خطر بیخ گوش برج طغرل دژ رشکان و چشمه علی
بازمانده‌های ری باستان پیش از این زیر آسفالت اتوبان امام علی(ع) له شدند و حالا خبر رسیده که شهرداری بنا دارد که بین آرامگاه کهن ابن‌بابویه و برج هزار ساله طغرل مترو بسازد.
روزنامه شهروند: بازمانده‌های ری باستان پیش از این زیر آسفالت اتوبان امام علی(ع) له شدند و حالا خبر رسیده که شهرداری بنا دارد که بین آرامگاه کهن ابن‌بابویه و برج هزار ساله طغرل مترو بسازد. شهرداری طبق معمول عملیات بزرگش را بدون مجوز سازمان میراث فرهنگی آغاز کرد و هیچ‌کس مطلع نشد تا این‌که دوم شهریور خبر به گوش مسئولان شهری میراث فرهنگی رسید و عملیات متوقف شد.
ماجرای تازه این است: «عملیات جانمایی و ساخت ایستگاه خطر ٦ مترو در ٢٠٠ متری برج طغرل شهر ری فعلا متوقف شده است.» باید روی «فعلا» تأکید کرد، چون معلوم نیست که چه اتفاقی بعد از این می افتد. اما در صورت ادامه ساخت مترو در این محدوده، ثبت جهانی برج طغرل به خطر خواهد افتاد و حریم آثار تاریخی دیگری هم مخدوش می‌شود؛ چون به جز این دو، چشمه علی و دژرشکان نیز به خاطر نزدیکی به مسیر مترو در معرض خطرند.
«ما مخالفتی با توسعه خدمات شهری نداریم؛ به شرطی که باعث تخریب آثار تاریخی نشود اما اگر این اتفاق بیفتد، مشخص است که جلوی آن را می‌گیریم.» محمدرضا رحیم‌زاده، رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهر ری این طور می‌گوید و به «شهروند» خبر می‌دهد که عملیات احداث مترو تا زمان بررسی دوباره طرح و اعلام نظر شورای فنی سازمان میراث فرهنگی کشور و اداره میراث فرهنگی تهران متوقف شده است. دلیل توقف هم این است: «مخدوش‌کردن حریم دو بنای تاریخی برج طغرل و ابن‌بابویه.» مسئولان اداره میراث فرهنگی شهرستان ری یکم شهریور با اطلاع از طرح، به دلیل حفظ حریم بناهای تاریخی، دستور توقف دادند؛ اما خیلی زود خبر رسید که تجهیز کارگاه مترو در همین منطقه همچنان ادامه دارد. «شروع فعالیت احداث مترو همان زمان بود اما گود‌برداری انجام نشد؛ فقط یک‌سری بحث مطالعاتی بود. چاهکی به قطر ٦٠ سانتی‌متر و عمق ١٠ متر برای مطالعات زمین‌شناسی حفر کرده بودند که ما پرش کردیم.»
رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان ری مجوز نداشتن شهرداری برای عملیات ساخت مترو در این مسیر را «کم‌لطفی» می‌خواند: «این کم‌لطفی است که هیچ اطلاعی نداده بودند. باید از قبل استعلام می‌گرفتند ما با شروع عملیات خبر‌دار شدیم و جلویش را گرفتیم.» حالا بناست که هفته آینده در جلسه‌ای این موضوع بررسی شود. رحیم‌زاده می‌گوید: «اگر دو کمیته فنی سازمان میراث فرهنگی و اداره کل میراث فرهنگی تهران نظرشان خلاف ساخت این مترو در محدوده آثار تاریخی باشد، مترو باید جا‌به‌جا شود؛ اما اگر چنین نشد، همین عملیات احداث با رعایت نظر کمیته‌ها ادامه پیدا می‌کند.»
ساخت ایستگاه مترو و عملیات حفاری در حریم بناهای تاریخی شهر ری، به جز خسارت به ساختمان بنا، حریم و محدوده بصری این آثار تاریخی را مخدوش می‌کند. احمد ابوحمزه، پژوهشگر و ریشناس اما به «شهروند» می‌گوید که تاریخ ری در خطر است: «نه فقط برج طغرل و ابن‌بابویه بلکه دژ رشکان، بنای چشمه‌علی، خود قبرستان کهن ابن‌بابویه و بنای مرکزی‌اش و امامزاده هادی در خطرند. ری این مجموعه تاریخی را در خود دارد و همین حساسیت باعث شده پروژه‌های بزرگ و کوچک فقط با مجوز میراث فرهنگی انجام شوند.»
به گفته این پژوهشگر ریشناس، ری پیش‌تر در زلزله‌ای در دوران زندیه آسیب دید و تخریب شد: «همین حالا هر جا کلنگی به زمین می‌خورد، ردی از تاریخ بیرون می‌زند. این مسأله باعث شده در شهر ری تمام عملیات‌ها با مجوز میراث فرهنگی اتفاق بیفتد و پیدا نیست چرا عملیاتی به این مهمی بدون نظر سازمان و اداره میراث فرهنگی رخ داده است.»
این فعال میراث فرهنگی شهر ری درباره خطرات ساخت مترو در حریم این آثار می‌گوید: «چون برج طغرل با هر لرزشی آسیب می‌بیند، این برج هفت متر زیر زمین ساخته شده است و اگر مترو از اطرافش بگذرد، تکان‌های شدید خیلی زود باعث ریزشش می‌شود.» ابوحمزه که خود مخالف ساخت مترو در اطراف این مجموعه است، درباره خطرات پیش روی جهانی‌شدن بنای برج طغرل هشدار می‌دهد: «هیچ وقت قرار نبود مترو از حریم این اثر بگذرد. این باعث می‌شود ثبت جهانی‌اش به خطر بیفتد. قبل از این قرار بود فرهنگسرایی در اطراف برج ساخته شود که با وجود اعتراضات ملاحظاتی انجام شد و ساختمان با تمام استانداردها ساخته شد و قدش هم از برج طغرل فراتر نرفت.»
احمد محیط طباطبایی، عضو شورای فنی اداره کل میراث فرهنگی استان تهران هم که شخصا ساخت مترو را در این مسیر الزامی نمی‌داند به «شهروند» می‌گوید: «با توقف طرح بحث این است که این مترو باشد یا نباشد.
هفته آینده گروه مهندسان مترو گزارش خود را به سازمان میراث فرهنگی خواهند داد تا تصمیمی در این‌باره گرفته شود.» او این‌طور می‌گوید و اضافه می‌کند که «هر چند کار زیر نظر شهرداری است، اما سازمان میراث فرهنگی در مورد مسائلی اینچنینی نقش حاکميتی دارد و نظرش مهم است.» محیط طباطبایی امیدوار است که جلسه آینده مسئولان شهرداری و میراث فرهنگی اتفاق مثبتی در بر داشته باشد اماپیدا نیست که در این میان شهرداری پیروز میدان می‌شود و تاریخ می‌بازد یا مسئولان میراث فرهنگی و شهرداری به توافق می‌رسند و بازمانده‌های عصر سلجوقیان در امان می‌مانند.
ماجرای تازه این است: «عملیات جانمایی و ساخت ایستگاه خطر ٦ مترو در ٢٠٠ متری برج طغرل شهر ری فعلا متوقف شده است.» باید روی «فعلا» تأکید کرد، چون معلوم نیست که چه اتفاقی بعد از این می افتد. اما در صورت ادامه ساخت مترو در این محدوده، ثبت جهانی برج طغرل به خطر خواهد افتاد و حریم آثار تاریخی دیگری هم مخدوش می‌شود؛ چون به جز این دو، چشمه علی و دژرشکان نیز به خاطر نزدیکی به مسیر مترو در معرض خطرند.
«ما مخالفتی با توسعه خدمات شهری نداریم؛ به شرطی که باعث تخریب آثار تاریخی نشود اما اگر این اتفاق بیفتد، مشخص است که جلوی آن را می‌گیریم.» محمدرضا رحیم‌زاده، رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهر ری این طور می‌گوید و به «شهروند» خبر می‌دهد که عملیات احداث مترو تا زمان بررسی دوباره طرح و اعلام نظر شورای فنی سازمان میراث فرهنگی کشور و اداره میراث فرهنگی تهران متوقف شده است. دلیل توقف هم این است: «مخدوش‌کردن حریم دو بنای تاریخی برج طغرل و ابن‌بابویه.» مسئولان اداره میراث فرهنگی شهرستان ری یکم شهریور با اطلاع از طرح، به دلیل حفظ حریم بناهای تاریخی، دستور توقف دادند؛ اما خیلی زود خبر رسید که تجهیز کارگاه مترو در همین منطقه همچنان ادامه دارد. «شروع فعالیت احداث مترو همان زمان بود اما گود‌برداری انجام نشد؛ فقط یک‌سری بحث مطالعاتی بود. چاهکی به قطر ٦٠ سانتی‌متر و عمق ١٠ متر برای مطالعات زمین‌شناسی حفر کرده بودند که ما پرش کردیم.»
رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان ری مجوز نداشتن شهرداری برای عملیات ساخت مترو در این مسیر را «کم‌لطفی» می‌خواند: «این کم‌لطفی است که هیچ اطلاعی نداده بودند. باید از قبل استعلام می‌گرفتند ما با شروع عملیات خبر‌دار شدیم و جلویش را گرفتیم.» حالا بناست که هفته آینده در جلسه‌ای این موضوع بررسی شود. رحیم‌زاده می‌گوید: «اگر دو کمیته فنی سازمان میراث فرهنگی و اداره کل میراث فرهنگی تهران نظرشان خلاف ساخت این مترو در محدوده آثار تاریخی باشد، مترو باید جا‌به‌جا شود؛ اما اگر چنین نشد، همین عملیات احداث با رعایت نظر کمیته‌ها ادامه پیدا می‌کند.»
ساخت ایستگاه مترو و عملیات حفاری در حریم بناهای تاریخی شهر ری، به جز خسارت به ساختمان بنا، حریم و محدوده بصری این آثار تاریخی را مخدوش می‌کند. احمد ابوحمزه، پژوهشگر و ریشناس اما به «شهروند» می‌گوید که تاریخ ری در خطر است: «نه فقط برج طغرل و ابن‌بابویه بلکه دژ رشکان، بنای چشمه‌علی، خود قبرستان کهن ابن‌بابویه و بنای مرکزی‌اش و امامزاده هادی در خطرند. ری این مجموعه تاریخی را در خود دارد و همین حساسیت باعث شده پروژه‌های بزرگ و کوچک فقط با مجوز میراث فرهنگی انجام شوند.»
به گفته این پژوهشگر ریشناس، ری پیش‌تر در زلزله‌ای در دوران زندیه آسیب دید و تخریب شد: «همین حالا هر جا کلنگی به زمین می‌خورد، ردی از تاریخ بیرون می‌زند. این مسأله باعث شده در شهر ری تمام عملیات‌ها با مجوز میراث فرهنگی اتفاق بیفتد و پیدا نیست چرا عملیاتی به این مهمی بدون نظر سازمان و اداره میراث فرهنگی رخ داده است.»
این فعال میراث فرهنگی شهر ری درباره خطرات ساخت مترو در حریم این آثار می‌گوید: «چون برج طغرل با هر لرزشی آسیب می‌بیند، این برج هفت متر زیر زمین ساخته شده است و اگر مترو از اطرافش بگذرد، تکان‌های شدید خیلی زود باعث ریزشش می‌شود.» ابوحمزه که خود مخالف ساخت مترو در اطراف این مجموعه است، درباره خطرات پیش روی جهانی‌شدن بنای برج طغرل هشدار می‌دهد: «هیچ وقت قرار نبود مترو از حریم این اثر بگذرد. این باعث می‌شود ثبت جهانی‌اش به خطر بیفتد. قبل از این قرار بود فرهنگسرایی در اطراف برج ساخته شود که با وجود اعتراضات ملاحظاتی انجام شد و ساختمان با تمام استانداردها ساخته شد و قدش هم از برج طغرل فراتر نرفت.»
احمد محیط طباطبایی، عضو شورای فنی اداره کل میراث فرهنگی استان تهران هم که شخصا ساخت مترو را در این مسیر الزامی نمی‌داند به «شهروند» می‌گوید: «با توقف طرح بحث این است که این مترو باشد یا نباشد.
هفته آینده گروه مهندسان مترو گزارش خود را به سازمان میراث فرهنگی خواهند داد تا تصمیمی در این‌باره گرفته شود.» او این‌طور می‌گوید و اضافه می‌کند که «هر چند کار زیر نظر شهرداری است، اما سازمان میراث فرهنگی در مورد مسائلی اینچنینی نقش حاکميتی دارد و نظرش مهم است.» محیط طباطبایی امیدوار است که جلسه آینده مسئولان شهرداری و میراث فرهنگی اتفاق مثبتی در بر داشته باشد اماپیدا نیست که در این میان شهرداری پیروز میدان می‌شود و تاریخ می‌بازد یا مسئولان میراث فرهنگی و شهرداری به توافق می‌رسند و بازمانده‌های عصر سلجوقیان در امان می‌مانند.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر