ریالی بابت دیه شهدای منا پرداخت نشده
معاون امور مجلس وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، با بیان اینکه عربستان تاکنون ریالی بابت دیه و غرامت شهدای منا و مسجدالحرام پرداخت نکرده است، گفت با وجود مستندات بسیار آنها از پاسخگویی طفره میروند.
حسین نوشآبادی درباره آخرین وضعیت پیگیری پرونده فاجعه منا در سازمان حج و زیارت اعلام کرد: «با وجود پیگیریهایی که مسوولان ذیربط در جمهوری اسلامی برای پیگیری حقوقی فاجعه منا داشتهاند، اما تاکنون مسوولان سعودی از اجرای تعهدات قانونی خود و پاسخ به خواستههای مشروع جمهوری اسلامی طفره رفتهاند.»
او افزود: «تاکنون اقدام عینی و قابل ملاحظهای را از سوی مسوولان سعودی ندیدهایم و با وجود آنکه مستندات و شواهد و قرائن بسیاری برای اثبات بیتدبیری و بیکفایتی مسوولان سعودی در حج تمتع ۹۴ جمعآوری شده است و با وجود تلاش کمیته ویژه جمهوری اسلامی، نه پاسخی دادهاند و نه اقدام عملی کردهاند.» معاون امور مجلس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید کرد: «بر این اساس نکته قابل ملاحظهای را در پیگیری مسائل حقوقی ندیدهایم و پیشرفتی هم حاصل نشده است.» نوشآبادی در پاسخ به این سوال که برای طرح شکایت در مراجع حقوقی بینالمللی و ارائه مستندات فاجعه چه اقدامی صورت گرفته است، گفت: «اگرچه اقداماتی در دست انجام است، اما امید چندانی نداریم که در محاکم بینالمللی طرح دعوی به نفع جمهوری اسلامی منجر شود.»
حکم دو مامور خاطی اجرا نشده است
او همچنین درباره پرونده دو مامور خاطی فرودگاه جده که فروردین سال گذشته نسبت به دو نوجوان عمرهگذار ایرانی هتک حرمت کرده بودند، ابراز کرد: «اولا حکم بسیار سبک و غیرمتناسبی برای آنها صادر شد و ما از همان ابتدا گفته بودیم که این حکم تناسبی با جرم این دو مامور ندارد و ثانیا همان حکم حداقلی هم در مورد این دو مامور اجرا نشده است.»
افشای جزئیات تازه از فاجعه منا
یک سال پس از فاجعه منا در حالیکه عربستان هنوز برای تشکیل کمیته حقیقتیاب اقدامی نکرده، رئیس سازمان حج و زیارت حقایقی دیگر را از آن فاجعه بازگو کرد. به گزارش «ایسنا» سعید اوحدی در نشست مشترک با قائم مقام بنیاد شهید که روز شنبه (۱۳ شهریورماه) به منظور اعلام برنامههای ستاد بزرگداشت شهدای منا تشکیل شد، ابعاد تازهای از فاجعه منا را بیان کرد و گفت: «سال گذشته سه فاجعه در عربستان رخ داد؛ نخست شهادت هفت هزار زائری بود که در روز عید قربان، قربانی سوءتدبیر، کوتاهی، بیلیاقتی و بیکفایتی دست اندرکاران حج شدند.
فاجعه دوم عدم رسیدگی به مصدومان و آشفتگی در مدیریت فاجعه بود.» اوحدی رفتار غلط و خارج از دین با اجساد را، فاجعه سوم حج ۹۵ دانست و اظهار کرد: «عربستان ۵ بعد ازظهر روز واقعه منطقه را نظامی اعلام کرد و حتی عوامل اجرایی و امدادگران ما را دستگیر کرد. تا ساعت ۲ بامداد فردای آن روز فقط صدای آمبولانس از منطقه محدود شده شنیده میشد، آنها تلاش میکردند راه را برای مراسم فردا باز کنند؛ برای همین پیکر شهدا را روی هم در ۲۵ کانتینر قرار دادند و به دلیل نداشتن ظرفیت خالی در سردخانههای مکه و شهرهای اطراف، آن تریلیها ساعتها و روزها زیر نور آفتاب مانده بودند و خونابهای به اندازه سه میلیمتر فضای منطقه را پوشانده بود و گروه تفحص ما در چنین شرایطی در میان حدود ۷ هزار پیکر در جستوجوی زائران ایرانی بود.»
او بیان کرد: «طبق بیانات مقام معظم رهبری در آن روزها تنها صدای رسایی که در عربستان در مقابل این همه ظلم و کوتاهی بلند شد از ناحیه جمهوری اسلامی ایران بود. هیچ کشوری تا به امروز نتوانسته جسدی را تحویل بگیرد یا اطلاعاتی از جانباختگانشان بهدست آورد. سوال بسیاری از ۳۹ کشور درگیر در فاجعه منا این بود که ایران چطور توانسته وضعیت پیکرهای شهدای خود را مشخص کند؟»رئیس سازمان حج و زیارت افزود: «دو عامل در موفقیت ایران نقش داشت؛ نخست فرمان و نهیب مقام معظم رهبری و سپس ایثار و گذشت گروه تفحص و مرکز پزشکی حج و زیارت ایران، آنها حدود ۲۰ ساعت از شبانهروز را در سردخانهها و در شرایط تلخ، سخت و غیرقابل تحمل برای یافتن پیکر زائران ایرانی میگذراندند.»
مشکل در مسیر پیگیریهای حقوقی
رئیس سازمان حج و زیارت در ادامه درباره تعیین تکلیف دیه شهدای ایران در عربستان گفت: «پیگیریهای حقوقی از طریق قوه قضائیه و وزارت خارجه در حال انجام است، اما به دلیل قطع رابطه سیاسی، نوع رفتار عربستان و با توجه به اینکه این کشور در بسیاری از کنوانسیونهای حقوقی و بینالمللی عضو نیست مشکلاتی در مسیر پیگیریهای حقوقی ایجاد شده است.» او اضافه کرد: «هیچیک از ادعاهای عربستان تحقق نیافته و هیچ مبلغی بابت دیه به خانوادههای ۷ هزار شهید پرداخت نشده و سوالات و ابهامات جدی وجود دارد.»
پیگیری حقوقی فاجعه منا از طریق وکلای خارجی
از سوی دیگر، معاون امور بینالملل ستاد حقوق بشر قوه قضائیه درخصوص پیگیری حقوقی فاجعه منا گفت: وزارت امور خارجه با کمک دستگاههای ذیربط از طریق وکلای خارجی پیگیر شکایت علیه عربستان هستند. کاظم غریبآبادی در گفتوگو با خبرگزاری مهر با انتقاد از اینکه عربستان حتی تاکنون یک کمیسیون تحقیق یا محکمه برای رسیدگی به این فاجعه تشکیل نداده است، ابراز داشت: «این موضوع در سه سطح از جمله طرح دعوی در محاکم عربستان، محاکم ملی و همچنین محاکم بینالمللی قابل بررسی است.»غریبآبادی در رابطه با طرح دعوی در محاکم عربستان گفت: جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر نه کنسولگری و نه سفارت در عربستان دارد که بخواهد طرح دعوی را دنبال کند؛ با این حال وزارت امور خارجه با کمک دستگاههای ذیربط از طریق وکلای خارجی پیگیر شکایت علیه عربستان هستند.
معاون امور بینالملل ستاد حقوق بشر قوه قضائیه تصریح کرد: در محاکم ملی نیز دادسراها شعبهای را برای دریافت شکایت قربانیان فاجعه منا اختصاص دادند و البته این نکته که آیا در این پرونده رسیدگی قضایی هم انجام خواهد شد یا نه، باید در چارچوب اصل مصونیت دولتها به آن نگریست و همچنین دعاوی متقابل. در عرصه بینالمللی نیز دو دیوان قابلیت طرح دعوا و پیگیری دارند که عبارتند از دیوان کیفری بینالمللی که نه ایران و نه عربستان عضو آن هستند که به این ترتیب مبنای صلاحیتی ندارد.او درخصوص دیوان بینالمللی دادگستری نیز توضیح داد: پروتکل اختیاری حلوفصل اختلافات کنوانسیون ۱۹۶۳ وین ناظر بر روابط کنسولی مبنای ورود دیوان به دعاوی مربوطه است که بهرغم عضویت ایران در آن، عربستان عضو این پروتکل نیست. بنابراین، این دیوان نیز صلاحیت ورود ندارد.
ارسال نظر