۱۰ حریق در هفت روز
فصل آتشسوزی جنگلها شروع شد. هنوز ساعتی از مهار آتشی که عرصههای جنگلی پاسارگاد را به خاکستر تبدیل کرد، نگذشته بود که آتش خود را به جان عرصه جنگلی دیگری انداخت و به گفته مدیرکل حفاظت محیطزیست استان فارس، ٧٥ هکتار از عرصههای علفی پارک ملی بمو را سوزاند.
آنطور که حمزه ولوی، میگوید: «این آتش جمعه شب خاموش شد؛ اما علت کارشناسی آتشسوزی در حال بررسی است و گمانهزنیها بیشتر بر سهلانگاری طبیعتگردانی است که بدون دقت آتش روشن میکنند و این موضوع میتواند باعث سرایت آتش به دیگر مناطق شده باشد.»
او عمدی بودن آتشسوزی را هم رد نکرد و به ایرنا توضیح میدهد که «در بسیاری موارد ما شاهد آتشسوزیهای عمدی از سوی افراد سودجو هستیم؛ این آتشسوزیها برای بهرهگیری از حیاتوحش پارک انجام میشود.»
ولوی با اشاره به اینکه حجم این آتشسوزیها در سالهای اخیر مثلا در پارک ملی بمو در شمال شیراز بسیار زیاد شده است، ادامه میدهد: «امکانات اندک محیطزیست توان مقابله با این پدیده را ندارد.»
در آتشسوزی روز جمعه پارک ملی بمو نیز نیروهای امدادی و محلی با امکانات اولیه و آتشکوب به مهار آتش پرداختند؛ این در حالی است که استان فارس در طول فصل گرم سال تقریبا هر روز دچار آتشسوزی منابع ملی است.
٣ آتشسوزی در ایلام و آبدانان
روز جمعه در کنار آتشسوزیهای استان فارس، سه حریق هم در جنگلهای ایلام و آبدانان هم اتفاق افتاد که گفته میشود ١٠ هکتار از اراضی جنگلی منطقه را به خاکستر تبدیل کرده است. مدیرکل محیطزیست استان ایلام در توضیح این آتشسوزیها به مهر گفته است که «عصر روز جمعه شاهد یک آتشسوزی در سطح منطقه جنگلی ارغوان ایلام بودیم که خوشبختانه با اطلاعرسانی و حضور به موقع این آتش مهار شد که درنهایت پنج هکتار از عرصههای طبیعی این منطقه در آتش سوخته است.»
مازیار سلیماننژاد ادامه داد: «خوشبختانه در این آتشسوزی حیاتوحش آسیب زیادی ندید و با توجه به حرکت سریع آتش اما با حضور بهموقع نیروهای محیط زیست، منابع طبیعی، نیروی انتظامی، سپاه و حرکت عظیم و خودجوش مردم آتش در سریعترین زمان ممکن مهار شد.»
او با بیان اینکه در این آتشسوزی بیش از پنج هکتار از عرصههای طبیعی دچار حریق شد، افزود: «علت این آتشسوزی خطای انسانی بوده است.» آتشسوزی جنگلهای ایلام که در سه نقطه ارتفاعات کبیرکوه (آبدانان)، دره ارغوان و محدوده سد چم گردلان ایلام که از ساعت ۱۵ روز جمعه آغاز شده بود، بعد از چند ساعت مهار شد.
همچنین دیروز آتش بخشی از منطقه نمونه گردشگری دره گردوی اراک را سوزاند؛ هنوز میزان خسارتی که این آتشسوزی به بار آورده، مشخص نیست اما پوشش گیاهی منطقه و درختان این منطقه گردشگری در آتش سوختهاند.
۴هکتار از جنگلهای پلدختر درآتش سوخت
پیش از آتشسوزیای که پاسارگاد، پارک جنگلی بمو و عرصههای جنگلی ایلام و آبدانان را طعمه کرد، حریق به جان جنگلهای پلدختر افتاده بود و روز یکشنبه هفته گذشته چهار هکتار از جنگلهای این منطقه را به خاکستر تبدیل کرده بود. به گفته رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری پلدختر، آتشسوزی کوه «کول چپ» که از ساعت ١٧:٣٠ روز یکشنبه در منطقه «کرکی» شهرستان پلدختر شروع شده بود، پس از گذشت بیش از دو ساعت مهار شد.
عابدین میر دریکوندی توضیح داده بود: «در این آتشسوزی نیروهای منابع طبیعی شهرستان با وسایل ابتدایی بیل، شاخ و برگ درختان اقدام به اطفای حریق کردند.»
احیای جنگلهای پاسارگاد صدها سال زمان میبرد
«احیای طبیعی عرصههای سوخته پاسارگاد صدها سال زمان میبرد» در آتشی که از روز چهارشنبه صدها هکتار از اراضی جنگلی پاسارگاد را سوزاند، درختانی با عمر ٢٠٠ تا ٤٠٠ سالهای از بین رفتند که خسارت وارد شده به آنها هیچ گاه جبران نخواهد شد و حتی به گفته یک متخصص جنگلشناسی، احیای طبیعی بخش آسیبدیده صدها سال زمان میخواهد.
هومن روانبخش در مورد ویژگی جنگلهای پاسارگاد به ایلنا گفت: «این جنگلها جزو جنگلهای کوهستانی ناحیه ایران-تورانی است که بیشتر درختان بادام و بنه در آنجا پراکنش دارند و از آنجا که این جنگلها نیمهخشک هستند، سازگاری زیادی برای رویش در شرایط خشک و نیمهخشک، یعنی در مناطقی با بارش کم را دارند. بیشتر درختان این منطقه قدیمی هستند و درختانی با میانگین سنی ۲۰۰ تا ۴۰۰سال و حتی بیشتر در آنها زیاد وجود دارد.»
عضو هیأت علمی دانشگاه سمنان با یادآوری اینکه بیشتر این جنگلها از بین رفتهاند و اکنون بخش کوچکی از این جنگلها که متعلق به گذشتههای دور هستند، باقی مانده است، ادامه داد: «آثار باستانی منطقه هم این مسأله را تأیید میکند که زمانی این جنگلها پراکنش زیادی در منطقه داشتند به دلیل استفادههای انسان و تغییر اقلیم از بین رفته و عقبنشینی کردهاند.»
این متخصص جنگلشناسی با اشاره به اینکه احیا اکوسیستمهای ایران-تورانی بسیار دشوار است، توضیح داد: «زادآوری این درختان وابسته به سالهای مرطوب است؛ یعنی اگر ۷ الی ۸سال هم خشکسالی باشد، ممکن است هیچ زادآوری رخ ندهد.»
برخی سخنان درباره آتشسوزی جنگلها بیانصافی است
فصل آتشسوزی جنگلها و مراتع کشور در حالی با سوختن ٥٠ ساعته پاسارگاد شروع شد که هر سال، اراضی جنگلی کشور به دلیل سهلانگاریهای مسافران و دامداران اسیر آتش میشوند و به گفته رئیس سازمان حفاظت محیطزیست، آتشسوزی در شرایط فعلی امر غریبی نیست. معصومه ابتکار که در کانال تلگرامی خود به برخی اظهارنظرها درباره آتشسوزیهای اخیر واکنش نشان داد و در کانال تلگرامش نوشت: «به دلیل عدم آشنایی برخی شهروندان با این تقسیم وظایف، اظهارنظرهایی میشود که نهتنها بیانصافی در قبال نیروهای پاکباز سازمان بلکه گاه شکل توهین گرفته و سبب دلسردی این عزیزان میشود.»
او با اشاره به اینکه «آتشسوزی جنگل» که در مناطقی با گیاهان اشتعالپذیر روی میدهد، در کشور ما به لحاظ اقلیمی بهخصوص در ماههای گرم بهدلایل مختلفی ازجمله عوامل انسانی مکرر است، یادآوری کرد: «اتفاقی که در همه کشورها با اقلیمهای مساعد مانند استرالیا، کانادا، آمریکا و این روزها در بخشی از جنگلهای روسیه کنترلناپذیر ادامه دارد. در ایران وظایف اعتبارات و تجهیزات مربوط به اطفای آتش جنگلها در اختیار سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری است و چنانچه آتشسوزی رخ دهد، براساس قانون هر استان ستاد مدیریت بحران دارد که موضوع اطفای آتشسوزی را هدایت میکند.»
او درباره آتشسوزی در پاسارگاد هم نوشت: «در جریان آتشسوزی پاسارگاد همه نیروهای محیطزیست با حضور مدیرکل حفاظت محیطزیست استان فارس در صحنه حضور داشتند و به اذعان مردم محلی تمام توان خود را برای اطفای حریق گذاشتند. در ستاد و بخشهای دیگر سازمان هم ارتباط و پیگیری با ستاد بحران در وزارت کشور و استان برقرار بود و آنچه در توان داشتند، انجام دادند و خوشبختانه در مدت زمانی کمتر از دو روز آتش اطفاء شد و این به خاطر وجود نیروهای مردمی و مشارکت همگانی در این امر است. برخلاف بعضی اظهارنظرها هم اینگونه نبوده که بالگرد در میان نباشد و بالگرد هلالاحمر حتی پروازهای بیش از معمول داشته است.»
او ادامه داده است: «بلافاصله پس از اطفای آتش جنگلهای پاسارگاد، پارک ملی بمو دچار آتشسوزی شد که تعدادی نیروهای مختلف آنجا حضور یافته و با کمک مردم غیور فارس که با همه توان به میدان میآیند حدود ساعت ٧ بعد از ظهر آتش تقریبا خاموش شد. در جریان این اتفاق در بمو ٧٥ هکتار پوشش علفی سوخته است؛ البته سه آتشسوزی دیگر هم در فارس و در مناطق کر و خانزنیان، همینطور بخشهایی از جنگلها در ایلام و لرستان نیز دچار آتشسوزی شد که خوشبختانه اطفاء شده است.
آتشسوزی در شرایط فعلی امر غریبی نیست ولی ما وظیفه داریم آموزشهای تخصصی از طریق برگزاری مانور، تهیه تجهیزات، همکاری دستگاهها در داخل ستاد بحران را دنبال کنیم و ضمن آموزش عمومی به مردم که متاسفانه بیشتر موارد به خاطر خطاهای انسانی است، برای مقابله با آتش آماده باشیم.»
ارسال نظر