شکایت خانواده قربانی حادثه تلخ شورابیل

روزنامه هفت صبح: چهارشنبه آخرین روز امتحانات پایان ترم دانشگاه «محقق اردبیلی» اردبیل روز خوبی نبود و دریاچه تفریحی شورابیل حادثه‌آفرین بود و باعث شد که شیرینی تمام شدن امتحانات به کام دانشجوها تلخ شود.

داستان از این قرار بود که ۲۴ نفر از دانشجوهای ادبیات فارسی دانشگاه بعد از امتحانات برای رفع خستگی به سمت دریاچه می‌روند و تصمیم می‌گیرند عکس‌های یادگاری بگیرند؛ غافل از اینکه آرام آرام یخ دریاچه در حال ترک خوردن و از هم شکسته شدن است. ساعت ۴ و ۲۰ دقیقه بعد از ظهر ناگهان یخ‌ها در هم می‌شکنند و ۱۰ دانشجویی که روی یخ بودند به زیر آب صفر درجه می‌روند. همگی به کمک مردم و امدادرسان‌ها نجات پیدا می‌کنند اما متاسفانه دو نفر نمی‌توانند از این حادثه جان سالم به در ببرند و غرق می‌شوند و امدادرسان‌ها تنها جنازه‌هایشان را می‌توانند از آب بیرون بکشند.

از آنجا که آب دریاچه صفر درجه بوده و از نظر پزشکی کسانی که در آب هستند ۱۰ تا ۱۵ دقیقه می‌توانند در حالت عادی در آب دوام بیاورند در غیر این صورت دچار هیپوترمی یا کاهش دمای عمومی بدن می‌شوند، تاخیر چندساعته گروه آتش‌نشانی و امداد و نجات هلال احمر باعث از دست رفتن جان کسانی شد که روز آخر فارغ‌التحصیلی‌شان را می‌خواستند جشن بگیرند.

الهامه سلیمانزاده و لیلا یونسی از اهالی مراغه و پارس‌آباد مغان، دو قربانی این حادثه بودند. تلخ‌تر از این حادثه، ماجرای تکرار عکسبرداری‌ها و فیلمبردار‌ی‌های در حین حادثه است که به جای کمک کردن به حادثه‌دیدگان، دوربین‌ها از جیب بیرون می‌آید و تصاویر به سرعت برق و باد منتشر می‌شود.

تابلوی هشدار وجود ندارد

در رابطه با حادثه پیش‌آمده، بهروز سلیمانزاده، وکیل دادگستری و عموی مرحوم الهامه سلیمانزاده می‌گوید: «این حادثه در حدود ساعت ۴ بعد از ظهر روز چهارشنبه رخ داد و الهامه ۲۳ ساله همراه با دوستانش آخرین امتحان خود را در دانشگاه داده بودند. یک جمع دوستانه کوچک، برای تفریح روی یخ‌های دریاچه رفتند. آنها دانشجوی رشته ادبیات دانشگاه محقق اردبیلی بودند و جشن فارغ‌التحصیلی‌شان را می خواستند با هم برگزار کنند که چنین اتفاق ناگواری افتاد.»

سلیمانزاده با گلایه از وضعیت امنیتی دریاچه گفت: «شما اگر به دریاچه و محل غرق‌شدگی آنها بروید متوجه خواهید شد که هیچ‌گونه تابلو و علائم هشداردهنده‌ای برای جلوگیری از ورود به دریاچه وجود ندارد. دریاچه جهت امنیت حال گردشگران، فنس‌کشی هم نشده و حتی نجات‌غریق هم ندارد.» عموی الهامه با اشاره به برنامه‌ای در شبکه استانی‌شان می‌گوید: «روز قبل از حادثه، در شبکه استانی سبلان برنامه‌ای پخش می‌شد که در آن اسکی‌بازی و دوچرخه‌سواری روی یخ‌های دریاچه را نشان می‌داد. حتی سال گذشته هم مسابقات ماشین‌سواری روی این یخ‌ها برگزار شده بود.»

به گفته سلیمانزاده اگر مسئولان می‌گویند هشدارهای لازم جهت استفاده نکردن از دریاچه یخ‌زده شورابیل بارها داده شده پس چرا چنین برنامه‌هایی در این مجموعه تفریحی برگزار می‌شود و نه‌تنها اسکیت‌بازها بلکه ماشین و دوچرخه هم اجازه پیدا می‌کنند روی یخ دریاچه بروند: «حتی در تبلیغات گفته شده بود که یخ‌های این دریاچه فشرده‌سازی شده‌اند تا جرم‌ آنها بالا برود و امکان شکستگی یخ‌ها وجود نداشته باشد اما در عمل چنین اتفاقی رخ نداده است.»

تله انسانی در دریاچه

با وجود آنکه در خبرگزاری‌های مختلف خبر از سقوط ۱۰ نفر در آب شورابیل داده شده بود اما عموی سلیمانزاده در توضیح حادثه می‌گوید: «طبق شنیده‌های ما ۳ نفر از این افراد به داخل آب سقوط کردند و یخ‌ها زیر پای بقیه شکسته نشده است. یک نفر از درآب‌افتاده‌ها توسط کارگران فضای سبز محوطه و دانشجویان نجات پیدا می‌کند اما بعد از نجات نفر اول تا به نفرات دوم و سوم برسند آنها در آب کاملا فرو رفته و یخ زده بودند.»

او درباره دریاچه توضیح می‌دهد: «دریاچه شورابیل تا به حال تلفات زیادی به جای گذاشته و هر از چند گاهی اتفاقات ناگواری در آن رخ می‌دهد. گاهی افراد غرق می‌شوند، گاهی قایق‌های تفریحی سوراخ می‌شوند و ... . این دریاچه مانند تله انسانی شده و تا جایی که می‌دانم تا به حال جان حدود ۲۰ نفر را گرفته است. در این حادثه هم مدت زمان زیادی طول کشید تا نیروهای نجات برسند و زمانی رسیدند که کار از کار گذشته بود.»

عموی سلیمانزاده در پایان از وضعیت خانواده برادرزاده‌اش می‌گوید: «فعلا شکایتی را علیه شهرداری، سازمان گردشگری و شبکه امور آب تنظیم کرده‌ایم. پدر و مادرش به هیچ عنوان حال مساعدی ندارند و تمام مدت در حال گریه و زاری هستند. نامزد او هم کاملا شوک‌زده است و نمی‌تواند این حادثه را هضم کند. آنها مدتی بود نامزد کرده بودند و قرار بود قبل از عید مراسم ازدواجشان برگزار شود. الهامه حتی جهیزیه خود را هم خریده بود.»

دریاچه شورابیل، شیرین شده است؟

دریاچه شورابیل تنها دریاچه طبیعی داخل شهری در استان اردبیل است که در مسیر سه دانشگاه محقق اردبیلی، دانشگاه علوم پزشکی و دانشگاه پیام نور قرار دارد؛ دریاچه طبیعی که حتی قدمت تاریخی‌اش از دریاچه ارومیه بیشتر است و جزو جاذبه‌های طبیعی این استان به حساب می‌آید. این دریاچه امکانات تفریحی، ورزشی و فرهنگی بسیاری هم در کنار خود دارد که از جمله آنها می‌توان به قایق‌رانی، پیست دو و میدانی، پیست دوچرخه‌سواری، باغ وحش، تعدادی هتل (مجتمع توریستی کوثر و هتل شورابیل)، یک شهربازی روباز و یک شهربازی سرپوشیده اشاره کرد.

دریاچه شورابیل از نظر طبیعی دارای شوری بسیار بالایی بود اما برای اینکه بتوانند از این دریاچه استفاده کنند، آب شیرین به آن اضافه کردند تا درآن به پرورش نوع ماهی قزل‌آلا بپردازند. تا پیش از افزوده‌شدن آب شیرین به این دریاچه، ساکنان منطقه و به‌ویژه کسانی که از ناراحتی پوستی و درد مفاصل رنج می‌بردند، از گل دریاچه به پوست خود می‌مالیدند و از آن به شهرهای دیگر نیز می‌بردند تا مصرف کنند اما از زمانی که آب شیرین به دریاچه اضافه شده است، دیگر خاصیت درمانی هم ندارد.

حمید ساعدیان، مسئول کمیته جست‌وجو و نجات فدراسیون کوهنوردی در رابطه با نوع یخ‌زدگی دریاچه شورابیل می گوید: «با وجود آنکه از شوری آب دریاچه کاسته شده است اما به خاطر وجود نمک در دریاچه شورابیل، آب آن نمی‌تواند به شکل صد در صد یخ بزند. برای همین همیشه این دریاچه حتی در حالت یخ‌زدگی هم احتمال شکستگی دارد و نمی‌شود مانند دریاچه‌های آب شیرین بعد از یخ زدن بدون نگرانی روی آن گام برداشت. با این وجود باز هم خطر راه رفتن روی دریاچه یخ‌زده آب شیرین وجود دارد چون ضخامت و وزن روی یخ را هم باید در نظر گرفت. پس به خاطر وجود اماکن تفریحی در کنار این دریاچه و وجود دانشگاه‌های متعدد در حوالی آن باید به اندازه لازم تدابیر امنیتی برای جلوگیری از ورود مردم به محوطه دریاچه وجود داشته باشد.»

این در حالی است که از یک‌سو گفته می‌شود درباره خطرناک بودن دریاچه یخ‌زده شورابیل توصیه‌ای صورت گرفته نشده بود و از سوی دیگر گفته می‌شود که شهرداری و مسئولان امر در مورد خطر شکستگی آب یخ‌زده شورابیل توصیه‌های خود را کرده بودند.