تاب‌آوری اقتصاد ایران در وضعیت نامطلوب

اتاق بازرگانی تهران در جدیدترین گزارش خود به بررسی وضعیت کشورها در حوزه شاخص تاب آوری پرداخته که نشان از افت جایگاه ایران دارد.

شاخص تاب آوری در سال ۲۰۲۰ تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا و بحرانی که در عرصه بهداشت عمومی به وجود آمد با ضربه‌ای شدید مواجه شد و جایگاه بسیاری از کشورها در این شاخص تغییر کرد، اما با این وجود با بهبود نسبی شرایط و همچنین اقداماتی که دولت‌ها در سایر حوزه‌ها داشته‌اند، برخی از کشورها در این بخش پیشرفتی قابل توجه را به ثبت رسانده‌اند.

شاخص تاب آوری جهانی در موسسه بیمه دارایی‌ها و بر اساس ۱۲ شاخص کلی محاسبه می‌شود. شاخص‌هایی همچون بهره وی، ریسک سیاسی، میزان مصرف نفت و نوع شهرنشینی در اقتصاد، بلایای طبیعی، ریسک آتش سوزی و ریسک سایبری در حوزه کیفیت ریسک و کنترل فساد، کیفیت زیرساخت و حکمرانی شرکت‌ها در حوزه زنجیره تامین، اصلی‌ترین شاخص‌هایی هستند که بر اساس آنها تاب آوری اقتصادی کشورها محاسبه می‌شود.

در سال‌های گذشته، اروپای غربی از نظر قرار گیری در فهرست بالاترین اقتصادهای تاب آور افت کرده بود اما امسال، دانمارک با بهبود شاخص مقابله با آتش سوزی توانست در صدر این فهرست قرار گیرد. ایالات متحده آمریکا اما از رتبه ۱۰ به رتبه ۱۷ سقوط کرده و چین نیز با سقوطی ۹ پله‌ای به رده ۷۷ رسیده است. انگلستان بار دیگر به ۱۰ کشور برتر در این بخش بازگشته و سنگاپور نیز با ۱۰ پله صعود به رده ۱۲ جهانی رسیده است.

ایران برای نخستین بار در میان سه کشور با بدترین عملکر در شاخص تاب آوری قرار گرفته و از میان ۱۳۰ کشور بررسی شده در رده ۱۲۸ ایستاده است. هاییتی و ونزوئلا تاب آوری اقتصادی کمتری دارند و چاد، اتیوپی، لبنان، مالی، موزابیک، نیکاراگوئه و هندوراس بالاتر از ایران قرار گرفته‌اند.

در میان برترین کشورها نیز پس از دانمارک، نروژ، لولزامبورگ، آلمان، سوییس، فنلاند، سوئد، اتریش، آمریکای مرکزی و انگلستان قرار دارند.

در میان کشورهای منطقه نیز امارات متحده عربی با قرار گرفتن در رده ۳۲ بهترین جایگاه را به خود اختصاص داده و پس از آن، قطر، عربستان سعودی، ترکیه و عمان قرار دارند. نزدیک‌ترین شرایط به ایران در میان کشورهای منطقه به پاکستان اختصاص یافته که در رده ۱۱۹ جهانی ایستاده است.