پس از ۲۰ سال با جوان نصرانی «روز واقعه»

"افرادی را دیده‌ام که «روز واقعه» را بیش از صدبار دیده‌اند و نسخه فیلم را در خانه دارند و هر موقع که می خواهند حال کنند، فیلم را می‌بینند. این فیلم ژانر تاریخی و مذهبی نیست، ژانر باحال است و به خاطر همین تماشاگر با آن ارتباط برقرار می‌کند. خود من که بازی کردم و بارها فیلم را دیدم الان که می‌بینم باز هم حالم عوض می‌شود".

خبرگزاری ایسنا: این بخشی از حرف های علیرضا شجاع نوری است. کسی که در بیش از سه دهه حضورش در سینمای ایران سالها به عنوان مدیر بخش بین الملل بنیاد سینمایی فارابی نقش موثری در معرفی سینمای کشورمان به جهان داشته و به عنوان تهیه کننده هم آثار شاخصی را مانند «فرش باد» و «یک بوس کوچولو» تهیه کرده است.

اما ویژگی که کارنامه او را متمایز می کند بازی در دو فیلم مهم تاریخ سینمای ایران و از معدود آثار مذهبی ساخته شده است. علی رغم اینکه تعداد فیلمهای شجاع نوری به عنوان بازیگر هنوز دو رقمی نشده، شاهد بازی در دو نقش مهم در «روز واقعه» و «محمد (ص)» هستیم، اتفاقی که شاید برای یک بازیگر با تعداد فیلمهای به مراتب بیشتر به ندرت رخ دهد.

او در«روز واقعه» همان جوان نصرانی تازه‌ مسلمان شده را بازی کرد که با شنیدن ندای «هل من ناصر» حضرت اباعبدالله مراسم عروسی خود را نیمه‌کاره گذاشت و به سمت ندا حرکت کرد و در فیلم «محمد (ص)» هم ایفاگر نقش حضرت عبدالمطلب پدر بزرگ پیامبر بوده است.

علیرضا شجاع نوری در گفت و گویی این دو نقش را برای یک عمر بازیگری کافی دانست و گفت: از این بابت خیلی خیلی به طرز باورنکردنی خوشحالم و فکر می‌کنم لطف بزرگی به من شده و در پوست خودم نمی‌گنجم. قطعا شانس من بوده و دعای والدینم که بازی در این دو فیلم قسمتم شده است.

همه در «روز واقعه» مخلصانه کار کردند

وی علت ماندگاری «روز واقعه» را که حدود بیست سال از ساخت آن می گذرد مخلصانه کارکردن همه عوامل دانست و اظهار کرد: کسی برای چشمداشت مالی یا هر چیز دیگری در این فیلم شرکت نکرد. این شامل خود بهرام بیضایی هم می شود و قطعا روزی که فیلمنامه را نوشته برای این نبوده که زمانی تقدیر شود. حسی در ایشان بوجود آمده، رشد کرده و متولد شده و آن فیلمنامه فاخر و آن دیالوگ‌های شاهکار، خیلی درست، دلنشین، موجز و زیبا را نوشته است.همین‌طور شهرام اسدی که انسان مخلص و درون‌گرایی است.

شجاع نوری با بیان اینکه پیش بینی از موفقیت این فیلم نداشته است گفت: اصلا چنین پیش‌بینی نداشتیم و اگر پیش بینی می‌کردیم یا قابل پیش‌بینی بود، شاید مقداری آن خلوص مخدوش می‌شد و به طمع چیزهای دیگری می‌آمدیم و چیزهای دیگری پررنگ‌تر می‌شدند.

این بازیگر درباره واقعی بودن نقش اش در «روز واقعه» اظهار کرد: یک جوان نصرانی به نام وهب در واقعیت بوده که به طور غیرمستقیم درگیر عاشورا می‌شود ولی عبداله ترکیبی از آدم‌ها و اتفاقات مختلف بود که با هم در این کارکتر نمود پیدا می‌کرد.

آدم های زیادی از «روز واقعه» تاثیر گرفتند

شجاع نوری درباره تاثیرگذاری چنین آثاری بویژه «روز واقعه» در میان مردم خاطر نشان کرد: آدم‌های زیادی دیدم که از «روز واقعه» تأثیر گرفته‌اند و یا حداقل اینکه خیلی حال کرده‌اند. اینکه حال آدم را خوب کند و لحظاتی آدم را از خودش بیرون بیاورد کاری است که فیلم کرده است.

وی با اظهار نظر درباره اینکه اگر «روز واقعه» با شرایط امروز ساخته می شد چه تفاوتی می کرد؟ گفت: قطعا از لحاظ تکنیکی و ساختاری خیلی بهتر از آن روز خواهد بود. به طور مثال صحنه‌ای که دو خورشید در آسمان می‌آید امروز خیلی بهتر و راحت‌تر می‌توانیم این صحنه را درست کنیم. قطعا از لحاظ تکنیکی و فنی بهتر خواهد شد اما مطمئن نیستم از نظر حس و حال به آن باحالی درآید.

پربیننده‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران

شجاع نوری درباره واکنش های مردم به این فیلم که همچنان هم ادامه دارد اظهار کرد: با وجود گذشت سال‌ها از «روز واقعه» مردم هنوز هم وقتی من را می بینند می‌شناسند و بسیار تعجب می‌کنم. حتی الان که موهایم را کوتاه کرده‌ام می‌شناسند. فکر می‌کنم همان انرژی فیلم است که تشخیص می‌دهند. ممکن است برخی اسم من یا فیلم را به یاد نیاورند اما از چهره می‌شناسند. «روز واقعه»‌ پربیننده‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران است که هنوز هم پخش می‌شود و فکر می کنم همه آن را دیده‌اند.

سراغ اینگونه کارها رفتن دل شیر می‌خواهد

این تهیه کننده درباره علت ساخت تعداد اندک آثار مذهبی در سینمای ایران با بیان اینکه تعریف کار مذهبی غلط شده است گفت: شعارزدگی یکی از آفت‌های کارهای مذهبی است و کم حوصلگی بهره‌بران محصولات فرهنگی باعث می‌شود کمتر کسی سراغ اینگونه کارها بیاید. در ساخت فیلم‌های مذهبی اگر متهم به خطایی در کار شوی ممکن است قیمت گزافی برایش بپردازی. چون بحث خطرناکی است و به گونه‌ای شده که سراغ کارهای مذهبی رفتن دل شیر می‌خواهد.

وی افزود: با همه ارادتی که به اهل بیت (ع) وجود دارد و اعتقادی که به شرع داری باز ممکن است از جانب جایی و یا کسی به چیزی متهم شوی که اصلا در قلبت وجود نداشته است. مسیر هم به گونه ای پیش می رود که طرف قبل از آنکه بتواند از خودش دفاع کند محکوم می شود و اگر جانش را از دست ندهد حداقل کارش را از دست می‌دهد. بنابر این عقل سلیم حکم می‌کند خودش را درگیر این کارها نکند.

شجاع نوری افزود: از سوی دیگر در افکار عمومی هم این ذهنیت وجود دارد که داستان این قضیه را همه از حفظ هستند. بهانه‌های دیگری هم مانند عدم نشان دادن چهره معصوم وجود دارد که باعث می‌شود زیاد به ائمه نزدیک نشویم و بنابراین جذابیت‌های کار هم کم می‌شود. در نتیجه پس کمتر به چنین موضوعاتی پرداخته میشود!

برای ساخت آثار مذهبی از خواص حمایت می‌شود

وی با بیان اینکه حمایت لازم هم از سوی کسانی که سرمایه دارند و علاقه‌مند به این کارها هستند صورت نمی گیرد، گفت: متأسفانه از خواص حمایت می‌شود. در جامعه ما کسانی هستند که بسیار صاحب نظرند خصوصا درباره کارهای مذهبی اما به خاطر اینکه اهل پارتی نیستند از حمایت‌ها محروم می‌شوند و دور دست کسانی می‌افتد که نان به نرخ روز می خورند و راه‌های گرفتن پول‌های رانتی را بلدند. اینها میدان را عرصه خود می‌کنند و در نهایت هم کاری می‌سازند که ضعیف است و در افکار عمومی اینگونه تلقی می‌شود که کار مذهبی معمولا ضعیف از آب درمی‌آید.

این بازیگر با ابراز خوشنودی از اینکه «روز واقعه» دچار این حساسیت‌ها نشد اظهار کرد: در این موفقیت هم فیلمنامه دخیل بود و همه بهترین‌های آن موقع و بضاعت سینمای ایرانی برای ساخت «روز واقعه» جمع شده بودند. با حساسیتی که آقای بهشتی داشتند از بهترین تهیه‌کننده تا بهترین عوامل را فراهم کردند و باعث شد فیلم خوش ساخت شود.

شجاع نوری در بخش دیگری از گفت و گویش با ایسنا به حضورش در فیلم «محمد (ص)» مجید مجیدی پرداخت و با پیش بینی ماندگار شدن این فیلم گفت: امیدوارم همان چیزی که برای «روز واقعه» در ایران اتفاق افتاد برای «محمد(ص)» در جهان اسلام بیفتد و فکر می‌کنم این اتفاق بیفتد.

با ذهنیت متفاوتی به «محمد (ص)» رفتم

وی ادامه داد: من با ذهنیت متفاوتی نسبت به «روز واقعه» به «محمد (ص)» رفتم و فرق عمده این فیلم با دیگر آثار ایرانی این بود که فیلم‌های ایرانی اول ساخته می‌شدند بعد جهانی می‌شدند اما فیلم «محمد (ص)» قبل از ساخته شدن جهانی شده بود. هم سوژه این فیلم جهانی است و هم ساختار جهانی دارد. عوامل طراز اول سینمای جهان در آن درگیر شده‌اند و به همین خاطر برای من فرصت بسیارمغتنمی بود.

این بازیگر خاطرنشان کرد: ضمن آنکه نقش حضرت عبدالمطلب پدربزرگ پیغمبر را بازی کردم که آن هم برایم خیلی ارزشمند بود. هنوز هم وقتی درباره این نقش صحبت می‌کنم حس و حال عجیبی سراغم می‌آید و خدا را شاکرم که هر چه برایم رقم خورده خوب بود و امیدوارم تا آخر هم خوب باشد.

علت بازی نکردن در نقش مختار

شجاع نوری که برای بازی در نقش اصلی«مختارنامه» هم پیشنهاد داشته است درباره عدم حضورش در این مجموعه گفت: درگیر تهیه دو فیلم «یک بوس کوچولو» و «باغ‌های کندلوس» بودم که متعهد شده بودم.

وی دغدغه این روزهایش را بیشتر بازیگری عنوان کرد و درباره حضور اندکش در این حرفه اظهار کرد: شاید خیلی‌ها تصور می‌کنند بازیگری دغدغه‌ام نیست. ضمن آنکه وقتی سناریویی را می‌خوانم باید دلم برای آن نقش بلرزد. فعلا از اتفاقی که برایم افتاده راضی هستم.

خیلی راحت می‌توانم مترو و اتوبوس سوار شوم

شجاع نوری با اظهار رضایت از اینکه مشکلات بازیگران مطرح و همیشه در صحنه را ندارد ،ادامه داد: خیلی راحت می‌توانم زندگی عادی‌ام را بکنم، مترو و اتوبوس سوار شوم که اینها برایم دلپذیر است.

وی همچنین درباره عدم فعالیت این روزهایش در تهیه کنندگی گفت: نمی‌دانم اوضاع سینما چگونه است و فعلا دستم را نمی‌خواهم به سیم برق بزنم. منتظرم «محمد (ص)» بیرون بیاید ببینم چه اتفاقی می‌افتد.