رویای دوچرخه سواری تهرانی ها
«یک روز در هفته، بدون خودرو» طرحی بود که اگر اجرایی می شد، سبب ذخیره اکسیژن روزانه برای ۳۶۵ هموطن می شد. اما نه این یک روز در هفته بدون خودرو و نه حتی رویای بیرون آوردن دوچرخه در هوای دود گرفته پایتخت و سایر شهرها با وجود شعارها و وعده وعیدها محقق نشد.
این روزها هنرمندان و کنشگران اجتماعی می کوشند تا پویش مردمی سه شنبه های بدون خودرو، همچنان در اوج بماند و به پرواز خود ادامه دهد، اما باید پذیرفت در شهری که تعداد موتور سیکلت ها و خودرو ها با آدم ها برابر شده نمی توان به تحقق این رویا امید بست. با وجود این، آمارهایی وجود دارند که نشان می دهند در همین شهر شلوغ و در خیابان های مرکزی شهر هم بسیاری از ترددها با دوچرخه انجام می شود.
بر اساس گزارش شهرداری تهران تا سال گذشته تقریبا در همه خیابان های تهران حتی خیابان های مرکزی مانند پیاده راه بازار و بلوار کشاورز خطوط ویژه دوچرخه ایجاد شده است، اما آمارهای جهانی نشان می دهد وضعیت دوچرخه سواری در تهران نسبت به سایر کلان شهرهای دنیا خوب نیست. فارغ از کسانی که در قالب پویش و یک جنبش اجتماعی از راه های مختلف افزایش سفر با دوچرخه را ترویج می کنند، برای بعضی ها دوچرخه سواری وابسته به زندگی شان است. بعضی ها هستند که دوچرخه سواری جزوی از فرایند تولید و اشتغالشان است، اما در مسیری که هر روز طی سالیان مختلف در آن تردد می کردند چند سالی است که به واسطه رشد ساختمان ها و خودروهایی که خودشان را مالک همه خیابان ها می دانند دیگر هیچ جنبده ای به خودش اجازه تردد نمی دهد. بنابراین ایجاد خط دوچرخه در این مسیرها آرزویی محال است.
بازار خرید و فروش دوچرخههای ۳۰۰ میلیونی
بازار خرید و فروش دوچرخه در ایران هم از نظر قیمت دست کمی از خودرو ندارد، اما با وجود تبلیغات گسترده برای آلوده نکردن هوا، کمتر کسی پیدا می شود که به بهانه صرفه جویی در هزینهها هم که شده دوچرخه را بر خودرو ترجیح بدهد. دوچرخههای موجود در بازار قیمتهای مختلفی دارند و از ۵۰۰ هزار تومان تا ۳۰۰ میلیون تومان آب میخورند. یکی از فروشندههای دوچرخه در خیابان شریعتی تهران در مورد بازار خرید و فروش دوچرخه میگوید: دوچرخههای زیر ۱۰ میلیونی تومانی بچه بازی هستند و با آنها فقط می توانید در کوچه محله تان یا در حیاط خانه تان بازی کنید. با وجود تبلیغاتی که صورت میگیرد این دوچرخهها شهری نیستند و نمی توانید با آن در شهری مانند تهران تردد کنید.
جباری در مورد دلیل این مساله میگوید: این دوچرخهها تعادل مناسبی ندارند و با کوچکترین تکانی به زمین می افتید و از همه مهمتر ترمزهای دقیق و درستی ندارند و لحظه ترمز شما سقوط می کنید. او ادامه می دهد: همه این دوچرخهها چینی و تایوانی هستند و متاسفانه دوچرخه ساز داخلی مونتاژ کار شده است. شما در حال حاضر برای خرید یک دوچرخه شهری باید حداقل ۱۰ میلیون تومان هزینه کنید. جباری در مورد قیمت دوچرخههایی که در مغازه اش به فروش می رساند، می گوید: از ۵۰۰ هزار تومان تا ۳۰۰ میلیون تومان! نوید ۲۴ سال دارد و دوچرخه سواری هم یکی از تفریحاتش محسوب می شود. او درباره دوچرخهاش می گوید: این دوچرخه را پدرم به قیمت ۲۰۰ میلیون تومان برایم خرید تا ورزش کنم.
نوید در مورد محلی که در آن دوچرخه بازی می کند، عنوان میکند: زمانی فقط پارک چیتگر و پارک سرخهحصار در غرب و شرق تهران دارای پیست دوچرخهسواری بودند، اما الان به جز منطقه یک و دوی تهران، همه مناطق دارای بوستان هایی هستند که در آنها پیست دوچرخه سواری وجود دارد. او ادامه می دهد: منطقه هشت دارای بیشترین بوستانهایی است که پیست دوچرخهسواری در آنها دایر شده است. پس از منطقه هشت، بازار پیستهای دوچرخهسواری در بوستانهای مناطق ۲۰، ۱۱، ۱۳، ۱۴ و ۱۶ داغتر است.
او در مورد دوچرخه سواری در خیابان های تهران می گوید: محال است چنین حماقتی بکنم! در درجه اول هوای آلوده دشمن ریه هاست، وقتی دوچرخه سواری میکنی این صد برابر می شود و درثانی تمام محلات تهران که پیست و ایستگاه دوچرخه دارند محلاتی هستند که باید دوچرخه ات را سوار ماشینت کنی، بعد آنجا پیاده شوی و دوباره برای برگشتن به منزل همین کار را تکرار کنی. یعنی منظورم این است که این محلات هیچ ارتباطی با هم ندارند و شبکه راهی هرکدام مجزاست. من ترجیح می دهم دوچرخه ام را سوار خودروی شخصیام کنم و در پارک سوار آن شوم.
۴۰ سال دوچرخهسواری
در گزارشی که شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران از وضعیت پروژه دوچرخه سواری در تهران منتشر کرده اعلام کرده که تا نیمه بهمن ۹۴ یک میلیون و ۵۷۱ هزار و ۵۴۸ سفر با دوچرخه انجام شده است. با وجود این،نمی توان دوچرخه بازی را با دوچرخه سواری یکی دانست .یکی از ساکنان قدیمی محله چهارراه لشکر تهران است. حاج عباس که بالای ۸۴ سال سن دارد، به گفته خودش دقیقا ۴۰ سال یعنی از ۳۰ سالگی خیابان امام خمینی (ره) یا سپه سابق را با دوچرخه طی می کرده است.
او می گوید: در مسیر خیابان امام طول نزدیک به سه کیلومتر را هر روز طی می کردم تا به محل کارم که در انتهای خیابان سپه قرار داشت و یک چاپخانه بود برسم. در این خیابان سه کیلومتری ميدان تاريخي حسن آباد، نخستين ايستگاه آتش نشاني شهر تهران، مجلس سنا ، ميدان حر، نخستين هنرستان موسيقي کشور، خانه و موزه مقدم، نخستين موزه ثبت احوال کشور و موزه قرآن قرار دارد و این خیابان یکی از اصلی ترین خیابان های پایتخت محسوب می شود.
حاج عباس نزدیک ۱۵ است که دیگر نمی تواند با دوچرخه سر کارش برود. او درباره سختی های این کار می گوید: آخرین بار یادم هست در یک تقاطع خودرویی که از روبه رو می آمد با اینکه می دانست حق تقدم با دوچرخه سوار است توقف نکرد و چون نگه داشتن دوچرخه بسیار بیشتر از خودرو زمان می برد من با آن خودرو تصادف کردم و در همان سن زمینگیر شدم. او از مردی که تا ۷۰ سالگی دوچرخه سواری میکرده به پیرمردی زمینگیر تبدیل شده که حتی توان راه رفتن هم ندارد.
لاین دوچرخه و سواره نباید یکی باشد
اگر سری به ایستگاه های دوچرخه پایتخت بزنید با وجود اینکه این ایستگاه ها در ظاهر دایر هستند، اما هیچ ترددی انجام نمی شود، به نحوی که همه دوچرخهها کمباد و فرسوده شدهاند. این طرحی است که توسط شهرداری تهران اجرا و برای آن هم هزینه های زیادی شده است.حالا بعضی از اعضای شورای شهر، اجرای طرح دوچرخه سواری در تهران توسط شهرداری را طرحی شکست خورده می دانند و طبیعی هم بود که چنین اتفاقی بیفتد. وقتی زیرساخت های لازم برای کاری فراهم نباشد نمی توان با شعار و تشویق از مردم خواست با جانشان معامله کنند.
چند روز پیش، اقبال شاکری، رئیس کمیسیون عمران شورای شهر، طرح پیاده سازی و دوچرخهسواری در پایتخت را دو طرح شکست خورده عنوان کرد و یکی از موانع استفاده از دوچرخه در سفرهای درونشهری را پستی و بلندی و نبود معابر هموار در تهران دانست که سبب میشود استفاده از دوچرخه سخت باشد. او گفت: مدیریت شهری بیشتر در مکانهایی مسیرهای دوچرخه را تعریف کرده که مسیرهای همواری هستند مانند پیادهراهها و خیابانهای صاف. یکی دیگر از اعضای شورای شهر تهران در مورد طرح دوچرخه سواری در پایتخت به می گوید: این طرح از اول نباید اجرایی می شد، زیرا اصلا امکان ایجاد لاین دوچرخه سواری در خیابان های تهران وجود ندارد.
احمد حکیمی پور ادامه می دهد: در خیابان برای اینکه مجوز عبور دوچرخه داده شود باید سه لاین پیاده راه، لاین سواره و لاین دوچرخه تعریف شود و معابر ما چنین چیزی را رعایت نکرده اند. این عضو شورای شهر ادامه میدهد: نمی توان کاری کرد و این را باید از کسانی پرسید که در گذشته نقشه خیابان بندی تهران را کشیده اند و آن را اجرا کرده اند. ما فقط می توانیم در خیابان هایی که جدید ایجاد می شود این سه لاین را رعایت کنیم، زیرا لاین دوچرخه و سواره نباید یکی باشد.
حکیمی پور با بیان اینکه ترویج و تبلیغ دوچرخه سواری در پایتخت امر پسندیده ای است می گوید: اما این بدان معنی نیست که به افراد بگوییم همه جا با دوچرخه بروند، زیرا در این شهر تعداد خودروها آنقدر زیاد است که برای تردد عابران پیاده هم مشکل وجود دارد چه رسد به دوچرخه! او در خاتمه عنوان می کند: با وجود این، تلاش ما در شورا این است که در خیابان هایی که به تازگی ساخته می شود و تمام معابر شهری جدید الاحداث این استانداردها رعایت شود ولی امکان دوچرخهسواری در پایتخت وجود ندارد.
ارسال دیدگاه شما
ارسال نظر