اشاره ظریف باراک اوباما به ایران

روزنامه آرمان : سخنرانی باراک اوباما در مراسم تحلیف ریاست جمهوری، خط مشی‌های روشنی برای سیاست داخلی و مسائل اجتماعی به همراه داشت. اما پیام وی در مورد سیاست خارجی چه بود؟

اوباما تنها یک پاراگراف از متن سخنرانی خود را به سیاست خارجی اختصاص داد که در آن سه نکته وجود داشت که تنها یکی از آنها ویژه به نظر می‌رسید. آنچه در زیر می‌خوانید تحلیل واشنگتن پست از سه نکته‌ای است که در بخش مربوط به سیاست خارجی در سخنرانی اوباما به آنها اشاره شد:

۱. «ما انگیزه خود را برای تلاش و حل اختلافات با دیگر کشورها به شیوه‌ای مسالمت‌آمیز نشان خواهیم داد، نه به دلیل اینکه در مواجهه با خطرات خام هستیم، بلکه به این دلیل که تعامل می‌تواند به طور طولانی‌تری تردید‌ها و نگرانی‌ها را از بین ببرد.»

این یک نکته حقیقی است، چرا که اشاره‌ای ظریف به سیاست آمریکا در مورد ایران به شمار می‌رود. دولت اوباما به روشنی رویکرد دیپلماتیک را در خاتمه دادن به اهداف هسته‌ای ایران ( در مقایسه با گزینه نظامی که در آخرین مرحله قرار دارد)، ترجیح می‌دهد. انتخاب وی در مورد چاک هگل، سناتور سابق که در مورد حمله به ایران بدبین است و یکی از حامیان پر و پا قرص دیپلماسی به شمار می‌رود، نشانه‌ای از ادامه این رویکرد است. این واقعیت که اوباما این نکته را در سخنرانی خود گنجاند، حاکی از آن است که وی تلاش‌های دپیلماتیک در مورد تهران را از سر خواهد گرفت.

۲. «آمریکا لنگرگاه اتحاد‌های قدرتمند از هر گوشه جهان باقی خواهد ماند و ما آن دسته از موسسه‌هایی که به افزایش توانایی ما در مدیریت بحران خارجی کمک می‌کنند را احیا می‌کنیم، چرا که همه از جهان صلح‌آمیزتر نفع می‌برند.» این بخش نشان دهنده ادامه تاکید اوباما بر همکاری بین‌المللی برای حل مشکلات جهانی است. برای مثال آنچه وی در سازمان ملل برای حمایت از حمله به لیبی انجام داد. عبارت لنگرگاهی برای اتحاد‌های قوی نیز مهر تاییدی بر استراتژی دفاع از رهبری جهانی از طریق دیپلماسی است.

۳. «ما از دموکراسی از آسیا تا آفریقا و از آمریکا تا خاورمیانه حمایت می‌کنیم، چرا که منافع ما را بر آن می‌دارد تا از آنهایی که به دنبال آزادی هستند، پشتیبانی کنیم. و ما باید منبعی برای امیدواری فقرا، بیماران و آسیب دیدگان پیش‌داوری‌ها باشیم. نه به این معنی که به یک موسسه خیریه تبدیل شویم، بلکه از این جهت که در زمان ما، صلح به اصولی شامل تحمل، فرصت، عدالت و شأن انسانی نیاز دارد.» این سخنرانی به سبک ویلسون در بخشی از نطق هر رئیس جمهوری قرار دارد. در این تفکر، آمریکا مهد دموکراسی شناخته شده و انتظار می‌رود که جهان نیز از این الگو پیروی کند.

همچنین یک نظریه وجود دارد و آن این است که سیاست خارجی نیرومند آمریکا از موفقیت در داخل ناشی می‌شود. این بخش از سخنرانی حاکی از آن است که اوباما در دور دوم بر سیاست‌های داخلی متمرکز می‌شود. تحلیلگران بر این باورند که چینش تیم جدید سیاست خارجی آمریکا به گونه‌ای است که نشان می‌دهد آنها به دنبال مدیریت مشکلات سیاست خارجی و نه تغییر شکل دادن آن هستند.

اما این واقعیت در سخنرانی اوباما خودنمایی می‌کرد که وی آشکارا از اشاره به بهار عربی و بحران سوریه خودداری کرد. در مورد جنگ افغانستان که همچنان ادامه دارد نیز اوباما تنها به ذکر این نکته اکتفا کرد که جنگ هم اکنون در حال خاتمه یافتن است. این اشاره، تاکید دوباره‌ای بر خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان تا سال ۲۰۱۴ است. اما اینکه افغانستان پس از این زمان می‌تواند روی پای خود بایستد یا خیر، به نظر می‌رسد که عاملی مهمی در این طرح نباشد.

باراک اوباما در مراسم تحلیف دور دوم ریاست جمهوری خود که در واشنگتن برگزار شد، پس از ادای سوگند، در برابر صد‌ها هزار تن به سخنرانی درباره مسائل داخلی آمریکا و همچنین موضوعات بین‌المللی پرداخت. به گزارش خبرگزاری آلمان، باراک اوباما در مراسم آغاز دور دوم ریاست جمهوری خود وعده داد که دهه جنگ خاتمه یافته و فصل بهبود وضعیت اقتصادی از راه رسیده است.

به گزارش دویچه وله، رئیس‌جمهوری آمریکا در بخشی از سخنان خود تاکید کرد که از چهار سال پیش‌رو برای پیشبرد عدالت و برابری اجتماعی استفاده خواهد کرد. اوباما با اشاره به مسائل داخلی آمریکا افزود: «باید تمام توان خود را به کار گیریم تا هزینه‌های نظام بهداشتی و درمانی را کاهش دهیم و کسری بودجه را برطرف کنیم.» وی با دفاع از برنامه بیمه همگانی و تامین اجتماعی خود تاکید کرد که طبقات ضعیف در آمریکا باید همچنان مورد حمایت قرار گیرند.

اوباما گفت: «ما می‌دانیم که تا زمانی که تنها گروه کوچکی از مردم در رفاه باشند و گروه بزرگتری با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم کنند، کشور ما به موفقیت نخواهد رسید.» گفتی است برنامه بیمه همگانی باراک اوباما مورد انتقاد جمهوری‌خواهان قرار دارد. رئیس جمهوری آمریکا در بخش دیگری از سخنان خود گفت: «سعی می‌کنیم توانایی‌مان را برای مدیریت بحران تقویت کنیم. از آسیا و آفریقا تا خاورمیانه به دنبال صلح خواهیم بود و از آزادی دفاع خواهیم کرد.»

باراک اوباما در جریان سخنرانی خود همچنین تاکید کرد که کشورش از استقرار دموکراسی در جهان حمایت و از کسانی که برای آزادی تلاش می‌کنند، پشتیبانی خواهد کرد. اوباما همچنین با اشاره به اهمیت موضوعات مربوط به محیط زیست افزود: «ما فقط در قبال مردم آمریکا تعهد نداریم، بلکه تعهد ما جهانی است. در قبال شرایط جوی زمین، مشکلات انرژی و خشکسالی در جهان و همچنین در برابر نسل آینده مسئول هستیم.» در مراسم تحلیف ریاست جمهوری آمریکا، میت رامنی رقیب باراک اوباما در جریان انتخابات ریاست جمهوری آمریکا که در ماه نوامبر گذشته برگزار شد، شرکت نداشت.

بر اساس قانون اساسی آمریکا، رئیس جمهوری این کشور باید در روز ۲۰ ژانویه سوگند یاد کند، اما از آنجا که ۲۰ ژانویه امسال با روز یکشنبه مصادف شد، اوباما به ناچار دو بار مراسم تحلیف را به جای آورد. یک بار روز یکشنبه در کاخ سفید و بار دوم روز گذشته در برابر حدود یک میلیون شرکت کننده. به گزارش پایگاه خبری بی.بی.سی، باراک اوباما با به جا آوردن مراسم تحلیف، دور دوم ریاست جمهوری خود را به طور رسمی آغاز کرد.

وی همچون چهار سال پیش نام کامل خود باراک حسین اوباما را در مراسم سوگند ریاست جمهوری بر زبان آورد. اوباما در سخنرانی خود در مراسم تحلیف گفت که «باید برای چالش‌های جدید راه حل‌های تازه پیدا کنیم. هیچ کسی به تنهایی نمی‌تواند فرزندان ما را برای آینده دنیا آماده کند.»

در حالی که سال ۲۰۰۹ حدود دو میلیون تن برای شرکت در مراسم تحلیف اولین دور ریاست جمهوری اوباما به واشنگتن آمدند، حدود ۸۰۰ هزار تن در مراسم روز دوشنبه حاضر شدند. اوباما در ادامه سخنرانی خود گفت: ایمان، مذهب، رنگ پوست ما اهمیت ندارد. مهم تعهد ما به قانون اساسی آمریکاست و اینکه همه انسان‌ها با هم برابرند. وی همچنین افزود: بهبود وضعیت اقتصادی آغاز شده است.

امکانات و توانایی ما نامحدود است. صفحه‌های بزرگ تلویزیون در اطراف پارک ملی در قلب واشنگتن نصب شده بود که سخنرانی باراک اوباما را نشان می‌دهد. اوباما تصریح کرد: سربازان شجاع ما در جنگ بهتر از هر شخصی از هزینه‌های جنگ مطلع هستند. اما ما خواهان صلح هستیم نه جنگ. می‌خواهیم دشمنان قسم خورده را به دوستان خود تبدیل کنیم.

باراک اوباما از حقوق مهاجران مقیم آمریکا دفاع کرد و گفت تا زمانی که آنها به هدف‌شان نرسند سفر آمریکا به هدف نخواهد رسید. باراک اوباما در مراسم تحلیف دور دوم ریاست‌جمهوری خود گفت سوگندی که امروز یاد می‌کند تفاوتی با سوگند سربازان آمریکایی ندارد. دختران باراک اوباما در مراسم تحلیف کنار او بودند. کل سخنرانی باراک اوباما ١٩ دقیقه بود.