علي موسوي خلخالي در روزنامه وقایع اتفاقیه نوشت: نشست روز شنبه لوزان ميان وزراي امور خارجه ايران، ايالاتمتحده آمريکا، روسيه، ترکيه و کشورهاي عربي حاشيه خليجفارس بر سر سوريه و بهطور اخص، جنگ حلب درحالي آغاز ميشود که بهروشني ميتوان آن را صفبندي ايران و روسيه در برابر آمريکا و متحدانش دانست.
علي موسوي خلخالي در روزنامه وقایع اتفاقیه نوشت: نشست روز شنبه لوزان ميان وزراي امور خارجه ايران، ايالاتمتحده آمريکا، روسيه، ترکيه و کشورهاي عربي حاشيه خليجفارس بر سر سوريه و بهطور اخص، جنگ حلب درحالي آغاز ميشود که بهروشني ميتوان آن را صفبندي ايران و روسيه در برابر آمريکا و متحدانش دانست.
اين درحالي است که خبرهاي ضد و نقيضي درباره حضور نماينده مصر در اين نشست منتشر ميشد. از يکسو گفته ميشود از اين کشور دعوت به عمل نيامده است و ازسويديگر، گفته ميشد که مصر نخواسته است تا در اين نشست شرکت کند. تا اينکه حسين جابريانصاري، معاون عربی - آفريقاي وزير امور خارجه کشورمان صحبت از حضور مصر در اين نشست کرد. صحبتهاي ضد و نقيض درباره حضور يا عدم حضور مصر در اين نشست، حکايت از بروز اختلافات شديد درون جامعه عربي دارد.
اين مسئله نشان ميدهد که اولا جايگاه مصر در جهان عرب تا چه حد تضعيف شده است، ديگر اينکه عربستان در روزگار فعلي جهان عرب، سنبه پرزورتري از هر کشور عربي ديگر دارد و خود را نماينده اعراب ميداند. درعينحال، ميتوان متصور شد با توجه به تنشهاي اخير بهوجودآمده ميان قاهره و رياض بهويژه بر سر سوريه و همچنين عراق، لبنان و يمن که در تمامي آنها مواضعي خلاف مواضع و نظرات تند و افراطي عربستان سعودي و متحدانش در شوراي همکاري خليجفارس اتخاذ کرده، فشارهاي رياض به قاهره به اين موضوع نيز کشيده شده است. بهويژه قاهره برخلاف ميل رياض به همکاري با بشار اسد برخاسته است، روابط نزديکي با بغداد برقرار کرده و تلاش میکند، نقشي ايجابي در حل بحران لبنان ايفا کند. ضمن اينکه در ماجراجوييهاي عربستان در يمن بههيچوجه حاضر به مشارکت نشده است. وانگهي حضور مصر در نشست لوزان حتي اگر مواضع بيطرفانهاي بگيرد، باعث تقويت مواضع ايران و روسيه در برابر آمريکا، ترکيه، عربستان و متحدانش خواهد شد و اين به هيچوجه باب ميل جبهه مخالف روسيه و ايران نيست.
ازسويديگر، اين روزها تنش در روابط آمريکا و روسيه بر سر سوريه بهشدت افزايش يافته است. آمريکاييها تماسهاي خود را با روسيه قطع کردهاند و ارتش سوريه با حمايت جنگندههاي روسيه، پيشرويهاي مهمي را در حلب و مناطق ديگر داشته است و اين مسائل سبب شده است تا آمريکا به سمت گزينه نظامي براي حمله به ارتش سوريه متمايل شود. گفته ميشود ناتو نيز خود را براي اقدامي مشابه اقدامات آمريکا در سوريه آماده ميکند. بريتانيا و فرانسه نيز زمزمههاي مشابهي سر دادهاند که اينگونه برداشت ميشود غرب درصدد ماجراجويي جديدي است.
فشار در برابر فشار
با همه اينها به نظر نميرسد هيچکدام از کشورهاي درگير در سوريه بخواهند رويارويي تمامعياري با يکديگر داشته باشند؛ نه روسيه و نه آمريکا بهدنبال جنگ با یکدیگر نيستند. ايران، عربستان، ترکيه و ديگر کشورهاي عربي عضو شوراي همکاري خليجفارس نيز به هيچوجه به جنگيدن با يکديگر فکر نميکنند.
شايد به فکر تحميل هزينه برای هم باشند و بخواهند از راههاي گوناگون به يکديگر فشار بياورند اما به فکر جنگ با هم نيستند؛ بنابراين آنچه در سوريه ميگذرد، فشار طرفهاي مختلف براي قبول خواستههايشان است.
آمريکا و عربستان تلاش ميکنند که به روسيه فشار بياورند دست از حمايت از بشار اسد بردارد و روسيه نيز تلاش ميکند در هر معادلهاي که براي سوريه تعريف ميشود، منافعش تأمين شود. در اين ميان، دو طرف زمان کمي براي اعمال فشار به يکديگر پيشرو ميبينند.
زمان برگزاري انتخابات رياستجمهوري ايالاتمتحده آمريکا، نهايت زماني است که دو طرف، دستکم در کوتاهمدت، براي شدتبخشيدن فشارها به يکديگر پيشروي خود ميبينند.
آمريکاييها ميخواهند تا قبل از اين تاريخ، روسها را وادار کنند در سوريه امتياز بدهند يا از مواضعشان کوتاه بيايند تا بهویژه دموکراتها بتوانند در انتخابات از آن بهرهبرداري کنند درحالي که روسيه ميخواهد از اين مدت نهايت استفاده را ببرد تا ارتش سوريه حلب را پاکسازي کند و حتيالامکان ديرالزور، ديگر شهر استراتژيک و نفتخيز سوريه را تصرف کند. اگر اين اتفاق بيفتد، روسها فکر ميکنند ميتوانند با قدرت مضاعفي در برابر آمريکاييها و متحدانشان بنشينند و امتيازات بيشتري را مطالبه کنند.
نهايت فشار روسها
حلب بهترين فرصت براي روسها براي دريافت امتياز از غربيها و آمريکاييهاست. اکنون بيش از هفت ماه، شرق حلب در محاصره ارتش سوريه است و نبرد در آن ادامه دارد. بهسختي ميتوان تصور کرد که ارتش سوريه و جنگندههاي روسي نميتوانند بهراحتي از پس تروريستها و نيروهاي مخالف در حال جنگ در حلب برآيند. روسها که اين همه ادعاي فرماندهي جنگهاي ميداني دارند و سلاحهاي خود را به رخ اين و آن ميکشند، چطور نميتوانند از پس محاصره بخش کوچکي از شهري در سوريه برآيند؟ پاسخ روشن است، روسها بهدنبال امتيازگرفتن از طرف مقابل هستند.
حلب زماني کاملا آزاد ميشود که روسها احساس کنند طرف مقابل هنوز حاضر به امتيازدادن نيست و آزادي کامل حلب ميتواند فشارها را به طرف مقابل براي دادن امتياز بيشتر افزايش دهد. آنچه روسها ميخواهند روشن است، حل پرونده اوکراين به سود آنها و گرفتن سهمشان از آينده سوريه. وگرنه بارها اعلام کردهاند که حفظ بشار اسد به هر قيمتي هدف آنها نيست بلکه آنها از حفظ ساختار حکومتي و زيربناهاي سوريه حمايت ميکنند؛ بنابراين نبايد تعجب کرد اگر روزي ديديم که روسها با رسيدن به اهدافشان، ناگهان از سوريه عقب نشستند و پشت اسد را خالي کردند.
نشست لوزان در حقيقت تبادل چنين مواضعي و بررسي راههاي چگونگي رسيدن دو طرف به اهداف است. آمريکاييها ميخواهند به دستاوردي برسند که در انتخابات بتوانند از آن استفاده کنند و ديگر کشورهاي متحد خود را نيز در راستاي به خدمتگرفتن در اين هدف ميبينند و روسها نيز ميخواهند مذاکره کنند تا براي منافعشان در سوريه تضمين بگيرند. فراموش نکنيم اگر روسها تاکنون از بشار اسد حمايت کردهاند، فقط به اين دليل بوده است که کسي را بهتر از او براي حفظ منافعشان نيافتهاند.
نشست لوزان، نشستي همانند نشست وين در سال گذشته ميلادي خواهد بود. اگر توافقي به دست آيد، محدود و موقتي است زیرا حداقل آمريکاييها، بنا ندارند جنگ سوريه به اين زودي پايان يابد. عنواني که آنها براي اين نشست در مطبوعات ميگويند، بيانگر اين ادعاست؛ راههاي بررسي اعمال آتشبس در حلب براي توقف حملات روسيه و ارتش سوريه و کمک به اهالي اين شهر. آمريکاييها نهايتا تلاش خواهند کرد که شرق حلب خالي از سکنه شود تا جنگ ادامه يابد. براي همه روشن است که قرار است جنگ سوريه به دولت آينده آمريکا به ارث برسد. واقعيت اين است که تا زماني که طرفها بر لزوم دستيابي به اهدافشان تأکيد کرده و گمان ميکنند با اعمال فشار ميتوانند يکديگر را وادار به امتيازدهي کنند نهتنها نبرد حلب بلکه کل نبرد در سوريه ادامه خواهد يافت.
پ
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
نظر کاربران
ان شاالله که در این نبرد حق پیروز هست و پیروزی از ان مجاهدین سوری هست