تشدید خشکسالی با کاهش بارندگی

روزنامه آرمان: «در سال آبی ۹۵-۹۴ تا نیمه شهریور مجموع بارندگی ها در کل کشور حدود ۲۳۲ میلیمتر بود و در واقع می ‌توان گفت که وضعیت سال آبی جاری برای مجموعه کشور نامطلوب نیست.» این اظهارنظر شنبه توسط رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی انجام شد. هر چند به گفته شاهرخ فاتح «پاییز پر بارانی در راه نیست و بارش‌ ها با تاخیر آغاز می ‌شوند.»

اما به علت بحران آب در کشور عموم مردم از جمله کشاورزان امیدوارند که با نزدیک شدن به فصل پاییز و زمستان با افزایش بارندگی ها وضعیت آب و خشکسالی بهبود یابد، چرا که با وجود خشکسالی های پی در پی لطمه شدیدی به بخش کشاورزی وارد می شود و با توجه به وابستگی شدید کشاورزی به میزان رطوبت خاک تاثیر خشکسالی به وضوح در این بخش دیده شود. رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی با اشاره به اینکه در برخی از استان‌ ها میزان بارندگی‌ ها کاهش زیادی داشته است، افزود: «این کاهش در استان های یزد ۴۴ درصد، سیستان و بلوچستان ۳۸ درصد، خراسان جنوبی ۳۴ درصد، اصفهان ۲۷ درصد و فارس ۲۲ درصد بوده است.»

او با تاکید بر اینکه در برخی از استان‌ ها هم با افزایش بارندگی روبه ‌رو بودیم، ادامه داد: «میزان بارندگی در استان های ایلام، کرمانشاه، لرستان و همدان به ترتیب ۶۳، ۴۶، ۴۳ و ۳۴ درصد بوده است.» فاتح یادآور می شود:«بررسی‌ ها نشان می دهد که در مقایسه با سال آبی گذشته، خوشبختانه افزایش ۱۸ درصدی بارندگی ها را در کل کشور داریم که البته در مقایسه با سال گذشته نیز استان‌ هایی مانند یزد، خراسان جنوبی و اصفهان با کاهش ۴۱، ۱۹ و ۱۲ درصدی روبه‌رو هستند.» این در حالی است که طی سال های اخیر ایران دوره های کم باران را تجربه کرده است و اگر در آینده نزدیک دوباره میزان بارندگی ها تقلیل یابد و پدیده خشکسالی تشدید شود، کشور با فاجعه رو به رو شده و در وضعیت بحرانی قرار می گیرد.

بر همین اساس است که مسئولان باید چاره ای بیندیشند که بحران کم آبی را از طرق مختلف جبران کنند، چرا که معضل بی آبی و پدیده خشکسالی مساله ای است که سریعا حل و فصل نمی شود و نیاز به اقدامات گسترده و طولانی مدت دارد تا بلکه به تدریج رفع شود. بنابراین راهکارهای مناسب را می طلبد تا حل این بحران در دستور کار دولتمردان قرار گیرد، چون ادامه حیات و بقای محیط‌زیست در گرو رفع مشکلات در عرصه های طبیعی است.

باروری ابرها ۹ میلیارد تومان آب می خورد

گرچه حداکثر بارندگی در فصول پاییز و زمستان انتظار می رود، اما سال گذشته در تهران از بارش برف و باران خبری نبود و در نهایت شگفتی با بارش حداقلی، زمستان به پایان رسید؛ آن‌چنان که دوره های کم باران دوباره در برخی نقاط ایران تکرار شد و بیشتر از پیش برخی متولیان امر بر آن شدند تا این کمبود را به گونه ای جبران کنند. با وجود این، بر اساس اعلام سازمان هواشناسی، پاییز امسال نیز شاهد کاهش بارندگی‌ ها خواهیم بود؛ آن‌چنان که مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ ای تهران از احتمال اجرای باروری ابرها خبر داد و گفت که اعتبار لازم برای انجام این کار حدود ۹ میلیارد تومان است.

هفته گذشته مدیر مرکز تحقیقات و مطالعات باروری ابرها در مورد آخرین وضعیت انجام طرح باروری ابرها گفت: هنوز هیچ اعتباری به این مرکز تخصیص نیافته، اما اگر اعتبارات به زودی تخصیص یابد از ۱۵ آبان‌ کار باروری ابرها را آغاز خواهیم کرد. به گزارش ایسنا، بنا به گفته محمد مهدی جوادیان‌ زاده تاکنون نامه‌ نگاری‌های زیادی برای تخصیص اعتبارات صورت گرفته که تا این لحظه نتیجه ‌بخش نبوده است، اما امیدواریم که این اعتبارات تا قبل از آبان‌ تخصیص یابد، چرا که در غیر این صورت باید انجام پروژه را به تعویق بیندازیم، چون برای دریافت یک هواپیما به منظور باروری ابرها نیازمند یک میلیارد تومان اعتبار هستیم که با لحاظ سوخت، بیمه و هزینه‌های دیگر یک میلیارد و ۲۰۰ هزار تومان هزینه برای موسسه به همراه دارد.

این در حالی است که اگر کمبود بارندگی را با ابرهای باران زا برطرف نکنیم ممکن است که در آینده نه چندان دور شاهد خشکسالی شدیدی شویم که پیامدهای آن قطعا غیر قابل جبران خواهد بود. بنابراین عزم ملی و تخصیص بودجه به روش های جایگزین تا حدودی می توانند به رفع این معضل کمک کنند تا علاوه بر شهروندان کنونی آیندگان نیز بتوانند با استفاده از موهبت بارندگی از عواقب خشکسالی در امان باشند.

با گران کردن آب از خشکسالی نجات پیدا کنیم

«شرایط بلندمدت خشکسالی در کشور حاکی از ماندگاری خشکسالی‌ های انباشته شده قبلی در بسیاری از مناطق کشور است که برای جبران آن، نیاز به ماندگاری طولانی ‌مدت شرایط مطلوب بارندگی، دما، تبخیر و تعرق در کشور است، به‌ طوری ‌که وضعیت‌ های مناسب این مولفه‌های آب و هوایی طی یک یا دوسال، کفاف کمبود های انباشته شده چندین ساله را نخواهد داد.» این اظهارنظر شنبه توسط توسط رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی انجام شد. به گفته شاهرخ فاتح بررسی درصد مساحت تحت تاثیر خشکسالی‌ های بلند مدت در کشور نیز حاکی از این است که حدود ۲۴ درصد از مساحت کشور در وضعیت طبیعی، حدود ۷۲ درصد از مساحت کشور در شرایط خشکسالی بلند مدت و حدود چهار درصد از مساحت کشور در شرایط ترسالی بلندمدت هستند.

این در حالی است که طی یک دهه گذشته سازمان هواشناسی همواره اعلام می کند که وضعیت بارندگی امسال نسبت به سال گذشته کاهش یافته است و این معضل چیزی جز بحران آب و خشکسالی به همراه ندارد. آن‌چنان که معضل کم آبی در ایران طی سال های اخیر با چالش ها و مشکلات ناشی از کمبود آب و استفاده نادرست از منابع آب در کشور روبه‌رو است و به حدی این مساله بغرنج شده است که برخی مسئولان به این نتیجه رسیده اند که تنها راه نجات از خشکسالی گران کردن آب است. مرداد امسال وزیر نیرو بیان کرد: بر اساس استاندارد های جهانی اگر در یک منطقه ۴۰ درصد منابع آب تجدید پذیر استفاده شود منطقه در حال پایداری است، اما اگر میزان استفاده از منابع آب تجدیدپذیر به بالای ۴۰ درصد برسد، منطقه در وضعیت بحرانی قرار دارد و این در حالی است که در حال حاضر در کشور ما بیش از ۸۶ درصد از منابع آب تجدیدپذیر استفاده می شود.

حمید چیت‌چیان یکی از دلایل مصرف زیاد آب در ایران را «قیمت آب» دانست و در این باره گفت: «برای کاهش مصرف منابع آب تجدیدپذیر، قیمت آب در بخش‌ های مختلف مناسب نیست. قیمت پایین آب در بخش‌ های مختلف مانند شرب، صنعت و کشاورزی اثر عکس در کاهش مصرف آب دارد.» به گزارش خبر آنلاین، او با بیان اینکه ادامه حیات، تمدن و بقای ایرانی به‌ دلیل شرایط آبی کشور در معرض تهدید است، افزود: ما ناچاریم در وضعیت مصرف آب تجدید نظر کنیم و در رابطه با کاهش مصرف آن، به اشتراک و اتفاق ‌نظر برسیم. با وجود این، طی سال های آتی جيره‌ بندی آب در پايتخت و برخی كلانشهرها ناگزير خواهد بود، چون وقوع خشکسالی شدید در آینده نزدیک قابل پیش بینی است. به گونه ای که این پدیده می تواند محیط‌زیست را به چالش بکشاند و مخاطراتی را برای آن به وجود آورد.