مدل های ناکام اصولگرایان در ادوار گذشته
گفتنی است، در انتخابات ریاست‌جمهوری یازدهم ائتلافی سه‌نفره بین علی‌اکبر ولایتی، محمدباقر قالیباف و غلامعلی حدادعادل شکل گرفت ولی نه‌تنها آن ائتلاف به نتیجه نرسید و اصولگرایان نتوانستند درنهایت به یک گزینه برسند
روزنامه وقایع اتفاقیه: تجربه چند انتخابات اخیر نشان داده است که اصولگرایان برخلاف اصلاح‌طلبان، توانایی ائتلاف و به‌اجماع‌رسیدن روی یک گزینه را ندارند. اصلاح‌طلبان در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۹۲ با اجماع روی حسن روحانی و کناره‌گیری تاریخی محمدرضا عارف، توانستند پس از هشت سال گزینه مورد نظر و توافق خود را راهی پاستور کنند. همچنین در انتخابات شورای شهر، اصولگرایان فقط توانستند حدود نیمی از کرسی‌های شورای شهر تهران را به دست آورند که حس خوشایندی برای آنها به همراه نداشت.
اصلاح‌طلبان در انتخابات دهم مجلس شورای اسلامی نیز موفق شدند در ائتلاف با حامیان دولت، پس از ۱۲ سال کرسی‌های سبز بهارستان را از جریان رقیب پس بگیرند و به قدرت بازگردند. قدرت ائتلاف و اجماع‌نظر اصلاح‌طلبان، استراتژی‌ای است که به نقطه قوت آنها تبدیل شده است و نشان داده هر زمان که آنها توانسته‌اند از منیت خود بگذرند و منافع ملی را مدنظر قرار دهند، می‌توانند نتیجه مطلوب مدنظر خود را به‌دست آورند؛ مسئله‌ای که اصولگرایان از انجام آن عاجز هستند و در چند انتخابات اخیر نشان دادند به‌دلیل سهم‌خواهی و خودبرتربینی، نتوانستند به نفع دیگری کناره‌گیری کنند.
گفتنی است، در انتخابات ریاست‌جمهوری یازدهم ائتلافی سه‌نفره بین علی‌اکبر ولایتی، محمدباقر قالیباف و غلامعلی حدادعادل شکل گرفت ولی نه‌تنها آن ائتلاف به نتیجه نرسید و اصولگرایان نتوانستند درنهایت به یک گزینه برسند، بلکه نامزدهای دیگری از جمله محسن رضایی و سعید جلیلی هم به میدان آمدند تا اصولگرایان عملا با چندین گزینه وارد صحنه رقابت ریاست‌جمهوری شوند. از طرفی هم کارنامه هشت‌ساله ناموفق دولت احمدی‌نژاد، باعث شد مردم اقبالی به اصولگرایان نشان ندهند و گزینه مورد حمایت اصلاح‌طلبان وارد پاستور شود.
البته نباید فراموش کرد که سنتی‌های اصول‌گرا در انتخابات مجلس دهم، سعی کردند تن به باج‌خواهی جوان‌ترها بدهند و در مقابل آنها مشی سکوت و همراهی را دنبال کنند تا شاید رنگ اختلافات کمرنگ شود، اما عدم انسجام کامل و همان سهم‌خواهی‌های همیشگی و وزن سنگین جبهه پایداری در لیست اصولگرایان تهران و دلایل متعدد دیگر، باعث شد اصولگرایان یک ناکامی دیگر را در پرونده خود ثبت کنند و لیست ائتلافی اصلاح‌طلبان و حامیان دولت که به «لیست امید» معروف شد وارد مجلس شود تا پیام تغییر خواست مردم را اعلام کند. البته درباره دلایل این ناکامی و ناتوانی اصولگرایان در به اجماع‌رسیدن انتخاباتی، یکی از نیروهای اصول‌گرا که دبیرکل حزب ایران‌زمین است، در گفت‌وگو با «وقایع اتفاقیه» گفت: اصولگرایان هربار برای انتخابات مختلف به دنبال طراحی مدلی هستند ولی این مدل‌ها نتیجه‌ای جز شکست ندارد.
ابوالقاسم رئوفیان، همچنین به دوستان همفکر خود توصیه کرد که از گذشته خود عبرت بگیرند و بازتعریفی از وفاق و همدلی و درک درستی از وحدت و اجماع نسبی داشته باشند که شاید بتوانند در انتخابات ریاست‌جمهوری و شوراها نتیجه‌ای بگیرند. این چهره اصول‌گرا تأکید کرد: اگر قرار باشد برای انتخابات ریاست‌جمهوری ۹۶ همان مدل جزیره‌ای قبل تکرار شود، ماجرای گذشته تکرار می‌شود و اصولگرایان نمی‌توانند به نتیجه برسند.
او با اشاره به اظهارات کمال‌الدین سجادی، سخنگوی جبهه پیروان خط امام و رهبری که همیشه روی محور‌بودن جامعتین برای انتخابات تأکید می‌کند، گفت: مخالف این هستم که برای انتخابات پای جامعتین را به میان بیاورند؛ چرا‌که جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به جز انتخابات مجلس خبرگان رهبری، نباید در انتخابات دیگری حضور داشته باشد. او ادامه داد: معمولا جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، هر وقت که برای انتخابات کنار یکدیگر قرار می‌گیرند، نمی‌توانند به جمع‌بندی لازم برسند و درباره برخی افراد اجماع نظر ندارند؛ پس چه لزومی دارد برای هر انتخاباتی پای آنها را به میان آوریم؟
بنابراین توصیه می‌کنم دوستان اصول‌گرا درباره مدل جامعتین دیگر صحبت نکنند. او تصریح کرد: مثلا در گذشته برخی شخصیت‌های پرآوازه نظام وارد عرصه می‌شدند و انتخابات زیر نظر آنها برگزار می‌شد و اصولگرایان در قالب تشکل‌های اسلامی همسو، ترکیبی تشکیل می‌دادند که برای آن دوره جواب می‌داد. بعد از آن شورای وفاق و بعد هم شورای هماهنگی نیروهای انقلاب و پس از آن بحث جبهه اصول‌گرایی مطرح شد. رئوفیان گفت: در آن زمان شرایط اقتضا می‌کرد شخصیت‌های بزرگ، محور قرار بگیرند یا احزاب قدرتمندی مثل جمهوری اسلامی یا جبهه‌های پرآوازه‌ای مانند جبهه پیروان خط امام و رهبری وارد میدان شوند؛ ولی اکنون شرایط تغییر کرده و معتقدم باید در فراخوان فراگیر، همه طیف‌های سیاسی اصول‌گرا به‌ویژه احزاب و تشکل‌های شناخته‌شده و صاحب‌رأی دعوت شوند و درباره گزینه مورد نظر به توافق برسند. این فعال سیاسی اصول‌گرا یادآوری کرد: نباید منتظر باشیم برخی به‌عنوان لیدر، ما را مدیریت کنند و برایمان تصمیم بگیرند؛ همچنین نباید توقع داشته باشند با طرح این مدل، همه از آن پیروی کنند.
دبیرکل حزب ایران‌زمین در پاسخ به این سؤال که چرا اصولگرایان در رسیدن به ائتلاف و اجماع با یکدیگر مشکل دارند و هیچ کدام از نامزدهای انتخاباتی حاضر نیستند به نفع دیگری کناره‌گیری کنند، گفت: عدم شفافیت در پروژه انتخابات و عدم مدیریت صحیح، دلیل شکست اصولگرایان در انتخابات است چون در انتخابات، توافق به لحاظ شکلی اتفاق می‌افتد ولی به لحاظ محتوایی این همدلی وجود ندارد.
رئوفیان تصریح کرد: بین اصولگرایان در انتخابات هم‌زبانی وجود دارد ولی همدلی نیست. عدم شفافیت و مدیریت صحیح و منصفانه و دور از تبعیض بین فعالان سیاسی و احزاب و همچنین سهم‌خواهی‌هایی که در ظاهر می‌گویند، وجود ندارد، ولی در اصل چیزی جز سهم‌خواهی نیست که محکوم به شکست است و اصولگرایان به این دلایل نمی‌توانند در انتخابات به نتیجه برسند. این فعال سیاسی اصول‌گرا با تأکید بر اینکه به نظرم وقت از دست رفته و اصولگرایان باید هفت - هشت ماه پیش فراخوان می‌دادند و از احزاب و چهره‌های سیاسی اصول‌گرا و احزاب پروانه‌دار دعوت می‌کردند که دور هم جمع شوند و از آنها نظرخواهی کنند، گفت: این کار انجام نشده و زمان از دست رفته است و دیگر نمی‌توانند به نتیجه برسند.
البته سیدکمال‌الدین سجادی، سخنگوی جبهه پیروان خط امام و رهبری طی گفت‌وگویی اعلام کرده است؛ ائتلاف جدیدی که در دستورکار اصولگرایان قرار دارد، کاملا متفاوت از شورای ائتلافی در انتخابات اخیر مجلس بوده و یکی از این تفاوت‌ها، پذیرش محوریت جامعه روحانیت مبارز است. این قید وجود دارد که جامعه روحانیت مبارز به‌دلیل داشتن ساختار حزبی، محوریت شورای مزبور برای انتخابات ۹۶ را به عهده بگیرد.
همچنین در جایی دیگر مدل سابق یعنی سه‌ضلعی پایداری، ایثارگران و رهپویان و رهبری آنها در شورای اصولگرایان را به‌طور تلویحی رد کرده و گفته است: «آن ترکیب یک مثلث بود و ما به دایره اعتقاد داریم. آن ترکیب به تاریخ پیوست و ما هم همان موقع چندان روی آن ترکیب، نظر نداشتیم و موافق نبودیم. دایره اصول‌گرایی وسیع است اما چگونگی حضور اشخاص حقیقی و حقوقی، مسئله‌ای است که باید پخته‌تر شود.» بنابراین باید منتظر باشیم و ببینیم در انتخابات ریاست‌جمهوری ۹۶ اصولگرایان چه گزینه‌هایی در چنته دارند و آیا باز با تعدد نامزدها از طرف آنها مواجه می‌شویم یا از شکست‌های گذشته تجربه می‌گیرند و خود را به مدل ائتلافی اصلاح‌طلبان نزدیک می‌کنند.
اصلاح‌طلبان در انتخابات دهم مجلس شورای اسلامی نیز موفق شدند در ائتلاف با حامیان دولت، پس از ۱۲ سال کرسی‌های سبز بهارستان را از جریان رقیب پس بگیرند و به قدرت بازگردند. قدرت ائتلاف و اجماع‌نظر اصلاح‌طلبان، استراتژی‌ای است که به نقطه قوت آنها تبدیل شده است و نشان داده هر زمان که آنها توانسته‌اند از منیت خود بگذرند و منافع ملی را مدنظر قرار دهند، می‌توانند نتیجه مطلوب مدنظر خود را به‌دست آورند؛ مسئله‌ای که اصولگرایان از انجام آن عاجز هستند و در چند انتخابات اخیر نشان دادند به‌دلیل سهم‌خواهی و خودبرتربینی، نتوانستند به نفع دیگری کناره‌گیری کنند.
گفتنی است، در انتخابات ریاست‌جمهوری یازدهم ائتلافی سه‌نفره بین علی‌اکبر ولایتی، محمدباقر قالیباف و غلامعلی حدادعادل شکل گرفت ولی نه‌تنها آن ائتلاف به نتیجه نرسید و اصولگرایان نتوانستند درنهایت به یک گزینه برسند، بلکه نامزدهای دیگری از جمله محسن رضایی و سعید جلیلی هم به میدان آمدند تا اصولگرایان عملا با چندین گزینه وارد صحنه رقابت ریاست‌جمهوری شوند. از طرفی هم کارنامه هشت‌ساله ناموفق دولت احمدی‌نژاد، باعث شد مردم اقبالی به اصولگرایان نشان ندهند و گزینه مورد حمایت اصلاح‌طلبان وارد پاستور شود.
البته نباید فراموش کرد که سنتی‌های اصول‌گرا در انتخابات مجلس دهم، سعی کردند تن به باج‌خواهی جوان‌ترها بدهند و در مقابل آنها مشی سکوت و همراهی را دنبال کنند تا شاید رنگ اختلافات کمرنگ شود، اما عدم انسجام کامل و همان سهم‌خواهی‌های همیشگی و وزن سنگین جبهه پایداری در لیست اصولگرایان تهران و دلایل متعدد دیگر، باعث شد اصولگرایان یک ناکامی دیگر را در پرونده خود ثبت کنند و لیست ائتلافی اصلاح‌طلبان و حامیان دولت که به «لیست امید» معروف شد وارد مجلس شود تا پیام تغییر خواست مردم را اعلام کند. البته درباره دلایل این ناکامی و ناتوانی اصولگرایان در به اجماع‌رسیدن انتخاباتی، یکی از نیروهای اصول‌گرا که دبیرکل حزب ایران‌زمین است، در گفت‌وگو با «وقایع اتفاقیه» گفت: اصولگرایان هربار برای انتخابات مختلف به دنبال طراحی مدلی هستند ولی این مدل‌ها نتیجه‌ای جز شکست ندارد.
ابوالقاسم رئوفیان، همچنین به دوستان همفکر خود توصیه کرد که از گذشته خود عبرت بگیرند و بازتعریفی از وفاق و همدلی و درک درستی از وحدت و اجماع نسبی داشته باشند که شاید بتوانند در انتخابات ریاست‌جمهوری و شوراها نتیجه‌ای بگیرند. این چهره اصول‌گرا تأکید کرد: اگر قرار باشد برای انتخابات ریاست‌جمهوری ۹۶ همان مدل جزیره‌ای قبل تکرار شود، ماجرای گذشته تکرار می‌شود و اصولگرایان نمی‌توانند به نتیجه برسند.
او با اشاره به اظهارات کمال‌الدین سجادی، سخنگوی جبهه پیروان خط امام و رهبری که همیشه روی محور‌بودن جامعتین برای انتخابات تأکید می‌کند، گفت: مخالف این هستم که برای انتخابات پای جامعتین را به میان بیاورند؛ چرا‌که جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به جز انتخابات مجلس خبرگان رهبری، نباید در انتخابات دیگری حضور داشته باشد. او ادامه داد: معمولا جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، هر وقت که برای انتخابات کنار یکدیگر قرار می‌گیرند، نمی‌توانند به جمع‌بندی لازم برسند و درباره برخی افراد اجماع نظر ندارند؛ پس چه لزومی دارد برای هر انتخاباتی پای آنها را به میان آوریم؟
بنابراین توصیه می‌کنم دوستان اصول‌گرا درباره مدل جامعتین دیگر صحبت نکنند. او تصریح کرد: مثلا در گذشته برخی شخصیت‌های پرآوازه نظام وارد عرصه می‌شدند و انتخابات زیر نظر آنها برگزار می‌شد و اصولگرایان در قالب تشکل‌های اسلامی همسو، ترکیبی تشکیل می‌دادند که برای آن دوره جواب می‌داد. بعد از آن شورای وفاق و بعد هم شورای هماهنگی نیروهای انقلاب و پس از آن بحث جبهه اصول‌گرایی مطرح شد. رئوفیان گفت: در آن زمان شرایط اقتضا می‌کرد شخصیت‌های بزرگ، محور قرار بگیرند یا احزاب قدرتمندی مثل جمهوری اسلامی یا جبهه‌های پرآوازه‌ای مانند جبهه پیروان خط امام و رهبری وارد میدان شوند؛ ولی اکنون شرایط تغییر کرده و معتقدم باید در فراخوان فراگیر، همه طیف‌های سیاسی اصول‌گرا به‌ویژه احزاب و تشکل‌های شناخته‌شده و صاحب‌رأی دعوت شوند و درباره گزینه مورد نظر به توافق برسند. این فعال سیاسی اصول‌گرا یادآوری کرد: نباید منتظر باشیم برخی به‌عنوان لیدر، ما را مدیریت کنند و برایمان تصمیم بگیرند؛ همچنین نباید توقع داشته باشند با طرح این مدل، همه از آن پیروی کنند.
دبیرکل حزب ایران‌زمین در پاسخ به این سؤال که چرا اصولگرایان در رسیدن به ائتلاف و اجماع با یکدیگر مشکل دارند و هیچ کدام از نامزدهای انتخاباتی حاضر نیستند به نفع دیگری کناره‌گیری کنند، گفت: عدم شفافیت در پروژه انتخابات و عدم مدیریت صحیح، دلیل شکست اصولگرایان در انتخابات است چون در انتخابات، توافق به لحاظ شکلی اتفاق می‌افتد ولی به لحاظ محتوایی این همدلی وجود ندارد.
رئوفیان تصریح کرد: بین اصولگرایان در انتخابات هم‌زبانی وجود دارد ولی همدلی نیست. عدم شفافیت و مدیریت صحیح و منصفانه و دور از تبعیض بین فعالان سیاسی و احزاب و همچنین سهم‌خواهی‌هایی که در ظاهر می‌گویند، وجود ندارد، ولی در اصل چیزی جز سهم‌خواهی نیست که محکوم به شکست است و اصولگرایان به این دلایل نمی‌توانند در انتخابات به نتیجه برسند. این فعال سیاسی اصول‌گرا با تأکید بر اینکه به نظرم وقت از دست رفته و اصولگرایان باید هفت - هشت ماه پیش فراخوان می‌دادند و از احزاب و چهره‌های سیاسی اصول‌گرا و احزاب پروانه‌دار دعوت می‌کردند که دور هم جمع شوند و از آنها نظرخواهی کنند، گفت: این کار انجام نشده و زمان از دست رفته است و دیگر نمی‌توانند به نتیجه برسند.
البته سیدکمال‌الدین سجادی، سخنگوی جبهه پیروان خط امام و رهبری طی گفت‌وگویی اعلام کرده است؛ ائتلاف جدیدی که در دستورکار اصولگرایان قرار دارد، کاملا متفاوت از شورای ائتلافی در انتخابات اخیر مجلس بوده و یکی از این تفاوت‌ها، پذیرش محوریت جامعه روحانیت مبارز است. این قید وجود دارد که جامعه روحانیت مبارز به‌دلیل داشتن ساختار حزبی، محوریت شورای مزبور برای انتخابات ۹۶ را به عهده بگیرد.
همچنین در جایی دیگر مدل سابق یعنی سه‌ضلعی پایداری، ایثارگران و رهپویان و رهبری آنها در شورای اصولگرایان را به‌طور تلویحی رد کرده و گفته است: «آن ترکیب یک مثلث بود و ما به دایره اعتقاد داریم. آن ترکیب به تاریخ پیوست و ما هم همان موقع چندان روی آن ترکیب، نظر نداشتیم و موافق نبودیم. دایره اصول‌گرایی وسیع است اما چگونگی حضور اشخاص حقیقی و حقوقی، مسئله‌ای است که باید پخته‌تر شود.» بنابراین باید منتظر باشیم و ببینیم در انتخابات ریاست‌جمهوری ۹۶ اصولگرایان چه گزینه‌هایی در چنته دارند و آیا باز با تعدد نامزدها از طرف آنها مواجه می‌شویم یا از شکست‌های گذشته تجربه می‌گیرند و خود را به مدل ائتلافی اصلاح‌طلبان نزدیک می‌کنند.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر