پیشگامی آرای باطله در انتخابات شورا‌ها

شرق: سرانجام با وجود اعتراض‌ها به نحوه شمارش آرای انتخابات شورای ششم شهر تهران، شامگاه روز دوشنبه ۳۱ خرداد فرمانداری تهران اسامی منتخبان را منتشر کرد. نتیجه منتشر‌شده همان بود که از ظهر روز شنبه یک روز پس از پایان انتخابات در فضای مجازی منتشر شده بود. لیست ۲۱ نفره شورای ائتلاف برنده این دوره از انتخابات بود، میزان آرای منتخبان این دوره نسبت به منتخبان دوره پنجم بیش از ۷۵ درصد کاهش داشت.

چمران نسبت به رأی دوره گذشته خود نیز عقب‌نشینی رأی داشته؛ در دوره پنجم که نفر ۲۲ تهران شد، ۶۵۶ هزارو ۱۳۶ نفر به او رأی داده بودند و نسبت به رأی دوره گذشته خود بیش از ۲۵ درصد ریزش رأی داشته است. با وجود این برخی منتخبان شورای ششم تلاش می‌کنند ریزش رأی خود را پنهان کنند.

پیشگامی آرای باطله در انتخابات شورا‌ها

یکی از اتفاقات نادر این دوره از انتخابات شورا‌های شهر و روستا برتری آرای باطله نسبت به منتخبان شوراهاست؛ در شهر همدان تعداد آرای باطله ۲۰هزارو ۴۵۳ رأی بود و آرای منتخب اول این شهر ۲۰هزارو ۲۸۲ رأی اعلام شده است.

در اراک نیز تعداد آرای باطله ۲۸ هزارو ۵۶۵ رأی اعلام شده، درحالی‌که آرای نفر اول ۱۴ هزارو ۵۶۰ رأی بود. در شورای شهر کرج نیز آرای باطله اول شده است. تعداد آرای باطله در انتخابات شورا‌های کرج ۳۸ هزارو ۸۸۸ رأی است، این میزان حدود ۱۶ هزار رأی بیش از آرای نفر اول است، اما منتخبان تهران نیز ۲۰ نفرشان کمتر از آرای باطله رأی داشتند.

براساس اخبار منتشرشده در انتخابات شورای شهر تهران از یک‌میلیون‌و ۵۶۵هزارو ۳۷۰ رأی مأخوذه، در نهایت یک‌میلیون‌و ۱۵۱هزارو ۴۵۰ رأی صحیح بوده است. در این انتخابات نیز ۴۱۳هزارو ۹۲۰ رأی باطله وجود داشته است. در این لیست ۲۱ نفره تنها مهدی چمران، اندکی بیش از آرای باطله رأی داشته است.

رمزگشایی از آرای باطله

حسن رسولی، عضو شورای شهر پنجم، درباره پیروزی آرای باطله در انتخابات این دوره از شهر تهران می‌گوید: براساس تجربه‌ای که در چند دهه کار در حوزه سیاست داخلی در انتخابات دارم، آرای باطله، آرای اعتراضی نسبت به شرایط جاری جامعه است و از این منظر با کسانی که در پای صندوق‌های رأی حاضر شوند، تفاوت ماهوی ندارد.

آرای باطله دارای یک وجه تمایز شکلی است، یعنی کسانی که پای صندوق‌ها حاضر می‌شوند و رأی باطله می‌دهند، بیمناک هستند که اگر شناسنامه‌شان مُهر نخورد، برایشان آثار و عوارض بدی در پی داشته باشد؛ بنابراین با حضور در پای صندوق‌های رأی از دیدگاه خودشان از تهدید احتمالی عبور می‌کنند، اما با رأی باطله مأخوذه عملا منتخبی را انتخاب نمی‌کنند و رفتار هوشمندانه دارند.

وی ادامه می‌دهد: این در حالی است که اصل کاهش مشارکت در هر انتخاباتی در همه دنیا به‌ویژه کشوری مانند ایران که دموکراسی، یک دموکراسی نوپای انتخاباتی بوده، بر مبنای نشانه و نمایه‌ای از میزان عدم رضایت افکار عمومی از وضع موجود است.

به نظر می‌رسد در بحث فرعی، مراجع اصلی حاکمیتی باید نسبت به این موضوع چاره‌اندیشی کنند؛ صرف‌نظر از آنکه پشت‌کردن به صندوق رأی، به نفع و زیان چه جناحی است، اما در بحث اصلی، این نارضایتی و عدم حضور، علامتی بسیار جدی در جهت ایجاد شکاف بین ملت و حاکمیت است که باید آسیب‌شناسی و جبران شود.