ناگفته‌های ارنست مونیز از دوستی با صالحی
«ارنست مونیز» وزیر انرژی امریکا در پیروزی بزرگ برای دولت اوباما نقش داشته است. او در گفت‌وگوی تازه خود با شبکه خبری «بلومبرگ» از جزئیات و چگونگی روند مشارکت‌اش در مذاکرات هسته‌ای می‌گوید.
آفتاب‌‌نیوز: «ارنست مونیز» وزیر انرژی امریکا در پیروزی بزرگ برای دولت اوباما نقش داشته است. او در گفت‌وگوی تازه خود با شبکه خبری «بلومبرگ» از جزئیات و چگونگی روند مشارکت‌اش در مذاکرات هسته‌ای می‌گوید.
این شبکه خبری اشاره می‌کند که مونیز در حال حاضر درصدد کمک به پیشرفت پروژه مهم ساخت سلیندری حاوی آب و حباب خای اکسیژن است. هدف این پروژه آن است که راکتورهای شیمیایی‌ای ساخته شوند که گازهای صنعتی را جذب کرده و از آن برای تولید مواد شیمیایی مفیدتر استفاده کنند. این پروژه توسط «لانزا تک» یک شرکت مستقر در ایلینویز اجرا می‌شود و امید آن می‌رود که بتوان از این فناوری برای کمک به مدیریت ترکیبات خطرناک صنعتی که در جو قرار دارند و انسان‌ها را تهدید می‌کنند استفاده شود.
او در این مصاحبه با پاسخ به این پرسش که در زمان مذاکرات هسته‌ای چه نفشی داشته، می‌گوید که وزارت انرژی و آزمایشگاه آن در جریان مذاکرات از مسیر گفت‌وگوها حمایت می‌کرد. او می‌افزاید: «به‌طور سنتی دانشمندان در این‌گونه مذاکرات بین‌المللی از جمله در مورد کنترل تسلیحات و مسائل مشابه پشتیبانی تحلیلی برای مذاکره‌کنندگان، دیپلمات‌ها و وزارت امور خارجه بعمل می‌آورند و تحلیل‌های خود را ارائه می‌دهند تا به روند مذاکرات کمک کند.ما گروهی داشتیم متشکل از کارکنان ازمایشگاه های ملی به علاوه دو سایت هسته‌ای دیگر که از تیم مذاکره‌کننده حمایت می‌کردند و طرح‌های بدیل را برای راکتور اراک تحلیل می‌کردند و درباره موضوع مرتبط با سانتریفیوژها نیز گزارش‌های تحلیلی و مشاوره‌ای ارائه می‌دادند. می‌توان گفت که وزارت انرژی به عنوان بخش فرعی تیم امنیتی ملی کابینه عمل می‌کرد. در نتیجه، من در بحث‌ها قطعا درگیر بودم.»
او در ادامه می‌افزاید: «در اوایل ماه فوریه سال ۲۰۱۵ میلادی مذاکرات پیشرفت زیادی، آن‌گونه که ما می‌خواستیم نداشت. بسیار دشوار بود که بتوان به توافقی درباره بررسی علمی برنامه هسته‌ای ایران رسید چرا که مذاکرات دیپلماتیک پیشرفت نکرده بود.»
او در ادامه در پاسخ به نوع ارتباط و تعاملش با علی‌اکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی ایران می‌گوید: «در زمینه مشاوره رساله دکتری او حضور داشتم. او یکی از دوستان بسیار عزیز است. در نتیجه، ما حرف‌های مشترکی برای گفتن به یکدیگر داشتیم. این حس اعتماد شخصی را در روند مذاکرات ایجاد کرد. واقعیت آن است که در توافق اعتماد میان طرفین نقش مهمی داشت. ما هر دو سعی می‌کردیم با استفاده از جایگاهی که در آن قرار داشتیم مشکل را حل کنیم. هر دو می‌دانستیم که راه دشواری در پیش است.»
مونیز در ادامه می‌افزاید: «هنگامی که بحث به مسائل فنی رسید، سرعت مذاکرات خوب بود. ما به چارچوب توافق لوزان در اوایل آوریل دست یافتیم. تنها دو ماه وقت برد. پس از آن توافق نهایی در ۱۴ جولای حاصل شد. در آن زمان من و جان کری در شرایطی بسیار دشوار مفاد قرارداد را می‌خواندیم آن هم همراه با صالحی و ظریف وزیر امور خارجه ایران. بسیار غیرمعمول است که شما ببینید برای ۱۹ روز حتی وزرا نه فقط وزرای امور خارجه از امریکا و ایران که از کشورهای دیگر نیز در یک‌جا حضور داشته باشند و بمانند. ما در این مذاکرات عملگرایانه رفتار کردیم. من گفتم به عنوان یک فیزیکدان این‌گونه نکاه می‌کنم؛ یک مشکل وجود دارد، خب آن را حل می‌کنیم».
مونیز در ادامه درباره تاثیر مشاوره‌های فنی او در موفقیت دیپلماتیک می‌گوید: «می‌توانم برا‌ی‌تان یک مثال بزنم. هنگامی که مذاکرات در جریان بود در طرف آمریکایی، ما انتظار داشتیم که در زمینه تاسیسات فردو ایران فعالیت‌ها را متوقف کند. من صحبت کردم و گفتم تا زمانی که ندانیم مقاصد ایران از غنی‌سازی اورانیوم چیست نمی‌توانیم این موضوع را تایید کنیم و ایران باید تلاش کند تا ما را متقاعد کند. در نتیجه برای پیشبرد مذاکرات ایران و روسیه در حال همکاری در زمینه تولید ایزوتوپ‌های پزشکی بوده‌اند. اکنون فعالیت‌ها تنها در خدمت علم و فناوری هستند و تحت نظارت آژانس قرار گرفته‌اند. ایران تاکید دارد که از مفاد برجام و مسائل اصلی عدول نکرده است».
مونیز در پایان در پاسخ به پرسشی درباره این‌که چگونه شد که همکاری آمریکا و روسیه که در زمینه مذاکرات هسته‌ای قابل توجه بود کاهش یافت، می‌گوید: «از زمان حمله به اوکراین بدیهی است که سطح همکاری‌ها کاهش یافت. ما تاکید کرده‌ایم که منافع مشترک امنیت ملی در زمینه خلع تسلیحات و مواد هسته‌ای وجود دارد. ما هنوز هم همکاری‌هایی با یکدیگر داریم و همین اواخر در زمینه خروج اورانیوم غنی‌شده با درصد بالا از لهستان با یکدیگر به توافق رسیدیم.»
ارسال نظر