کشف کوچکترین جنین مومیایی
مومیایی مردگان در مصر باستان به وفور انجام میشده است. اما نکتهی جالبی که وجود دارد اینکه عمل مومیایی کردن حتی برای جنینهایی که پیش از به دنیا آمدن میمردهاند نیز وجود داشته است.
جوانترین انسانی که تاکنون از جامعه مصر باستان مومیایی شده است را بیش از یک قرن پیش و در پی حفاری در جیزه (Giza) در یک تابوت کوچک کشف کردهاند. هنگامی که باستان شناسان برای اولین بار در سال ۱۹۰۷ این تابوت ۴۴ سانتیمتری را کشف کردند، آنها میپنداشتند که احتمالا بستهی کوچک داخل مومیایی، در بر دارندهی اندامهای فرد مومیایی شده باشد و این اندامها پیش از دفن مرده برداشته شده باشند. این برای نخستین بار است که آنها توانستهاند یک نگاه اجمالی را به داخل باندپیچیهای دور مومیایی داشته باشند و در همین بررسی به این نتیجه رسیدهاند که یک انسان کوچک در داخل این بسته قرار داشته است. موزهی فیتزویلیام در کمبریج انگلستان این هفته اعلام کرد:
برای سالهای بسیاری تصور میشد که محتویات داخل بسته مربوط به باقیماندهی اندامهای داخلی مومیایی باشند که به طور معمول در آن زمان در طول فرایند مومیایی کردن از بدن فرد بازگردانده میشدهاند.
این مومیایی در حال حاضر در این موزه به نمایش گذاشته شده و این در حالی است که مومیایی به طور کامل تحت تجزیه و تحلیل کامل اما کاملا غیرمخرب قرار گرفته بود. مصرشناسان در موزهی کمبریج در وهلهی نخست تلاش کردند تا با استفاده از پرتو ایکس بتوانند داخل بستهی مذکور را مورد مشاهده قرار دهند. اما نتایج به دست آمده قطعی نبود. بنابراین آنها به دپارتمان جانورشناسی دانشگاه کمبریج انتقال یافتند و با استفاده از سی تی اسکنر این دپارتمان در نهایت توانستند به یک دید کلی از درون بسته دست یابند. به نظر میرسد که موجود درون این بسته یک کودک مرده شده باشد.
در اوج شگفتی باید بگوییم که دانشمندان با بررسی نتایج حاصل از سیتی اسکن توانستند به یک تخمین کلی دربارهی اینکه این کودک در حین مرگ در چه سنی بوده نیز برسند. بر پایهی گزارش یان جانستون از ایندیپندنت گفته میشود که کودک مذکور بین هفتههای ۱۶ تا ۱۸ دچار سقط و مرگ شده است. شاید دانستن این نکته هم بد نباشد که اندازهی تابوت در حدود اندازهی یک جعبهی کفش است. موزه اعلام کرده است:
تصاویر مقطعی به دست آمده، اولین نماها را از بقایای بدن یک انسان کوچک درون بسته نشان دادند که در تمام این مدت دست نخورده باقی مانده است. از اطلاعات میکرو سیتی اسکن میتوان دریافت که جنین بازوهای خود را روی سینهاش گذاشته است. ملاحظهی این موضوع همراه با ریزهکاریهای تابوت کوچک و تزیین آن، همگی نشانههای روشنی از اهمیت مراسم دفن جسد و زمان اختصاص داده شده به آن را پیش رویمان میگذارند.
ما قبل از این هم جنین مومیایی دیده بودیم. مقبرهی توتعنخآمون دارای دو مورد از این جنینها است و تخمین زده شده است که در حدود ۲۵ هفته و ۳۷ هفته عمر داشتهاند. اما مسلما این یکی به مراتب جوانتر از همهی موارد قبلی است.
این کشف بسیار باورنکردنی است. چون ما با یک کودک ۲۰۰۰ ساله روبرو هستیم که هر ۱۰ انگشت دست و پای آن کاملا حفظ شدهاند. این مومیایی همچنین دانستههای زیادی را از سرزمین مصر باستان و سیستم آن در اختیارمان خواهد گذاشت. به نظر میرسد که حتی یک کودک متولد نشده نیز از یک شانس برای برخورداری از امکان حیات در زندگی پس از مرگ بهرهمند بوده است. جولی داوسون (Julie Dawson) رئیس حفاظت موزه فیتزویلیام در مصاحبهای چنین گفته است:
این کشف مهم به ما نشان میدهد که یک جنین متولد نشده نیز در جامعهی مصر باستان از چه ارزش و جایگاهی برخوردار بوده است. مراقبت و توجه به کار گرفته شده در تهیهی این مراسم تدفین به وضوح نشان میدهد که در آن دوران چه ارزشی به زندگی فرد داده میشده و این موضوع حتی در هفتههای اول آغاز حیات فرد هم دارای اهمیت بوده است.
ارسال نظر