۱۰نشانه‌ ابتلا به آلزایمر را بشناسید

 دیده بان: علائم آلزایمر که به عنوان شایع‌ترین گونه دمانس شناخته می‌شود، بیماری‌ است که معمولا در سنین کهنسالی بروز پیدا می‌کند. بروز نشانه‌های این بیماری از سنین ۷۰ یا ۸۰ سالگی آغاز می‌شود.

علائم آلزایمر که به عنوان شایع‌ترین گونه دمانس شناخته می‌شود، بیماری‌ است که معمولا در سنین کهنسالی بروز پیدا می‌کند. بروز نشانه‌های این بیماری از سنین ۷۰ یا ۸۰ سالگی آغاز می‌شود و کمتر از نیمی از مردم در سنین ۹۰ سالگی درجاتی از آن را خواهند داشت. آمارها نشان می‌دهد که تعداد افراد مبتلا به این بیماری در جهان به شکل معنی‌داری نسبت به دهه‌های گذشته افزایش یافته که البته این موضوع دلایل متعددی دارد. افزایش موارد زوال عقل تاحدود زیادی به خاطر افزایش طول عمر مردم و تشخیص دقیق‌تر این بیماری نسبت به گذشته، طبیعی است. همچنین این امکان وجود دارد که به علت کاهش زاد و ولد، کاهش جمعیت جوان در جوامع و افزایش متوسط سنی جمعیت به طور طبیعی با زوال عقل و موارد ابتلا به آن بیش از گذشته روبرو شویم. در واقع افزایش زوال عقل به معنی افزایش شیوع آن نیست؛ بلکه به معنی افزایش سالمندی و درک و تشخیص بیماری‌ها است. در هر حال آنچه امروز با آن مواجهیم این است که آلزایمر تهدیدی برای جمعیت کهنسال محسوب می‌شود و برای پیشگیری، کنترل و به تاخیر انداختن آن باید به سرعت اقدام کرد.

تفاوت فراموشکاری و علائم آلزایمر

بدون شک آنچه امروز به عنوان مهمترین نشانه آلزایمر شناخته می‌شود، فراموشی است اما باید به دو نکته در این مورد توجه داشت؛ اول اینکه هر فراموشی‌ای به دلیل ابتلا به این بیماری نیست و ثانیا اینکه برای تشخیص آن نباید فقط در انتظار فراموشی بود.

دکتر بابک زمانی، متخصص مغز و اعصاب و رئیس انجمن استروک با ذکر این نکته که فراموشی‌های گذرایی که گاهی به سبب زندگی روزمره اتفاق می‌افتد به معنی آلزایمر نیست می‌گوید: مردم باید این وحشت از ابتلا به زوال عقل را که در تمام سنین به جان آنها افتاده است کنار بگذارند و نگران ابتلا به این بیماری نباشند. در حقیقت کسانی که نگران فراموشی خود هستند، هنوز آلزایمر نگرفته‌اند زیرا افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند، متوجه فراموشکاری خود نمی‌شوند.

۱۰ نشانه مهم ابتلا به آلزایمر

اختلال حافظه، مشکلات در انجام کارهای عادی، ضعف بیان، گم کردن زمان و مکان، ضعف یا کاهش قضاوت، مشکلات در تفکر ذهنی، جابجا گذاشتن اجسام، تغییرات در حالات و رفتار، اختلال در درک تصاویر و تشخیص اندازه و فاصله آن‌ها و از دست دادن انگیزه، ۱۰ نشانه مهم برای هشدار بروز آلزایمر است. درصورتی که اگر سه مورد از موارد یاد شده را در سالمندان خانواده خود مشاهده کنید یک علامت هشدار است که ممکن است پیش‌درآمد ابتلا به آلزایمر در آستانه وقوع باشد.

هر یک سال تشخیص زودتر این علائم و درمان دارویی و توانبخشی ذهنی فرد مبتلا، سبب می‌شود به اندازه پنج سال مشکلات ناشی از بیماری به تعویق افتد و روند بیماری کند شود و فرد زندگی باکیفیت‌تری داشته باشد.

علائم آلزایمر که دیده نمی شوند

پیشروی این بیماری در مراحل ابتدایی چندان محسوس نیست، اما معمولا با نشانه‌هایی همراه است که توجه به آنها می‌تواند تاثیر بسزایی در کنترل آن داشته باشد. اگرچه این نشانه‌ها علامتی قطعی برای آلزایمر نیست اما مراجعه به متخصص و مشورت در این موارد ضروری است:

بی‌علاقگی:

یکی از علائم آلزایمر بی علاقگی است. برخی افراد مبتلا به این بیماری در مراحل اولیه بیماری، از انجام فعالیت‌های اجتماعی که می‌تواند آن‌ها را خوشحال کند سر باز ‌می‌زنند. این افراد دوست معمولا دوست ندارند با دوستان خود غذا بخورند، به ورزش بپردازند یا بازی کنند و برای احساس راحتی و آرامش محیط فعالیت خود را کوچک‌تر و تنگ‌تر می‌کنند. تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که بی‌علاقگی و بی‌تفاوتی به سایر افراد به همراه اشاختلالات شناختی خفیف ممکن است نشانه توسعه بیماری آلزایمر باشد.

بهداشت و آراستگی

بی‌تفاوتی افراد مبتلا به این بیماری ممکن است در انجام عادت‌های روزانه نیز تداخل ایجاد کند. این افراد ممکن است برای روزهای متمادی لباس‌های یکسانی بپوشند یا به طور ناگهانی و برای چند روز موهای خود را شانه نکنند.

اضطراب و افسردگی:

اگر فرد دچار آلزایمر متوجه فراموشی خود شود، ممکن است دچار اضطراب گردد. محیط و شرایط جدید اضطراب افراد را بیشتر کند در این موارد فرد به سوال کردن مداوم از اطرافیان روی می‌آورد.

تغییر در بینایی:

افراد کهنسالی که در مراحل اولیه بیماری قرار دارند، گاه به خاطر تغییر در بینایی خود به چشم‌پزشک مراجعه کنند. این افراد ممکن است به هنگام رانندگی مشکل داشته باشند یا نتوانند وسایل خود را به درستی ببینند و پیدا کنند. این موضوع می‌تواند نشان‌دهنده وجود مشکل در پردازش عناصر بصری باشد.

اختلال حافظه از علائم آلزایمر

منظور از اختلال حافظه، در حدی است که در کارهای روزانه ایجاد مشکل کند. در واقع این طبیعی است که افراد قرارهای ملاقات، اسامی همکاران و یا شماره تلفن دوستی را فراموش کنند و بعداً به خاطر ‌آورند. بیمار مبتلا به آلزایمر اغلب مسائل را فراموش می‌کند و با گذشت زمان نیز آن را به یاد نمی‌آورد. این حالت بالاخص درباره مسائلی را که به تازگی اتفاق افتاده باشند می‌تواند یک نشانه جدی باشد.

ضعف بیان:

یکی از علائم آلزایمر ضعف بیان است. برای همه افراد گاهی در پیدا کردن لغات مناسب دچار مشکل می‌شوند، ولی فرد مبتلا به زوال عقل گاهی کلمات ساده را از یاد می‌برد و لغات نامناسب جایگزین آن می‌کند، در نتیجه جملات او نامفهوم می‌شوند .

گم کردن زمان و مکان:

به طور طبیعی افراد سالم هم گاهی روز، هفته و یا مقصدشان را فراموش می‌کنند ولی دوباره با تمرکز آن را به یاد می‌آورند. فرد مبتلا به آلزایمر ممکن است در خیابان راه خود را گم کند و نداند که چگونه به آنجا رفته است و یا نتواند از آنجا راه خانه خود را دوباره پیدا نماید .

ضعف در تصمیم‌گیری:

ضعف در تصمیم‌گیری و قضاوت، از دیگر نشانه‌های آلزایمر است. فرد مبتلا به بیماری آلزایمر مشکلات رفتاری خود را درک نمی‌کند و مراجعه به پزشک را ضروری نمی‌داند. به دلیل اشکال در تصمیم گیری‌های ساده مثلاً ممکن است لباس‌های زمستانی را در گرمای تابستان بپوشد .

مشکل در تفکر و تغییر رفتار:

فرد مبتلا به بیماری آلزایمر ارقام را کاملاً ‌فراموش می‌کند و نمی‌داند با آنها چه کار بکند. همچنین حالات فرد مبتلا به بیماری آلزایمر ممکن است سریعاً ‌تغییر کند و بی هیچ دلیل، آرامش او به اشک و خشم تبدیل شود.

جابجا گذاشتن اجسام:

فرد مبتلا به بیماری آلزایمر به دلیل درک ناردست از موقعیت مکانی و عدم تجزیه تحلیل مناسب، ممکن است اجسام و وسایل شخصی خود را در جاهای نامربوط بگذارد، مثلاً اتو را در فریزر و یا ساعت مچی را در قندان قرار دهد.

ابتلا به آلزایمر ارثی است؟

بین ۵ تا ۱۵ درصد امکان ابتلای ارثی بیماری وجود دارد اما حتی با این شرایط هم اگر فردی اقدامات پیشگیری کننده را انجام دهد، احتمال ابتلا به آلزایمر را کاهش داده و یا به تعویق می‌اندازد.

 در جهان که سن سالمندی بالای ۶۵ سال است افراد ۶۵ سال به بالا در خطر بیشتری هستند، اما در ایران سالمندی ما ۶۰ سال به بالا است که این افراد در معرض خطر ابتلا هستند. البته متاسفانه برخی افراد حتی در سنین پایین‌تر دچار آلزایمر شده‌اند. برخی دمانس‌ها قابل بازگشت هستند که با از بین بردن علت، معلول هم از بین می‌رود و بیماری درمان می‌شود. این علت‌ها شامل اختلال در عملکرد تیروئید، تومورهای مغزی، برخی عفونت‌ها، بیهوشی طولانی مدت و ... است که اگر کنترل شوند، دمانس و اختلالات فراموشی و عملکردی از بین می‌رود؛ اما متاسفانه ۷۰ درصد انواع دمانس را بیماری آلزایمر تشکیل می‌دهد.

نقش افسردگی در ابتلای سالمندان به آلزایمر

 افسردگی یکی از عوامل خطر مهم ابتلا به دمانس است. با فوت همسر، دور شدن فرزندان، تغییر محل زندگی و ... که سبب تنهایی سالمند می‌شود، احتمال بروز آلزایمر قوت می‌گیرد. معمولا افراد پس از بازنشستگی نیز ممکن است به افسردگی مبتلا شوند که توصیه اکید ما جذب این افراد در کارهای گروهی بویژه کارهای خیریه است تا فرد احساس رضایت از خود داشته و شاد شود. پیشنهاد ما به همه افراد بالای ۵۰ سال، افزایش مشارکت‌های اجتماعی است. از طرفی بچه‌ها و نوه‌های سالمندان نیز باید زمان بیشتری برای این فرد سالمند بگذارند.

آثار ابتلا به کرونا بر اختلال حافظه

 بر اساس تحقیقات صورت گرفته مشخص شده است که ابتلا به کرونا بر سیستم اعصاب مرکزی و محیطی موثر بوده است و تاثیراتی بر اختلال حافظه داشته است.