یاکوزا؛ مخوف ترین کابوس شرق آسیا
می گویند تقریبا هیچ کسب و کار پرسودی در ژاپن نیست که گروه های مافیایی یاکوزا دستی در آن نداشته باشند. اما اعضای این گروه خشن و تبهکار چه کسانی هستند و چگونه توانسته اند تا به این حد آزادانه و بی واهمه ژاپن را جولانگاه فعالیت های خود کنند؟
مجله همشهری سرنخ - سید آیت حسینی: می گویند تقریبا هیچ کسب و کار پرسودی در ژاپن نیست که گروه های مافیایی یاکوزا دستی در آن نداشته باشند. اما اعضای این گروه خشن و تبهکار چه کسانی هستند و چگونه توانسته اند تا به این حد آزادانه و بی واهمه ژاپن را جولانگاه فعالیت های خود کنند؟
یاکوزا مجموعه ای از گروه های تبهکار مافیایی مستقر در ژاپن است که در کشورهای مختلف جهان به فعالیت های غیرقانونی مثل تولید و قاچاق مواد مخدر، فحشا و خرید و فروش اسلحه و همچنین فعالیت های اقتصادی مشروع و قانونی مثل ساخت و ساز، مشاوره املاک، تبادل ارز، تامین نیروی کار و صنعت سرگرمی و... اشتغال دارند.
طبق برآوردهای انجام شده، گروه های یاکوزا در سراسر جهان حدود 102 هزار عضو فعال دارند. از بین این گروه ها بزرگ ترین و شناخته شده ترین گروه یاکوزا، یاماگوچی- گومی نام دارد که در سال 1915 تاسیس شده و دارای 55 هزار عضو است که این اعضا در 850 دسته سازماندهی شده اند. رتبه دوم را از این لحاظ، گروه موسوم به «سومی یشی- کای» با 22 هزار عضو و 277 دسته دارد و رتبه سوم نیز به گروه «ایناکاوا- کای» با 15 هزار عضو و 413 دسته تعلق دارد.
قلمرو، حوزه عمل و راهبردهای مدیریتی هر یک از این گروه ها با گروه های دیگر تفاوت دارد. در تابستان سال ۲۰۱۵، یاماگوچی- گومی به دو دسته تجزیه شد که این اتفاق نگرانی هایی را در خصوص درگیری های احتمالی بین دو گروه جدید ایجاد کرده است.
چرا انگشت می برند؟
اعضای یاکوزا را عموما در ژاپن با دو نشانه می شناسند: انگشتان بریده شده و خالکوبی. اما چرا یاکوزاها انگشت خود را می برند؟ مشهور است که اگر یکی از اعضای یاکوزا در انجام وظایف محوله کوتاهی کند یا از عهده انجام مسئولیتش برنیاید و یا قادر به بازپرداخت بدهی های خود نباشد، برای عذرخواهی از مافوق یا طلبکار، یک بند از انگشت کوچک دست چپ خود را قطع می کند و بند بریده شده را به او تقدیم می کند.
ادعا می شود که این نوع مجازات با نحوه در دست گرفتن شمشیر بین سربازان سامورایی ارتباط داشته است. نقش سه انگشت میانی، حلقه و کوچک در هر دو دست، محکم گرفتن دسته شمشیر بوده و اگر بند آخر یکی از این انگشتان قطع می شد، شمشیرزن نمی توانست سلاح خود را با قدرت در دست بگیرد و از توان شمشیرزنی و در نتیجه از میان اعتماد به نفس او کاسته می شد و همین مسئله موجب می شد که بیشتر به گروه یاران خود وابسته باشد و کمتر تک روی کند.
در سال های اخیر مهندسان پزشکی در ژاپن به دنبال طراحی و تولید پروتزهایی هم رنگ و هم شکل با بند انگشت قطع شده بوده اند که با قرار گرفتن روی انگشت، این نقص عضو را بپوشاند تا عضویت افراد در این گروه ها برملا نشود.
نشانه دیگر یاکوزاها خالکوبی های بزرگ رنگارنگ در سراسر بدن است. از آن جا که خالکوبی همیشه دردناک است، انجام آن در سراسر بدن نشانه ای از مردانگی و قدرت تلقی می شده است.
با آن که امروزه در بسیاری از نقاط جهان، خالکوبی با استفاده از طراحی های رایانه ای و تجهیزات الکترونیکی انجام می شود، در ژاپن، یاکوزاها هنوز با ابزارهای سنتی دست ساز این کار را انجام می دهند. این روش از خالکوبی بسیار دردناک، پرهزینه و زمان بر است و گاهی خالکوبی کل بدن سال ها طول می کشد.
خالکوبی اساسا در ژاپن امری نکوهیده است و عموم مردم این کشور نگاه مثبتی به افراد دارای خالکوبی ندارند و حتی ورود این افراد به برخی اماکن نظیر حمام های عمومی و استخرهای آب گرم ممنوع است. همچنین در سال های اخیر، استانداری اوساکا نیز استخدام این افراد در بخش دولتی را ممنوع کرده است.
وجه مشترک تمام این تبهکاران، نداشتن خانواده ای مستحکم است که حامی آنها باشد. همین کمبود باعث می شود که به محض عضویت، گروه برایشان جای خانواده را بگیرد و اولویت اصلی زندگی شان، حفظ و حراست از این خانواده باشد. گروه نیز درعوض برای آنها اهمیت قائل است و به آنها هر آنچه تا پیش از آن نداشته اند یعنی پول و قدرت می دهد.
دنیای یاکوزاها دنیای کاملا مردانه ای است که زن ها را به آن راهی نیست. یاکوزاها که تفکرات مردسالارانه سنتی ژاپنی دارند زن ها را موجوداتی ضعیف می پندارند که قادر که جنگیدن و تحمل شرایط دشوار نیستند.
همچنین از نظر آنها، کم حرفی و حفظ اسرار از شرایط مهم عضویت در این گروه است که بیشتر در مردان دیده می شود. وظیفه زن ها از دید یاکوزاها، خانه داری و رسیدگی به همسر و فرزندان است. تنها زنانی که در تشکیلات یاکوزا حضور دارند همسران سردسته های یاکوزا هستند که نزد اعضا از احترام بسیار بالایی برخوردارند و اعضا، آنها را «خواهر بزرگ» خطاب می کنند. به رغم این احترام، خواهران بزرگ فقط همسر رییس هستند و معمولا نقش دیگری در دسته های یاکوزا ندارند.
یاکوزاها برخلاف باندهای تبهکاری اغلب کشورها، مخفیانه و زیرزمینی فعالیت نمی کنند و در بسیاری موارد در انظار ظاهر می شوند و فعالیت علنی دارند. حتی در برخی از گردهمایی های مهم گروه های بزرگ، مانند مجلس ترحیم روسای بلندپایه دولتی و برنامه های خبری نیز حضور دارند.
چرا دولت آنها را ریشه کن نمی کند؟
درباره این که چرا حکومت ژاپن هرگز به ریشه کنی کامل این گروه ها دست نزده است، گمانه زنی های بسیاری هست. عده ای سابقه تاریخی این گروه ها را که از قرن 17 به صورت قانونی شروع به کار کردند، عامل مشروعیت نسبی آنان در زمان حاضر می دانند و عده دیگر زد و بندهای این گروه ها با پلیس و دولت در سطوح بالا را علت مصونیت آنان می دانند.
گروهی دیگر نیز معتقدند یاکوزاها در حال حاضر به شکلی سامان یافته و نظام مند در اختیار گروه های خود هستند و از روسای خود حرف شنوی دارند. اما در صورت انحلال این گروه ها، هزاران تبهکار مستقل پدید خواهند آمد که نظارت بر آنها بسیار دشوار خواهدبود.
چطور به ثروت رسیدند؟
بعد از جنگ جهانی دوم و اشغال کشور توسط ارتش آمریکا، غذا و مایحتاج زندگی در ژاپن کمیاب شد و برای آن بازار سیاه پدید آمد. گروه های یاکوزا از این شرایط نهایت استفاده را بردند و صاحب ثروت های افسانه ای شدند.
نقش گروه های یاکوزا از قرن هفدهم میلادی تا به امروز در امور سیاسی ژاپن و به خصوص نزدیک آنان با احزای ناسیونالیست دست راستی، امری روشن و غیرقابل انکار است. اگرچه در سال 2012، وزیر دادگستری ژاپن پس از افشای ارتباطش با گروه های یاکوزا مجبور به استعفا شد در سال های دورتر اما ارتباط با یاکوزا مشکل چندانی برای سیاستمداران ژاپن ایجاد نمی کرد.
بسیاری از سیاستمداران حزب الیبرال دموکرات که بیشتر سال های نیم قرن اخیر بر ژاپن حاکم بوده اند، از جمله پنج نخست وزیر این کشور، روابط آشکاری با گروه های یاکوزا داشته اند. «نوپوسوکه کیشی» اولین نخست وزیر لیبرال دموکرات ژاپن، روابط مستحکمی با یاماگوچی- گومی از سران یاکوزا داشت و پیوسته در مجالس ترحیم و جشن های عروسی اعضای این گروه شرکت می کرد.
یاکوزاها در انتخابات های سراسری و محلی ژاپن نیز فعال می شوند و به نقش آفرینی می پردازند. حتی ادعا می شود که برخی گروه های بزرگ یاکوزا برای نامزدهای مورد نظر خود در هر انتخابات تعداد مشخصی رای تضمین می کنند.
سرکرده یکی از گروه های یاکوزا مستقر در کیوتو فاش کرده است که گروه وی در یکی از انتخابات های گذشته برای یکی از نامزدهای استانداری کیوتو ۳۰ هزار رای جمع آوری کرده است.
یاکوزاها بسیاری از کسب و کارهای پرسود نظیر قمارخانه ها را در اختیار دارند. اما ندرتا به شکل مستقیم به اداره این کسب و کارها می پردازند و اغلب بر افراد عادی که گردانندگان این مشاغل هستند نظارت می کنند و بخشی از درآمد آنان را به عنوان «هزینه تامین امنیت» دریافت می کنند.
گروه های یاکوزا یکدیگر را به رسمیت می شناسند و با هم داد و ستد و همکاری دارند و وارد قلمرو همدیگر نمی شوند، اما گاه زیاده خواهی و خیانت های آنها به یکدیگر، موجب تسویه حساب های خونی و نبردهای خیابانی بین این گروه ها می شود. در این نبردها، هدف اصلی هر گروه، کشتن رییس گروه مقابل است. زیرا گروه بدون رییس قادر به ادامه حیات نخواهدبود و قلمرو و اعضای خود را از دست می دهد.
پلیس ژاپن باندهای یاکوزا و اعضای آن را تحت نظر دارد و تنها زمانی اقدام به دستگیری آنها می کند که جرم بزرگ آشکاری صورت گیرد یا درگیری های گروه ها با یکدیگر فضای شهرها را ناامنی سازد.
در سال های ۱۹۸۶ تا ۱۹۸۷ نبرد خونین بزرگی در استان فوکونوکا بین دو گروه یاکوزا درگرفت و صدمات بسیاری به شهروندان عادی زد که به «جنگ یاما- میچی» مشهور شد. در نهایت، سرکردگان دو گوره، با دخالت و وساطت پلیس اعلام آشت بس کردند. براساس آمارها، استان فوکونوکا در جزیره کیوشو بیشترین تعداد گروه های یاکوزا را در خود جای داده است.
دولت ژاپن در سال های اخیر به تدریج قوانین سختگیرانه تری را علیه گروه های یاکوزا به تصویب می رساند و سعی در مهار مرحله به مرحله این گروه ها دارد.
برخی اعتراض ها و تجمع های مردم نیز در طرح و تصویب این قوانین بی تاثیر نبوده است. علاوه بر ژاپن، دولت آمریکا نیز تحریم های بین المللی ویژه ای را علیه سران شناخته شده یاکوزا اعمال کرده است. اما این قوانین اغلب موجب آن شده است که یاکوزاها که مشاوران و وکلای مجربی را در استخدام خود دارند، روش های پیچیده تری را برای دور زدن قوانین اتخاذ کنند.
از سوی دیگر، یاکوزاها می کوشند هیچ وقت خود را در مقابل خواست افکار عمومی قرار ندهند و همیشه تلاش کرده اند تصویر بی رحم و خوفناک موجود از خودشان در جامعه را ترمیم کنند. برای مثال، گوره های یاکوزا هرگز دست به سرقت یا غارت اموال مردم عادی نمی زنند و حتی در برخی برهه ها فعالیت های انسان دوستان نیز انجام می دهند.
در سال ۱۹۹۵ بعد از زلزله بزرگ کوبه، یاکوزاهای یاماگوچی- گومی که مرکز آنها شهر کوبه است فعال شدند و با تمام امکانات خود به یاری مردم آسیب دیده شتافتند و حتی در عملیات امدادی خود از هلی کوپتر هم استفاده کردند که در آن زمان در رسانه های ژاپن انعکاس وسیعی داشت.
یاکوزاها به واقع در سرعت عمل، گوی سبقت را از گروه های امدادی دولتی نیز ربوده بودند. در زلزله سال ۲۰۱۱ منطقه «کان تو» که سونامی ویرانگری را در پی داشت نیز، گروه های یاکوزا بلافاصله وارد عمل شدند و با اسکان دادن مصیبت زدگان و ارسال محموله های امدادی به کمک مردم این مناطق شتافتند.
احتمالا به دلیل همین نوع فعالیت های حمایتی، یاکوزاها خود را «ماچی یاکو» به معنی «خدمتگزاران شهر» می خوانند و درآمدشان را حق خود می دانند و آن را به مثابه مالیاتی می دانند که مردم برای زندگی امن و ایمن باید بپردازند.
یاکوزاها علاوه بر قاچاق، باج گیری و سایر فعالیت های مافیایی متداول، روش های منحصر به فرد دیگری نیز برای کسب درآمد دارند. یکی از این روش ها که نوع خاصی از حق السکوت است، «سوکای یا» نام دارد و در آن، اعضای مافیا به میزانی از سهام یک شرکت معتبر را خریداری می کنند که بتوانند در جلسات هیات مدیره آن شرکت کنند و خود را به مدیران آن نزدیک کنند.
بعد از مدتی، با تهدید به افشای رازهای شرکت به سهامداران و افکار عمومی، یا افشای فسادهای واقعی مدیران و یا با تهدید به انتساب فسادهای غیرواقعی و در نتیجه بدنام کردن شرکت، از مدیران آن درخواست مبالغ کلان می کنند. گاهی تلاش مدیران برای مقاومت در مقابل سوکای یا عواقب خونینی داشته است.
در یکی از نمونه ها، در سال ۱۹۹۴، نایب رییس شرکت «فوجی فیلم» به دلیل عدم پرداخت کامل حق السکوت، با ضربات سلاح سردی مشابه شمشیر در منزل مسکونی اش در توکیو به قتل رسید و قاتلش هرگز دستگیر نشد.
گروه های یاکوزا گاه دست به اعمالی می زنند که از دید مردم دنیا و در مقایسه با اعمال سایر گروه های مافیایی بسیار عجیب می نماید. مثلا یاماگوچی- گومی در سال 2013 دست به انتشار یک مجله حرفه ای با عنوان «اخبار یاماگوچی- گومی» با تیراژ 38 هزار نسخه و توزیع آن در بین اعضای خود زد.
هیئت تحریریه این مجله سران رده بالای این گروه بودند و موضوعات آن را علاوه بر اخبار این گروه، اشعار کلاسیک هایکو و مطالبی درباره ماهیگیری و... تشکیل می داد. بسیاری از کارشناسان، دلیل انتشار این نشریه را تلاش این گروه برای ترمیم چهره مخدوش شده خود و ارائه تصویری فرهیخته و خردمند از خود دانسته اند و آن را واکنشی در مقابل کاهش تعداد نفرات این گروه در سال های اخیر قلمداد کرده اند.
یکی دیگر از فعالیت های شگفت انگیز یاکوزاها در ژاپن که باز هم به دست یاماگوچی گومی انجام پذیرفت، برگزاری آزمون ورودی سراسری برای عضویت در این گروه بود. این آزمون در سال 2009 در قالب یک امتحان کتبی 12 صفحه ای برگزار شد و موضوع سوالات آن گستره وسیعی از حوزه های گوناگون نظیر حقوق، اقتصاد، امنیت و محیط زیست را در بر می گرفت. به گفته کارشناسان، با دشوارتر شدن قوانین بر ضد یاکوزاها، سران این گروه ها تمایل دارند افراد خوش فکرتر و بامعلومات تری را به خدمت بگیرند.
با این که عمده فعالیت یاکوزاها در داخل خاک ژاپن انجام می شود، برخی از این گروه ها توانسته اند در عرصه بین المللی نیز شهرتی برای خود دست و پا کنند و هر از گاهی خبر از زندانی شدن تبهکارانی با ملیت ژاپنی با بدن خالکوبی شده در زندان های کشورهای مختلف آسیایی، اروپایی و آمریکایی در رسانه ها دیده می شود.
طبق گزارش پلیس فدرال آمریکا، گروه های یاکوزا در صنعت فیلم های هرزه نگاری آمریکا نیز به عنوان سرمایه گذار حضور دارند. در سال ۱۹۹۷ یکی از اعضای یاکوزا در حال وارد کردن چهار کیلوگرم هرویین به کشور کانادا دستگیر شد که انعکاس وسیعی در رسانه های جهان داشت.
یکی دیگر از جنایات این گروه، وارد کردن زنان کشورهای دیگر به ژاپن برای سوءاستفاده از آنهاست. برای این زن ها که عموما از اروپای شرقی، آمریکای جنوبی و آسیای شرقی و جنوب شرقی هستند، با مدارک صوری، ویزای کار صادر می شود یا این که برای آنها با مدارکی مربوط به ازدواج با شهروندان ژاپنی، ویزای دائم گرفته می شود، اما پس از ورود به ژاپن در صنعت فحشا به کار گرفته می شوند.
فعالیت های گروه های یاکوزا دستمایه فیلم های سینمایی و تلویزیونی فراوانی قرار گرفته است که بسیاری از آنها در زمره محبوب ترین آثار دراماتیک ژاپن قرار دارند.
در اغلب این فیلم ها، یاکوزاها افراد وفاداری نشان داده می شوند که به ارزش های سنتی پایبند هستند و برای انجام کاری که بدان اعتقاد دارند یا به عهده شان گذاشته شده، تا پای جان ایستادگی می کنند.
شخصیت های اسطوره ای یاکوزاها که در این فیلم ها به تصویر کشیده می شوند در حقیقت فرزندانس ربازان سامورایی هستند که در دهه های پیشینی در فیلم های ژاپنی ظاهر می شدند.
در سال ۲۰۰۶ شرکت سه گا یک بازی رایانه ای با نام «یاکوزا» را برای پلی استیشن ۲ وارد بازار کرد که در آن کاربران می توانستند خود را به جای یکی از اعضای یاکوزا بگذارند و به فعالیت های مافیایی بپردازند. سازندگان این بازی که فروش زیادی در داخل و خارج ژاپن داشت، نسخه های جدیدتر آن را نیز تهیه و روانه بازار کردند تا جایی که یاکوزا پنج در پاییز ۲۰۱۵ همزمان در چند کشور توزیع شد.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر