حوادث مترو به ایستگاه آخر می‌رسد؟
از فروردین سال ٨٤ شروع شد؛ یعنی هفت سال پس از افتتاح نخستين خط آن. تا قبل از آن مترو وسیله‌ای راحت، سریع، امن و ایمن برای مردم تهران بود.
روزنامه شهروند: از فروردین سال ٨٤ شروع شد؛ یعنی هفت سال پس از افتتاح نخستين خط آن. تا قبل از آن مترو وسیله‌ای راحت، سریع، امن و ایمن برای مردم تهران بود.
اما از فروردین سال ٨٤ کم‌کم مشکلات و کمبودهایش نمایان شد. مریم در ایستگاه شهید بهشتی خودش را زیر قطار انداخت تا خودکشی این دختر ١٨ ساله نخستين صحنه خونین متروی تهران باشد. پس از این حادثه دلخراش مشخص شد که مترو به جز جابه‌جایی سریع و آسان مسافر و کاهش ترافیک کاربردهای دیگر هم می‌تواند داشته باشد. موضوعی که تا قبل از آن کسی فکرش را هم نکرده بود. خبر خودکشی مریم به‌سرعت همه جا پیچید؛ دهان به دهان می‌چرخید، همه از خودکشی و صحنه دلخراش برخورد قطار با این دختر صحبت می‌کردند.
خودکشی مریم در متروی تهران به سوژه داغ رسانه‌ها تبدیل شد. آن روزها در لابه‌لای اخبار و اظهارنظرهای مختلف درباره خودکشی مریم در ایستگاه متروی شهید بهشتی صحبت‌هایی درخصوص ایمنی متروی تهران هم مطرح شد. برخی کارشناسان و صاحبنظران در خصوص تکرار حوادث مشابه به مسئولان شهری هشدار دادند؛ اما مدیران شهری آن زمان صدای نگرانی‌های مردم و صاحبنظران حوزه اجتماعی را نشنیدند؛ گوش آنها پر بود از هیاهو و هیجان‌های انتخاباتی. آنها بیش از هرچیزی سرگرم زد‌و‌بندهای سیاسی برای یارکشی در انتخابات ریاست‌جمهوری بودند تا صرافت چاره‌جویی برای پیشگیری از حوادث مشابه در مترو.
ایمنی مردم فدای اهداف بلندپروازانه مدیران شهری
دو سال طول کشید تا پرونده خودکشی‌های متروی تهران، به صفحه دومش برسد. اردیبهشت‌ماه سال ٨٦ جوانی ١٩ساله در ایستگاه متروی بهارستان خودکشی کرد. روح‌الله در برابر چشمان صدها مسافر و پرسنل مترو خودش را جلوی قطار انداخت و در دم جان سپرد. او هر روز به این ایستگاه می‌آمد، بلیت می‌خرید و سوار قطار می‌شد؛ اما او آن روز بلیت قطار بی‌بازگشت را خریده بود؛ قطاری که او را به ایستگاه ابدی برد. با مرگ دلخراش روح‌الله دیگر متروی تهران آرامش قبل را برای مسافران نداشت.
انگار تازه عده‌ای چشمان‌شان باز شده بود که مترو هم جای مناسبی برای خودکشی است. دو خودکشی آن هم به فاصله یک ماه در مترو همه را نگران کرده بود. مسافرانی که تا چند ماه پیش با خیال راحت لبه سکوها منتظر قطار بودند و از آرامش، سرعت و ایمنی مترو لذت می‌بردند، حالا هر لحظه دلهره داشتند، دلهره از یک اتفاق دلخراش دیگر، اتفاقی از جنس خودکشی؛ اما دو حادثه خودکشی در مترو آن هم در کمتر از یک ماه باز هم نتوانست مدیران شهری و مسئولان مترو را متوجه خطری کند که هر لحظه پررنگ و پررنگ‌تر می‌شد.
تنها به فاصله چند روز بعد از حادثه متروی بهارستان دختر ٢١ سالهای در ایستگاه مترو امام‌خمینی(ره) دچار حادثه شد. هر چند او پس از برخورد با قطار جان سالم به در برد، اما دو دستش را از دست داد و از ناحیه سر و قفسه سینه به‌شدت آسیب دید. علت این حادثه به درستی مشخص نشد؛ اما خودکشی‌های آن سال به همین جا ختم نشد. سال ٨٦ یکی از پرحادثه‌ترین سالهای متروی تهران بود. در تیرماه ٨٦ مرد میانسالی به خاطر بیکاری در یکی از ایستگاه‌های متروی تهران خودکشی کرد. دی ماه ٨٦، مرگ جوانی ٢٧ ساله در ایستگاه دروازه‌دولت باعث وقفه دو ساعته در کار متروی تهران شد. پرونده حوادث خونین مترو در سال ٨٦ با خودکشی ناموفق زنی در ایستگاه امام‌خمینی بسته شد.
از حسن‌آباد تا طرشت با چند حادثه خونین در مترو
پرونده حوادث مترو در سال ٨٧ با خودکشی مرد ٣٥ سالهای در ایستگاه حسن‌آباد کلید خورد. اسفندماه سال ٨٧ دختر ١٥ سالهای در ایستگاه مترو نواب صفوی دست به خودکشی زد و جان سپرد. همچنین زن جوان دیگری هم در ایستگاه حسن‌آباد قصد خودکشی داشت که خوشبختانه با اقدام سریع راهبر قطار در متوقف‌کردن مترو، این حادثه ختم به خیر شد. سال ٨٨ پسر ١٧ سالهای در مترو دست به خودکشی زد و فردای همان روز حادثه خودکشی دیگری در ایستگاه طرشت رخ داد.
سال ٩١ و ٦ کشته در متروی تهران
از حوادث مترو در سال ٩٠ آمار دقیقی وجود ندارد؛ اما در مردادماه آن سال، زنی ٤٠ ساله در ایستگاه نواب خودکشی کرد. اسفندماه همان سال هم دختری ٢٠ساله در ایستگاه خیام قصد خودکشی كرد؛ اما موفق نشد. بهرام عبابافی، قائم‌مقام وقت شرکت بهرهبرداری مترو تهران، آمار خودکشی مترو در سال ٩١ را بیش از ٦ مورد عنوان کرد که آخرین‌شان خودکشی زنی جوان در ایستگاه سعدی بود. دی ماه سال ٩٢ مردی ٤٠ ساله در ایستگاه چهارراه ولیعصر خودکشی کرد. یک دستفروش هم در ایستگاه گلبرگ جانش را از دست داد؛ اما علت این حادثه به‌درستی روشن نشد؛ هر چند مدیر روابط عمومی شرکت بهرهبرداری مترو تهران نیز این حادثه را خودکشی عنوان کرده بود.
دو حادثه دلخراش دیگر در هفته گذشته
٥ شهریور ٩٣ زنی میانسال در مترو ولیعصر اقدام به خودکشی کرد. حوادث تلخ مترو در سال ٩٤ هم ادامه پیدا کرد. ٤ اسفند ١٣٩٤ مرد ٣٥ ساله‌اي در خط ٢ ایستگاه گلبرگ اقدام به خودکشی کرد. البته حوادث خونین مترو فقط به خودکشی مربوط نیست. مهر ماه سال ٩٤ مرجان ٢٧ ساله در ایستگاه متروی صادقیه سرش با قطار برخورد کرد و در اثر شدت جراحات وارده جانش را از دست داد. علت این حادثه خودکشی نبود. مرجان قند خونش افت می‌کند و تعادلش را از دست می‌دهد، در همین زمان هم قطار درحال ورود به ایستگاه با او برخورد می‌کند و او در اثر خون‌ریزی مغزی جانش را از دست می‌دهد.
در هفته اخیر هم دو مورد مشابه دیگر اتفاق افتاد. سیده رقیه محسنی دختری ٣١ ساله در ایستگاه متروی شادمان به دلیل نامعلوم سرش با قطار برخورد می‌کند و او هم مشابه مرجان در اثر ضربه مغزی جانش را از دست می‌دهد. فردای آن روز هم مردی ٦٥ ساله در ایستگاه متروی شهدا روی ریل مترو می‌افتد و پس از برخورد با قطار به طرز دلخراشی جانش را از دست می‌دهد. مرگ مرد میانسال در ایستگاه مترو تهرانپارس، مرگ معلم نابینا در ایستگاه خزانه، مرگ یک دستفروش در ایستگاه گلبرگ از دیگر موارد مرگ‌های تصادفی در مترو است. با توجه به تکرار این حوادث در مترو و تعلل مسئولان در پیشگیری از آن به این‌که پرونده این حوادث به همین جا ختم شود، چندان واقع بینانه نیست.
درسال‌های اخیر پس از بروز حوادثی از این دست بحث ایمن‌سازی ایستگاه‌های مترو با نصب درهای شیشه‌ای در دستور کار و بررسی مدیریت شهری قرار می‌گیرد، اما هر بار پس از کش و قوس‌های فراوان به دلیل هزینه بالای نصب این حفاظ‌ها، مسئولان شهری از انجام آن منصرف می‌شوند. و کم‌کم از صحبت‌ها و نگرانی در این‌خصوص کاسته می‌شود تا دوباره حادثه در گوشه‌ای از شهر زمینی تهران تکرار شود. موضوعی که پس از وقوع دو حادثه مرگبار مترو در هفته گذشته این بار از زبان ابوالفضل قناعتی عضو هیأت رئیسه شورای شهر تهران شنیده شد: «باید حتما طرح و لایحه‌ای درخصوص نصب سیستم‌های ایمنی و درهای شیشه‌ای به‌عنوان حصار خط مترو مجددا برای بررسی به صحن شورای شهر ارایه شود.»
او تأمین امنیت شهروندان در مترو را یکی از مهم‌ترین وظایف مدیریت شهری عنوان کرد و در مورد اجرای طرح حفاظ‌های شیشه‌ای در ایستگاه‌های مترو گفت: «البته نصب درهای شیشه‌ای جداکننده «P.S.D » یک بار در صحن علنی شورای شهر مطرح شد اما به‌دلیل هزینه بالای این عمل اعضای شورا تصمیم گرفتند به جای درهای شیشه‌ای اعتبار این اقدام را صرف توسعه زیرساخت‌های مترو کنند، اما حالا با این اتفاقات باید طرحی آورده شود که همزمان با توسعه مترو، سیستم ایمنی در ایستگاه‌ها نیز ارتقاء یابد.»
بدعهدی شهرداری
پیش از این هم شهردار تهران اجرای طرح درهای شیشه‌ای موسوم به سیستم P.S.D را وعده داده بود. وعده‌ای که البته تاکنون رنگ واقعیت به خود نگرفته است. ازدحام مترو به مسأله همیشگی قطار شهری بدل شده است. ازدحامی که توپ چرایی آن همواره بین دولت و شهرداری تهران درحال رد و بدل شدن است و متاسفانه آنچه کمتر به آن توجه می‌شود، انسان‌هایی است که در این میان قربانی می‌شوند. بارها و بارها مسئولان شهرداری تهران در اظهاراتشان به بی‌توجهی دولت به پرداخت قدرالسهم خود در توسعه مترو و همچنین محقق نشدن وعده دولت در تأمین ١٢٠٠ واگن مترو اشاره داشتند.
سهمی که در صورت پرداخت آن از سوی دولت، شاید شهرداری هم به جای صرف هزینه برای توسعه زیرساخت‌های مترو بخشی از بودجه در نظر گرفته را برای ایمنی ایستگاه‌های مترو به کار برد. از سوی دیگر اما شهرداری تهران نیز همواره از سوی منتقدانش متهم است که کیفیت را فدای کمیت کرده است. چرا آن‌قدر که به توسعه فیزیکی مترو اهمیت می‌دهد، به تولید واگن و تزریق آن به خط‌های مختلف بی‌توجه است و حالا درمیان وعده‌ها و وعیدهای مسئولان، این مسافران هستند که در ازدحام و شلوغی ایستگاه‌های مترو که مملو از مسافر است، جان خود را به دلیل بی‌احتیاطی از دست می‌دهند. قطعا اگر تعداد واگن‌ها بیشتر شود و سرفاصله حضور قطارها در ایستگاه‌ها کاهش یابد، کمتر شاهد بروز حوادث اینچنینی خواهیم بود.
طرح « P.S.D» ٢٠میلیارد برای هر ایستگاه
اما اجرای طرح P.S.D چندان هم کار راحتی نیست. شرایط برخی از ایستگاه‌های متروی تهران مثل ایستگاه امام خمینی(ره) و دروازه دولت به دلیل ازدحام بالای جمعیت اجازه اجرای این طرح را نمی‌دهد. اینها را یکی از کارشناسان متروی تهران به «شهروند» می‌گوید. او ضمن تأکید بر لزوم اجرای این طرح و ارتقای ایمنی متروی تهران می‌گوید: «براساس برآورد‌های انجام شده اجرای طرح درهای شیشه‌ای حائل در هر ایستگاه حدود ٢٠میلیارد تومان هزینه دارد.که نصب آنها در همه ایستگاه‌های مترو هزینه زیادی دارد. بررسی و مطالعه اولیه اجرای این طرح به‌سال ٨٢ برمی‌گردد.»
او ادامه می‌دهد: «ما درحال حاضر در تهران ١٠٤ ایستگاه مترو داریم، که باید برای همه آنها این طرح را اجرا کرد. البته در برخی از ایستگاه‌ها به دلیل حجم بالای مسافر عملا اجرای این طرح شدنی نیست. چین، امارات، ترکیه، اسپانیا... کشورهایی هستند که این طرح را اجرا کردند. البته نه در همه ایستگاه‌ها.» او اضافه می‌کند: «البته اجرای این طرح نمی‌تواند سد محکمی برای افرادی باشد که قصد خودکشی دارند. هدف اصلی از اجرای طرح P.S.D افزایش ایمنی و پیشگیری از حوادث اتفاقی در مترو است.»
به گفته این کارشناش با ایجاد خطوط موازی و افزایش تعداد واگن‌ها می‌توان از ازدحام بیش از حد مسافران در برخی از ایستگاه‌های پر تردد جلوگیری کرد. که البته همه این راهکارها نیاز به بودجه دارد. او دراین‌باره می‌گوید: «آن چه مشخص است سیاست‌های اصلی مسئولان شهری در توسعه کمی خطوط مترو است. این سیاست با توجه به محدودیت بودجه و منابع باعث شده تا راه‌اندازی‌خطوط مختلف و حفر تونل دغدغه اصلی مسئولان باشد.»
مشخص نیست سریال مرگ مسافران در مترو در کدام ایستگاه به پایان می‌رسد، اما‌ای کاش مسئولان در ماراتن ساخت مترو، حفر تونل و راه‌اندازی خطوط جدید به ایمنی و تأمین امکانات لازم توجه بیشتر داشته باشند.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر