دو پالس کنگره به مذاکرات هسته ای
در شرايطي كه ۱۵۰ نماينده مجلس آمريكا (بيش از يك سوم) در نامهاي از مذاكرات هستهاي حمايت كردند، سناتورهاي كنگره، طرح رقيق شده نظارت بر توافق هستهاي با ايران را تصويب كردند؛ طرحي كه مورد توافق كنگره و كاخ سفيد بود.
نامه ۱۵۰ نماينده آمريكا نشان ميدهد كه كنگره نميتواند توافق نهايي با ايران را رد كند و حتي در صورت چنين اتفاقي، دو سوم آراي لازم براي جلوگيري از وتوي رئيسجمهوري را در اختيار نخواهد داشت. به اين ترتيب اوباما ميتواند مذاكرات با ايران را پيش ببرد و برخي تحريمها را لغو كند.
حمایت ۱۵۰ نماینده دموکرات از گفتوگوهای ایران و ۱+۵
دو پالس مثبت کنگره به مذاکرات هستهای
گروه دیپلماسی: در بحبوحه نگارش متن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و همزمان با تصویب طرح نظارت بر توافق هستهای در سنای آمریکا، ۱۵۰ عضو مجلس نمایندگان در نامهای حمایت خود را از مذاکرات هستهای دولت باراک اوباما و گروه ۱+۵ با ایران اعلام کردند. حمایت این تعداد از نمایندگان دموکرات میتواند نشان دهد که مخالفان احتمالی توافق هستهای، برای آنکه بتوانند جلوی وتوی رئیسجمهوری را بگیرند، دو سوم آرای لازم را در اختیار نخواهند داشت.
این اقدام نمایندگان کنگره در واقع شانس اینکه توافق هستهای ایران پس از بررسی در کنگره به تصویب نهایی برسد را افزایش داده است. امضای این نامه در حمایت از مذاکرات هستهای با ایران توسط دموکراتها که شامل نمایندگان برجسته و با سابقهای مثل نانسی پلوسی و کریس ون هولن نیز هست، بسیار مهم و قابل توجه است. چرا که اگر در دوره ۳۰ روزه نظارت بر توافق هستهای ایران، جمهوریخواهان قصد لغو آن را داشته باشند، این اقدام دموکراتها نشان میدهد که آنها نیز توان مقابله با چنین اقدامی را توسط جمهوریخواهان خواهند داشت.
موضوعی که رب شاکوفسکی، نماینده دموکرات کنگره به آن اشاره کرده و در نامه خود نوشته است: «ما معتقدیم که چنین نامهای هم اکنون به رئیسجمهور کمک میکند که با خیال راحتتری به مذاکرات هستهای با ایران ادامه دهد و برخورداری از حمایت کنگره در مراحل پایانی مذاکرات بسیار ضروری است.» او گفت: «اگر قرار باشد برای لغو توافق هستهای در نهایت در کنگره رایگیری انجام شود و البته اگر توافق جامع به دست آمده در راستای همین چارچوب تفاهمنامه سیاسی اخیر باشد من فکر میکنم که ما تعداد رای لازم برای جلوگیری از لغو توافق توسط جمهوریخواهان در کنگره را در اختیار داریم.» طبق طرح نظارت بر توافق هستهای، کنگره پس از انجام یک بررسی ۳۰ روزه برای تصمیمگیری در مورد اجرای آن و اینکه آیا اوباما اختیار برداشتن تحریمها علیه ایران را داشته باشد، رایگیری خواهد شد.
طی این زمان لغو هرگونه تحریم که توسط کنگره آمریکا اعمال شده، ممنوع خواهد بود. در صورت مخالفت کنگره، رئیسجمهوری آمریکا میتواند طی ۱۲ روز آن را وتو کند، پس از آن کنگره ۱۰ روز دیگر زمان دارد تا به آرای دو سوم نمایندگان در هر یک از مجالس کنگره که قانونا وتوی رئیسجمهوری را بیاثر میکند، برسد. روزنامه واشنگتنپست میگوید اکنون به نظر میرسد نماینده کافی در حزب دموکرات، برای آنکه بیش از یک سوم نمایندگان کنگره از توافق اتمی دولت اوباما و وتوی احتمالی او علیه مخالفان، حمایت کنند، وجود دارد.
از میان ۱۵۰ نماینده دموکراتی که این نامه را امضا کردند، ۱۴۵ نفر از آنان میتوانند در رایگیری شرکت کنند. در بخشی از این نامه آمده است که «جنگ به خودی خود ما را امنتر نمیکند.» امضاکنندگان میگویند حمله احتمالی اسرائیل یا آمریکا به تاسیسات اتمی ایران، برنامه اتمی را دو یا سه سال عقب میراند که بازهم کمتر از زمانی است که در توافق مورد مذاکره میان ایران و ۱+۵ پیشبینی شده است.
تصویب بازبینی توافق هستهای در سنا
پنجشنبه گذشته، سنای آمریکا قانونی را که بر اساس آن کنگره از حق نظارت و احتمالا رد توافقنامه هستهای ایران با گروه ۱+۵ برخوردار خواهد بود، با اکثریت آرا تصویب کرد. این طرح که با ۹۸ رای موافق در برابر تنها یک رای مخالف تام کاتن سناتور جمهوریخواه تصویب شد، به مجلس نمایندگان ارسال شد تا هفته بعد رایگیری درباره آن انجام شود. کاخ سفید اعلام کرده که اگر این طرح در مجلس نمایندگان نیز بدون انجام تغییرات عمده تصویب شود، باراک اوباما آن را امضا خواهد کرد.
جان بینر، رئیس جمهوریخواه مجلس نمایندگان، در بیانیهای لحظاتی پس از تصویب طرح در سنا گفت: «من منتظرم که مجلس نمایندگان نیز این طرح را تصویب کرده و دولت رئیسجمهور اوباما را پاسخگو سازد.» قانونگذاران با این رای روشن ساختند که نبرد دیگری بر سر توافق هستهای در راه است. میچ مککانل، رئیسجمهوریخواه اکثریت سنا، در سخنرانی پیش از رایگیری گفت: «اشتباه نکنید، این پایان ماجرا نخواهد بود.»
بن کاردین، سناتور ارشد دموکرات، یکی از مولفان طرح و عضو کمیته روابط خارجی سنا نیز گفت: «اجماعی بین دو حزب وجود دارد مبنی بر اینکه ما به ایران اعتماد نداریم.» در مقابل اما تد کروز، سناتور دموکرات ضمن انتقاد از تصویب طرحی که به کنگره اجازه میدهد در مورد لغو یا تصویب نهایی توافق با ایران رایگیری کند، چنین طرحی را برای مذاکرات هستهای با ایران بد و مخرب دانست.
سنا این طرح را پس از چند ماه بحث فشرده درباره اینکه کنگره چگونه میتواند در مذاکرات هستهای بین ایران، آمریکا و پنج کشور دیگر صاحب رای باشد، تصویب کرد. این مباحث پس از دعوت بنیامین نتانیاهو به کنگره توسط نمایندگان جمهوریخواه برای سخنرانی درباره مذاکرات هستهای در ماه مارس (اسفند) و همچنین اتهامهای فساد علیه رابرت منندز، سناتور دموکرات و یکی از مولفان اولیه این طرح، پیچیدگی بیشتری یافت. تصویب این طرح رقیقشده هم که مورد توافق اوباما بود، پالس مثبت دیگری به مذاکرات به شمار میرود.
هشدار مجلس ایران به طرح سنا
همزمان با تحولاتی که در کنگره آمریکا در جریان است، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در واکنش به مصوبه سنای آمریکا، گفت که اگر آمریکاییها به خواسته ایران مبنی بر لغو تحریمها همزمان با انجام توافق عمل نکنند، مجلس طرح الزام دولت به تداوم کلیه فعالیتهای هستهای را به جریان خواهد انداخت. علاءالدین بروجردی در گفتوگو با «ایسنا»، گفت: «من فکر میکنم امر بر آمریکاییها مشتبه شده زیرا آنها فکر میکنند مجموعه توافقی که قرار است صورت بگیرد با آمریکا است.» او افزود: «اگرچه آمریکاییها در همه مسائل منطقه در یک توهم به سر میبرند و براساس آن عمل میکنند اما در رابطه با مساله هستهای باید بدانند که طرف مقابل ما مجموعه ۱+۵ است و ما خارج ازاین روال عمل نمیکنیم.» بروجردی در پایان گفت: «مجلس نسبت به این موضوع حساس است و شرایط را رصد میکند و در صورت نیاز به وظیفه خود عمل خواهد کرد.»
مذاکرات سهشنبه در وین
از سوی دیگر، حمید بعیدینژاد رئیس تیم کارشناسی ایران در مذاکرات هستهای، اعلام کرد که دور بعدی این مذاکرات از روز سهشنبه، ۲۲ اردیبهشت، در وین آغاز میشود و تا روز جمعه، ۲۵اردیبهشت نیز ادامه مییابد. به گزارش «ایرنا»، این دور از مذاکرات هستهای در سطح معاونان وزرای خارجه ایران و کشورهای گروه ۱+۵ و اتحادیه اروپا و کارشناسان طرفین برگزار خواهد شد. نگارش متن در نیویورک روز پنجشنبه پس از ۲۰۰ ساعت مذاکره به پایان رسید. از گفتههای مذاکرهکنندگان ایرانی و آمریکایی برمیآید که هنوز اختلافاتی میان طرفین وجود دارد، چنانچه حمید بعیدینژاد نیز اعلام کرده که هدف از دور بعدی مذاکرات در وین نزدیک شدن دیدگاهها است.
مدیرکل سیاسی و امنیت بینالملل وزارت امور خارجه نوشت: «در چارچوب این مذاکرات [نیویورک] بسیاری از متون مختلف مورد بررسی قرار گرفت که بخشی مورد موافقت و بخش دیگری نیز به علت عدم توافق در پرانتز قرار گرفتند. هدف بعدی مذاکرات آینده کم کردن پرانتزها و توافق روی موارد اختلاف خواهد بود.» پیشتر محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران و سید عباس عراقچی مذاکرهکننده ارشد گفتند که کار نگارش متن کند و آهسته پیش میرود، اما رو به پیشرفت است. طرفین تا ۳۰ ژوئن (۱۰ تیر) فرصت دارند تا به توافق جامع دست پیدا کنند.
ارسال نظر