توافق نفتی ایران و عربستان چگونه جوش خورد؟
نورالدین بوطرفه وزیر نفت الجزایر که میزبان نشست هفته گذشته اوپک بود از یک حقه قدیمی برای جوش دادن معامله استفاده کرد: او همه وزرای نفت میهمان را در هتل مشابهی در وسط ناکجا آباد اقامت داد.
این استراتژی جواب داد. محصور کردن مقامات در دو طبقه هتل شرایتون. هتلی که با دفتر مرکزی چهل دقیقه فاصله داشت و نمایندگان شرکت های نفتی کشورها فرصت داشتند در این فاصله کمی با هم صحبت کنند.
بوطرفه خودش محل اقامتش در الجزیره را ترک کرد و در این مدت در یکی از سویت های هتل اقامت داشت تا بتواند بین رقبای منطقه ای یعنی ایران و عربستان میانجی گری کند. بعد از دو روز او اعلام پیروزی کرد. اوپک روز چهارشنبه بر کاهش تولید برای هشت سال به توافق رسید. این جزییات همچنان نیاز به تصحیح دارد.
گوردون گری رییس تحقیقات سهام نفت و گاز هولدینگ های HSBC به بلومبرگ گفته که این اعلامیه نشان داد که اوپک آماده مدیریت توزیع نفت بعد از گذشت دو سال که بازار خودش تعادلش را به دست آورده است.
با این وجود اینکه اعلامیه دراماتیک در الجزیره بعد از یک دیدار پنج ساعته به دست آمد اما باید گفت دانه های این تغییر سیاست ماه ها پیش در زمین کاشته شده بود.
وزیر جدید
در ماه می گذشته علی النعیمی وزیر نفت سعودی و معمار سیاست های نفتی اوپک در اواخر سال ۲۰۱۴ بعد از ۲۰ سال از وزارت نفت سعودی بازنشسته شد. جانشین او خالید الفلیح اوایل از سیاستی که از دوران وزارت النعیمی به ارث رسیده بود تبعیت کرد اما به دنبال ایجاد برند خودش بود. این امر بر اساس گفته های نزدیکان او درعربیستان تصدیق شده است.
الفلیح تصدی این پست را با تلاش برای بازسازی روابط کشورش با ایران و ونزوئلا آغاز کرد و در خلال نشست ماه ژوئن اوپک در وین نیز این هدف را دنبال میکرد. او کانالهای غیر رسمی برای مذاکره با قطر، الجزایر، روسیه و ایران را تقویت کرد.
در اواسط ماه اگوست، ریاض اعلام کرد که اقتصاد فرسوده اش نیاز به افزایش قیمت نفت دارد . این لزوما به معنای بازگشت به دوران بشکه ای ۱۰۰ دلار نبود بلکه قیمتی بیش از ۵۰ دلار برای هر بشکه را نیز شامل میشد. خطر پایین آمدن قیمت به کمتر از ۴۰ دلار برای هر بشکه نیز وجود داشت که میتوانست منجر به ریاضت اقتصادی داخلی در عربستان شود. علاوه بر این، عربستان نگران قیمت کنونی که به کاهش سرمایه گذاری در پروژه های انرژی جدید که به چرخه رونق اقتصادی اش به شدت کمک میکرد نیز بود .
بعد از تحریم ها
اما عربستان و ایران همچنان در دو سوی این ماجرا قرار داشتند. تهران به دلیل کاهش فروش نفت در دوران تحریم ها خواهان افزایش تولید بود. ایران اصرار دارد که عربستان باید تولیدش را به ده میلیون بشکه در روز کاهش دهد. این کشورها ایده های متفاوتی درباره میزان تولید ایران دارند. ریاض خواهان فریز نفتی تهران تا سطح ۳.۶ میلیون بشکه در روز است و ایران اصرار دارد که سطح تولیدش را به ۴.۲ میلیون بشکه در روز افزایش دهد.
این فاصله در نشست های مسکو، وین و پاریس کمتر شد اما در ماه اخیر اختلافات بین ایران عربستان درمورد این یک میلیون بشکه نفت در روز همچنان به قوت خود باقی بود.
دخالت پوتین
مقامات دولتی در این اختلاف دخالت کردند. در نشست اوایل سپتامبر گروه ۲۰ در شانگهای چین ولادیمیر پوتین رییس جمهور روسیه با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان گفت و گوهایی داشت. چند ساعت بعد وزرای نفت عربستان و روسیه در نشست مشترک خبری حاضر شدند . پیام آنها روشن بود؛ ریاض و مسکو با هم همکاری میکنند.
طی دو هفته گذشته، در نشست محرمانه دو روزه در وین بین مقامات ارشد هیئت های ایرانی، سعودی، قطری و الجزایری فشارها افزایش یافت. این مقامات قرار نبود همه مشکلات موجود را حل و فصل کنند اما آنها فاصله بین ریاض و تهران را تا ۶۰۰ هزار بشکه در روز کاهش دادند.
در خلال نشست رسمی اوپک در الجزایر، الفلیح آخرین مرحله را به انجام رساند. وزیر نفت سعودی برای اولین بار اعلام کرد که باید تولید نفت ایران در کنار لیبی و نیجریه تا آخرین سقف معناداررا بپذیریم.
فاصله ها شکسته شد
وزرا روز چهارشنبه عصر در کنار هم جمع شدند و فاصله بین تقاضای ایران و ادعای عربستان به ۲۰۰ هزار تا ۴۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافت.
بیژن زنگنه قبل از آغاز نشست به خبرنگاران گفته بود که این یک دیدار تصمیم گیری نیست اما به هر حال فکر میکنم قدم های بزرگی امروز برداشته خواهد شد.
پنج ساعت بعد اوپک با توافقی مواجه شد: سقف تولید اوپک از سی و سه میلیون و پانصد هزار بشکه در روز به سی و دو میلیون و دویست و چهل هزار بشکه کاهش یافت. ارزش نفت برنت ۵.۹٪ افزایش یافت.
الکساندر نواک وزیر نفت روسیه روز پنجشنبه در گفت و گو با تلویزیون دولتی این کشور گفت که ایران و عربستان در مذاکراتشان برای رسیدن به سقف تولید منعطف تر شده اند.
با این حال همه چیز تمام نشده است. گروهی که بیش از ۴۰٪ توزیع نفت جهان را در دست دارد درمورد جزییات این توافق در نشست بعدی در ۳۰ نوامبر در وین بحث و گفت و گو خواهند کرد.
در قلب پایتخت اتریش هتل های زیادی برای جمع شدن مقامات دنیا وجود دارد. مذاکره کننده ها به فریب دیگری نیاز دارند.
ارسال نظر