اگر برجام نبود، صادرات نفت صفر می شد

خبرآنلاین: امیرحسین زمانی نیا می گوید:اگر مذاکرات هسته‌ای و برجام نبود یک سال و نیم پیش صادرات نفت ایران به صفر می‌رسید.

معاون بین المللی وزیر نفت با بیان اینکه مذاکرات ژنو باعث شد که مسیر فروش نفت مسدود نشود و در سطح یک میلیون بشکه باقی بماند،اظهارداشت:اولی اینکه پس از برجام صادرات نفت به بیش از دوبرابر افزایش یافته است. این یک دستاورد بزرگ برجام است. دوم تقاضا برای همکاری و سرمایه گذاری در بخش نفت و گاز ما به شدت افزایش یافته است. آنچنان که ما را در موقعیت انتخاب قرار داده است که با چه کسانی همکاری کنیم. مثل همین پیشنهاد بیست و پنج میلیارد دلاری کره جنوبی برای سرمایه گذاری در بخش نفت ایران که ما هم اکنون در حال بررسی آن هستیم.

وی افزود: در همین سفر رئیس جمهور کره جنوبی ما شاهد کارکرد برجام بودیم. کره جنوبی مدعی بود نمی‌تواند بدهی خود به ایران را در قالب ارزهای رایج همچون دلار یا یورو به ایران بازگرداند. خوب این مشکل را مذاکره کنندگان بعد از تماس با اوفک (اداره‌ای در وزارت خزانه داری آمریکا) حل و فصل کردند و ما اکنون می‌توانیم طلب‌های خود از کره جنوبی را به صورت یورو دریافت کنیم و یا در انگلستان از زمان قبل توسط شرکت نیکو در میدان گازی روهام سرمایه گذاری داشته‌ایم که در چند سال اخیر بدلیل تحریم‌ها درآمدهای طرف ایرانی به یک حساب واریز و در آنجا بلوکه می‌شد با اجرای برجام این مبالغ در حال بازگشت به کشور است.

به گفته او پس از برجام طلب‌های ما از یونان، عمان، هند، کره جنوبی و سایر کشور‌ها در حال وصول است.

مبادله بانکی با ۳۵۰ کارگزار

زمانی نیا با اشاره به اینکه در حال حاضر مبادلات بانکی میان ما با بانک‌های خارجی برقرار و سیصد و پنجاه کارگزاری ایجاد شده است،عنوان کرد: البته استانداردهای بانکی ما به دلیل تحریم‌ها عقب‌تر از استاندارد‌های بین المللی است که این مشکل نیز بزودی رفع خواهد شد. به نظر من مبادلات مالی -بانکی در حال حاضر مشکل عمده نیست. در صنعت نفت ما بیش از دو میلیارد دلار از شرکت شل طلبکار بودیم و توانستیم طلب خود را وصول کنیم. از این رومی توان گفت، تا امروز ملموس ترین دستاوردهای برجام در حوزه مهم نفت و انرژی است.

وی تصریح کرد:درباره سفرهای دیپلماتیک که این روز‌ها به کشورمان صورت می‌گیرد و یا سفرهایی که مسئولین ما به کشورهای دیگر انجام می‌دهند، اخباری مبنی امضای تفاهمنامه همکاری میان کشورمان و این کشور‌ها منتشر شده. در مورد این تفاهم نامه‌ها کمی توضیح دهید.

معاون بین الملل وزیر نفت با بیان اینکه حاصل سفر مقامات اروپایی و دیگر کشور‌ها به کشورمان و یا سفر مقامات کشورمان به سایر کشور‌ها در حوزه صنعت نفت عمدتاً عقد تفاهمنامه‌های همکاری بوده است،گفت: قرارداد‌های نفتی بعضاً هزار صفحه هستند که شامل یک متن کوتاه و تعدادی پیوست در مورد مدل مالی، مدل محیط زیستی، مسائل فنی و غیره است. یادداشت تفاهم میان ما با برخی کشور‌ها مبتنی بر مبادله اسناد بکلی محرمانه برای مطالعه طرح هاست. که این لازمه هر نوع قرارداد نفتی است.

او گفت: در ماه جولای قرارداد IPC عرضه خواهد شد؛ هم زمان با این مسئله، تعدادی از اسناد مناقصه بین المللی نیز عرضه می‌شود. این اسناد حداقل برای ۲۰ تا ۲۵ پروژه بزرگ که مربوط به اکتشاف و تولید از میادین مشترک دریایی و افزایش تولید در میادین قدیمی در خشکی است، آماده و ارائه خواهد شد. اینکه ما چندین یادداشت تفاهم با شرکت‌های معتبر داشته باشیم که پس از مطالعه با پیشنهادهای خوب بیایند برای ما مفید است.

زمانی نیا با بیان اینکه این یادداشت‌های تفاهم در سفرهایی نظیر سفر نخست وزیر ایتالیا به تهران امضا شد،ادامه داد: اسناد مطالعاتی به صورت محرمانه در اختیار شرکت‌های ایتالیایی قرار گرفت تا در زمان انتشار اسناد مناقصه آن‌ها پیشنهادهای خود را ارائه دهند و به این ترتیب از قدرت انتخاب بالایی برخوردار خواهیم بود.

داستان غم انگیر تولید نسبت به ذخایر

معاون وزیر نفت ساختار سیاسی ایران را در مقایسه با سایر کشور‌های منطقه امن و پایدار دانست و تصریح کرد: محیط سیاسی ما مبتنی بر اصول دموکراتیک است. پارلمان در ساختار سیاسی ما جایگاه مشخصی دارد. قوه قضاییه ما مستقل است و کشورمان کنوانسیون نیویورک را در ارتباط با امنیت سرمایه گذاری امضا کرده است. در مجموع کشور ما در مقایسه با کشورهای منطقه هم به لحاظ سیاسی و هم محیط کسب و کار، آمادگی پذیرش سرمایه خارجی را دارست و باید گفت وضعیت بسیار بهتر از پنج سال پیش است.

او با بیان اینکه آرامش سیاسی از معیارهای اصلی در تامین امنیت سرمایه گذاری است،خاطرنشان کرد: از این رو حفظ آرامش سیاسی در کشور از اهمیتی بالا برخودار است. ماباید بدانیم که کشورمان هزینه‌های زیادی برای نوع تعامل با دنیا داده است. لذا باید از فرصت بدست آمده ‌‌نهایت استفاده را نماییم ودقت کنیم که نفت همواره موتور توسعه ایران بوده و هست. سال هاست که در صنعت نفت ما سرمایه گذاری صورت نگرفته است.

زمانی نیا گفت: نسبت تولید ما به میزان ذخایرمان نسبتی غم انگیز است. ما سومین دارنده ذخایر نفت دنیا هستیم و اولین ذخایر گاز را در اختیار داریم حال آنکه در تولید رده هجدهم را به خود اختصاص داده‌ایم. برای کشوری بزرگ مثل ایران. این غم انگیز است. این وضعیت نه به خاطر توانایی فنی و مهندسی ما بلکه به دلیل نوع تعاملات سیاسی ما بوجود آمده است. به همین دلیل جذب سرمایه و تکنولوژی و البته استراتژی درست در احقاق حق کشورمان در بازار جهانی اولویت اصلی است.

او با اشاره به اینکه در حال حاضر قدرت پالایش گاز ایران حدود ۱. ۸ میلیون بشکه در روز است،یادآور شد: این شرایط بد نیست ولی کشوری به قدرت و استعداد ایران و قدمت حضور در بازار جهانی نفت حتماً باید ظرفیت پالایش خود را افزایش دهد. در بخش پتروشیمی امکان سرمایه گذاری بسیار بالاست. به گونه‌ای که با توجه به روشن بودن پروژه‌ها، در این بخش ظرفیت جذب هشت تا ده میلیارد دلار سرمایه در سال وجود دارد. یعنی هشتاد میلیارد دلار در ۱۰ سال که این خود رقم قابل توجهی است.

این دیپلمات ارشد کشورمان عنوان داشت: بازدهی این پروژه‌های پتروشیمی بعضاً تا بیست و پنج درصد ارزیابی شده است. در حال حاضر در هیچ جای دنیا چنین نرخ سودی نداریم. چنین فرصتی برای سرمایه گذاری بی‌نظیر است. در اروپا و امریکا عموما سود دهی در حد سه یا چهار درصد است. وضعیت به گونه‌ای است که پروژه‌هایی با بازدهی ۵ تا ۶ درصد برای سرمایه گذاران جذابیت ایجاد می‌کند. حال تصور کنید تنها در بخش پتروشیمی ما نرخ بازدهی تا بیست و پنج درصد پیش بینی شده است. از این رو باید گفت این بخش قطعاً یک قطب سرمایه پذیری برای کشور خواهد بود.

صنعت نفت پول ندارد

معاون بین الملل وزیر نفت با اشاره به اینکه در استراتژی بلند مدت جمهوری اسلامی سیاست سرمایه گذاری در خارج از قلمرو کشور هم وجود دارد،گفت: دلیل این سیاست تضمین فروش نفت ایران و خلق بازارهای جدید برای آن است. اما در حال حاضر صنعت نفت پول ندارد. اگر هم پول داشته باشیم، فعلاً در پروژه داخل سرمایه گذاری می‌کنیم. البته به شرط تضمین خرید نفت ایران از سوی طرف خارجی می‌توانیم خدمات فنی و مهندسی ارائه بدهیم.

وی ادامه داد: بنابراین تا امروز هیچ پروژه‌ای خارج از کشور نداشته‌ایم و تا سه، چهار سال آینده هم نمی‌توانیم سرمایه گذاری کنیم. البته یک مدل جدیدی بدین منظور طراحی شده که شراکت ایران در پروژه‌های بین المللی از طریق ارائه خدمات فنی و مهندسی و تامین اعتبار از سوی کشور ثالث در آن پیش بینی شده؛ البته همانطور که گفتم این اقدام با شرط تضمین خرید نفت از کشورمان خواهد بود.

او درباره همکاری با شرکت‌های نفتی آمریکایی نیز گفت:شرکت‌های آمریکایی به دلیل تحریم‌های اولیه از سرمایه گذاری در بخش نفت و گاز ما محروم هستند. اما از طریق شرکت‌های تابعه (Subsidiary) خود می‌توانند در این بخش حضور پیدا کنند و از این لحاظ مشکلی وجود نخواهد داشت.

وی تصریح کرد: هم اکنون شرکت GE که خود یک شرکت آمریکایی است و نزدیک به ۱۴۰ شرکت تابعه در نقاط مختلف جهان را در اختیار دارد، علاقمند به سرمایه گذاری در بخش نفت ما است.

زمانی نیا درباره تحریم جدید کنگره آمریکا در خصوص عدم ارائه ویزا به تاجرانی که به ایران سفر کنند،نیز گفت: به دلیل اینکه آن تحریم می توانست بر روی برجام موثر باشد دولت آمریکا به بازرگانان و تجاری که می خواهند به ایران سفر کنند چند روز پیش از سفر آنها به ایران، ویزای ۱۰ساله ورود به آمریکا می دهد.

سندی راهبردی برای انرژی

معاون بین الملل وزیر نفت با اشاره به تدوین سند راهبردی انرژی بین وزارت خارجه و وزارت نفت گفت:این سند هم اکنون در مسیر تایید نهایی است. علت تاخیر پیش آمده گرفتاری‌های زیادی است که مسئولین ما هم اکنون با آن‌ها مواجه هستند. اما باید گفت دو وزارتخانه به فهم مشترک برای انجام کار مشترک در حوزه انرژی دست یافته‌اند. این سند بیشتر شامل بخش‌های نفت، گاز و برق می‌شود و البته قسمت‌هایی از آن به موضوع انرژی هسته‌ای اختصاص یافته است.

وی ادامه داد: متاسفانه در چند دهه اخیر صنعت نفت دچار بحران‌ها ومشکلات روزمره بوده است. بخشی از این مشکلات به دنبال مسائل سیاسی وضع تحریم‌های یک جانبه آمریکا بوجود آمد و در دوره تحریم‌های هسته‌ای تشدید شد. در این شرایط صنعت نفت هر روز با بحران‌هایی مواجه بوده است که حیات آن را به خطر می‌انداخت. با این توصیف باید گفت این صنعت و کارکنان خدوم آن بسیار موفق بوده‌اند که توانسته‌اند در شرایط تحریم و فقدان سرمایه گذاری روی پای خود ایستاده و هم اکنون سه میلیون بشکه در روز تولید داشته باشند.