افزایش استفاده از ماهواره در تهران

خبرگزاری ایسنا: نتایج نظرسنجی ایسپا درباره‌ی مصرف ماهواره نشان می‌دهد که افزایش استفاده از ماهواره در عین عدم اعتماد به آن اتفاق افتاده است.

مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) وابسته به جهاددانشگاهی، بررسی دیدگاه مردم نسبت به شبکه‌های ماهواره‌ای، اعتماد به آن و میزان استفاده از آن را به طور روندی مورد بررسی قرار می‌دهد.

بر این اساس ایسپا در آخرین نظرسنجی ملی خود که ماه جاری (آذرماه ۹۴) انجام پذیرفته است نیز بررسی این موضوع را در دستور کار خود قرار داده است.

نمونه آماری در این نظرسنجی از کل کشور شامل مراکز استان‌ها، شهرهای درجه ۲ و روستاها انتخاب شده اند. نظرسنجی مذکور به صورت نمونه‌گیری چندمرحله‌ای و با حجم نمونه ۴۳۹۰ نفر انجام پذیرفت. حدود ۵۱ درصد نمونه مرد و ۴۹ درصد زن بوده‌اند. ۳/ ۳۴ درصد پاسخگویان در رده سنی ۱۸ تا ۲۹ سال، ۸/ ۴۱ درصد در رده سنی ۳۰ تا ۴۹ سال و ۹/ ۲۳ درصد در رده سنی ۵۰ سال و بالاتر قرار گرفته‌اند.

میانگین سنی پاسخگویان ۳۸ سال، کمترین سن ۱۸ و بیشترین سن ۸۰ سال بوده است. نزدیک به ۴۰ درصد پاسخگویان دارای تحصیلات دانشگاهی و مابقی دارای تحصیلات دیپلم و پایین‌تر از آن بوده‌اند.

بر اساس نتایج این نظرسنجی، حدود ۳۸ درصد مردم کشور اعلام کرده‌اند که از شبکه‌های ماهواره‌ای استفاده می‌کنند.

نتایج ایسپا نشان می‌دهد ۴۰ درصد مردم ساکن شهرها و ۳۲ درصد مردم روستاها اعلام کرده اند که از شبکه های ماهواره ای استفاده می کنند. ۴۶ درصد جوانان کشور (۱۸ تا ۲۹ ساله) از شبکه های ماهواره ای استفاده می کنند در حالی که این میزان برای افراد میانسال (۳۰ تا ۴۹ سال) برابر با ۳۸ درصد و برای افراد بالای ۵۰ سال برابر با ۲۵ درصد است.

۴۷ درصد کسانی که تحصیلات آکادمیک دارند و ۳۳ درصد کسانی که فاقد تحصیلات آکادمیک هستند از ماهواره استفاده می کنند.

اما نتایج نظرسنجی ایسپا حاکی از آن است که حدود ۴۴ درصد تهرانی‌ها اعلام کرده‌اند که از شبکه‌های ماهواره‌ای استفاده می‌کنند. مقایسه یافته‌های نظرسنجی ایسپا با سایر نظرسنجی‌هایی که در طول سال‌های قبل توسط این مرکز انجام گرفته است نشان می دهد میزان رجوع مردم تهران به شبکه های ماهواره ای نسبت به دو سال قبل افزایش یافته است.

استفاده مردم تهران از ماهواره حدفاصل سال‌های ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۸ روند کاملاً صعودی و در سال‌های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲ روند نامنظمی را پشت سر گذاشته است اما از سال ۱۳۹۲ تاکنون میزان استفاده افزایش یافته است.

بررسی روند اعتماد مردم به شبکه های ماهواره ای طبق نظرسنجی های ایسپا نشان می دهد افزایش میزان رجوع مردم به شبکه های ماهواره ای منجر به افزایش اعتماد به این شبکه ها نشده است چرا که در آذر ۹۴ فقط ۱۱ درصد مردم اعلام کرده‌اند از بین رسانه‌ها، بیشترین اعتماد را به شبکه‌های ماهواره ای دارند.

میزان اعتماد شهروندان تهرانی به شبکه‌های ماهواره‌ای ۱۳ درصد بوده است به عبارت دیگر فقط ۱۳ درصد مردم تهران اعلام کرده اند از بین رسانه های موجود به شبکه‌های ماهواره‌ای بیشترین اعتماد را دارند.

پژوهش روندی نظرسنجی‌های ایسپا نشان می دهد در حالی که میزان استفاده از شبکه‌های ماهواره‌ای در حدفاصل سال‌های ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۱ افزایش پیدا کرده است، به موزات آن استفاده از شبکه‌های ماهواره‌ای به عنوان منبع اصلی کسب خبر و همچنین اعتماد به این شبکه‌ها کاهش پیدا کرده است.

بر اساس این داده ها و شواهد تجربی شاید بتوان گفت استفاده زیاد از شبکه‌های ماهواره‌ای الزاماً به معنای اعتماد به این شبکه‌ها نیست چرا که نتایج، همزمان با افزایش استفاده، هم کاهش اعتماد و هم کاهش رجوع برای کسب خبر از طریق این شبکه‌ها را نشان می‌دهد.

نکته دیگری که از تحلیل نظرسنجی های ایسپا حاصل شده است این است که هر جا اعتماد به صدا و سیما کاهش پیدا کند رجوع (نه لزوماً اعتماد) به شبکه‌های ماهواره‌ای افزایش پیدا می‌کند. در سال ۱۳۹۴ اعتماد مردم به صدا و سیما نسبت به سال ۱۳۹۱ کاهش پیدا کرده که این قضیه منجر به استفاده بیشتر از شبکه‌های ماهواره‌ای شده است.