ناصرالدین‌شاه، کنار جواهرات ملی و کیسه‌های پول

فرادید نوشت: در اینجا دو عکس کمتر دیده شده از ناصرالدین شاه قاجار را ملاحظه می‌کنید که او را در حال بررسی امورات مربوط به خزانۀ شاهی نشان می‌دهند. (اصل عکس‌ها سیاه و سفید هستند و عکس نمایه با استفاده از نرم‌افزار به صورت رنگی درآمده است).

• علاقۀ ناصرالدین شاه قاجار به عکاسی باعث شده بود که او علاوه بر وارد کردن لوازم این هنر نوظهور به ایران، خودش هم سوژۀ عکس‌های زیادی باشد. این عکس‌ها فعالیت‌های مختلف ناصرالدین‌شاه را از مهمانی و شکار گرفته تا رسیدگی به امورات حکومتی به ما نشان می‌دهند.

• در اینجا دو مورد از عکس‌هایی را خواهید دید که شاه قاجار را در حال نظارت و رسیدگی به امورات خزانۀ شاهی نشان می‌دهند. هر دوی این عکس‌ها را آنتوان سوروگین معروف به آنتوان خان، عکاس معروف دوران قاجار گرفته است.

• عکس اول مربوط به اردیبهشت ماه سال ۱۲۶۹ شمسی است، یعنی ۱۳۳ سال قبل. در آن ماه، مبلغ ۵۷ هزار تومان از دارایی‌های حکومتی، گردآوری شده و به خزانۀ سلطنتی فرستاده شده بود. در این تصویر شاهد تحویل گرفتن کیسه‌های پول توسط ماموران خزانه‌داری هستیم، درحالیکه خود شاه هم روی صندلی نشسته و بر کار آنان نظارت دارد.

• جالب است که شاه در همین حال هم از تفریح غافل نبوده و یکی از خدمتکاران در حضور او در حال باد زدن منقل و طبخ خوراکی دیده می‌شود. نکتۀ جالب دیگری که در تصویر می‌بینیم، عینکی است که شاه آن را روی کلاهش قرار داده است.

• غیر از خود شاه، چهره‌های دیگری هم در این تصویر قابل تشخیص هستند. برای مثال، نفر اول از سمت راست میرزا محمد خان گروسی معروف به «ملیجک» است و نفر سوم که عصا در دست دارد آقا علی آشتیانی ملقب به «امین حضور» است که محله‌ای در تهران هنوز به نام او شناخته می‌شود.

• عکس دوم در تالار سلام در کاخ گلستان گرفته شده است. برخی از مهمترین جواهرات ایران مثل تخت طاووس و تاج کیانی در این تالار نگه‌داری می‌شدند. این تالار به دلیل اینکه محل رسمی پذیرایی شاه از مهمانانش بود، به تالار سلام شهرت یافته بود.

• در این عکس ناصرالدین‌شاه به همراه جمعی از درباریان در حال بررسی تعدادی از جواهرات و اشیاء مرصع و قیمتی خزانۀ سلطنتی است. خود شاه در سمت چپ تصویر بر روی صندلی نشسته و به نظر می‌رسد که عینکش را هم برای بررسی دقیق‌تر اشیاء بر چشم زده است.