گفتگو با یکی از قربانیان ختنه دختران در ایران
لیلا، یکی از قربانیان ناقصسازی جنسی زنان در ایران، گفت: ختنه دختران در منطقه ما کاری رایج است، نمیدانم چرا به نام دین و سنت با ما چنین کاری میکنند.
انجمن جامعهشناسي ايران، علاوه بر دانشجويان، اساتيد و علاقمندان جامعهشناسي، دو ميهمان از دو شهر مختلف ايران داشت؛ پروين از كردستان و ليلا از بندرعباس. آنها آمده بودند تا در نشست «تيغ و سنت»، تجربهشان را از مواجهه با يكي از مهمترين و بيسروصداترين مسائل زنان در منطقه محل سكونتشان يعني ناقصسازي جنسي مطرح كنند.
دكتر نازي اكبري، روانشناس، دكتر احمد بخارايي، جامعهشناس و رايحه مظفريان مكارمي، پژوهشگر نيز در اين نشست، از زواياي مختلف روانشناسي، فلسفي و تحقيقات ميداني، ناقصسازي جنسي زنان، علتها و پيامدهايش را تحليل و بررسي كردند.
ناقصسازي جنسي زنان؛ مشكلات جسمي، روحي و اجتماعي
ختنه، ناقصسازي جنسي يا قطع عضو؟ كدام واژه براي انجام عملي سنتي كه طي آن بخشي از اندام تناسلي زنان برداشته ميشود مناسبتر است؟ دكتر نازي اكبري، روانشناس و محقق، در پاسخ اين سوال گفت: فكر ميكنم با به كار بردن لفظ ختنه، به اين كار مشروعيت ميدهيم چون با عملي كه درباره مردان انجام ميشود مقايسه خواهد شد كه بعدي شرعي و مذهبي دارد بنابراين بهتر است از اين واژه استفاده نكنيم و از عبارت «قطع عضو» كه ميتواند نشاندهنده عمق فاجعه باشد درباره چنين عملي استفاده شود.
دكتر اكبري همچنين با بيان اين كه چندين سال است با افرادي كه در كشورهاي مختلف دچار قطع عضو جنسي شدهاند، گفتگو و مشاوره ميكند، گفت: اعتراف ميكنم نميدانستم اين موضوع به اين شكل در ايران رواج دارد و مشاهده تحقيقاتي كه در اين زمينه در ايران انجام شده مرا متعجب كرد. در سايت سازمان جهاني بهداشت، آماري آمده مبني بر اين كه ۱۵۰ ميليون زن در كل دنيا اين قطع عضو را تجربه كردهاند و سالانه دو تا سه ميليون دختر در دنيا اين موضوع را تجربه ميكنند كه اغلب آنها پنج تا ۱۰ ساله هستند.
او با اشاره به اين كه قطع عضو، كاري است كه ريشه در سنت دارد نه مذهب، يادآوري كرد: ميبينيم كه اين عمل پيش از اسلام رواج داشته و در مذاهب مختلف انجام ميشود بنابراين ميتوان ناقصسازي جنسي زنان را يك كار فرهنگي دانست كه نيازمند انجام اقدامات فرهنگي است.
دكتر اكبري در عين حال به انجام چنين كاري حتي در كشوري پيشرفته مانند انگلستان اشاره كرد: به دليل مهاجرتهايي كه صورت ميگيرد، در كشوري مانند انگلستان هم قطع عضو زنان صورت ميگيرد اما در آنجا جرم شناخته شده و از سال ۲۰۰۳ به عنوان جرم سنگين معرفي شده كه ۱۴ سال زندان به همراه خواهد داشت ضمن اين كه انجمن ملي جلوگيري از خشونت عليه كودكان پيگير مواردي است كه در خطر اين موضوع قرار دارند.
مرگ و مير، مشكلات روحي، جسمي و اجتماعي كه قطع عضو براي زنان به همراه خواهد داشت، بخشي ديگر از گفتههاي اين روانشناس بود كه درباره عواقب قطع عضو جنسي زنان اشاره كرد: مرگ در اثر خونريزي، عفونت ادرار، انسداد مثانه، از دست دادن ميل جنسي، زايمان غيرعادي، نازايي در اثر عفونت، انتقال بيماريهايي از جمله ايدز، افسردگي، كابوس، وسواس، احساس انزوا و طردشدگي تنها بخشي از مشكلاتي است كه اين عمل سنتي براي زنان به همراه دارد و همانطور كه سازمان جهاني بهداشت اعلام كرده، يك سوم از زناني كه در سومالي قطع عضو شدهاند، جانشان را از دست دادهاند.
قانون هست، فرهنگ نيست
رايحه مظفريان مكارمي، پژوهشگري كه سالها در اين زمينه تحقيق كرده، در اين نشست، با بيان اين كه هر ۱۱ ثانيه يك دختر در دنيا ختنه ميشود، گفت: سه واژه مثله كردن، ناقصسازي جنسي زنان و ختنه دختران براي اين عمل به كار ميرود كه تكيه بر هركدام از اين واژهها با توجه به منطقهاي كه اين كار در آنجا رواج دارد ميتواند از لحاظ اجتماعي، مذهبي و قانوني به ما اين امكان را بدهد كه مانع انجام چنين عملي شويم. درواقع ميتوان از قانون براي اين موضوع استفاده كرد اما متاسفانه كساني كه در اين مناطق زندگي ميكنند اصلا از وجود مواد قانوني آگاه نيستند يا حتي اگر با اين حقوق آشنا شوند، برايشان سخت است از نزديكترين افراد يعني پدر و مادر و اقوامشان شكايت كنند.
اين محقق و كنشگر اجتماعي با بيان اين كه بر اساس كنوانسيون حقوق افراد داراي معلوليت، ناقصسازي جنسي زنان نوعي معلوليت به حساب ميآيد كه در ايران نيز پذيرفته شده است، به مواد قانوني كه در اين زمينه وجود دارند و با استناد به آنها ميتوان مانع از ناقصسازي جنسي زنان شد نيز اشاره كرد؛ مواد ۶۶۴، ۷۰۶، ۷۰۷ و ۷۰۸ قانون مجازات اسلامي.
با اين كه قطع عضو دختران بيشتر با بهانه مذهب انجام ميگيرد، اما به گفته رايحه مظفريان، اين كار عملي سنتي است و ريشه در مذهب ندارد. او در توضيح اين قضيه گفت: لازم است اين آگاهيبخشي انجام شود كه اسلام به هيچ وجه ختنه دختران را توصيه نميكند و اين كار ميراث اعراب نيست. ناقصسازي جنسي دختران عملي سنتي است كه به مذهب خاصي ارتباط ندارد و در جايي از قرآن نميبينيم كه نوشته شده باشد ختنه زنان بايد انجام شود و همچنين اجماعي در اين زمينه از سوي علماي ديني وجود ندارد و با وجود برخي موافقتها، مخالفتهايي نيز با آن صورت گرفته است كه در ممنوعيت اين عمل ميتوان به آن استناد كرد.
رايحه مظفريان با انتقاد از اين كه درباره اين موضوع حتي در نشستهاي تخصصي بحث نميشود، گفت: ميگويند اين كار مخفيانه انجام ميشود؛ اما اين دليل خوبي براي پيگيري كردن و آگاهسازي مردم نيست. ميگويند در شهرهايي با جمعيت كمتر از دو هزار نفر انجام ميشود؛ اما اين هم دليل خوبي براي پنهانكاري نيست و شعار ما اين است كه حتي يك قرباني هم زياد است. ميگويند نميتوان مانع انجام اين كار شد؛ در حالي كه تجربه نشان داده ميتوان افراد جامعه را به سمتي كه مد نظر است سوق داد همانطور كه پيش از دهه ۷۰ دايهها را در سراسر كشور آموزش دادند كه هيچكس زايماني در خانه انجام ندهد.
اين فعال اجتماعي همچنين از ارائه طرحي به معاونت امور زنان خبر داد و اعلام كرد: اميدواريم اين طرح كه درباره اعمال مغاير سلامت دختران زير ۱۸ سال است اجرايي شود، دولت بپذيرد كه چنين موضوعي در حال انجام است، آمارها به يونيسف اعلام شود و بتوانيم براي فعاليتهاي آگاهي بخشي مبني بر متوقف كردن اين كار از تسهيلات يونيسف برخوردار شويم.
به گفته او، در شش استان ايران، اثرات و رد پاي ناقصسازي جنسي زنان به نسبتهاي مختلف ثبت شده است؛ هرمزگان، لرستان، ايلام، كرمانشاه، آذربايجان غربي و خوزستان. مظفريان با بيان اين كه در قشم به دليل اعتقاد به كليشههاي جنسيتي، ۸۳ درصد ختنه زنان گزارش شده است، گفت: پيشوايان ديني، زنان و دايهها و كادر علوم پزشكي از مهمترين مواردي هستند كه ميتوانند در كاهش و متوقفسازي اين موضوع دخيل باشند.
رايحه مظفريان همچنين گفت: عدهاي ميگويند ناقصسازي جنسي زنان در ايران كاهش داشته، در حالي كه نه ميتوانيم بگوييم كاهش داشته و نه افزايش چرا كه پژوهشهاي كمي در ايران صورت گرفته و نيازمند اين هستيم كه كار دانشگاهي، آماري و تحقيقي بيشتري در اين زمينه صورت بگيرد تا بتوان گفت شاهد افزايش ختنه دختران هستيم يا كاهش آن.
با خودم گفتم چرا با ما چنين كاري ميكنند؟
بعد از آن، نوبت ليلا، يكي از قربانيان ناقصسازي جنسي بود كه از اين عمل سنتي بگويد. او كه حالا خودش يكي از كساني است كه براي متوقف كردن اين سنت در محل زندگياش تلاش ميكند، گفت: من از جامعهاي كاملا سنتي آمدهام كه ختنه دختران در آنجا به نام مذهب انجام ميشود. تحصيلات زيادي ندارم اما تقريبا ده سال پيش، هنگامي كه كتابي را ميخواندم كه در آن نوشته شده بود ۲۰۰۰ سال پيش زنان را در اروپا ختنه ميكردند، با خودم فكر كردم پس چرا وقتي اين كار در آنجا هم انجام ميشده، به نام اسلام، با ما چنين كاري ميكنند؟
ليلاي ۴۸ ساله كه به نمايندگي از زنان شهرش با لباسي سنتي در اين نشست حاضر شده بود، ادامه داد: از آنجا تحقيقات من شروع شد، با دوستي كه اين كتاب را به من داده بود تماس گرفتم و گفتم در منطقه ما اين كار رايج است و همه دختران ما بايد ختنه شوند چرا كه بر اساس سنت، به اين كار تيغ مسلماني ميگويند و اگر اين كار را نكنيم، نجس و حرامي خطاب ميشويم.
او رفتهرفته شروع به آگاهسازي زنان محلهاش ميكند و در اين راه البته با مخالفتهايي هم روبهرو بوده: شوهرم، خانواده و آشنايانم ميگفتند چرا اين كار را ميكني. حرفهاي زيادي پشت سرم زده شد اما من با دايهها صحبت ميكردم و زنان محله را آگاه ميكردم. بسياري از زنان ميگفتند شوهرانشان اصرار دارند كه اين كار درباره دخترانشان حتما انجام شود اما به آنها ميگفتم ختنه ربطي به اسلام ندارد و مسلماني به آموزش شيوه زندگي است.
ليلا كه از موثر بودن فعاليتهايش در اين سالها و كمتر شدن رواج ختنه دختران در محله و شهرش اظهار رضايت داشت، گفت: موفق شدهام خانوادههايي را كه با آنها زندگي ميكنم و در كنارشان هستم متقاعد كنم كه اين كار به سلامت جسم و روان دخترانمان آسيب ميزند. حالا من پنج نوه دارم كه خوشبختانه اين كار سنتي درباره نوههايم كه دختر هستند و دخترهاي فاميل و نزديكانم انجام نشد.
نظر کاربران
فقط میتونم بگم همیشه زن ها بوده اند که بدترین بلاها سرشان آمده است فقط به دلیل اینکه از مردها ضعیفتر بوده اند
پاسخ ها
نظر شما محترم اما قابل قبول وعلمی نیست
مگه مرد ها گفتن زنها ختنه بشن؟ یا قطع عضو زنان منفعتی به مرد ها میرسونه؟
جهل و خرافه هم تقصیر مردهاست؟
احسنت به این خانم.
متاسفانه این سنت و فرهنگ آفریقایی به برخی از مناطق ما به نام سنت اسلامی رسوخ کرده.
امیدوارم مسئولینی که البته وظیفه شان هست و ایشان و امثال ایشان ریشه کن اش کنند.
ای بابا چه وضعشه آخه
تا جائی که من می دنم ختنه برای پسر و دختر هست و از سنتهای پیامبر مرسل می باشد و خیلی شفارش و توصیه شده حالا یکی کارش رو درست انجام نداده که دلیل نمی شه عزیز من برو تحقیق کن بعد بیا چیز بنویس و اذهان مردم را مشوش کن .
پاسخ ها
دوست گرامی شما که اینقدر محکم صحبت می کنین لطفا با سند و مدرک حرفتونو اثبات کنید
دوست گرامی شما که اینقدر محکم و قاطع صحبت میکنین لطفا با سند و مدرک حرفاتونو بفرمایین
هيچ جاي اسلام نگفته زنان ختنه كنن خواهشا بدعت نكنيد
پاسخ ها
اشتباه منفی دادم
اين ختنه حركتي خود خواهانه است كه به اسم سنت ودين در بعضي از قوميتها انجام ميشود ودر واقع اين حركت خود خواهانه لذت جنسي را از دختران وزنان ميگيرد ختنه براي مردان كاملا با موضوع زنان منافات دارد
واللا من فک کردم تیتر رو اشتباهی خوندم این یعنی چی حالا؟
ظلمی است واضح و آشکارا
والا تا الان که این متن رو خوندم فکر نمیکردم توی ایران هم چنین رسمی باشه, تیتر رو که خوندم گفتم شاید اسم کشور رو اشتباه نوشتن!
مگه میشه... مگه داریم؟......اکیییییییییییه.....
از دیو و دد ملولم و....... انسانم ارزوست.....
من که اولین باره توعمرم همچین چیزی رو میشنوم،مگه دخترا هم ختنه میشن، ا وآ خاک عالم
این رابه دین و مذهب ربط ندهید. این اورده هندیها به این است عده مهاجر هندی که به انها کاولی میگویند ومردانشان دست اندر کار ختنه پسرها بودند کم کم وسیله زنهاشان کار ختنه زنها را شروع برای کسب در امد راه انداختن وانرا رواج دادند
با سلام .اسلام و مذهب تشیعه کامل ترین و جامه ترین برنامه اجتمائی .سیاسی .فرهنکی .خانوادگی وانسانی برای تمامی انسانهای کره خاکی است . اما به شرطی که اگر مسلمانان نادان وصفیه بگذارند امان از این بدعتهای و خرافهای که به اسم دین و اسلام صاردر میشود . ای کاش علمای واقعا فاضل و بزرگ داشتیم که اسلام را با شرایط وحال امروز واقعا بروز می کرد
با سلام خدمت آقای محمد لطفی .
لطفا فارسی را پاس بداریم .
1 - تشیع
2 - جامع ترین
3 - اجتماعی
4 - سفیه
5 - خرافه های
معمولا در هر کجای دنیا وقتی که صحبت از عمل جراحی ختنه می شود، جنس مذکر در اذهان متبادر می شود. اما واقعیت این است که این عمل جراحی صرفا محدود به جنس مذکر نبوده، و در هر دو جنس مذکر و مونث امکانپذیر است. اما ختنه در جنس مونث در عصر حاضر زیاد شناخته شده نیست، در عین حال این عمل بطور صحیح و ناصحیح زیاد انجام می شود و در پزشکی هم کاملا شناخته شده است.
برای شناخت بیشتر این عمل، می توان با یک جستجوی ساده اینترنتی مطالب زیادی را در حوزه های مختلف پیدا کرد، چرا که این مسئله ابعاد مختلفی دارد. ختنه در زنان عبارتست از برداشتن تنها قسمت كوچكي از غلاف پوست مانند روي كليتوريس )در حد يك سانتيمتر مربع و یا کمتر)، كه اين كار اگر در شرايط بهداشتي و در اتاق عمل انجام شود، نه تنها هيچ ضرري ندارد، بلكه بدليل نمايان شدن پايانه تحريك شونده يا حشفه زن، كه همان كليتوريس است، باعث افزايش قابل توجه لذت جنسي در زن مي شود، دقيقا مشابه همان مكانيسمي كه در مورد ختنه جنس مذكر وجود دارد.
این عمل علاوه بر اینکه پیشینه تاریخی نیز دارد، در دین اسلام نیز توصیه هائی به آن شده است، اما مانند ختنه در جنس مذکر واجب نیست، بلکه مستحب است. ختنه کردن در میان زنان حجاز وجود داشته و برخی آنرا انجام میدادند، اما سنت چندان مشهوری در میان آنها نبود. اسلام نیز چندان دغدغهای نسبت به آن نداشته و تنها در حد چند روایت محدود، به جواز آن حکم کرده است. روایات نیز در این مسئله متفاوت بوده و تنها در مقام جمع آنها میتوان حکم به استحباب نمود. اما این استحباب به مانند بسیاری از احکام مستحبه دیگر نیست، بلکه تنها ترجیح برای آن وجود دارد و هیچ تأکید خاصی بر آن نیست. البته ختنه در جنس مونث، بر خلاف جنس مذکر، براي زنان و دختران در سن ازدواج منطقي تر است نسبت به دختربچه ها، زيرا بدليل كوچكي و لطافت بدن، اين عمل در دختربچه ها دشوار تر بوده و با شرايط فيزيولوژيكي آنان زياد سازگار نيست.
امروزه در جوامعی که در آنها ختنه بانوان انجام میشود، تنها رسم و سنت قبیلهای و فرهنگی است و این جنبه کاملاً بر جنبه اعتقاداتی و دینی غلبه دارد. در واقع بندرت می توان مواردی را یافت که این عمل به دلایل اعتقادی و دینی انجام شود، حال آنکه در اسلام توصیه ای به آن وجود دارد، اما می توان گفت این واقعیت در جهان امروز تقریبا ناشناخته مانده است. برای این مسئله دلایل زیادی وجود دارد، از جمله این که دست هایی در کار بوده است که این مسئله رواج پیدا نکند و یا اگر در جائی، بر اساس سنتها و رسومات محلی این کار انجام می شده است، به انحراف کشیده شود، مثلا در بعضی از کشورهای آفریقائی. اگر در مورد ختنه زنان به جستجوی اینترنتی بپردازید، عکسهای خشونت آمیز به همراه موجی از محکومیت ها را خواهید یافت، که به ناقص سازی جنسی زنان در اثر بریدن بخش زیادی از دستگاه تناسلی خارجی آنان و عوارض ناشی از آن اشاره دارد. علت این مسئله این است که بعضی از کشور های صاحب قدرت و نفوذ در جهان، از فضای کم اطلاعی جامعه جهانی نسبت به این موضوع سوء استفاده نموده اند، و سعی بر آن داشته اند که روش صحیح و منافع قابل توجه این مسئله منحصرا در اختیار آنان باشد، و جوامع دیگر کاملا از آن بی بهره باشند. و روش این کار را در ایجاد پروپاگاندا و جوسازی از طریق تغییر رویه اقوام و قبایلی که این عمل را انجام می دادند، از روش صحیح به یک روش غلط و انحرافی و خشن، که بریدن بخش زیادی از محل جراحی بطور کاملا غیر بهداشتی و غیر انسانی بود، و سپس محکومیت و ممنوعیت آن در محافل و ارگانهای رسمی یافته بوده اند. از جمله اینکه ختنه زنان را در کشور های توسعه نیافته حتی در سازمان ملل محکوم نموده اند، غافل از آن که در کشورهای توسعه یافته، این عمل با تغییر عنوان و تغییر نام، به عنوان یک عمل مفید و لوکس انجام می شود. نام هایی که کشورهای توسعه یافته برای نحوه صحیح ختنه زنان به کار می برند Hoodectomy يا Clitoral Unhooding يا Clitodotomy بوده، و اگر در اینترنت در مورد آنها جستجو کنید به نتایج و کاملا مثبتی دست خواهید یافت که از مزایا و خواص مفید این عمل سخن به میان آمده و درباره آن تبلیغ شده است.
در واقع چيزي كه در بسياري از كشور هاي كمتر توسعه يافته انجام مي شود، برداشت غلط و انحرافي از چيزي است كه در مذهب به عنوان ختنه زنان مطرح شده، بلكه بيشتر به يك وحشي گري شبيه است، و متاسفانه غرب براي دور نگهداشتن مسلمانان از روش درست آن، تبليغات گسترده اي را در محكوميت روشهاي غلط آن كه متاسفانه در بعضي كشورها انجام مي شود به راه انداخته است. حال آنكه روش صحيح آن، كه در دين ما، هر چند الزاما سنت نيست، ولي به آن سفارش شده و در بعضي روايات هست، و در دنياي علم پزشكي نيز كاملا مورد قبول است. سازمان بهداشت جهانی این عمل را مورد تایید قرار داده است و انواع مختلفی را برای ختنه در زنان برشمرده است. بر اساس تحقیقات سازمان بهداشت جهانی مهمترین دلایل برای انجام ختنه زنان در نزد کسانی که آنرا انجام میدهند اینها است: «سلامتی بیشتر، افزایش تکامل دختران و آمادهسازی آنان برای ازدواج، پاکی و زیبایی زن و نگهداری رسم و رسوم گذشتگان». جالب است بدانيد اين عمل براي زنان، در كشورهاي توسعه يافته، تحت عناوین Hoodectomy يا Clitoral Unhooding يا Clitodotomy ، نه تنها غير قانوني نيست، بلكه يك عمل لوكس و بدیع، مانند جراحي هاي زيبائي، به شمار مي رود.
بعضي از مزاياي قابل توجه ختنه صحيح در زنان به شرح زير است:
الف) يه عنوان يك جراحي رفع کننده مشکل رسيدن به اوج لذت جنسي:
- افزايش تعداد دفعات رسيدن به ارگاسم در زنان در هر رابطه جنسي
- افزايش سرعت (کاهش زمان) رسيدن به ارگاسم در زنان در هر رابطه جنسي به علت آشکار پودن سر کليتوريس
- تحريک آسانتر کليتوريس و رسيدن آسانتر به اوج لذت جنسي در زنان به علت پنهان نبودن كليتوريس در زير پوست کلاهکي
ب) به عنوان يك جراحي اورولوژيك در جهت حفظ بهداشت:
- جلوگيري از سوزش و خارش ناشي از خشک شدن مخاط موجود در زير پوست کلاهک مانند روی کليتوريس هنگام پوشدن لباسهاي زير و شلوارهاي تنگ
- کاهش حساسيت بيش ازحد و تحريک پذيري دردناک کليتوريس (خصوصاً در تحريک مستقيم خود کليتوريس) ناشي از تنگي (فيموسيس) پوست چروکيده وکلاهک مانند روی کليتوريس و تحمل فشار کليتوريس از طرف اين کلاهك به علت تنگي آن پوست.
- افزايش بهداشت به جهت نبودن پوست کلاهکي روی کليتوريس و کاهش آلودگي با خون ريزي ماهيانه و ادرار (باقي ماندن مقدار اندكي خون يا ادرار در زير اين كلاهك).
ج) به عنوان يک جراحي زيبايي:
- افزايش زيبايي در ظاهر کليتوريس و دستگاه تناسلي زنان در راستاي ميل و رقبت بيشتر و تحريك نمودن شوهر.
با توجه به مزایا و تاثیرات شگرف عمل ختنه زنان، جا دارد در کشور ما با وجود اهمیت مردم به حفظ بهداشت و سلامتی و کارایی جنسی، و همچنین توصیه های دین اسلام در این خصوص، در این مورد فرهنگ سازی انجام گیرد و این مسئله رواج پیدا کند. از آنجا که پزشکان متخصص زنان در این مورد آگاهی و اشراف کامل دارند، در صورت تمایل به انجام این عمل می توان به آنها مراجعه نمود، تا در بیمارستانها و در شرایط کاملا بهداشتی و مناسب، این عمل ساده با نامهایی مانند Hoodectomy يا Clitoral Unhooding يا Clitodotomy انجام شود، و هیچ مشکلی در این مورد وجود ندارد.
منابع:
http://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa25895
http://www.hoodectomyinformation.com/hoodectomy.html
http://www.hoodectomyinformation.com/Islam.html
http://www.hoodectomyinformation.com/Where.html
http://www.hoodectomyinformation.com/MedicalStudies.html
http://mamababahworld.wordpress.com/2009/07/06/651
به منظور اشاعه این عمل مفید و ارزشمند، این مطلب را تا حد ممکن منتشر کنید.