یادگار امام: به فرهنگ نگاه ابزاری نداشته باشیم

پایگاه خبری جماران: حجت الاسلام و المسلمین سید حسن خمینی در دیدار وزیر، معاونان و کارکنان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حرم مطهر امام خمینی (س) طی سخنانی به جایگاه والای «فرهنگ» پرداخت و با بیان اینکه اهل فرهنگ باید برای فرهنگ اصالت قائل باشند، اظهار کرد: اینکه فرهنگ ابزاری برای اقتصاد، سیاست و ... باشد در جای خود قابل نقد است اما اهالی این حوزه به طور ویژه، نگاهشان به فرهنگ نباید ابزاری باشد.

وی افزود: ابزاری بودن نگاه به فرهنگ گاهی بدین شکل است که فرهنگی طرح می شود تا نفع اقتصادی بیشتری نصیب ما شود یا منافع سیاسی برای ما در پی داشته باشد و یا شهرت و اقبالی را نصیب ما کند.

یادگار امام با اشاره به نوع دیگر نگاه ابزاری به فرهنگ گفت: گاهی ممکن است به فرهنگی بتازیم تا یک جریان سیاسی را منکوب کنیم، گاهی هم می توان فرهنگ را دست مایه تخریب یک اندیشه سیاسی قرار دهیم یا فرهنگی را بکوبیم تا نفع اقتصادی - اجتماعی و اقبال عمومی را از یک کانون برداریم.

وی با مضر خواندن دو نوع نگاه مذکور گفت: به فرهنگ نگاه ابزاری نداشته باشیم ولی این گونه نباشد که برای بالا بردن کسی از ابزار فرهنگ استفاده کنیم یا اگر می خواهیم کسانی را بر زمین بزنیم فرهنگ را بر سر آنها بکوبیم بلکه فرهنگ را با اصالت خودش مورد اصالت قرار دهیم.

سید حسن خمینی با بیان اینکه شاخص ما برای رد یا تأیید یک گزاره، هنجار یا المان فرهنگی نباید شاخص های بیرون از این حوزه باشد، یادآور شد: متأسفانه باید بپذیریم که توجه بسیاری از افراد جامعه به فرهنگ از منظری بیرون این حوزه است.

وی زمینه این نوع رویکردها را صبغه دینی و سنتی جامعه خواند و افزود: در این جامعه ظواهر فرهنگی حساسیت هایی را بر می انگیزد البته این امر به معنای خوب یا بد بودن تمام جزئیات عرصه فرهنگ نیست بلکه ظلم به فرهنگ آن است که فرهنگ را به خط کشی های خارج از حوزه خود مورد پردازش قرار دهیم.

یادگار امام با اشاره به جایگاه مهم فرهنگ در جامعه و توجه بیشتر اهالی فرهنگ به این جایگاه «اخلاق» را دیگر موضوع مهم مرتبط با فرهنگ دانست و با اشاره به بحران های اخلاقی موجود در جامعه گفت: وضعیت اخلاق در جامعه متفاوت است و در مقاطع گوناگون یکسان نیست؛ لذا امروز نمی توان گفت جامعه در تمام شئون اخلاقی وضعیت بد یا خوبی دارد.

وی با تأکید بر پیشبرد خط «اعتدال» در میان افراط ها و تفریط ها تصریح کرد: آن فرهنگی که به عنوان اخلاق صحیح و شاخص می خواهیم معرفی کنیم و سبک زندگی اخلاقی می دانیم از نظر من «اخلاق امام» نام دارد. بنابر این فرهنگی را که می خواهیم توسط ارکان جمهوری اسلامی ترویج کنیم اخلاق مورد نظر امام است.

سید حسن خمینی با بیان اینکه فرهنگ امام در دو سوی خود با جریانات افراطی و تفریطی مواجه است، گفت: این فرهنگ خط میانه در میان دوگانه تحجر و ولنگاری است؛ رفتن به سوی ولنگاری خروج از اخلاق اسلامی و فرهنگ امام است اما از سوی دیگر رفتن به سوی تحجر بازگشت از هویت انقلاب اسلامی است.

وی ادامه داد: تردید نکنید هویت انقلاب اسلامی هیچ نسبتی با تحجر ندارد و متحجرین هیچ نقشی در تحولات انقلابی نداشتند.

وی با بیان اینکه متحجرین مانع حرکت انقلابیون مسلمان در پیش از انقلاب بوده اند، افزود: انقلاب به همان میزان که از ولنگاری دور است از تحجر هم به دور است. توجه به بعد تحجر ستیزانه انقلاب از ارکان فرهنگ انقلاب است و همین جاست که امام می گویند می خواهم فدا شوم و در این مسیر جان و آبرویم را بدهم. چرا که حرکت در این مسیر برای متدینین دشوارتر است.

یادگار امام با بیان اینکه مبارزه با تحجر به این معنا نیست که سر به بالین ولنگاری و بی هویتی بگذاریم حدود تشخیص ولنگاری را شریعت ذکر کرد و یادآور شد: مبانی این حوزه فتاوا و رفتار امام است و مجموعه این فتاوا قابلیت انطباق در حوزه های مختلف فرهنگ را دارد.

سید حسن خمینی با تأکید بر اینکه اهالی فرهنگ نباید خود را بازیچه دست دیگران قرار دهند و باید هویت خود را بشناسند، گفت: اهالی فرهنگ خط معتدل خود را در میان دوگانه تحجر و ولنگاری ادامه دهند.

وی با توصیه اکید بر اینکه اگر مرد راه نیستید وارد نشوید، گفت: هر کاری نیازمند ایستادگی است و اگر امروز نام پیامبر بزرگ اسلام نیز باقی مانده به خاطر تحمل سختی ها و دشواری های فراوان بوده است.

سید حسن خمینی ادامه داد: کسی نمی تواند بگوید من نمی توانم بایستم چرا که در این صورت نباید کار را می پذیرفت. در تمام حوزه های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و ... ارزش انسان‌ها در میزان ایستادن آنها است.

وی یادآور شد: در دوران مختلف مدیریت وزارت ارشاد نام نیک برای کسانی باقی مانده است که روی عقیده شان ایستادند دوره های مختلف مسئولیت می آیند و می روند اما آنچه مهم است این است که انسان در آنچه صحیح می داند ثابت قدم باشد.

یادگار امام با بیان اینکه در عرصه فرهنگ تعامل وجود دارد اما اضمحلال خیر، گفت: نباید در فرهنگ های دیگر ذوب شویم و اوضاع به گونه ای شود که دیگر فرهنگ ایرانی و اسلامی و شیعی نداشته باشیم، بلکه وقتی کسی به فرهنگ این جامعه نگاه می کند باید آن را دارای هویت و آیتم های فرهنگی خاص خود ببیند.

یادگار امام با هشدار به اینکه مراقب باشیم به اضمحلال فرهنگی دچار نشویم و در فضای فرهنگی جهانی ذوب نشویم، افزود: این نه بدان معنا است که تبدیل به جزیره ای منفک از جهان شویم و نه به این معنا است که جزیره ای غرق در آب شویم اما حفظ تناسب در چنین وضعیتی دشوار است.

یادگار امام با تأکید بر شناخت توانایی ها و ضعف های فرهنگی ایران گفت: در بعد مردم شناسی مهربانی مردم ایران و کینه جو نبودن آنها از نکات مثبت و بسیار مهم است اما از سوی دیگر سستی و پشت کار کم از ضعف های ما است که باید اصلاح شود.

وی با بیان اینکه توانمندی هایمان را باید در تعامل با دیگران صادر کنیم و از همین طریق ضعف های خود را نیز جبران کنیم، گفت: بحمد الله انقلاب اسلامی ایران یک انقلاب فرهنگی است و کارهای بسیار بزرگی در حوزه فرهنگ انجام شده که قطعا در آینده، دوره ای طلایی یا آغاز دوره ای طلایی را خواهیم دید که از جمله آن می توان به حوزه شعر اشاره کرد.

یادگار امام با بیان اینکه نباید از نقاط ضعف غافل شد،گفت: آدمی با یک چشم، امیدوارانه توانمندی های خود را می بیند و با چشم دیگر، نقادانه به مشکلات و ضعف های خود می نگرد تا بتواند مسیر خود را به جلو ببرد و دستگاه فرهنگی نقش مهمی در این راه دارد.

سید حسن خمینی گفت: به دوره مدیریتی دکتر صالحی بسیار امیدوارم و آرزومندم که مجموعه این وزارت خانه دوره ای توأم با شکوفایی بیشتر را در پیش داشته باشد.

یادگار امام همچنین در این دیدار با تبریک اولین روز وزارت دکتر صالحی امیری و اعتماد رئیس جمهور و نمایندگان مجلس به وی گفت: آقای صالحی را از سال های بسیار دور می شناسم و بی شک هویت فرهنگی، ارتباط، تحصیل و شناخت ایشان نسبت به عرصه فرهنگ، اعتقاد به اعتلای نظام جمهوری اسلامی، ایمان به امام راه امام و اندیشه های متعالی ایشان، توانمندی مدیریتی و تجربیات خوب در حوزه های مختلف سرمایه خوبی برای ایشان و مجموعه وزارت خانه است.

وی همچنین با قدردانی از تلاش های علی جنتی وزیر سابق ارشاد گفت: مبارزات ایشان در قبل از انقلاب و تلاش های سال های پس از انقلاب را از یاد نبریم و امیدواریم ایشان هرجایی که هستند روزهای خوبی در انتظارشان باشد.