلاعات مصرف شفاف و در دسترس باشد.
وی در آخر گفت: این طرح یک فوریتی است و با اراده‌ای که الان در مجلس وجود دارد، فکر می‌کنم تا یک ماه دیگر بنزین دو نرخی، سهمیه‌ای و کارتی شود.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
نظر کاربران
کارت سوخت،میراثی از دولت قبل که بر دوش این مملکت و مردم تحمیل شد،بدون هیچ نتیجه ای،،فقط نتیجه هایی که دوست داشتند بشود که نشد اعلام کردند،،،،
از خرداد تا حالا، چهار بار چرخش نظر داشته اند!
فکر مردم باشید فرقی نکند که کارت باشد یا نباشد
اصل ول کرن فرع راگرفتند مردم نون ندارند بخورند