ظریف: به برخی ۸ سال پول مفت دادند
محمدجواد ظریف در کمیسیون بررسی برجام درباره توافق هسته ای گفت: اگر توافق ژنو نبود، امروز کجا بودیم؟ اگر توافق ژنو نبود، ببینید چقدر نفت میفروختیم. اگر توافق ژنو نبود، امروز فروش نفتتان به خاطر سیاستهایی که شما از آن حمایت میکنید به صفر رسیده بود. اگر نبود، ببینید، نه اینکه حالا حساب کنید قیمت نفت چقدر پایین آمده است. وضعیت بورس ما ناجور است، به خاطر شرایطی که هشت سال بر این کشور تحمیل شد. پول مفت در اختیار بعضی قرار گرفت.
بخشهایی از آن جلسه بعدازظهر دیروز از شبکه خبر پخش شد. به گزارش انتخاب، ظریف در این جلسه تأکید کرد که «دوستانی که سروصدا میکنند، بدانند که اسناد آلماتی موجود است؛ میخواهید آن را پخش کنیم تا مطالعه کنید؟»
بیشترین توضیحات این جلسه در مورد تفاوتهای قطعنامه ٢٢٣١ (قطعنامه جدید شورای امنیت بعد از توافق) با قطعنامه ١٩٢٩ بود. ظریف چندینبار در مورد این قطعنامهها و موضوع تحت فصل هفت قرارداشتن ایران در قطعنامههای پیشین توضیح داد. «اگر مقدمه قطعنامههایی را که در گذشته در مورد ایران صادر شده، بخوانید، میگوید با توجه به ابعاد اشاعهای برنامه هستهای ایران و با عنایت به مسئولیت شورای امنیت در ارتباط با موضوع صلح و امنیت بینالمللی و با توجه به ارتباط موضوع اشاعه به موضوع صلح و امنیت بینالمللی موضوع ایران در شورای امنیت مورد بررسی قرار میگیرد» و این بند در تمامی قطعنامهها مشترک است.
همه قطعنامهها تحت فصل هفت است و ارتباط با تهدید صلح و امنیت بینالملل دارد و این بند در تمامی قطعنامهها باعث شده قطعنامهها کمی پیچوخم پیدا کنند. در قطعنامه ١٩٢٩ از این مرحله هم فراتر میرود و در مقدمه آن میگوید: «هیچکس کشورها را مجبور نمیکند اقداماتی فراتر از ماده ٤١ ازجمله توسل به زور را انجام دهند»؛ بهنوعی در بند ٩ این قطعنامه کشورها را موظف کرده است که هر اقدام لازمی را برای عدم اشاعه صورت دهند.
درحالیکه در قطعنامه ٢٢٣١ در مقدمه آن نه به ماده ٤٠ و ٤١ و نه به ماده فصل هفت اشاره نشده است و اشارهای هم به این بند که ایران خطر اشاعه دارد و باعث میشود به همین دلیل شورای امنیت مسئولیت رسیدگی پیدا کند، نداشته است. بلکه در این قطعنامه، بندی آمده است که میگوید: «در روابط بین ایران و شورای امنیت یک تحول مبنایی ایجاد شده است». در قطعنامه ١٩٢٩ ماده ٢٥ منشور ملل متحد اشاره میکند که کشورها باید تصمیمات شورای امنیت را اجرا کنند و این بندی است که در تمامی قطعنامهها وجود دارد؛ بنابراین قطعنامه ٢٢٣١ ماهیت فصلهفتمیاش از بین رفته است.
٧ تا ٨ سال است استثناییم
ظریف با بیان اینکه اینروزها میشنوم برخی میگویند ایران در قطعنامه ٢٢٣١ استثنا شده است، تصریح کرد: «ایران هفت الی هشت سال پیش استثنا شد و هرروز هم در این استثنا بیشتر فرو میرفت تا جایی که میگفتند مجبور نیستید علیه ایران از زور استفاده کنید یعنی آنها را از استفاده از زور منع نکردند و مسئله اینقدر شور شد. بنابراین ما باید در مذاکرات برای حل این مسائل طوری وارد میشدیم که ایران از چنین بندی خارج شود و برای خارجشدن چارهای نیست جز اینکه به همان ماده ٤١ استناد شود».
بازگشتپذیری
محمدجواد ظریف در مورد بازگشتپذیری گفت: «بازگشتپذیری مصالحهای بود برای رفع تحریمها چراکه آمادگی برای رفع تحریمها از سوی طرف مقابل وجود نداشت. در آخرین پیشنهادی که در استانبول در دوره مذاکراتی قبل طرف مقابل ارائه کرد ملاحظه کنید چطور قدمبهقدم مطرح کردند که مهمترین گامی که در رفع تحریمها حاضرند بردارند، رفع تحریمهای نفتی است و یک کلمه در مورد تحریمهای شورای امنیت صحبت نیست. آنها این سیاست را ادامه دادند و در مذاکرات ما هم دنبال شد اما مرحلهبهمرحله این مسأله رفع شد. اول گفتند که آنها را تعلیق میکنیم و بعد رفع. سپس گفتند گروهی از تحریمها را لغو میکنیم و گروهی را نگه میداریم و در نهایت سازوکاری ریختیم که اگر طرف مقابل در همین چارچوب به تعهداتش عمل نکرد بهسرعت به برنامه هستهایمان برگردیم».
ظریف گفت: «قطعنامه صراحت دارد که اگر تحریمها را برگردانند ایران هم به برنامه هستهایاش برمیگردد».
لغو همه تحریمها توسط اتحادیه اروپا
محمدجواد ظریف در ادامه دهمین نشست کمیسیون برجام با اشاره به لغو تحریمها توسط اتحادیه اروپا در قالب برجام، گفت: «با اجراشدن برجام، اتحادیه اروپا تمامی تحریمها را لغو میکند. برخی دوستان میگویند تعلیق میکند. این تعلیق درخصوص تصمیمات اقتصادی و سایر تصمیمات است.
وزیر امور خارجه ایران در بخش دیگری از این جلسه، به توضیح لغو تحریمهای آمریکا پرداخت. او با اشاره به فرایند لغو تحریمها به وسیله آمریکا پس از اجرای برجام، گفت: لغو تحریمهای آمریکا نیاز به رأی مثبت کنگره و در برخی موارد، نیاز به رأی اکثریت مطلق یا حتی رأی دوسوم نمایندگان کنگره دارد. لغو همزمان تحریمهای اقتصادی، مالی و بانکی، همه با عنوان «لغو» آمده است.
چتر تصمیمگیریهای اروپا که شامل تحریمهای اشاعهای میشود تا لغو تحریمها پس از پایان سال هشتم نیز ادامه مییابد. اینکه ما خودمان را منتظر وتو نتانیاهو کنیم در داخل بهصورت مفصل بحث شد و با مقام معظم رهبری نیز مطرح کردیم. با دوستان حقوقدان مسئله را بالا و پایین کردیم و خود نیز بهطور مفصل آن را بررسی کردیم. (یک کشور) در حقوق بینالملل بهعنوان یک موجودیت شناخته میشود؛ بهعبارتدیگر دولت آمریکا منشعب نیست؛ بلکه کل کنگره، قوه قضائیه و دولت آمریکا، مسئولیتش با رئیسجمهور این کشور است... ما این بهانه را گرفتیم و گفتیم و تصریح کردیم در برجام که رئیسجمهور آمریکا باید لغو همه تحریمها را امضا کند.
وزیر امور خارجه افزود: اگر تحریم جدیدی هم علیه برنامه هستهای ایران تصویب شود برای ما وضعیت مشابهی ایجاد میکند که ما هم هستهایمان را به شرایط قبل از برجام برگردانیم. حوزههای غیرهستهای درقالبهای دیگر، اگر تحریم اعمال شود ما به مثابه لغو برجام تلقی میکنیم.
وارث ٦ قطعنامه بودیم
ظریف به نمایندگان مجلس پیشنهاد کرد: «پیشنهاد میکنم دو اقدام انجام دهید؛ یکی از اجرای درست برجام اطمینان پیدا کنید و اگر درست اجرا نشد جمهوری اسلامی نیز به شرایط قبل برگردد و دوم استفاده درست از شرایط بهوجودآمده در جهت بهبود شرایط اقتصادی کشور انجام دهید». ظریف در پاسخ به سؤالی درباره قطعنامههای پیشین نیز گفت: «کل قطعنامه ١٩٢٩ تحت ماده ٤١ است و ما گناهی نکردیم که وارث شش قطعنامه قبلی بودیم. تماما این قطعنامهها ذیل ماده ٤١ بود».
وزیر امور خارجه در پاسخ به سؤال یکی دیگر از نمایندگان گفت: «آمریکا متعهد است لغو تحریمها را پس از هشت سال به کنگره ببرد همانطور که ما پروتکل الحاقی را در پایان سال هشتم به مجلس میبریم». ظریف با اشاره به منظور جمهوری اسلامی ایران از برنامه هستهایاش در برجام گفت: «برنامهمان را به آژانس میدهیم. در آن برنامه در ١٥ سال به غنیسازی صنعتی میرسیم. اطمینان داشته باشید برنامه خود را تازمانیکه بخواهیم به آژانس بدهیم، به ١٩٠ هزار سو میرسانیم و بعد به هر میزان که بخواهیم آن را افزایش میدهیم».
قاعده فصل هفت با فصل هفت میرود
ظریف متذکر شد: ما در هیچجا تعهد بیضابطهای را نپذیرفتهایم... . تمام این موارد تکتک چک شدهاند و هیچ مشکلی ندارد. قاعده فصلهفتی با فصل هفت میرود؛ چراکه یا میتوانستیم به کل به آن اشاره کنیم یا به ماده ٤١ و راه دیگری وجود ندارد که تحریمها برداشته شود. لااقل من راه دیگری سراغ ندارم. درحالحاضر اولینبار است در تاریخ ملل متحد چنین اتفاقی میافتد. برای دولت عراق نیز ١٠ سال بعد از سقوط صدام این اتفاق افتاد.
بهروز نعمتی از جلیلی در جلسه صبح آن روز سخن گفت و اینکه او گفته است هیچ تحریمی لغو نمیشود. ظریف در پاسخ به این اظهارات گفت: «کل تحریمهای اقتصادی، مالی و پولی اتحادیه اروپا و کل تحریمهای اعمالشده از سوی ایالات متحده بر شخصیتهای غیرآمریکایی از روز اجرا لغو میشوند و این همان چیزی است که مقام معظم رهبری نیز فرمودهاند. علاوه بر این، آمریکا تحریم هواپیمایی را لغو میکند و موردبهمورد اجازه خرید هواپیما به ایران را میدهد؛ درحالیکه ٣٥ سال این تحریم بر گرده مردم سوار بوده است. تحریم ناوگان هوایی لغو میشود، به غیر از شرکتهایی که به دلایل دیگر مشمول تحریم بودهاند».
ظریف خاطرنشان کرد: «تحریمهای شرکتهای آمریکایی خارج از آمریکا برداشته میشود و اجازه تعامل دارند. نمیخواهم موردی که یکبار گفتم را ٢٠ بار تکرار کنم؛ گفتیم آمریکا به چه دلیل این کار را میکند، چون نخواستیم گروگان آقای نتانیاهو باشیم. دوستان میخواهند گروگان آقای نتانیاهو باشیم؟ اینکه میگویند این خلاف نظر رهبری است، تفسیربهرأی است». ظریف در پاسخ به سؤال دیگری درباره بازگشتپذیری گفت: «تقاضا میکنم پیشنهاد غرب در آلماتی را مطالعه کنند. اگر میخواهید پخش کنید.
مطالعه کنید و اگر غرب در یکجا گفته است تحریمهای شورای امنیت را برمیدارم، بگویید، حتی یکجا هم نگفته است و دوستانی که آنقدر صدا میکنند، بدانند که بحثهای گذشته موجود است و در قطعنامه شورای امنیت چنین چیزی سابقه نداشته است... . ممکن است دوستان برخی فرمایشات را بفرمایند و حق هم دارند. بحمدالله در شرایط کنونی آنقدر هم در کشور آزادی هست که همه هر حرفی را که بخواهند، میتوانند بزنند».
سیاستهای سال گذشته
بذرپاش در این جلسه از قیمت پایین نفت بعد از گذر دو سال از توافق ژنو سخن گفت و ظریف پاسخ داد: «میخواهید بگویید دو قطعنامه در زمان من تصویب شد؟ بنده هیچ نقشی در تصویب یا رد آن قطعنامهها نداشتم و الحمدلله مسئولیتی در آن زمینه ندارم... . شاخص اقتصادی پایین آمده است، حالا ببینید اگر توافق ژنو نبود، امروز کجا بودیم؟ اگر توافق ژنو نبود، ببینید چقدر نفت میفروختیم. اگر توافق ژنو نبود، امروز فروش نفتتان به خاطر سیاستهایی که شما از آن حمایت میکنید به صفر رسیده بود. اگر نبود، ببینید، نه اینکه حالا حساب کنید قیمت نفت چقدر پایین آمده است. وضعیت بورس ما ناجور است، به خاطر شرایطی که هشت سال بر این کشور تحمیل شد.
پول مفت در اختیار بعضی قرار گرفت. شرایط خراب شد و الان وضع بورس خراب است. آسمانریسمان نبافیم. اینکه قیمت نفت پایین آمده است، ربطی به برجام و توافق ژنو ندارد. شما اگر میخواهید در کشور فضاسازی کنید با بسط موضوعات غیرمرتبط به هم این کار را نکنید. وضعیت بورس ما ناجور است، به خاطر شرایطی که هشت سال به این کشور تحمیل شد. پول مفت در اختیار بعضی قرار گرفت. شرایط خراب شد و الان وضع بورس خراب است. ما صریح گفتیم کلیه تحریمهای مالی، پولی و اقتصادی حذف میشود. ما نگفتیم تحریمهای اشاعهای حذف میشود».
نظر کاربران
دمت گرم دکتر جووووووووووووووووووووون