دفاع غرویان از یادداشت پرحاشیه زیباکلام
صادق زیباکلام چند روز قبل طی یادداشتی در روزنامه قانون، هشدار داد که نباید موضوع عاشورا و اربعین را ایرانیزه کنیم؛ چراکه ممکن است موجب برداشت‌های نژادپرستانه و همچنین به حاشیه راندن جایگاه حج در بین شیعیان شود.
خبرگزاری ایسنا: صادق زیباکلام چند روز قبل طی یادداشتی در روزنامه قانون، هشدار داد که نباید موضوع عاشورا و اربعین را ایرانیزه کنیم؛ چراکه ممکن است موجب برداشت‌های نژادپرستانه و همچنین به حاشیه راندن جایگاه حج در بین شیعیان شود.
پس از آن بود که انتقادات و حملات گاه شدیداللحنی علیه نویسنده و منتشرکننده این یادداشت از سوی برخی رسانه‌های جریان سیاسی مقابل مطرح شد. حالا یادداشت دیگری از سوی آیت‌الله محسن غرویان - استاد حوزه و دانشگاه - در «روزنامه قانون» منتشر شده که با ادبیاتی دیگر، برخی از تذکرهای زیباکلام را به‌جا و درست می‌داند و تأکید می‌کند که نباید اجازه داد تا از مقایسه بین اجتماع اربعین و اجتماع حج سوءاستفاده شود و برخی علیه ما بگویند که ایرانیان قصد کمرنگ کردن حج و نا‌چیز نشان دادن اجتماع حجاج را دارند.
زیباکلام در بخشی از یادداشت خود نوشته بود: «نمی‌دانم اصرار بر ایرانی نشان دادن و ایرانی کردن محرم و عاشورا و پیوند زدن آن با تشیع چقدر از نظر تاریخی درست است. جدای از آنکه چنین پیوندی از نظر تاریخی محل اشکال است و از منظر افزایش اختلاف میان شیعه و سنی هم عمل درستی نیست. مشکل «ایرانیزه» کردن محرم و عاشورا به کنار، چند سالی است که شاهد به‌راه افتادن سنت رفتن پیاده به کربلا در اربعین شده‌ایم؛ سنتی که صداوسیمای ما هم اصرار و تبلیغات زیادی برای آن به‌راه انداخته‌اند و تلاش میشود تا هرچه بیشتر بر تعداد زوار اربعین افزوده شود. امسال البته دو عامل حادثه تلخ و اسفبار منا و تهدید احتمالی حملات داعش بعد از حوادث پاریس بر شور رفتن پیاده برای اربعین به کربلا نیز افزوده است.
در اینکه بسیاری از ایرانیان قرن‌ها پیش شیعه بوده‌اند بحثی نیست اما محرم و عاشورا از زمان صفویه بود که یک شور و حال دیگری پیدا کرد. صد البته که قبل از روی کار آمدن صفویه هم شیعیان محرم و عاشورا را یادآوری کرده و عزاداری می‌کردند. اما روی کار آمدن صفویه و اینکه تشیع مذهب رسمی ایرانیان شد طبیعی بود که بر ابعاد محرم و عزاداری آن بیفزاید. توجه به این عقبه تاریخی است که تلاش در ایجاد یک «هویت ایرانی» برای محرم و عاشورا را با ابهام و علامت سوال‌های زیادی روبه‌رو می‌سازد.
واقعیت آن است که محرم، کربلا و عاشورا بخشی از تاریخ اسلام است و نمی‌توان آن را با انگیزه‌های ناسیونالیستی ایرانی یا «پان‌فارسی‌گرایی» از یکسو و احساسات‌نژاد پرستانه ضدعربی از سویی دیگر، علیه اعراب و دیگر مذاهب به‌حساب آورد (امری که به‌واسطه اختلافات سیاسی ما با اعراب به ویژه باسعودی‌ها منظما رو به افزایش است و حاصل آن عمیق ترشدن شکاف تاریخی میان شیعه و سنی است.) به‌سختی می‌توان حرکت ابا عبدالله (ع) و یارانش را در چارچوب یک مذهب خاص گنجاند و محدود کرد.
راهپیمایی اربعین هم به‌تدریج دارد هویتی شیعی می‌گیرد؛ بویژه اینکه شاید برخی از ایرانیان امسال بدشان هم نیاید که به سعودی‌ها نشان دهند که ببینید چندین برابر جمعیت حج در کربلا راهپیمایان حسینی آمده‌اند اما نه جرثقیل بر سر کسی سقوط می‌کند، نه خون از بینی کسی می‌آید و نه حتی یک نفر به‌واسطه سوءمدیریت و بی‌کفایتی مسئولان و برنامه‌ریزان زیر دست و پا می‌رود و سرانجام این پیام هم به داعش داده میشود که تهدید‌های شما نتوانست جلوی آمدن عشاق ابا عبدالله (ع) با پای پیاده را بگیرد.
فراموش نکنیم که هدف و انگیزه امام حسین(ع) و یارانش احیاء و اصلاح دین جدش بود به یقین اربعین و زیارت «مرقد آن سرجدا» جای خود را دارد و حج بیت‌الله الحرام جای خود.»
همچنین، غرویان در یادداشت خود با عنوان «قیام امام حسین(ع) ملی و شیعی نیست» آورده است:
«باید در رابطه با راهپیمایی اربعین، این حماسه بزرگ، نکاتی را مورد نظر داشت؛ اول اینکه پیام‌های امام حسین(ع) انسانی، کلان و عام بود. واژگانی پرمعنا مانند حریت، آزادگی و ایستادن در برابر ظالم یا اینکه ایشان می‌فرمایند: «اگر دین ندارید و از معاد نمی‌ترسید، آزاد مرد باشید» پیامی عام، جهانی، انسانی و مخاطب آن فطرت انسان‌هاست. از این جهت نمی‌توانیم قیام امام حسین(ع) را قیامی ملی و حتی شیعی خاص بدانیم. باید توجه داشت رسالت ائمه نیز دعوت انسان‌ها به حق و حقیقت است، همان‌طور که قرآن پیامش یک پیام جهانی و عام و نگاه ما درباره عاشور این است که این حرکت یک حرکتی در راستای ارزش‌های انسانی و جهان شمول است.
نکته بعدی این است که برخی مورخان قصد داشتند تشیع را یک تشیع ایرانی و صفوی قلمداد کنند و این بحث تازه‌ای نیست و مرحوم دکتر شریعتی نیز در این باره سخن گفته‌اند. مسأله سوم این است که ایرانیان به دلیل آن عشق و علاقه‌ای که به اهل البیت(ع) داشتند و دارند بیش از سایر کشور‌ها و ملت‌ها روی فرهنگ عاشورا و کربلا حساسیت دارند و این به عنوان یک فرهنگ عجین شده با گوشت و استخوان آنهاست از این جهت ایرانیان تجلیل ویژه‌ای برای این مناسبت‌های گرانبها دارند.
نکته قابل توجه دیگر که در این بین باید به آن اشاره کرد این است که اربعین در شرایط موجود قدرت‌نمایی تشیع و مکتب اهل‌البیت(ع) به حساب می‌آید و این بزرگ‌ترین اجتماع انسانی در کره زمین است ولی مهم استفاده‌های فرهنگی و عقیدتی ما از این اجتماع مقدس با انگیزه‌های الهی و آسمانی است که با برنامه‌ریزی باید از پتانسیل‌های آن استفاده کنیم.
ما می‌توانیم از این حرکت اربعین برای وحدت و اخلاق استفاده کنیم. اربعین و عاشورا برای آموزه‌های اخلاقی است و نه بداخلاقی‌هایی که برخی از این فرصت‌ها سوءاستفاده میکنند و باعث تفرقه و اختلاف می‌شوند و مهم این است که باید از آن جلوگیری کرد. این اجتماع با هزینه‌های فراوان فراهم نمی‌شوند ولی این عشق امام حسین(ع) است که باید از آن استفاده کرد و رهبران سیاسی و دینی نیز باید در جهت وحدت و حفظ انسجام و اقتدار از این اجتماع استفاده کنند.
آقای زیباکلام در بخشی از مقاله اخیر خود تذکرات خوبی داده و واقعیت این است که رقابت‌هایی بین دولت‌ها و حکومت‌ها و به‌ویژه میان حکام آل‌سعود و جمهوری اسلامی ایران وجود دارد و این برداشت جهانی نیز هست که این جمعیت عظیم نزدیک به ۲۰ میلیون نفری با کمترین بی‌نظمی شکل می‌گیرد ولی باید توجه داشته باشیم که از این رقابت‌ها عده‌ای سوءاستفاده نکنند و برخی نیز علیه ما بگویند که ایرانیان قصد کمرنگ کردن حج و نا‌چیز نشان دادن اجتماع حجاج را دارند که اگر این‌گونه شود، دشمنان استفاده میکنند.»
پس از آن بود که انتقادات و حملات گاه شدیداللحنی علیه نویسنده و منتشرکننده این یادداشت از سوی برخی رسانه‌های جریان سیاسی مقابل مطرح شد. حالا یادداشت دیگری از سوی آیت‌الله محسن غرویان - استاد حوزه و دانشگاه - در «روزنامه قانون» منتشر شده که با ادبیاتی دیگر، برخی از تذکرهای زیباکلام را به‌جا و درست می‌داند و تأکید می‌کند که نباید اجازه داد تا از مقایسه بین اجتماع اربعین و اجتماع حج سوءاستفاده شود و برخی علیه ما بگویند که ایرانیان قصد کمرنگ کردن حج و نا‌چیز نشان دادن اجتماع حجاج را دارند.
زیباکلام در بخشی از یادداشت خود نوشته بود: «نمی‌دانم اصرار بر ایرانی نشان دادن و ایرانی کردن محرم و عاشورا و پیوند زدن آن با تشیع چقدر از نظر تاریخی درست است. جدای از آنکه چنین پیوندی از نظر تاریخی محل اشکال است و از منظر افزایش اختلاف میان شیعه و سنی هم عمل درستی نیست. مشکل «ایرانیزه» کردن محرم و عاشورا به کنار، چند سالی است که شاهد به‌راه افتادن سنت رفتن پیاده به کربلا در اربعین شده‌ایم؛ سنتی که صداوسیمای ما هم اصرار و تبلیغات زیادی برای آن به‌راه انداخته‌اند و تلاش میشود تا هرچه بیشتر بر تعداد زوار اربعین افزوده شود. امسال البته دو عامل حادثه تلخ و اسفبار منا و تهدید احتمالی حملات داعش بعد از حوادث پاریس بر شور رفتن پیاده برای اربعین به کربلا نیز افزوده است.
در اینکه بسیاری از ایرانیان قرن‌ها پیش شیعه بوده‌اند بحثی نیست اما محرم و عاشورا از زمان صفویه بود که یک شور و حال دیگری پیدا کرد. صد البته که قبل از روی کار آمدن صفویه هم شیعیان محرم و عاشورا را یادآوری کرده و عزاداری می‌کردند. اما روی کار آمدن صفویه و اینکه تشیع مذهب رسمی ایرانیان شد طبیعی بود که بر ابعاد محرم و عزاداری آن بیفزاید. توجه به این عقبه تاریخی است که تلاش در ایجاد یک «هویت ایرانی» برای محرم و عاشورا را با ابهام و علامت سوال‌های زیادی روبه‌رو می‌سازد.
واقعیت آن است که محرم، کربلا و عاشورا بخشی از تاریخ اسلام است و نمی‌توان آن را با انگیزه‌های ناسیونالیستی ایرانی یا «پان‌فارسی‌گرایی» از یکسو و احساسات‌نژاد پرستانه ضدعربی از سویی دیگر، علیه اعراب و دیگر مذاهب به‌حساب آورد (امری که به‌واسطه اختلافات سیاسی ما با اعراب به ویژه باسعودی‌ها منظما رو به افزایش است و حاصل آن عمیق ترشدن شکاف تاریخی میان شیعه و سنی است.) به‌سختی می‌توان حرکت ابا عبدالله (ع) و یارانش را در چارچوب یک مذهب خاص گنجاند و محدود کرد.
راهپیمایی اربعین هم به‌تدریج دارد هویتی شیعی می‌گیرد؛ بویژه اینکه شاید برخی از ایرانیان امسال بدشان هم نیاید که به سعودی‌ها نشان دهند که ببینید چندین برابر جمعیت حج در کربلا راهپیمایان حسینی آمده‌اند اما نه جرثقیل بر سر کسی سقوط می‌کند، نه خون از بینی کسی می‌آید و نه حتی یک نفر به‌واسطه سوءمدیریت و بی‌کفایتی مسئولان و برنامه‌ریزان زیر دست و پا می‌رود و سرانجام این پیام هم به داعش داده میشود که تهدید‌های شما نتوانست جلوی آمدن عشاق ابا عبدالله (ع) با پای پیاده را بگیرد.
فراموش نکنیم که هدف و انگیزه امام حسین(ع) و یارانش احیاء و اصلاح دین جدش بود به یقین اربعین و زیارت «مرقد آن سرجدا» جای خود را دارد و حج بیت‌الله الحرام جای خود.»
همچنین، غرویان در یادداشت خود با عنوان «قیام امام حسین(ع) ملی و شیعی نیست» آورده است:
«باید در رابطه با راهپیمایی اربعین، این حماسه بزرگ، نکاتی را مورد نظر داشت؛ اول اینکه پیام‌های امام حسین(ع) انسانی، کلان و عام بود. واژگانی پرمعنا مانند حریت، آزادگی و ایستادن در برابر ظالم یا اینکه ایشان می‌فرمایند: «اگر دین ندارید و از معاد نمی‌ترسید، آزاد مرد باشید» پیامی عام، جهانی، انسانی و مخاطب آن فطرت انسان‌هاست. از این جهت نمی‌توانیم قیام امام حسین(ع) را قیامی ملی و حتی شیعی خاص بدانیم. باید توجه داشت رسالت ائمه نیز دعوت انسان‌ها به حق و حقیقت است، همان‌طور که قرآن پیامش یک پیام جهانی و عام و نگاه ما درباره عاشور این است که این حرکت یک حرکتی در راستای ارزش‌های انسانی و جهان شمول است.
نکته بعدی این است که برخی مورخان قصد داشتند تشیع را یک تشیع ایرانی و صفوی قلمداد کنند و این بحث تازه‌ای نیست و مرحوم دکتر شریعتی نیز در این باره سخن گفته‌اند. مسأله سوم این است که ایرانیان به دلیل آن عشق و علاقه‌ای که به اهل البیت(ع) داشتند و دارند بیش از سایر کشور‌ها و ملت‌ها روی فرهنگ عاشورا و کربلا حساسیت دارند و این به عنوان یک فرهنگ عجین شده با گوشت و استخوان آنهاست از این جهت ایرانیان تجلیل ویژه‌ای برای این مناسبت‌های گرانبها دارند.
نکته قابل توجه دیگر که در این بین باید به آن اشاره کرد این است که اربعین در شرایط موجود قدرت‌نمایی تشیع و مکتب اهل‌البیت(ع) به حساب می‌آید و این بزرگ‌ترین اجتماع انسانی در کره زمین است ولی مهم استفاده‌های فرهنگی و عقیدتی ما از این اجتماع مقدس با انگیزه‌های الهی و آسمانی است که با برنامه‌ریزی باید از پتانسیل‌های آن استفاده کنیم.
ما می‌توانیم از این حرکت اربعین برای وحدت و اخلاق استفاده کنیم. اربعین و عاشورا برای آموزه‌های اخلاقی است و نه بداخلاقی‌هایی که برخی از این فرصت‌ها سوءاستفاده میکنند و باعث تفرقه و اختلاف می‌شوند و مهم این است که باید از آن جلوگیری کرد. این اجتماع با هزینه‌های فراوان فراهم نمی‌شوند ولی این عشق امام حسین(ع) است که باید از آن استفاده کرد و رهبران سیاسی و دینی نیز باید در جهت وحدت و حفظ انسجام و اقتدار از این اجتماع استفاده کنند.
آقای زیباکلام در بخشی از مقاله اخیر خود تذکرات خوبی داده و واقعیت این است که رقابت‌هایی بین دولت‌ها و حکومت‌ها و به‌ویژه میان حکام آل‌سعود و جمهوری اسلامی ایران وجود دارد و این برداشت جهانی نیز هست که این جمعیت عظیم نزدیک به ۲۰ میلیون نفری با کمترین بی‌نظمی شکل می‌گیرد ولی باید توجه داشته باشیم که از این رقابت‌ها عده‌ای سوءاستفاده نکنند و برخی نیز علیه ما بگویند که ایرانیان قصد کمرنگ کردن حج و نا‌چیز نشان دادن اجتماع حجاج را دارند که اگر این‌گونه شود، دشمنان استفاده میکنند.»
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
نظر کاربران
برادر گرامی برای شما متاسفم که از کسی حمایت می کنید که هیچ سنخیتی با علایق عامه مردم ندارد واز زمانی زبان در آورد که پشت سرهم امثال جنابعالی آقا خطابش کردید کمی بیاندیشید مردم مانند شما فکر نمی کنند و کسی با این افکار پوچ شما چندین هزار کیلومتر را با شدت سختی ها طی نمی کند که به حقیر ها چیزی را بفهماند فقط عشق است که مردم را به سوی قبله ی عشق می کشد دوستی می گفت چقدر خوبست ابتدا شخص به زیارت امام حسین (ع) و شهدای کربلا برود و سپس با قلبی پر از معنویت و آماده به سفر حج مشرف شود که آنگاه لذت بی بدیل زیارت خانه خدا را خوب حس می کند . به خودتان اجازه ندهید در لباس مقدس روحانیت به شعر و شعور پاک زائران ابا عبدالله توهین کنید.
والسلام علیکم و رحمه الله
پاسخ ها
فقط عشق است که مردم را به سوی قبله ی عشق می کشد !!!
وجدانا مطلب رو تا آخر خوندی؟
ما از عامه مردم هستیم وسخنان اقای زیبا کلام کاملا با علائق ما سنخیت دارد ولطفا شما از زبان خودتان صحبت کنید .
عطمت فرهنگ عاشورا گلوی زیباکلامها را بدجوری فشرده.
منم واسه شما متاسفم
اگر منظورتان ازعامه همان 4 ملیون نفر است که در انتخابات کاندیدشان پیروز شد!! که شما حتما درست فرمایش مینمایید!!
زیباکلام کسی است که با شبکه داعشی کلمه مصاحبه کرده و از سیاستهای اونها دفاع کرده . هرجا اسمی از مخالفت است نام زیباکلام می درخشد حالا فرقی نمی کنه طرف مخالف کیه .
پاسخ ها
شما هم بشین ونظر مخالفینت را گوش کن .اینجوری یکمی بیشتر به منطق وعقلانیت نزدیک میشین واز خود محوری در میایین.
واقعا استاد هر دو نفر فرمایشاتشان درست بجا بود که نباید اختلاف بوجود اورد صدا وسیما هم باید انجا که ایرانی ها موکب زده بود و از زوار برای غذا و جای خواب پول می گرفتن نشان می داد تا ان عراقی فقط ۳ ماه از سال کار می کند وپس اندازه تا بتواند از زوار امام حسین با بهترین کفیت پذیرای می کردن باید این را میگفت عراقی بهترین ها بودن در پذیرای حال شما اخر صفر تشریف بیاورید مشهد نگاه کن که چطوری از زوار حضرت پول می گیرند حال بازهم شما می توانی بگویی فقط ایرانی ها هستن که برای امام حسین جان فشانی می کنند و کسی دیگری نیست
این تفکرات رو فقط سیاسیون و امثال زیبا کلامها و غرویان مطرح میکنن وگرنه کسی به این چیزها فکر نمیکنه .بخدا اگه سیاسیون و افرادی مثل زیبا کلام در این زمینه ها حرفی نزنن ملتهای مسلمان چه شیعه و چه سنی مشکلی با هم ندارن .بیان و رسانه ای کردن همین حرفها ایجاد اختلاف و تنش میکنه .
پاسخ ها
اتفاقا حرف اینها باعث از بین رفتن اختلاف ها میشود وباید به جونشون دعا کرد که از تفرقه بیشتر جلوگیری میکنند .شما بشین چند نظر مخالف را هم گوش کن.
با سلام من قصد ندارم پاسخ آقای زیبا کلام را بدهم .چون بر این اعتقاد هستم که سخنان ایشان پوچ و واهی و بدون تحقیق است .گاها احساس می کنم حرفهای ایشان بایستی از حنجره اش بیرون بیاید تا عده ای چند صباحی دلشان را خوش به این سخنان بیهوده کنند و نکته گردان محافل و مجالس باصطلاح روشنفکرانه خود کنند .فردی که خود را چکمه لیس رضاخان قلدر می داند و کسیکه جسارت به فرمایش امام امت کرده ( فرمایش امام در خصوص اسراییل )و کسی که به مسولان و مدیران و دست اندرکاران نظام بدون تحقیق و تفحص می پرد و آنان هیچ عکس العملی را نشان نمی دهند دیگر وضعیتش روشن و آشکار است و به فرمایش امام راحل که فرمودند اگر یه کوزه خالی بر دوش داشته باشید وبا آن راه روید هیچ صدایی از آن بیرون نمی آید و اگر همان کوزه پر از آب باشد بازهم صدایی ندارد وای به حال زمانی که این کوزه تا نیمه آب داشته باشد آنقدر قار و قور دارد که ...ایشان با چند جلد کتاب خواندن و چند تا دانشجوی همفکر و عدم توجه مدیران نظام به او فکر می کند علامه دهر است و بر همه چیز و همه کس دخالت دارد . واما چند مطلب در خصوص اربعین و پیاده روی در اربعین که از اساتید و علمای محترم برداشت کلام کردم را جهت روشن شدن اذهان عمومی به سمع می رسانم .
ثواب پیاده روی اربعین از نگاه امام صادق(ع) و از نظر مراجع درباره اربعین حسینی : گرامیداشت و زنده نگه داشتن اربعین سالار شهیدان حضرت حسین بن علی (ع) در میان شیعیان آن حضرت از اهمیت و ارزش ویژه ای برخوردار است. از دیدگاه بسیاری از صاحب نظران و مورخان شیعه و اهل سنت، مبنای تاریخی چنین بزرگداشتی، ورود اهل بیت به کربلا در اولین اربعین حسینی (سال 61 هجری) و دفن سرهای مطهر شهیدان بویژه سر مقدس امام حسین (ع) در کنار پیکرهای مطهر آنهاست. شاید این سؤال در ذهن متبادر شود که چرا زیارت امام حسین(ع) در روز اربعین حسینی تأکید و توصیه شده است، چرا باید این مراسم همراه با هیاهو و شور خاصی اجرا شود، روایتی از امام صادق(ع) بیان می‌کنیم که به خوبی زوایای پنهان این موضوع را آشکار می‌سازد:
امام صادق(ع) درباره ثواب زیارت امام حسین(ع) با پای پیاده می‌فرماید: کسى که با پای پیاده به زیارت امام حسین(ع) برود، خداوند به هر قدمى که برمىی دارد یک حسنه برایش نوشته و یک گناه از او محو مى فرماید و یک درجه مرتبه اش را بالا مى برد، وقتى به زیارت رفت، حق تعالى دو فرشته را موکل او مىفرماید که آنچه خیر از دهان او خارج میشود را نوشته و آنچه شر و بد است را ننویسند و وقتى برگشت با او وداع کرده و به وى مىگویند: اى ولىّ خدا! گناهانت آمرزیده شد و تو از افراد حزب خدا و حزب رسول او و حزب اهل‌بیت رسولش هستی، به خدا قسم! هرگز تو آتش را به چشم نخواهی دید و آتش نیز هرگز تو را نخواهد دید و تو را طعمه خود نخواهد کرد.(کامل الزیارات ص۱۳۴(
به نظر بزرگان و علمای اسلام را پیرامون گرامیداشت روز اربعین توجه فرمایید:مقام معظم رهبری : رهبر معظم انقلاب درباره اهمیت پاسداشت و بزرگداشت روز اربعین حسینی چنین بیان کرده اند: شروع جاذبه مغناطیسی حسینی در روز اربعین است، جابربن عبدالله را از مدینه بلند می‌کند و به کربلا می‌کشند، این همان مغناطیسی است که امروز هم با گذشت قرن‌های متمادی در دل من و شما هست.
آیت‌الله محمدتقی بهجت: آیت‌الله محمدتقی بهجت فومنی درباره نقش پیاده‌روی روز اربعین می‌گوید: روایت دارد که امام زمان(عج) که ظهور فرمود، پنج ندا می‌کند به اهل عالم، اَلا یا اَهلَ العالَم اِنَّ جَدِی الحُسَین قَتَلُوهُ عَطشاناً، اَلا یا اَهلَ العالَم اِنَّ جَدِی الحُسَین سحقوه عدوانا،... امام زمان خودش را به واسطه امام حسین(ع) به همه عالم معرفی میکنند ... بنابراین در آن زمان باید همه مردم عالم، حسین(ع) را شناخته باشند... اما الان هنوز همه مردم عالم، حسین(ع) را نمی‌شناسند و این تقصیر ماست، چون ما برای سیدالشهدا(ع) طوری فریاد نزدیم که همه عالم صدای ما را بشنود، پیاده‌روی اربعین بهترین فرصت برای معرفی حسین(ع) به عالم است.با اینکه زیارت سیدالشهدا(ع) در اکثر برهه‌های تاریخی به سختی انجام می‌شد و جان زائران در خطر بود، اما با این وجود عاشقانه خطرات را به جان می‌خریدند و به پابوسی امام حسین(ع) در روز اربعین نائل می‌شدند.
آیت الله وحید خراسانی: این مرجع تقلید با بیان روایتی از امام صادق(ع(در مورد اجر کسانی که به شوق امام حسین(ع) و به خاطر محبت رسول خدا(ص)، امیرالمؤمنین(ع) و فاطمه زهرا(س) به زیارت آن حضرت می‌روند، خاطر نشان می کند: خوشا به حال آنان که با پای پیاده در بیابان‌ها به سمت کربلا حرکت میکنند. وی همچنین از همه زائرانی که موفق به زیارت امام حسین(ع) در اربعین می‌شوند می خواهد که در حرم مطهر آن حضرت در شب و روز اربعین دست به دعا بردارند و برای فرج امام زمان(عج) دعا کنند.
آیت الله صافی گلپایگانی: آیت الله صافی گلپایگانی خاطرنشان می کند: حضور میلیونی زائران با پای پیاده از شرق و غرب و دور و نزدیک به سوی کربلای مقدس، کنگره عظیمی است که به دنیا اعلام می کند راه حسین و اهداف او جاودان و فراموش ناشدنی است و شهدای این راه شهدای حق و شهامت و قهرمانی هستند، خداوند آنها را با اصحاب حسین محشور کند که جان خود را فدای حسین(ع) کردند و رحمت خدا بر آنها و جان پاکشان باد.
حضرت آیت الله شبیری زنجانی: حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی آرزو می کند که روزی از زائران حرم باشد. ایشان پیاده روی اربعین را تجلی عظمت شیعه می داند و می گوید: من آرزو داشتم توان جسمی ام به قدری بود که می توانستم در پیاده روی شرکت کنم در حالی که هر لحظه بر عظمت حماسه پیاده روی اربعین حسینی در سرزمین کربلای معلی افزوده می شود گروهی با تمسک به برخی از روایات می گویند: نیاز نیست که برای زیارت ائمه به حرم آنها سفر کنیم بلکه قلب دوستاران آنان حرم آنهاست.
آیت الله مکارم شیرازی: این مرجع تقلید نیز بر شکوه راهپیمایی اربعین حسینی زائران اباعبدالله (ع( تاکید دارد و می گوید: این حرکت عظیم بی‌نظیر است، سوگواران حضرت سیدالشهدا از نجف و دیگر نقاط با پای پیاده به سمت کربلای معلی در حرکت هستند و غوغای عجیبی را به‌پا کرده‌اند و باید این را حفظ کرد. وی با تاکید براینکه مراقب باشیم مبادا کسانی با بدعت‌ها و برنامه‌های نادرست خود این عظمت و شکوه را زیر سؤال ببرند، خاطرنشان می کند: مراسم سوگواری امام حسین (ع) سرمایه بزرگی است که بسیار می‌توان از آن استفاده کرد؛ ما به چنین سرمایه‌ای افتخار می‌کنیم و معتقدیم باید با تمام وجود از این سرمایه غنی حراست و پاسداری کرد.
آیت الله نوری همدانی: آیت‌الله نوری همدانی، اجتماع 20 میلیونی شیعیان جهان در عزاداری اربعین را اجتماعی بی‌نظیر می خواند و می گوید: اجتماع اربعین حسینی، نمایش قدرت اسلام، ایمان و نظام است.مهمترین شعار این اجتماع بزرگ به تبعیت از سرور آزادگان جهان، شعار هیهات من الذله است. وی با اشاره به بی نظیر بودن این اجتماع بزرگ، تصریح می کند: بعد از این اجتماع حدود 20 میلیونی، اجتماع 2 تا 3 میلیونی حج تمتع قرار دارد که هر دو مایه مباهات مسلمانان هستند.
آیت الله علوی گرگانی: آیت اله علوی گرگانی می گوید: جهان از حضور میلیونی زائران در مراسم اربعین بهت زده شده است .حتی مورخان غیرمسلمان از این حضور میلیونی در شرایط سخت و دشوار عراق تعجب کرده و از آن بهت زده شده‌اند.
این مرجع تقلید با اشاره به توطئه و شیطنت دشمنان برای اختلاف و تضعیف اعتقادات مسلمانان و کمرنگ کردن دین مبین اسلام اظهار می دارد: بغض و کینه دشمنان تمام نشدنی است و دست به هرکاری می زنند تا نور الهی را خاموش کنند؛ ولی دشمنان بدانند نور حق خاموش نشدنی است.
آیت الله بوشهری: مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور در خصوص پیاده روی روز اربعین اظهار می دارد:وظیفه ماست که این شعائر را حفظ کنیم و در این میان توجه به یکی از آنها که اقامه دیگر شعائر هم در طول تاریخ به برکت آن بوده اهمیت فراوانی دارد؛ عزاداری سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله(ع) از جمله مهمترین شعائرالله محسوب میشود.
آیت الله بوشهری با بیان اینکه دلیل قیام امام حسین(ع) از زبان خود ایشان زنده شدن بدعت‌ها و مردن سنت‌ها بوده است خاطرنشان می کند: برپایی عزای حسینی موجب یادآوری این اهداف و تقویت اراده دینی مردم میشود
آداب اربعین از منظر میرزا جواد آقا ملکی تبریزی: آری! از آن پس بسیاری از عاشقان اهل‌بیت و امام حسین(ع) و نیز برخی علما و حتی مراجع تقلید با پای پیاده به کربلا سفر کرده‌اند، میرزا جواد آقا ملکی تبریزی یکی از مراجع عالیقدر جهان تشیع که خود بارها با پای پیاده از عتبه علویه، رهسپار عتبه حسینی شده است، درباره مراقبه و بزرگداشت روز اربعین حسینی چنین می‌گوید: «به هر روی بر مراقبه کننده لازم است که بیستم صفر(اربعین) را برای خود روز حزن و ماتم قرار داده بکوشد که امام شهید را در مزار حضرتش(ع) زیارت کند، هر چند تنها یک بار در تمام عمرش باشد، چنانکه حدیث شریف، علامت‌های مؤمن را پنج امر ذکر کرده است: ۵۱ رکعت نماز در شبانه روز، زیارت اربعین،انگشتر در دست راست کردن، پیشانی بر خاک گذاشتن و بلند بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ گفتن در نمازها».(ترجمه المراقبات، کریم فیضی، صفحه ۸۵
من نمی دانم آقای زیبا کلام مقلد کدام یک از علمای محترم است . به هر کدام از این بزرگواران که اقتدا کند نظر ایشان را در خصوص اربعین و پیاده روی متوجه می شود .و اینکه آیا اربعین مخنص به شیعیان است نیز مطلبی بدست آورده ام :
یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا آمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِه. نساء/ 136برای پاسخ به این پرسش لازم است مضمون روایتی را که از امام حسن عسکری صلوات الله علیه وارد شده است مورد توجه قرار داد. متن روایت چنین است : وَ رُوِیَ عَنْ أَبِی مُحَمَّدٍ الْحَسَنِ الْعَسْكَرِیِّ ع أَنَّهُ قَالَ: عَلَامَاتُ الْمُؤْمِنِ خَمْسٌ: صَلَاةُ الْخَمْسِینَ وَ زِیَارَةُ الْأَرْبَعِینَ وَ التَّخَتُّمُ فِی الْیَمِینِ وَ تَعْفِیرُ الْجَبِینِ وَ الْجَهْرُ بِبِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ. (1)حضرت عسكرى- علیه السّلام- فرمود: علامت مؤمن پنج است: پنجاه و یك ركعت نماز )واجب و مستحب) در شبانهروز، زیارت اربعین، انگشتر به دست راست كردن، پیشانى به خاك نهادن، و بسم اللّه را بلند گفتن.
دو احتمال در معنای مؤمن در این روایت شریف پنج عمل از علائم ایمان شمرده شده است. آنچه باید بررسی شود این است که منظور از مؤمن در این حدیث چیست؟ دو احتمال در معنای کلمه مؤمن در این روایت وجود دارد: یکی اینکه منظور از انسان مؤمن، مؤمن به مفهوم عام آن است تا شامل تمامی مسلمان اعم از شیعه و سنی بشود. احتمال دوم این است که منظور ایمان و اعتقاد به امامت دوازده معصوم از اهل بیت پیامبر اسلام علیهم السلام باشد. در این صورت علامت هایی که در روایت بالا به آنها اشاره شده مختص به مؤمن به معنای خاص خود یعنی شیعه خواهد بود. که یکی از آن علائم، زیارت اربعین سالار شهیدان است.
تمامی این اعمال از جمله زیارت اربعین از اعمال مختص به شیعه است نه غیر شیعه. برای رسیدن به این مهم چهار فقره دیگر روایت مذکور بررسی می شود که این اعمال مختص به شیعه هست یا نه؟ اگر ثابت شود که آن چهار عمل مختص شیعه است نتیجه گیری می شود که زیارت اربعین نیز از مختصات شیعیان است.
خواندن پنجاه و یک رکعت نماز از مختصات شیعه است نخستین آنها خواندن پنجاه و یک رکعت نماز است که در شب معراج تشریع شد و با شفاعت پیغمبر به هفده رکعت نماز واجب در پنج نوبت و نوافل یومیه با نماز شب که جمعا سی و چهار رکعت می شوند تقلیل یافت.
مرحوم مقرم می فرماید: این پنجاه و یک رکعت از خصائص امامیه است، زیرا اهل سنت اگر چه در عدد فرائض با امامیه اتفاق [نظر] دارند ولی در عدد نوافل با امامیه توافق ندارند... در نوافل شب نیز با شیعه اختلاف دارند که گاهی هشت رکعت و گاهی دو رکعت و یا سیزده رکعت با بیشتر نوشته اند که در مجموع نوافل شب و روز با نمازهای واجب پنجاه و یک رکعت نمی شوند بنابراین پنجاه و یک رکعت فقط از مختصات امامیه و از علائم ایمان است
بلند بسم الله خواندن مخصوص شیعه است: دوم از علائمی که در این حدیث تصریح شده، بلند خواندن بسم الله الرحمن الرحیم است؛ زیرا تنها شیعه دوازده امامی است که بلند خواندن آن را به دلیل روایات اهل بیت علیهم السلام در نمازهای جهریه واجب و در نمازهای اِخفاتیه مستحب می داند. و در همین مورد فخر رازی می گوید: شیعه جهر به بسم الله الرحمن الرحیم را در نمازهای جَهریه و اخفاتیه از سنّت می دانند در حالی که جمهور فقهاء در این مسأله با آنها مخالفند. مثلاً ابن قدامة در مغنی ج1 ص478 و کاسانی حنفی در بدایع الضلیع ج1 ص204 و زرقانی در شرح مختصر ابی ضیاء در فقه مالکی ج1 ص216 نوشته اند: جهر به بسم الله... در نماز خلاف سنت است. بنابراین جهر به بسم الله در نمازها از خصائص شیعه و از علامات آنها می باشد.
انگشتر به دست راست کردن از خصائص شیعه است: نکته سومی که در این حدیث به آن اشاره شده است مسئله انگشتر به دست راست کرده است که پیروان ائمه دوازده گانه به لحاظ روایات اهل بیت علیهم السلام به آن التزام ورزیده اند ولی جماعتی از اهل سنت با آن مخالفت نموده اند... ابن حجر نقل کرده است که: مالک تَختُّم به دست راست را مکروه می داند و به دست چپ باید باشد. و الباجی از علماء مالکیه تأکید دارد بر اینکه قول مالک یعنی استجباب انگشتر به دست چپ کردن از سایر اقوال ترجیح دارد. و شیخ اسماعیل بروسوی گفته است: در عقد الدرر آمده است که در اصل مستحب بوده است که انگشتر به دست راست پوشیده شود ولی چون این عمل شعار اهل بدعت و ظلمت شد از اینرو برخلاف آنها، سنت بر این شد که انگشتر را در انگشت کوچک دست چپ قرار دهند.
تعفیر از خصائص شیعه است :مسأله چهارمی که در این حدیث شریف عنوان شده است مسأله تعفیر می باشد. تعفیر در لغت عبارت است از قرار دادن چیزی بر عفر یعنی خاک. و آنچه در این حدیث آمده قرار دادن جبین است بر خاک. حال اگر منظور از جبین پیشانی [باشد] چنانچه صاحب حدائق استظهار فرموده است و در مسئله تیمم نیز کثرت استعمال آن در همین معنا در لسان اهل بیت علیهم السلام دیده می شود. باید منظور از وضع جبین بر خاک این باشد که شیعیان هنگام سجده پیشانی بر زمین قرار می دهند، ولی اهل سنت ملتزم نیستند پیشانی بر زمین بگذارند؛ زیرا ابوحنیفه و مالک و احمد حنبل در یکی از دو قولی که از وی نقل شده سجده بر پر عمامه و بر دامن جامه و بر لباس خود را جایز دانسته اند!! و اگر منظور از جبین در این حدیث شریف خود جبین باشد نه پیشانی، در این صورت منظور این است که هنگام سجده شکر دو جبین یعنی شقیقه ها را به عنوان خضوع و تذلل در پیشگاه خداوند بر خاک بگذارد و کاملا اظهار بندگی بنماید. و صاحب مدارک رضوان الله علیه نیز از همین جمله استحباب یا رجحان تعفیر دو شقیقه را استظهار فرموده است...در هر صورت چه منظور از جبین پیشانی باشد و چه منظور از آن شقیقه بین شیعیان دوازده امامی اختلافی در تعفیر و بخاک گذاشتم آن نیست، ولی اهل سنت آنرا قبول ندارند؛ نه در نماز و نه در سجده شکر!! نه تنها قبول ندارند بلکه نخعی و مالک و ابوحنیفه سجده شکر را مکروه می دانند. بنابر آنچه بیان شد به خوبی دانسته می شود که منظور روایت از مؤمن ، شیعه است و در نتیجه زیارت اربعین از اعمال اختصاصی شیعیان است.
البته من رهرو امام بزرگوارم هستم و بفرموده آن امام عظیم الشان وحدت خودم را حفظ کرده و عزیزان اهل سنت را برادر و دوست خود می دانم .