۴ رویکرد بازار به انتخابات آمریکا

روزنامه دنیای اقتصاد: در آستانه برگزاری انتخابات آمریکا، بازارهای جهانی وضعیت هیلاری کلینتون و دونالد ترامپ را به دقت رصد می‌کنند و متناسب با تحولات انتخاباتی، نوسانات بازار را تغییر می‌دهند .

با این حال، در بازار ارز و سکه داخلی توجه به میزان بازارهای بین‌المللی نیست؛ هرچند که لابه‌لای بحث‌ها و صحبت‌های فعالان می‌توان ۴ دیدگاه را مشاهده کرد: رویکرد حداکثری به ترامپ، رویکرد حداقلی به ترامپ، رویکرد حداکثری به کلینتون، رویکرد حداقلی به کلینتون .

رویکرد حداکثری به ترامپ

اکثر فعالان ارزی اعتقاد دارند در صورت پیروزی دونالد ترامپ، بازار داخلی حالت انبساطی خواهد گرفت. استدلال این دسته آن است که نامزد جمهوری‌خواه مواضع تند و افراطی دارد و به این ترتیب، احتمال می‌دهند در دوران ریاست‌جمهوری او روند اجرایی شدن «برجام» کمی کند یا دچار مشکل شود؛ بنابراین به‌نظر می‌رسد که بازار داخلی نیز چون بازارهای جهانی به ترامپ و مواضعش حساسیت دارد. البته تفاوت بازار داخلی با بازار جهانی در این است که قیمت دلار در پاساژ افشار پیش از انتخابات واکنش چندانی به‌نظرسنجی‌ها و احتمال پیروزی هر دو نامزد آمریکایی از خود نشان نداده است. این در حالی است که هر گونه خبر و تغییر تازه، پیش‌بینی‌های بازارهای جهانی را تحت‌تاثیر قرار داده است .

رویکرد حداقلی به ترامپ

گروهی از فعالان بازار داخلی برخلاف دیدگاه اکثر معامله‌گران بازارهای جهانی، نسبت به دونالد ترامپ دید مثبتی دارند و او را به هیلاری کلینتون ترجیح می‌دهند. این دسته باور دارند که نامزد جنجالی جمهوری‌خواهان یک فرد اقتصادی است و به تجارت و مبادلات جهانی اهمیت می‌دهد. بنابراین از حربه اقتصاد به‌عنوان وسیله استفاده نخواهد کرد. یکی از فعالان بازار، حتی به این جمله ترامپ اشاره می‌کند که «برجام را ما (آمریکایی‌ها) به سرانجام رسانده‌ایم؛ ولی اروپایی‌ها از آن بیشتر نفع تجاری برده‌اند.» از سوی دیگر، این دسته باور دارند که ترامپ در میان سیاستمداران چندان موجهی نیست. بنابراین به سختی می‌تواند اجماعی سیاسی مخالف ایران به راه بیندازد .

رویکرد حداکثری به کلینتون

اکثر فعالان ارزی باور دارند در صورت انتخاب کلینتون به‌عنوان رئیس‌جمهوری آمریکا، روند فعلی سیاست‌های این کشور تغییر چندانی نخواهد کرد. در نتیجه، این دیدگاه که یک رویکرد محافظه‌کارانه است، می‌گوید که فضای بازار داخلی نیز تاثیر چندانی از پیروزی کلینتون نخواهد گرفت و در وضعیت فعلی باقی خواهد ماند. به بیان ساده‌تر، به باور این دسته با پیروزی کلینتون، دامنه نوسانات بازار داخلی تغییر خاصی نخواهد کرد .

رویکرد حداقلی به کلینتون

اقلیتی از فعالان بازار تصدیق می‌کنند که کلینتون و اوباما از یک حزب هستند، ولی به تفاوت‌های آنها نیز اشاره می‌کنند. در واقع این عده، اعتقاد دارند کلینتون ادامه‌دهنده راه اوباما نیست و ممکن است در درازمدت بازار را با نوسان مواجه کند. به گفته این دسته، ممکن است این نامزد دموکرات در آینده به‌دلیل تفاوت‌هایی که با اوباما دارد، رویکردها و سیاست‌هایی را اتخاذ کند که برخلاف دید اکثریت معامله‌گران داخلی باشد .

جمع‌بندی سناریوهای ترامپی

درحالی‌که اقلیتی از فعالان بازار اعتقاد دارند در صورت روی کار آمدن دونالد ترامپ، وضعیت بازار داخلی تغییر چندانی نخواهد کرد، به‌نظر می‌رسد در کوتاه‌مدت به‌دلیل نوسانات بازارهای جهانی، قیمت‌ها در بازار داخلی نیز دچار نوسان شوند. این موضوع موجب می‌شود که حداقل در کوتاه‌مدت دیدگاه بازیگران اقلیت چندان بازار را تحت‌تاثیر قرار ندهد و احتمالا اثرات آن در بازه درازمدت‌تری مشخص شود. به اعتقاد اکثر کارشناسان بازارهای جهانی، پیروزی ترامپ موجب افزایش بهای سرمایه‌های پناهگاه از جمله طلا و «ین» و فرانک خواهد شد. به گفته این دسته، در این صورت، بهای سکه در بازار داخلی متناسب با افزایش بهای طلای جهانی بالا خواهد رفت. با این حال در صورت بالا رفتن بهای اونس جهانی امکان وقوع دو اتفاق در بازار ارز وجود دارد :

1- کاهش قیمت دلار: به‌طور سنتی در بازار این انتظار وجود دارد که با بالا رفتن بهای اونس جهانی، سکه‌بازان برای ایجاد تعادل در بازار خود اقدام به فروش دلار کنند، عاملی که زمینه‌ساز افت قیمت می‌شود .

2- افزایش قیمت دلار: در مقابل، دسته دیگری از فعالان باور دارند، در صورت بالا رفتن اونس، فروش‌های ارزی سکه‌بازان در نهایت یک یا دو روزه خواهد بود. به گفته این دسته، فروش‌های ارزی بیشتر ازسوی معامله‌گرانی صورت می‌گیرد که از خرید سکه جا مانده‌اند. آنها پس از اینکه اقدام به خرید سکه کردند، ممکن است پس از دو روز برای افزایش دامنه نوسانات فلز گرانبهای داخلی اقدام به خرید دلار و به این ترتیب سایر معامله‌گران را غافلگیر کنند .

جمع‌بندی سناریوهای کلینتونی

درحالی‌که برخی فعالان اعتقاد دارند ریاست‌جمهوری کلینتون موجب می‌شود قیمت‌ها در بازار داخلی نوسان چندانی را تجربه نکند، عده دیگری باور دارند که نوسانات بازارهای جهانی می‌تواند بازار داخلی را در کوتاه‌مدت دچار تغییرات زیادی کند. به این ترتیب، دیدگاه اکثریت معامله‌گران داخلی که احساس می‌کنند بازارهای داخلی به انتخاب نامزد دموکرات واکنش چندانی نشان ندهند، ممکن است نقض شود. پیش از برگزاری انتخابات، هر گاه شانس هیلاری کلینتون در رابطه با برنده شدن در انتخابات بالا رفت، بهای اونس در بازارهای جهانی کاهش پیدا کرد. در این وضعیت، به‌طور سنتی، معامله‌گران دلار باور دارند که سکه‌بازان برای حمایت از دارایی خود وارد بازار ارز شده و با خرید دلار زمینه‌ساز افزایش قیمت می‌شوند. روز دوشنبه نیز با وجود احتیاط موجود در بازار، قیمت دلار به‌دلیل کاهش بهای اونس در بازارهای جهانی رو به افزایش داشت. در مجموع می‌توان گفت، تاثیراتی که نتایج انتخابات آمریکا بر بازارهای جهانی دارد می‌تواند اثرات برخی رویکردهای معامله‌گران در بازار داخلی را تعدیل کند .

اثرگذاری بازارساز

تقریبا همه بازیگران ارزی با هم در یک موضوع اشتراک نظر دارند و آن این است که فارغ از نتیجه انتخابات آمریکا، بازارساز ارزی می‌تواند عامل اثرگذار بر بازار داخلی باشد. در این شرایط، بازار ارز شاید در کوتاه‌مدت شاهد نوسان‌هایی شود، اما حضور و سیاست‌های بازارساز می‌تواند زمینه‌ساز تعیین جهت قیمت و کاهش یا افزایش نوسان شود. در واقع، حاضران و ناظران بازار ارز اعتقاد دارند اگر بازارساز ارزی به‌طور صحیح و به موقع اقدام به فعالیت و عرضه ارز کند، می‌تواند نوسانات را مدیریت کند؛ در غیر این صورت به‌دلیل جوسازی‌های روانی بازیگران غیررسمی امکان دارد دامنه نوسانات بالا رود. به گفته برخی کارشناسان، بازارساز در درجه اول باید آمادگی مقابله با حملات احتمالی نوسان گیران ارزی را داشته باشد، به‌خصوص آنکه هم‌اکنون بازار خود با تقاضای فیزیکی زائران عتبات عالیات نیز رو‌به‌رو است و همین موضوع خود توانایی بالا بردن قیمت‌ها را دارد. در درجه دوم، بازارساز می‌تواند با عرضه ارز در مقاطع مختلف زمانی و با حجم‌های متفاوت در کنار مدیریت انتظارات دامنه نوسانات را کاهش دهد .

کاهش حجم معاملات

بازار ارز داخلی یک روز مانده به انتخابات آمریکا بیشتر حالت احتیاطی و بده‌بستان داشت. روز دوشنبه، حجم معاملات ارزی کم شده بود و یک مثل در بازار میان معامله‌گران به این مضمون شنیده می‌شد که «چهار سال معامله می‌کنیم، دو روز صبر می‌کنیم». صبر معامله‌گران ارزی به این دلیل است که در انتظار آشکار شدن نتایج انتخابات آمریکا هستند. به گفته شماری از بازیگران با تجربه بازار، در شرایطی که امکان دارد قیمت دلار به هر سویی نوسان کند، معامله‌گران ترجیح می‌دهند ارزی را برای نگهداری خریداری نکنند. در این وضعیت، معامله‌گر سعی می‌کند، هر میزان دلاری که می‌خرد را در همان روز عرضه کند .

در این وضعیت، روز دوشنبه، معامله‌گران فردایی تمایل چندانی به انجام معامله نداشتند. به گفته آنها، اگر آنها ارزی را با قیمت فعلی خریداری کنند و روز سه شنبه قیمت نوسان بالایی را تجربه کند، معلوم نیست فروشنده ارزی به بازار برای تسویه حساب برگردد. در شرایط نااطمینانی که در بازار وجود دارد، ناخودآگاه حجم معاملات کاهش پیدا می‌کند. با وجود این، در سومین روز هفته، قیمت دلار تحت‌تاثیر بالا بودن ارزش این ارز در کشورهای همسایه به میزان 2 تومان بالاتر رفت و به قیمت 3 هزار و 629 تومان رسید، حال آنکه در بازار سکه، فلز گران بهای داخلی به‌دلیل کاهش بهای اونس، 8 هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و روی قیمت یک میلیون و 118 هزار تومان قرار گرفت .