مولانا و عطار؛ الهام بخش موسیقی غربی

تسنیم: کلدپلی یکی از بزرگ ترین گروه های آلترناتیو راک تاریخ موسیقی بریتانیا است. گروهی که موفقیت ها، جوایز، فعالیت های خیرخواهانه و سیاسی و البته مضامین آثارشان باعث شهرت زیادشان در جهان شده است.

کریس مارتین، جانی باکلند، گای بریمن و ویل چمپیون از سال 1996 با گروهی دانشگاهی فعالیت حرفه ای موسیقیشان را آغاز کردند. گروهی که هر چه رفت مشهور تر شد تا این که از سال 1998 با نام «کلدپلی» مطرح شد. سال 2000 و با آغاز هزاره جدید آنها از ترانه «زرد» رونمایی کردند که باعث شد به شهرت جهانی برسند. سال 2002 آلبوم اولشان «پاراشوت» نامزد سه جایزه گرمی شد که از آن بین جایزه بهترین آلبوم موسیقی آلترناتیو را به خودشان اختصاص دادند. از آن سال تا کنون این گروه نامزد 30 جایزه گرمی شده که 7 جایزه را برده. چیزی که باعث شد کریس مارتین خواننده اصلی گروه «کلدپلی» را با «منچستر یونایتد» مقایسه کند و گروهش را «یونایتد دنیای موسیقی» بداند. آنها در بسیاری از فعالیت های خیرخواهانه از جمله «اسپورت ریلیف»، «هوپ فور هاییتی» و... حضور فعال داشته اند و چندی پیش هم به خاطر حمایت از فلسطینی ها به شدت مطرح شدند.

یکی از ویژگی های آثار این گروه ترانه های آنها است که با بسیاری از کارهای همکاران و همردیفانشان در موسیقی دنیا متفاوت است. ترانه های آنها همیشه بار معنایی خاصی داشته و از فرهنگ های گوناگون وام گرفته است. اگر بخواهیم از آثار قبلیشان مثال بزنیم می توان به ترانه برنده جایزه گرمی شان، «Viva La vida» یا «زنده باد زندگی» اشاره کرد که پر از مفاهیم انجیلی است و اشاراتی به اتفاقات فرهنگی و اجتماعی اروپا مثل انقلاب کبیر فرانسه دارد.

اما آلبوم جدید این گروه که «سری پر رویا» نام دارد قرار است از 4 دسامبر در سراسر جهان منتشر شود. در این آلبوم هم به فرهنگ های گوناگون اشاراتی شده. از جمله فرهنگ های آسیایی تاثیر جالب توجهی روی این آلبوم داشته است. به عنوان مثال در راستای کمپین تبلیغاتی این آلبوم چندی پیش ترانه «Adventure of a lifetime» منتشر شد که در بخشی از ترانه آن از واژه «امی» به معنای مادر استفاده شده یا حتی به زودی از موزیک ویدیوی جدید گروه هم رونمایی می شود که بخش اعظمی از آن در هندوستان فیلمبرداری شده و عبارت های هندی و گردن آویز های گل مشهور شرق آسیا در اجرای «کلدپلی» در مراسم «جایزه موسیقی آمریکا» هم به چشم می خورد. اما نکته جالب توجه تاثیر ادبیات فارسی بر دو ترانه مهم این گروه در آلبوم جدیدشان است.

تسنیم در ادامه می نویسد: در روزگاری که خیلی از خواننده های روی زمین و زیر زمین در کشورمان سراغ الگوهای دست چندم غربی، از ترانه و آهنگ گرفته تا موزیک ویدیو و... می روند، جالب است که یک گروه جریان ساز موسیقی بریتانیا سراغ ادبیات غنی فارسی می آید. در بخش اول ترانه سر آلبوم اثر جدید کلدپلی که مثل خود آلبوم «سری پر رویا» نام دارد، اشاره قابل توجهی به منطق الطیر عطار نیشابوری شده و حتی نام کتاب به صورت انگلیسی (Conference of birds) در متن ترانه آمده است. کریس مارتین که در ترانه های این آلبوم بارها به صورت ضمنی به زندگی شخصی و جدایی از همسر سرشناسش گوینیت پالترو اشاره داشته در ترک هفتم «سری پر رویا» سراغ یکی از اشعار مشهور مولانا رفته. در ترانه «زیبابین» گروه کلدپلی دکلمه وار ترجمه ای از شعر مهمانخانه مولانا را به همراه پیانو ارائه کرده اند:

هست مهمان خانه این تن ای جوان هر صباحی ضیف نو آید دوان
هین مگو کین مانند اندر گردنم که هم اکنون باز پرد در عدم
هر چه آید از جهان غیب وش در دلت ضیفست او را دار خوش

جالب این که در پایان این ترانه بخشی از آوازخوانی باراک اوباما به صورت محو در کلیسای چارلستون آمده است.

گفته می شود «سری پر رویا» ممکن است آخرین اثر گروه کلدپلی باشد. چندی پیش کریس مارتین در مصاحبه ای آلبوم هفتم گروهش را با هفتگانه مشهور جی کی رولینگ، «هری پاتر» مقایسه کرد و گفت این آلبوم برای گروهش حکم «هری پاتر» را دارد.