رمزگشایی از نام یک کوچه و میدان در شرق تهران
نامگذاری میدان و کوچه «اطلاعات» به عنوان یکی از قدیمی‌ترین میادین شرق تهران، ماجرای جالبی دارد؛ اسمی که بیش از ۶ دهه روی این میدان باقی مانده و با وجود تغییر نام آن در سال‌های اخیر، هنوز هم همه اهالی محله آن را به میدان اطلاعات می‌شناسند. ماجرای جالب نامگذاری این میدان را بخوانید.
همشهری آنلاین: خیابان‌ها و کوچه‌های محله آشتیانی در شرق تهران با نام معروف‌ترین شاعران تاریخ ایران شناخته می‌شوند. از سعدی و حافظ و مولوی تا باباطاهر و غزالی و... اما نام میدان و کوچه اطلاعات در مرکز محله آشتیانی، نامی متفاوت است که البته برای خود ماجرایی شنیدنی دارد.
برای اطلاع از وجه تسمیه این میدان و کوچه نزدیک آن، باید به ۶ دهه پیش سفر کنیم و پای نقل و قول‌های نخستین ساکنان این محله بنشینیم. ماجرایی که احتمالا در هیچ منبع مکتوبی پیدا نمی‌شود. اکنون نام میدان و بخشی از کوچه تغییر کرده اما هنوز روی بخشی از آن کوچه، نام کوچه اطلاعات دیده می‌شود. رضا میرمحمدی یکی از اهالی قدیمی محله می‌گوید: «اوایل دهه ۴۰ میدان اطلاعات و خیابان‌های اطراف آن هیچ شباهتی به وضعیت امروز آن نداشت. تا چشم کار می‌کرد زمین خاکی و بایر دیده می‌شد و همه کوچه‌ها هم خاکی بود. میدان اطلاعات که آن روزها یک گودال بزرگ بود در وسط محله که اطرافش را گلکاری کرده بودند. این وضع تا چند سال مانده به پیروزی انقلاب هم ادامه پیدا کرد تا اینکه کم‌کم آبادنی به محله ما رسید. همان سال‌ها اطراف گودال را نرده کشیدند، یک فواره کوچک هم وسط آن نصب کردند و نامش شد میدان اطلاعات.»
وقتی اطلاعاتی‌ها آمدند
اما ماجرای انتخاب این نام برای آن فلکه کوچک هم جالب است. شاید امروز کمتر کسی از علت این نامگذاری خبر داشته باشد اما قدیمی‌ها خوب به یاد دارند که چطور برای آن آن فلکه کوچک که تا مدت‌ها نامی نداشت، نام اطلاعات انتخاب شد و با وجود تغییر نام آن در سال‌های اخیر، هنوز همه اهالی آن را به نام میدان اطلاعات می‌شناسند. «احمد حسن‌زاده» یکی دیگر از ساکنان قدیمی محله می‌گوید: «شاید این میدان تنها میدان یا یکی از معدود میادین تهران است که نام یک روزنامه را برای آن انتخاب کرده‌اند. هرچند جالب اینجاست که روزنامه اطلاعات ساختمانی در حوالی این میدان نداشته است.» او ادامه می‌دهد: «ماجرا از این قرار است که وقتی ساخت و سازها در محله ما رونق گرفت و به تدریج خانه‌سازی در کوچه‌ها و معابر خاکی محله آغاز شد، جمعی از کارکنان روزنامه اطلاعات در نزدیکی میدان و در کوچه‌ای که آن هم به کوچه اطلاعات معروف شد خانه ساختند و شدند هم محلی ما. به همین دلیل، کوچه‌ای که کارکنان روزنامه در آن خانه ساختند، به کوچه اطلاعات معروف شد و روی میدان نزدیک آن کوچه هم تابلوی میدان اطلاعات نصب کردند.»
اولین خانه‌ها اینجا ساخته شد
داستان ورود کارکنان روزنامه اطلاعات به حوالی میدان تازه تاسیس محله آشتیانی هم شنیدنی است. محمد ناظمی یکی دیگر از اهالی محله می‌گوید: «ماجرا را از قول مرحوم حسن خسروی تعریف می‌کنم. او کارمند بخش حروف‌چینی روزنامه اطلاعات و یکی از آخرین کارکنان این روزنامه بود که در این محدوده سکونت داشت. از زبان او شنیدم که می‌گفت آن روزها صاحب امتیاز روزنامه اطلاعات شخصی به نام عباس مسعودی بود. کارکنان روزنامه پیشنهاد ساخت مسکن برای کارکنان را با او در میان گذاشتند. مسعودی هم موافقت کرد و چند روز بعد نماینده‌ای از روزنامه اطلاعات را برای مذاکره با شرکت وثوق که صاحب بسیاری از زمین‌های تهران نو بود، به این محل فرستاد. در نهایت در زمینی به وسعت ۵ هزار متر مربع ۱۵ خانه ساخته شد و در اختیار کارکنان روزنامه قرار گرفت. پس از ساخت خانه‌ها و سکونت کارکنان روزنامه اطلاعات که در واقع از نخستین ساکنان زمین‌های خاکی این اطراف بودند، نام فلکه اطلاعات را برای این محله انتخاب کردند و هنوز هم این اسم ورد زبان اهالی محله است.» ناظمی ادامه می‌دهد: «اکنون دیگر نام میدان اطلاعات و بخشی از کوچه اطلاعات تغییر کرده است اما هنوز آن کوچه در محدوده تقاطع با خیابان بلال حبشی به نام کوچه اطلاعات است.»
ارسال نظر