آثار وحشتناک لوازم آرایشی بر سلامت

همشهری آنلاین: آرایش چشم‌ها و ابروها از گذشته تا حال که انواع و اقسام لوازم آرایشی چشمی ‌مانند ریمل، سایه و مداد به بازار عرضه شده‌اند، برای زیباتر نشان دادن چشم‌ها رایج بوده است ولی از آنجا که چشم‌ها یکی از حساس‌ترین اعضای بدن است باید در انتخاب لوازم آرایشی که در این ناحیه استفاده می‌شوند بسیار دقت کرد. بدون شک هیچ‌ کس حاضر نیست تنها به منظور زیبایی، سلامت این عضو حساس و مهم بدن را به خطر بیندازد؛ بنابراین آگاهی در زمینه انتخاب محصول‌های آرایشی چشمی ‌سالم و نحوه استفاده از آن اولین گام برای حفظ سلامت آنهاست.

سرطان‌زا بودن آری یا خیر

باوری وجود دارد که استفاده از لوازم آرایش تقلبی باعث ایجاد سرطان‌ می‌شود.

اگرچه تاکنون در این باره مطالعات بالینی خاصی صورت نگرفته است تا بتوان آن را با قاطعیت پذیرفت ولی بعضی از شواهد و مدارک نشان می‌دهند که این اتفاق ممکن است در درازمدت رخ دهد زیرا مسیر جذب و تحریک سلولی مشخص نیست و ممکن است بعضی از مواد شیمیایی موجود در این فراورده‌های تقلبی برای سلول‌های پوست مشکلات غیرطبیعی ایجاد کنند؛ برای مثال مسیر طبیعی تکثیر سلولی پوست را عوض کنند و در درازمدت باعث ایجاد سرطان شوند.

ریمل و ریزش مژه‌ها

معمولا استفاده از ریمل باعث ریزش مژه‌ها نمی‌شود و تنها عارضه‌ای که ممکن است رخ دهد واکنش‌های حساسیتی و اگزماست. در این حالت معمولا مژه‌ها دچار التهاب، قرمزی و خارش می‌شوند و در اثر دستکاری و خاراندن ناحیه درگیر، ‌ امکان‌ بروز ترشح و به دنبال آن عفونت وجود دارد.

در این صورت اگر استفاده از ریمل ادامه پیدا کند، با وجود اگزمای لبه مژه ممکن است این اگزما باعث تخریب بافت مژه شده و در نتیجه ریزش مژه‌ها را به دنبال داشته باشد. ولی با این وجود، استفاده از ریمل باعث ریزش مژه‌ها نمی‌شود و این حساسیت ثانویه و عفونت است که باعث تخریب لبه مژه‌ها و نهایتا ریزش آنها می‌شود.

ناخالصی‌های حساسیت‌زا

بیشتر لوازم آرایشی با کیفیت و به‌خصوص آن دسته که در نواحی چشمی ‌استفاده می‌شوند، تحت آزمایش‌های متعددی قرار می‌گیرند و تست‌های حساسیت روی آنها انجام می‌شود؛ یعنی چندین بار این محصول‌ها توسط آزمایشگاه‌های بالینی مورد آزمایش حساسیت قرار می‌گیرند ولی در انواع تقلبی، این روند آزمایشی صورت نمی‌گیرد و در صورت استفاده از آنها ممکن است فرد دچار حساسیت و عفونت ‌شود.  

البته نمی‌توان گفت تنها محصول‌های تقلبی حساسیت‌زا هستند بلکه نمونه‌های اصل نیز می‌توانند گاهی ایجاد حساسیت کنند. محصول‌های تقلبی‌ اصولا غیراستاندارد هستند و غلظت مواد ترکیبی در ‌آنها به صورت استاندارد نیست و از حدطبیعی بالاتر یا پایین‌تر است. در لوازم آرایشی چشمی ‌به دلیل حساس بودن بافت دور چشم و نازکی این بافت، خطر ابتلا به حساسیت بالاتر می‌رود؛ بنابراین استانداردسازی کمک بزرگی به سالم ماندن یک فراورده می‌کند.

ضدآب‌ها

درست است که ریمل‌های ضدآب ماندگارتر و از نظر مادی مقرون به صرفه هستند و کمتر نیاز به تجدید دارند ولی به دلیل وجود مواد نگهدارنده مقاوم‌تر بوده و خطر ایجاد حساسیت در آنها بیشتر است.

خط چشم‌های ماژیکی و افتادگی پلک

این باور وجود دارد که استفاده از خط چشم‌های ماژیکی باعث افتادگی پلک‌ها و ایجاد چین و  چروک در نواحی اطراف چشم‌ها می‌شود. خوشبختانه این باور صحیح نیست و خط چشم نه باعث افتادگی پلک و نه باعث چروک دور چشم می‌شود بلکه تنها عارضه‌ای که ممکن است ایجاد کند حساسیت، اگزما و خشکی پوست آن ناحیه است.  بنابراین ممکن است فرد احساس کند چروک واقعی در اطراف چشمش ایجاد شده است؛ در حالی که این یک چروک واقعی نیست که به دلیل تغییر در بافت داخلی زیرپوست (کلاژن و الاستین) رخ می‌دهد و تنها به دلیل خشکی پوست ایجاد شده است که با درمان خشکی برطرف می‌شود.

مشکلات ریوی و خونی 

در گذشته سرمه‌ها و رژلب‌های وارداتی از بعضی کشورها مانند هند و پاکستان، حاوی سرب بود و این موضوع با آزمایش‌هایی که صورت گرفت ثابت شد ولی در حال حاضر اکثر سازندگان ادعا می‌کنند که محصول‌هایشان فاقد سرب است.

البته تا زمانی که آزمایش دقیق صورت نگیرد نمی‌توان آن را قبول یا رد کرد.  بهترین توصیه این است که خانم‌ها تنها به دلیل ارزان بودن یک محصول، آن را انتخاب نکنند و حتما محصول‌هایی را خریداری کنند که برچسب وزارت بهداشت دارند تا از مصرف محصول‌های حاوی سرب خودداری کنند.  

فراموش نکنید که سرب موجود در این محصول‌ها باعث ایجاد مشکلات داخلی، ریوی و خونی می‌شود و عوارض جبران‌ناپذیری روی سلامت می‌گذارد.

ریزش موهای ابروها

مداد ابرو و خط چشم همیشه باعث ریزش موی ابرو و مژه‌ها نمی‌شوند؛ مگر اینکه بیش از حد از آنها استفاده شود.  

اگر این لوازم، بافت مژه و ابرو را دچار حساسیت کنند و به تنه مو صدمه بزنند، ریزش مو دور از تصور نیست زیرا در ابتدا تنه مو و سپس ریشه آن دچار آسیب می‌شود. استفاده هر روزه از مداد ابرو می‌تواند آسیب بیشتری وارد کرده و در مواردی از رشد مجدد موهای این ناحیه جلوگیری کند.

پاک‌کننده‌های آرایش چشم

ترکیبات پاک‌کننده دور چشم که در بازار وجود دارند ترکیبات مناسبی هستند و غلظت پاک‌کنندگی این ترکیبات نسبت به پاک‌کننده‌های صورت ملایم‌تر است و غلظت موادشان کمتر؛ در نتیجه خطر ایجاد حساسیت نزدیک به صفر است.  

پوست صورت از پوست دور چشم کلفت‌تر است و نیاز به پاک‌کننده غلیظ‌تری دارد و نمی‌توان آن را دور چشم که بافت نازکی دارد به کار برد؛ بنابراین توصیه می‌شود یا با صابون بچه و یا با پاک‌کننده‌های آرایشی مخصوص دور چشم آرایش این ناحیه را پاک کنید.

استفاده از یک مارک در درازمدت

در رابطه با مصرف یک نوع سایه خاص برای سال‌ها منعی وجود ندارد و مانند شامپو و صابون نیازی نیست که حتما هر چند وقت یک بار از نوع دیگری از سایه‌های چشمی استفاده کنید.

اما از آنجا که ممکن است استفاده طولانی‌مدت، محصول را تبدیل به منبع آلودگی کند و چون بافت اطراف چشم به مخاط درونی نزدیک است، درصورت آلودگی باعث ایجاد عفونت چشمی‌می‌شود.  

بنابراین توصیه می‌شود هر چهار ماه یک بار سایه را عوض کنید؛ البته می‌توانید همان مارک قبلی را تهیه کنید.

توصیه‌هایی برای شناخت محصول‌های تقلبی

اگر بخواهیم تقلبی بودن یک محصول را شناسایی کنیم باید اجزای تشکیل‌دهنده آن را آزمایش کنیم که این کار از عهده ما بر نمی‌آید ولی قاعدتا هر محصول آرایشی که وارد کشور می‌شود، اگر اصل باشد باید حتما از فیلتر وزارت بهداشت عبور کند؛ بنابراین روش اول توجه به برچسب وزارت بهداشت است که باید حتما روی محصول چسبانده شده باشد.

محصول‌های آرایشی را حتما از مراکز معتبر خریداری کنید زیرا این مراکز به دلیل حفظ اعتبار خود جنس تقلبی عرضه نمی‌کنند. همچنین به هیچ‌وجه از کنار خیابان و دستفروشان خرید نکنید زیرا عده‌ای مامور جمع‌آوری ظروف خالی شده لوازم آرایشی هستند و آنها را با مواد تقلبی پر می‌کنند و جعبه‌هایی شبیه به نوع اصل آن را طراحی و تولید می‌کنند که به راحتی قابل شناسایی با نوع اصل نیستند.  

اجناس تقلبی قیمت پایین‌تری دارند زیرا شرایط نگهداری آنها نیز غیراستاندارد است؛ بنابراین اگر دیدید فروشنده‌ای یک مارک معروف و معتبر را با یک پنجم قیمت می‌فروشد بدانید حتما کاسه‌ای زیر نیم‌کاسه است و گول نخورید زیرا بدون شک با محصولی تقلبی مواجه هستید.

توصیه‌های تکمیلی

بافت دور چشم یکی از اعضای حساس صورت است و شایع‌ترین اگزماهای دور چشم همیشه در اثر مصرف لوازم آرایشی رخ می‌دهند؛ بنابراین در انتخاب نوع آن دقت کنید.

یک فراورده چشمی‌ آرایشی را اشتراکی استفاده نکنید و در فروشگاه‌ها از تسترهایی که به این منظور در اختیار مشتریان قرار می‌گیرند استفاده نکنید زیرا ‌امکان انتقال قارچ و عفونت وجود دارد. حتی دوخواهر نمی‌توانند از یک فراورده به صورت اشتراکی استفاده کنند.

برای اولین بار حتما مواد را پشت دست ‌امتحان کرده و در صورت ایجاد حساسیت از مصرف آن برای دور چشم‌ها خودداری کنید.

همیشه آرایش چشم‌ها را به سرعت با استفاده از محلول‌های پاک‌کننده مخصوص پاک کرده و به مدت طولانی‌ روی چشم قرار ندهید.

گول تبلیغات کاذب را نخورید

سایه‌ها از پیگمنت‌ها یا رنگدانه‌های شیمیایی تشکیل می‌شوند؛ در واقع رنگ‌هایی که در سایه‌ها می‌بینید از همین رنگدانه‌های شیمیایی تهیه می‌شوند.

خیلی‌ها ادعا می‌کند که این مواد کاملا خالص بوده و برای پوست مضر نیستند؛ در حالی که این موضوع فقط تبلیغ اغراق‌آمیزی است که اغلب هم در ماهواره‌ها به دلیل واپس‌زدگی محصول‌ها در بازار فروش صورت می‌گیرد و هر ماده شیمیایی می‌تواند ایجاد حساسیت کند.
ریمل‌ها نیز از یک سری مواد هماهنگ‌کننده و رنگدانه تهیه می‌شوند و در کنار آن حاوی یک سری مواد چسبناک مانند CMC و PBP که در اکثر چسب‌ها به کار می‌روند، هستند.  

سرب و اکسیدآهن

هر کارخانه‌ای برای تولید ریمل از یک نسبت خاص برای ترکیب مواد تشکیل‌دهنده استفاده می‌کند ولی همگی نتیجه واحدی را دنبال می‌کنند که تولید ریمل است. ولی در انواع تقلبی، مواد ناخالص دیگری را نیز وارد محصول کرده یا غلظت مواد تشکیل‌دهنده را از حد مجاز  بالاتر یا پایین‌تر می‌آورند. اکسیدآهن ماده‌ای است که نباید به‌طور مستقیم وارد چشم شود و اگر در ریمل دیده شود، جنس، تقلبی است و بدون شک می‌تواند عوارض خطرناکی ایجاد می‌کند. استفاده از سرب در محصول‌های آرایشی ممنوع‌ است ولی در انواع تقلبی دیده می‌شود و صدمات جبران‌ناپذیری روی سلامت افراد می‌گذارد.

روش تشخیص محصول‌های فاسد شده

فاسد شدن ریمل در اثر ماندگی و شرایط محیطی مانند گرما رخ می‌دهد و مصرف آن صحیح نیست. بهترین توصیه این است که اگر به سلامت محصولی شک کردید در صورت دسترسی به کارخانه تولیدکننده، نمونه را به کارخانه بفرستید تا آزمایش شود ولی اگر به کارخانه دسترسی ندارید بهتر است به اداره نظارت بر محصول‌های آرایشی و آشامیدنی مراجعه کنید. اگر محصول در داخل و یا در یک شرکت خارجی تهیه شده است، این اداره می‌تواند موضوع را پیگیری کند.  

همچنین یکی از نشانه‌های ظاهری فاسد بودن یک ریمل، بوی نامطبوع و حالت بریده ‌بریده شدن مواد آن است.