ترامپ یا کلینتون و جنگ آخرالزمان در «دابق»
در سه هفته باقیمانده تا روز انتخابات آمریکا، نظرسنجی های روزنامه «دیلی بیزینس اینوستر» و موسسه «نکنو مارتیا» که روز دوشنبه سوم آبان ماه متشر شد، نشان میدهد که ترامپ با حمایت ۴۱.۲ درصد و کلینتون با حمایت ۴۱.۱ درصدی به پیش میروند.
با اینکه ترامپ با یک برتری ۰.۱ درصدی از کلینتون پیشی گرفته است، اما غالب کارشناسان بر این باورند که در صورت مدیریت اوضاع توسط کلینتون، بخت وی تا۸۰ درصد برای پیروزی بر رقیبش بالاتر است. اما فارغ از اینکه کدام یک از این دو نامزد در انتخابات آینده آمریکا به پیروزی می رسند، به نظر می رسد آنچه بیش از هر چیز برای مخاطبان انتخابات آمریکا در غرب آسیا ارزشمند است مواضع اعلامی این دو نامزد نسبت به تحولات سیاسی امنیتی ترامپ و کلینتون در این منطقه است.
هرچند تجربه ثابت کرده که مواضع اعلامی و اعمالی نامزدها، بعد از تصدی دولت، براساس شرایط حاکم تغییر خواهد کرد، اما می توان پذیرفت که آنچه اکنون اعلام میشود تعیین کننده راهبرد و خط مشیها در آینده خواهد بود که میتوان از آن برای پیشبینی روندهای پیش رو بهرهبرداری نمود. براین اساس به نظر میرسد مرور آخرین مناظره ترامپ و کلینتون که در دانشگاه نوادا در لاس وگاس برگزار شد می تواند به انتظارات موجود در این رابطه پاسخگو باشد.
مثلا کلینتون بر این باور بود که روسها ایمیلها را هک کردهاند و اسناد مربوط به سخنان غیر قابل قبول وی را در اختیار ویکیلیکس قرار دادهاند تا ضربهای بزرگ را به او وارد سازند. به باور او، روسها از امریکا جاسوسی میکنند و ترامپ بازیچه پوتین است. البته ترامپ اظهارات هیلاری را خیالات او خواند و از لزوم همکاری با پوتین که بسیار برای آمریکا در زمینههای مختلف از جمله جدال با داعش لازم و مفید است سخن گفت.
کلینتون از حمله به داعش در موصل حمایت کرد اما معتقد بود که نباید از سربازان آمریکایی استفاده کرد و آنها را به کشتن داد. اما ترامپ براین بارو بود که بسیاری از مهرههای اصلی داعش فرصت فرار از موصل را پیدا کردهاند چرا که آمریکا زودتر از موعد از طریق تلگرام به آنها خبر داده که قرار است حمله شود. ترامپ در ادامه افزود: «آزادسازی موصل کاملاً به سود ایران است».
کلینتون همچنین در مورد آزادسازی رقه در سوریه گفت که قضیه موصل با رقه متفاوت است. موصل در عراق است و دولت عراق کاملاً با ما همکاری میکند اما در سوریه، اسد است که کاملاً دستش با روسها در یک کاسه است و اگر ما رقه را آزاد کنیم، برای که آزاد کنیم؟ برای اسد؟... اما ترامپ پناهجویان سوری را همان متحدان داعش قلمداد کرد و آن را فاجعهای خواند که کلینتون سبب آن شده است. هیلاری کلینتون اعلام کرد که در اگر در سوریه منطقه «پرواز ممنوع» اعلام شود هیچ کس حق ندارد حتی یک گلوله شلیک کند و ترامپ موافقت خود را با این دیدگاه ابراز داشت.
سوای منازعات معمول انتخاباتی که رنگ تخریب دارند، حداقل در مورد سوریه گزارههای مشترکی از سوی هر دو نامزد ثبت شده است که نشان می دهد در صورت پیروزی هر یک از آنان، در آینده نزدیک با مواضع مشابهی از سوی دولت دموکرات یا جمهوریخواه ایالات متحده در قبال سوریه مواجه خواهیم بود که البته متاثر از راهبرد کلان دفاعی آمریکا است.
در واقع باید گفت سکوت ترامپ در مقابل دعاوی کلینتون و عدم تولید گزاره متعارض در مقابل او حکایت از یکسانی سیاستهای طرفین درباره برخی موضوعات دارد. مثلا هیچ یک از دو جناح جمهوریخواه یا دموکرات، برنامهای برای مداخله نظامی گسترده در سوریه نخواهند داشت. بنابراین هر رئیس جمهوری در آینده، کماکان راهبردهای ثبت شده در اولویتهای دفاعی قرن ۲۱ وزارت دفاع آمریکا را ادامه خواهد داد که به طور خلاصه عبارت از پرهیز از ورود به هر جنگ وسیع و بلند دامنه است.
بر همین اساس نیز اظهارات کلینتون درباره آزادی رقه و عدم مخالفت ترامپ درباره آن، نشان میدهد که برخلاف موصل، آمریکا عجلهای برای آغاز عملیات در رقه نخواهد داشت. سوای از دلایل درستی که کلینتون به آن اشاره کرد، عدم وجود نیروی عملیات کننده در روی زمین، اصلی ترین دلیل تعویق عملیات در رقه خواهد بود. جنگ در عراق و در حالی که۱۵۰هزار نیروی رزمی با پشتیبانی تمام عیار زرهی و هوایی از ۵ محور به موصل یورش بردهاند با سختی و تلفات سنگین از سوی هر دو طرف ادامه دارد و برخلاف برخی تحلیلهای ژورنالیستی بیپایه و اساس، همانطور که قبلا پیشبینی می شد، داعش درحال مقاومت سخت در استان نینوا و انتقال نیرو از سوریه به این استان و استان انبار است.
عملیات داعش در کرکوک، رطبه و سینجار نشان داد که داعش قصدی برای ترک عراق ندارد زیرا اساسا لزومی برای این امر وجود ندارد. بنابراین بر اساس الگوی جنگی داعش و رفتار سازمانی آن می توان حدس زد که آمریکا حداکثر با ۳۰۰۰ نیروی دموکراتیک و کمتر از۱۰۰۰نیروی «ارتشسوریه جدید»، قادر به طراحی و اجرای عملیات علیه رقه نخواهد بود. اما ادای گزاره ایجاد منطقه پرواز ممنوع از طرف کلینتون و عدم مخالفت ترامپ با آن، حکایت از این دارد که هر یک از دو جناح در آینده، الگوهای اجرایی چنین طرح خطرناکی را به آزمون خواهند گذاشت.
البته اردوغان در ترکیه با علم به این واقعیت که دولت آینده آمریکا از هر یک از دو جناح، با ایجاد چیزی شبیه ایجاد منطقه پرواز ممنوع پیروی میکنند، اقدام در این رابطه را در قالب عملیات سپر فرات آغاز کرده و محیطی معادل۵۰۰۰ کیلومتر مربع با عرض۹۰ کیلومتر بین جرابلس تا اعزاز و عمق۴۵ کیلومتر تا شهر الباب را برای آن در نظر گرفته که تنها۵۰ کیلومتر با شمال شرق حلب و۱۰ کیلومتر با فرودگاه کویرس فاصله دارد.
ترکیه در حالی طی۲ماه از آغاز عملیات سپر فرات،۱۲۷۰کیلومتر از محدوده پیش بینی شده را تصرف کرده است که اتفاقا داعش، بدون مقاومت سخت در حال عقب نشینی به جنوب بوده است.
تحلیلهای معمول بر این مبنا قرار دارد که داعش در هماهنگی با ترکها دست به عقبنشینی میزند.چنین استدلالی از این واقعیت نشات میگیرد که داعش، شهر مهم دابق را که از اهمیت ویژه و ایدئولوژیکی برخوردار بود تقریبا بعد از مقاومت کمی ترک کرد. اما رجوع به ادبیات نظری داعش و استناد این سازمان به پیشبینی ابومصعب زرقاوی درباره آغاز جنگ صلیبی در این منطقه و مرور دوباره رفتار سازمانی داعش نشان میدهد که اتفاقا این سازمان نیز برخلاف باور عموم به طور هوشمندانهای در حال طراحی صحنهای از جنگ در این منطقه است.
براساس این الگو داعش با پیشبینی عملکرد ایالات متحده و ترکیه در آینده نزدیک درحال فراهم کردن جغرافیای لازم برای ورود نیروهای صلیبی به محدوده غرب فرات تا شرق حلب تا مرزهای ترکیه است، تا جنگ ایدئولوژیک خود در این منطقه را آغاز کند. این درحالی است که ترکیه نیز با حداکثر۳۰۰۰ نیروی تحت حمایت خود، هرگز قادر به حفاظت از محدوده تعیین شده نخواهد بود.
لذا پیش بینی میشود با وجود عدم تمایل حکومت مرکزی سوریه و جمهوری اسلامی برای گشودن یک جبهه جدید در مقابل ترکها، اردوغان برای ایجاد آنچه منطقه امن می نامد، مجبور به ورود گسترده نیروهای زمینی خود خواهد بود که ایجاد کننده محمل جنگی است که داعش انتظار آغاز آن را میکشد.
ارسال نظر