مهاجرت به ديار باقی
یک پنا‌ه‌جوی ایرانی در یک مرکز اقامتی در جزيره دورافتاده «نائورو» به دلیل شرایط سخت و بد زندگی، خودسوزی کرد.
روزنامه شرق: یک پنا‌ه‌جوی ایرانی در یک مرکز اقامتی در جزيره دورافتاده «نائورو» به دلیل شرایط سخت و بد زندگی، خودسوزی کرد.
اين چندمين خبر ناگوار درباره وضعيت پنا‌ه‌جويان ايراني در استرالياست كه در دو ماه گذشته شنيده‌ايم. آنها از ٣٩ روز پيش به دلیل وضعيت‌شان شروع به اعتراض کرده‌‌اند، اما از ديدار معترضان با نمايندگان سازمان ملل جلوگيري مي‌شود. اين پنا‌ه‌جويان همان كساني هستند كه با وجود مخالفت دولت استراليا با پذيرش آنها سختي راه را به جان خريده و با قايق از اندونزي خود را به استراليا رسانده‌اند. كساني كه به جاي زندگي بهتر از بازداشتگاه‌هاي مانوس، پاپوآ و نائورو سردرآورده و حالا به روند طولاني پردازش اطلاعات خود معترض هستند.
اختلاف‌نظر ايران و استراليا
استرالیا در تلاش است مهاجران غیرقانونی را به‌اجبار به کشور‌شان بازگرداند یا به کشور سوم منتقل کند، اما ایران تأکید دارد این افراد به طور قانونی ایران را ترک کرده‌‌اند و بازگشت آنها نیز باید داوطلبانه و به میل و اراده افراد مهاجر و پنا‌ه‌جو باشد. محمدجواد ظريف، وزير امورخارجه كشورمان نيز در سفر خود به استراليا - اسفند ٩٤- با جولي بيشاب، وزيرخارجه اين كشور درباره بازگرداندن اجباری پناهجویان ایرانی مذاكره كرد. بیشاپ قبل از ديدار ظريف با بيان اینکه می‌خواهد مطمئن شود پناهجویان در صورت بازگردانده‌شدن به ایران اذیت نمی‌شوند، گفته بود «این مسئله بخشی از مذاکرات من با مقامات ایرانی خواهد بود و سال گذشته نیز در جریان سفر به تهران و مذاکره با محمدجواد ظریف این موضوع را مطرح کردم».
ظريف نيز بعد از ملاقات با او در جمع ايرانيان مقيم سيدني درباره پیگیری وضعیت ایرانیان زندانی در استرالیا به اشاره گفته بود: «شماری از ایرانیان به اتهام ارتکاب برخی جرائم در این کشور زندانی هستند. البته توجیه‌پذیر نیست یک ایرانی به خاطر مسائل اقتصادی به قاچاق مواد مخدر و دیگر جرائم روی آورد». او با تأکید بر اینکه «ما از حقوق همه ایرانیان مقیم خارج از کشور دفاع می‌کنیم»، به مسئله مهاجران غیرقانونی ایرانی در استرالیا اشاره کرد و گفت: «عده‌ای فریب گروهی دروغ‌گو را خوردند که ما وظیفه خود را دفاع از حقوق همه ایرانیان می‌دانیم».
برخي از پنا‌ه‌جوياني كه ظريف و بيشاب از آنها حرف مي‌زدند، بيش از هزار روز است كه در بازداشت بوده و هنوز تكليفشان مشخص نيست؛ بنابراین فشار عصبي در اين شرايط سخت، برخي از آنها را به مرحله انجام اقداماتي همچون خودسوزي و خودكشي مي‌رساند. گويا شرايط به قدري سخت و تحمل‌ناپذیر است كه پنا‌ه‌جويان رؤياي مهاجرت و زندگي در استراليا را فراموش كرده و ديار باقي را ترجيح مي‌دهند. اگرچه دراين‌بين نيز گاهي ناكام مانده و ناچار به پرداخت جريمه مي‌شوند. همين اواخر فروردين بود كه يك مهاجر غیرقانونی ایرانی به اتهام تلاش برای خودكشی محكوم به پرداخت ٢٠٠ دلار جریمه و ١٢ ماه انجام خدمات اجتماعی شد.
اوضاع بد بازداشتگاه‌ها
مقامات اداره مهاجرت و پیمانکاران امنیتی استرالیا براي جلوگيري از انتقال این اعتراض‌ها به خارج از بازداشتگاه، حصارهایی در سراسر جاده‌ها ایجاد کرده‌‌اند و آن‌طور كه راديو نيوزيلند در هفته اول فروردين اعلام كرده بود، دسترسي به نائورو به‌شدت محدود شده است. اين محدوديت تا حدي است كه نمایندگان رسانه‌ها ملزم به پرداخت پنج هزار دلار آمریکا به صورت غیرقابل استرداد، برای هزینه درخواست روادید شدهاند و شهروندان استرالیایی نیز برای سفر به نائورو بايد یک ضامن محلی داشته باشند. وضعیت نامناسب بازداشتگاه پناهجویان استرالیا در نائورو با انتقاد انجمن‌های حامی و نهادهای بین‌المللی مواجه شده است.
مقصود از وضعيت نامناسب، شرايط غیراستاندارد بازداشتگاه ٦٠٠نفره مذكور و گزارش‌هايي مبني بر آزارهای جنسی زنان و کودکان مهاجر است كه در چند سال گذشته بارها منتشر و به آن انتقاد شده است؛ براي مثال همين دي ماه گذشته بود كه یک کودک شش‌ساله ایرانی در این بازداشتگاه مورد آزار جنسی قرار گرفت.
مشكلات زندگي در اين بازداشتگاه صرفا رسيدن به مرز خودكشي و موارد آزار جنسي كه گزارش شده نيست و گاهي سهل‌انگاري پليس استراليا نيز موجب مرگ افراد مي‌شود. شبكه اِي‌بي‌سي استراليا به‌تازگي پرونده مرگ يك مهاجر غيرقانوني را بازخواني و اعلام كرده بود علت مرگ او - جوان ٢٤ساله ایرانی به نام حميد خزايي در بازداشتگاه پاپوا گینه‌نو كه وابسته به دولت استرالياست - تعلل در رسیدگی پزشكی بوده است.
براساس اطلاعاتی كه در این برنامه منتشر شد، بررسی یك پست الكترونیكی از سوی یكی از مقامات برای انتقال این مهاجر غیرقانونی به مركز پزشكی مجهز، ٣٠ ساعت زمان برده بود؛ بنابراین این فرد كه به دلیل عفونت، روزها دچار درد و رنج ناشی از مسمومیت خونی بود؛ مرگ مغزی شد. مرگ اين جوان ايراني در مانوس، فقط چند ماه بعد از كشته‌شدن يك مهاجر ايراني ديگر به نام رضا براتي، در بازداشتگاه پاپوا گينه‌نو بود. براتي بر اثر ضربه‌های مأموران امنیتی به سرش كشته شد. گفتني است كه دادگاهی در پاپوا گینه‌نو ماه گذشته دو نفر - جاشوا كالوویا یك كارمند سابق بنیاد بریتانیایی سپاه رستگاری و لویی افی یك نیروی امنیتی بازداشتگاه مانوس - را به اتهام قتل براتي به ١٠ سال زندان محكوم كرد كه پنج سال آن تعلیقی است.
حكمي كه كارساز نشد
مقامات نائورو ابراز امیدواری کرده بودند این رأی بتواند از تکرار موارد خودکشی در میان پناهجویان و مهاجران غیرقانونی که نتوانسته‌اند براساس سیاست‌های سخت‌گیرانه استرالیا به این کشور راه یابند و راهی بازداشتگاه‌های مانوس در گینه‌نو یا نائورو شدهاند جلوگیری کند، اما يك مورد ديگر خودسوزی كه روزگذشته اتفاق افتاد، نشان داد این حکم بي‌اثر بوده است. اين مهاجر ایرانی به نام اميد در بازداشتگاه استرالیا در نائورو، خود را در مقابل نمایندگان کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل به آتش کشیده و حال او وخيم است.
پیتر داتون، وزیر مهاجرت استرالیا نيز ضمن تأييد اينكه این جوان ٢٣ساله دچار سوختگی شده است، درباره خودآزاری پناهجویان و مهاجران غیرقانونی هشدار داده است و گفته است كه او را در صورت زنده‌ماندن و بهبودی به نائورو باز خواهد گرداند. نكته تأمل‌برانگیز اين است كه مقامات دولت‌های استرالیا و نائورو به‌تازگی اقدام به خودکشی و خودآزاری بازداشت‌شدگان در نائورو را «اعتراضی سیاسی» مي‌نامند.
ویدئوی پخش‌شده از لحظه خودسوزی او نشان می‌دهد که وی پیش از روشن‌کردن آتش فریاد زده که در اعتراض به وضعیت سخت و بد معیشت در آنجا دست به این کار می‌زند و اینکه این اقدام نشان می‌دهد چقدر آنها از شرایطشان خسته هستند.
به نوشته گاردین، او به بیمارستان جمهوری نائورو منتقل شده، اما قرار است برای معالجه بیشتر به استرالیا انتقال یابد. پیتر داتون نيز ضمن همدردی با همسر این جوان ایرانی گفت: این شرایط بسیار مایه تأسف است و امیدوارم همه کمک‌های پزشکی به این فرد ارائه شود. گفتنی است كه دو زن پنا‌ه‌جوی ایرانی از روز یکشنبه تاکنون در نائورو ناپدید شدهاند و احتمال غرق‌شدن آنها وجود دارد. همه اينها در حالي است كه وضعيت پنا‌ه‌جويان در اين بازداشتگاه‌ها هر روز مبهم‌تر مي‌شود.
يكي از مسائلی كه موجب افزايش اين ابهام مي‌شود حكمي است كه روز سه‌شنبه- هفتم اردیبهشت- در گينه‌نو صادر شد و به موجب آن کمپ‌های پناهندگان استرالیا در خاک این کشور نقض قانون اساسی گینه‌نو است و باید بلافاصله تعطیل شود. از سوي ديگر نيز پیتر داتون، وزیر مهاجرت استرالیا، روز چهارشنبه در واکنش به این حکم اعلام کرد دولت استرالیا خط‌مشی خود را تغییر نداده و هیچ پناهنده‌ای را به خاک خود راه نخواهد داد. تقابل سياست و خط مشي گينه نو و استراليا راهي باقي نمي‌گذارد، غير از اينكه منتظر مانده و ببينيم تكليف پنا‌ه‌جويان ايراني چه خواهد شد.
اين چندمين خبر ناگوار درباره وضعيت پنا‌ه‌جويان ايراني در استرالياست كه در دو ماه گذشته شنيده‌ايم. آنها از ٣٩ روز پيش به دلیل وضعيت‌شان شروع به اعتراض کرده‌‌اند، اما از ديدار معترضان با نمايندگان سازمان ملل جلوگيري مي‌شود. اين پنا‌ه‌جويان همان كساني هستند كه با وجود مخالفت دولت استراليا با پذيرش آنها سختي راه را به جان خريده و با قايق از اندونزي خود را به استراليا رسانده‌اند. كساني كه به جاي زندگي بهتر از بازداشتگاه‌هاي مانوس، پاپوآ و نائورو سردرآورده و حالا به روند طولاني پردازش اطلاعات خود معترض هستند.
اختلاف‌نظر ايران و استراليا
استرالیا در تلاش است مهاجران غیرقانونی را به‌اجبار به کشور‌شان بازگرداند یا به کشور سوم منتقل کند، اما ایران تأکید دارد این افراد به طور قانونی ایران را ترک کرده‌‌اند و بازگشت آنها نیز باید داوطلبانه و به میل و اراده افراد مهاجر و پنا‌ه‌جو باشد. محمدجواد ظريف، وزير امورخارجه كشورمان نيز در سفر خود به استراليا - اسفند ٩٤- با جولي بيشاب، وزيرخارجه اين كشور درباره بازگرداندن اجباری پناهجویان ایرانی مذاكره كرد. بیشاپ قبل از ديدار ظريف با بيان اینکه می‌خواهد مطمئن شود پناهجویان در صورت بازگردانده‌شدن به ایران اذیت نمی‌شوند، گفته بود «این مسئله بخشی از مذاکرات من با مقامات ایرانی خواهد بود و سال گذشته نیز در جریان سفر به تهران و مذاکره با محمدجواد ظریف این موضوع را مطرح کردم».
ظريف نيز بعد از ملاقات با او در جمع ايرانيان مقيم سيدني درباره پیگیری وضعیت ایرانیان زندانی در استرالیا به اشاره گفته بود: «شماری از ایرانیان به اتهام ارتکاب برخی جرائم در این کشور زندانی هستند. البته توجیه‌پذیر نیست یک ایرانی به خاطر مسائل اقتصادی به قاچاق مواد مخدر و دیگر جرائم روی آورد». او با تأکید بر اینکه «ما از حقوق همه ایرانیان مقیم خارج از کشور دفاع می‌کنیم»، به مسئله مهاجران غیرقانونی ایرانی در استرالیا اشاره کرد و گفت: «عده‌ای فریب گروهی دروغ‌گو را خوردند که ما وظیفه خود را دفاع از حقوق همه ایرانیان می‌دانیم».
برخي از پنا‌ه‌جوياني كه ظريف و بيشاب از آنها حرف مي‌زدند، بيش از هزار روز است كه در بازداشت بوده و هنوز تكليفشان مشخص نيست؛ بنابراین فشار عصبي در اين شرايط سخت، برخي از آنها را به مرحله انجام اقداماتي همچون خودسوزي و خودكشي مي‌رساند. گويا شرايط به قدري سخت و تحمل‌ناپذیر است كه پنا‌ه‌جويان رؤياي مهاجرت و زندگي در استراليا را فراموش كرده و ديار باقي را ترجيح مي‌دهند. اگرچه دراين‌بين نيز گاهي ناكام مانده و ناچار به پرداخت جريمه مي‌شوند. همين اواخر فروردين بود كه يك مهاجر غیرقانونی ایرانی به اتهام تلاش برای خودكشی محكوم به پرداخت ٢٠٠ دلار جریمه و ١٢ ماه انجام خدمات اجتماعی شد.
اوضاع بد بازداشتگاه‌ها
مقامات اداره مهاجرت و پیمانکاران امنیتی استرالیا براي جلوگيري از انتقال این اعتراض‌ها به خارج از بازداشتگاه، حصارهایی در سراسر جاده‌ها ایجاد کرده‌‌اند و آن‌طور كه راديو نيوزيلند در هفته اول فروردين اعلام كرده بود، دسترسي به نائورو به‌شدت محدود شده است. اين محدوديت تا حدي است كه نمایندگان رسانه‌ها ملزم به پرداخت پنج هزار دلار آمریکا به صورت غیرقابل استرداد، برای هزینه درخواست روادید شدهاند و شهروندان استرالیایی نیز برای سفر به نائورو بايد یک ضامن محلی داشته باشند. وضعیت نامناسب بازداشتگاه پناهجویان استرالیا در نائورو با انتقاد انجمن‌های حامی و نهادهای بین‌المللی مواجه شده است.
مقصود از وضعيت نامناسب، شرايط غیراستاندارد بازداشتگاه ٦٠٠نفره مذكور و گزارش‌هايي مبني بر آزارهای جنسی زنان و کودکان مهاجر است كه در چند سال گذشته بارها منتشر و به آن انتقاد شده است؛ براي مثال همين دي ماه گذشته بود كه یک کودک شش‌ساله ایرانی در این بازداشتگاه مورد آزار جنسی قرار گرفت.
مشكلات زندگي در اين بازداشتگاه صرفا رسيدن به مرز خودكشي و موارد آزار جنسي كه گزارش شده نيست و گاهي سهل‌انگاري پليس استراليا نيز موجب مرگ افراد مي‌شود. شبكه اِي‌بي‌سي استراليا به‌تازگي پرونده مرگ يك مهاجر غيرقانوني را بازخواني و اعلام كرده بود علت مرگ او - جوان ٢٤ساله ایرانی به نام حميد خزايي در بازداشتگاه پاپوا گینه‌نو كه وابسته به دولت استرالياست - تعلل در رسیدگی پزشكی بوده است.
براساس اطلاعاتی كه در این برنامه منتشر شد، بررسی یك پست الكترونیكی از سوی یكی از مقامات برای انتقال این مهاجر غیرقانونی به مركز پزشكی مجهز، ٣٠ ساعت زمان برده بود؛ بنابراین این فرد كه به دلیل عفونت، روزها دچار درد و رنج ناشی از مسمومیت خونی بود؛ مرگ مغزی شد. مرگ اين جوان ايراني در مانوس، فقط چند ماه بعد از كشته‌شدن يك مهاجر ايراني ديگر به نام رضا براتي، در بازداشتگاه پاپوا گينه‌نو بود. براتي بر اثر ضربه‌های مأموران امنیتی به سرش كشته شد. گفتني است كه دادگاهی در پاپوا گینه‌نو ماه گذشته دو نفر - جاشوا كالوویا یك كارمند سابق بنیاد بریتانیایی سپاه رستگاری و لویی افی یك نیروی امنیتی بازداشتگاه مانوس - را به اتهام قتل براتي به ١٠ سال زندان محكوم كرد كه پنج سال آن تعلیقی است.
حكمي كه كارساز نشد
مقامات نائورو ابراز امیدواری کرده بودند این رأی بتواند از تکرار موارد خودکشی در میان پناهجویان و مهاجران غیرقانونی که نتوانسته‌اند براساس سیاست‌های سخت‌گیرانه استرالیا به این کشور راه یابند و راهی بازداشتگاه‌های مانوس در گینه‌نو یا نائورو شدهاند جلوگیری کند، اما يك مورد ديگر خودسوزی كه روزگذشته اتفاق افتاد، نشان داد این حکم بي‌اثر بوده است. اين مهاجر ایرانی به نام اميد در بازداشتگاه استرالیا در نائورو، خود را در مقابل نمایندگان کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل به آتش کشیده و حال او وخيم است.
پیتر داتون، وزیر مهاجرت استرالیا نيز ضمن تأييد اينكه این جوان ٢٣ساله دچار سوختگی شده است، درباره خودآزاری پناهجویان و مهاجران غیرقانونی هشدار داده است و گفته است كه او را در صورت زنده‌ماندن و بهبودی به نائورو باز خواهد گرداند. نكته تأمل‌برانگیز اين است كه مقامات دولت‌های استرالیا و نائورو به‌تازگی اقدام به خودکشی و خودآزاری بازداشت‌شدگان در نائورو را «اعتراضی سیاسی» مي‌نامند.
ویدئوی پخش‌شده از لحظه خودسوزی او نشان می‌دهد که وی پیش از روشن‌کردن آتش فریاد زده که در اعتراض به وضعیت سخت و بد معیشت در آنجا دست به این کار می‌زند و اینکه این اقدام نشان می‌دهد چقدر آنها از شرایطشان خسته هستند.
به نوشته گاردین، او به بیمارستان جمهوری نائورو منتقل شده، اما قرار است برای معالجه بیشتر به استرالیا انتقال یابد. پیتر داتون نيز ضمن همدردی با همسر این جوان ایرانی گفت: این شرایط بسیار مایه تأسف است و امیدوارم همه کمک‌های پزشکی به این فرد ارائه شود. گفتنی است كه دو زن پنا‌ه‌جوی ایرانی از روز یکشنبه تاکنون در نائورو ناپدید شدهاند و احتمال غرق‌شدن آنها وجود دارد. همه اينها در حالي است كه وضعيت پنا‌ه‌جويان در اين بازداشتگاه‌ها هر روز مبهم‌تر مي‌شود.
يكي از مسائلی كه موجب افزايش اين ابهام مي‌شود حكمي است كه روز سه‌شنبه- هفتم اردیبهشت- در گينه‌نو صادر شد و به موجب آن کمپ‌های پناهندگان استرالیا در خاک این کشور نقض قانون اساسی گینه‌نو است و باید بلافاصله تعطیل شود. از سوي ديگر نيز پیتر داتون، وزیر مهاجرت استرالیا، روز چهارشنبه در واکنش به این حکم اعلام کرد دولت استرالیا خط‌مشی خود را تغییر نداده و هیچ پناهنده‌ای را به خاک خود راه نخواهد داد. تقابل سياست و خط مشي گينه نو و استراليا راهي باقي نمي‌گذارد، غير از اينكه منتظر مانده و ببينيم تكليف پنا‌ه‌جويان ايراني چه خواهد شد.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر