همگامی پوتين
رئيسجمهوري كشورمان كه از روز يكشنبه در باكو بود و با مقامات آذربايجاني پيرو گسترش همكاريهاي دوجانبه ديدار كرده بود، ديروز در نخستين نشست سهجانبه ايران، روسيه و آذربايجان شركت كرد.
کاهش تعرفه گمرکی میان ايران، روسيه و آذربايجان، تجارت آزاد با کشورهای عضو اوراسیا، مشارکت در خودروسازی و داروسازی در جمهوری آذربایجان، توسعه تجارت و سرمایهگذاری میان ایران و آذربایجان و همکاریهای منطقهای، مبارزه با تروریسم و همکاری سه کشور در دریای خزر مهمترين محورهاي ديدار روحاني، پوتين و الهام علياف بود.
حضور ولادیمير پوتين، رئيسجمهوري روسيه، در باكو به او و روحاني اين فرصت را نيز داد كه در ديداري دوجانبه با يكديگر رايزني و بر لزوم تلاش هرچه بيشتر دو كشور براي شتاببخشي بيشتر براي توسعه فراگير همكاريها تأکید كنند؛ فرصتي كه روحاني آن را ارزشمند دانست و ضمن ابراز خرسندی از روند رو به رشد مبادلات بازرگانی بین دو کشور گفت: «اکنون فرصت بسیار خوبی فراهم شده تا سران ایران، روسیه و جمهوری آذربایجان در مذاکرات امروز زمینههای تحکیم روابط سهجانبه را بررسی و همچنین برای افزایش ثبات در منطقه برنامهریزی کنند».
پوتین كه سال گذشته به تهران آمده بود، نيز در جلسه ديروز، آن سفر كمتر از ٢٤ساعته خود به ايران را خاطرهانگیز خواند و گفت: «از آن سفر تاکنون اقدامهای بسیار خوبی برای توسعه روابط دوجانبه برداشته شده و روابط همچنان رو به تحکیم خواهد بود». به گفته او همکاریهای ایران و روسیه به مشارکت راهبردی همهجانبه تبدیل شده است که به روابط اقتصادی و سیاسی هم مربوط میشود. رئيسجمهوری روسيه همچنين تأکید کرد كه «اکنون روابط تهران و مسکو در تمام عرصهها گسترش یافته و آینده بسیار روشنی دارد». يادآوري آن سفر از سوي پوتين موجب شد كه روحاني نيز اشارهاي به دستاوردهاي بسيار آن داشته باشد.
ضرورت تعامل كشورهاي همجوار
نشست سهجانبه ايران، آذربايجان و روسيه فرصتي براي طرح ديدگاهها، تبادل نظرات، پيگيري روابط، مناسبات و پيشبرد منافع مشترك است. رئيسجمهوری كشورمان ديروز با تأکید بر اينكه «توسعه روابط همهجانبه با كشورهاي همسايه از اولويتهای سياست خارجي ايران است»
گفت: «جمهوری اسلامی ایران، از هر نوع ایده و ابتکاری برای افزایش تعامل و همکاری با همسایگان استقبال میکند».
او با اشاره به اينكه «برگزاری چنین نشستی در شرایط کنونی منطقه و جهان، با اتکا به روابط حسنه سه کشور و اراده موجود برای توسعه و تعمیق هرچه بیشتر روابط، از اهمیتی مضاعف برخوردار است»، بر ضرورت تعامل و همکاری مشترک سه كشور تأکید كرد و افزود: «ما در جمهوری اسلامی ایران بر این اعتقادیم که در شرایط امروز جهان، یک کشور بهتنهایی قادر به مقابله با چالشها و استفاده از فرصتها نبوده و دستیابی به سطح مقبولی از صلح، رفاه و توسعه برای مردم هر کشور، نیازمند تعامل و همکاری با دیگر کشورها بهویژه کشورهای همجوار و همسایه است».
روحاني در اين نشست نيز بار ديگر به همان سياست برد- بردي كه از ابتداي دولت يازدهم تاكنون بارها به عنوان استراتژي اين دولت در سياست خارجي طرح شده و در مذاكرات هستهاي نيز امتحان خود را پس داده است، اشاره كرد و گفت: «در همین چارچوب، مشارکت با کشورهای منطقه و استفاده از مکانیسم گفتوگوهای چندجانبه را بسیار مفید، ضروری و کارگشا میدانیم».
او اشتراکات و علایق فرهنگي و تاریخی، ظرفیتهای بالقوه و بالفعل اقتصادی، منابع خدادادی و عظیم طبیعی، انرژی و همچنین موقعیت جغرافیایی را فرصتهای موجود برای توسعه روابط و همکاریها بین سه کشور مهم و همسایه دانست و گفت: «از سوی دیگر، تروریسم و افراطگرایی، دخالت قدرتهای فرامنطقهای در امور کشورهای منطقه، استفاده سیاسی و ابزاری از عنصر تحریم اقتصادی برای پیشبرد اهداف سیاسی، مشکلات و چالشهای زیستمحیطی، مواد مخدر، جداییطلبی، جرائم سازمانیافته، جرائم سایبری و... تهدیدات و چالشهای مشترکی هستند که مواجهه و مقابله جدی و کارآمد با آنها، نیازمند همکاری و تعامل هرچه بیشتر این سه کشور است». رئیس شورایعالی امنیت ملی، تحولات سالهای اخیر در جهان و منطقه را شاهدی بر این ادعا دانست كه با همکاری، تعامل و درک متقابل میتوان بر بسیاری از این چالشها فائق آمده و از بسیاری از ظرفیتهای بالقوه، استفاده بهینه و حداکثری كرد.
حل اختلافات منطقه از طریق مذاکره
رئيس دولت يازدهم در ادامه به روند رو به رشد تعاملات ايران با روسيه و آذربايجان و تفاهمنامههاي اخير اشاره كرد و گفت: «از دیدگاه جمهوری اسلامی ایران، تعامل سه کشور ایران، آذربایجان و روسیه در یک فرصت سهجانبه نهتنها میتواند به توسعه و تقویت ظرفیتها و قابلیتهای بالقوه موجود بین سه کشور در حوزههای مختلف سیاسی، فرهنگی و اقتصادی مساعدت کند؛ بلکه میتواند با ایجاد همافزایی و همگرایی، فرصتهای جدیدی را در مقابله با چالشهای موجود در منطقه فراهم کند».
به گفته او، با وجود ظرفیتهای فراوان و وسیع برای توسعه روابط تجاری و اقتصادی بین سه کشور همسایه در حوزههایی مانند انرژی، برق، حملونقل، امور بانکی و سرمایهگذاری، توریسم، ترانزیت کالا، گمرکات، راهآهن، بنادر و کشتیرانی متأسفانه به دلایل مختلف هنوز استفاده از این ظرفیتها با موانع و مشکلات متنوعی همراه است که برطرفکردن آنها نیازمند آسیبشناسی و اراده جدی برای یافتن راههای عملی و اجرائی است. روحاني به نقش مهم و برجستهاي كه تنظیم، تدوین و امضای اسناد پایه و موافقتنامههای سهجانبه در توسعه روابط سه كشور دارد اشاره كرد و گفت: «کمیسیونهای مشترک، متولی انجام این مهم و توسعه و گسترش روابط تجاری و اقتصادی سه کشور هستند و از طرفی وزارت ارتباطات و فناوری جمهوری اسلامی ایران مسئول کمیسیون مشترک با هر دو کشور همسایه، فدراسیون روسیه و جمهوری آذربایجان است».
رئيسجمهوري كشورمان همچنين پیشنهاد کرد: «رؤسای کمیسیون مشترک سه کشور نشست یا نشستهای مشترکی را برگزار کرده و در آن تدوین و امضای این نوع اسناد و موافقتنامهها و همچنین راههای توسعه همکاریها، انجام سرمایهگذاری و اجرای پروژههای مشترک سهجانبه را بررسی و پیگیری کنند». روحاني كه رشد و توسعه اقتصادی و رفاه اجتماعی کشورها را مستلزم استقرار آرامش، صلح، ثبات و امنیت در منطقه ميدانست، افزود: «در شرایط کنونی با توجه به ظهور و روند روبهرشد تروریسم و افراطگرایی بهعنوان یک تهدید جدی منطقهای و جهانی و برهمزننده ثبات، امنیت و آرامش، ضروری است». به گفته او، باید تلاش کنیم تا همه اختلافات و درگیریها در این منطقه از طریق مذاکره و گفتوگو و روشهای مسالمتآمیز حلوفصل شده و تمام ظرفیت و توان خود را معطوف مقابله و مبارزه با تروریسم و افراطگرایی در سطح منطقهای و بینالمللی کنیم.
توان اجرای طرحهای گسترده منطقهای
ولادیمیر پوتین، رئيسجمهور روسيه، نيز با اين رويكرد كه «نشست باکو برای افزایش همکاریهای سه کشور بسیار مهم است و دستاوردهای خوبی خواهد داشت که زمینهساز نتایج خوبی برای منطقه است»، در اين نشست سهجانبه شركت كرد و با تأکید بر اينكه «ایران، روسیه و جمهوری آذربایجان با استفاده از توانمندیهای خود میتوانند طرحهای مختلف دوجانبه، سهجانبه و منطقهای را اجرا کنند»، گفت: «سه کشور زمینه اجرای همکاریهای اقتصادی در حوزه انرژی، حملونقل و همچنین دریای خزر را دارند».او افزود: «مسکو، تهران و باکو میتوانند در مورد موضوعات مختلف مانند اقتصادی، بازرگانی و حملونقل گفتوگو و همکاری کنند و از منافع چندسویه آن بهره ببرند».
رئیسجمهوری روسیه همچنین درباره مشکل منطقه قرهباغ گفت که مسکو برای حل تنش بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان بر سر این مسئله کمک خواهد کرد تا راهحل قابلقبولی پیدا شود.پوتين با بیان اینکه این مسئله میراث دوران شوروی سابق است، تأکید کرد: «موضوع قرهباغ برای هر دو کشور ارمنستان و جمهوری آذربایجان حساسیت زیادی دارد، ولی تلاش میکنیم با جلب رضایت دو طرف، این موضوع از راه سیاسی حل شود».
ارسال نظر