گاندو برای زدن ظریف؟

شرق: صداوسیما طبق روال هر سال خود برای ایام نوروز، مجموعه‌های شاد و اغلب طنز را در نظر می‌گیرد، اما شبکه سوم تلویزیون یکباره سنت‌شکنی کرد و در آخرین سال دولت حسن روحانی، یک سریال با موضوع امنیتی به نمایش گذاشت تا به حساب خود پرده از پشت پرده مذاکرات برجام بردارد.

«گاندو۲» به کارگردانی «جواد افشار» را مؤسسه فرهنگی و هنری اندیشه شهید آوینی تهیه کرده است. در میانه‌های پخش این سریال، بارها این شایعه مطرح شد که دولت در تلاش است جلوی پخش آن را بگیرد و به تلویزیون فشار آورده است. حتی با پایان فصل دو، این شائبه بیشتر شد که دولت، صداوسیما را مجبور به قطع «گاندو۲» کرده است. تهیه‌کننده این سریال اعلام کرده پخش در قسمت سیزدهم سریال موقتا به اتمام رسید و امیدواریم در آینده‌ای نزدیک، ادامه سریال «گاندو»، بدون هیچ‌گونه ملاحظه‌ای روی آنتن برود.

مشاور مدیر شبکه سه نیز در توییتی اعلام کرد ادامه گاندو بعد از انتخابات خواهد بود و در انتها نوشت: «سخن بسیار است». باز هم مانند قبل که وقتی پای بحث‌ها و حرف‌های امنیتی پیش می‌آید، «حسام‌الدین آشنا»، مشاور رئیس‌جمهوری، به نمایندگی از دولت به واکنش درباره آن می‌پردازد، این بار نیز او در صفحه توییتر خود این‌گونه به این سریال و صداوسیما طعنه زد: «‏صریح باشید و بازی نکنید؛ بگویید چه کسی، از کجا و چه زمانی، درباره سانسور یا ممانعت از پخش کدام بخش از کدام سریال بر چه قسمتی از صداوسیما فشار آورده ‌است. آیا صداوسیما اساسا نقشی در تولید یا پخش این سریال داشته‌ است؟».

آشنا این موضوع را بیان کرده که اصولا سریال گاندو ربطی به تولیدات معمول صداوسیما ندارد و تلویزیون تنها وظیفه پخش آن را بر عهده داشته است. برای این استدلال مشاور رئیس‌جمهور می‌توان این دلیل را آورد که تا کمتر از یک ماه مانده به نوروز 1400، سریال دیگری در کنداکتور برنامه‌های شبکه سوم سیما قرار داشت، اما به‌ناگاه «گاندو‌2» جای آن را گرفت. آشنا در اواسط نوروز و در میانه‌های پخش این سریال نیز این‌گونه توییت کرده بود: «ای‌کاش ضداطلاعاتی داشتیم که جرئت می‌کرد تحلیلی واقع‌بینانه از کارکرد امنیتی مجموعه‌های #گاندو ارائه نماید.

ای‌کاش آقای ظریف و وزیر اطلاعات حقایق را روشن نموده و قوه قضائیه هم عاقبت پرونده متهم جاسوسی در مذاکرات را اعلام می‌کرد. نباید کوتاه‌بینی‌های مقطعی جای هنر راهبردی را بگیرد». موضوع مطرح‌شده در این سریال و پرداختن به «برجام»، خواه‌ناخواه پای محمدجواد ظریف، وزیر خارجه دولت را وسط می‌کشد. او چند روز پیش در «کلاب‌هاوس» به گاندو2 واکنش نشان داد و گفت از اول تا آخر این سریال دروغ بوده است.

ظریف گفته بود این سریال پیش از اینکه به او ضرر بزند، به سیاست خارجی کشور ضربه وارد کرده و بستر بی‌اعتمادی را ایجاد کرده است. وزیر خارجه درباره اینکه چرا از این سریال شکایت نکرده، عنوان کرده بود: «به اندازه کافی گرفتاری دارم و می‌دانم نتیجه‌ای ندارد،‌ من نمی‌خواهم بیش از این خودم را گرفتار کنم». اما مجتبی امینی، تهیه‌کننده سریال گاندو، ساکت ننشست و در توییتی به ظریف واکنش نشان داد و گفت این سریال دروغ نبوده و نیست. او همچنین گفت که ‏گاندو بر اساس اسناد واقعی ساخته شده و اسناد و مدارکی که را پشتوانه پژوهشی نگارش فیلم‌نامه بوده، در فیلم مستندی در اختیار مردم قرار خواهد داد.

گاندو برای زدن ظریف؟

‏«گاندو‌1» نیز که خرداد 98 از شبکه سوم پخش شد، درباره موضوعی بود که باز به وزارت خارجه مربوط می‌شد و آن ماجرای پرونده «جیسون رضاییان» خبرنگار ایرانی-آمریکایی واشنگتن‌پست بود که بی‌حاشیه نبود. این سریال قصد داشت وزارت خارجه و دولت دوازدهم را درخصوص امور جاسوسی صورت‌گرفته بی‌اطلاع نشان دهد و حتی در آن شخصیتی حضور داشت که از لحاظ ظاهر شباهت زیادی به محمدجواد ظریف داشت، اما در برابر اتفاقات صورت‌گرفته منفعل بود. وزیر خارجه در همان روزها، در حاشیه جلسه هیئت دولت در واکنش به این مطلب که فردی در سریال گاندو به شما شبیه و در نقش منفی است، گفت: «من بحمدالله نگاه نمی‌کنم، بنابراین نگران نیستم. من کلا تلویزیون را نگاه نمی‌کنم».

در «گاندو1» دولت طرفدار آزادی بی‌قید‌و‌شرط جیسون رضاییان و نهادهای امنیتی طرفدار مبادله او با اموال بلوکه‌شده ایران نشان داده شده بود که با واکنش حسام‌الدین آشنا مواجه شد. او در توییتی نوشت صداوسیما پول ندارد سریال بسازد ولی گویا جای دیگری هست که برای تضعیف دولت هم پول فراوان دارد، هم مجوزها و مشوق‌های لازم را دریافت کرده است و هم می‌تواند صداوسیما را الزام به پخش کند. سخنگوی وزارت خارجه هم گفته بود: «ما مانده‌ایم چه بگوییم.

آنچه درباره وزیر امور خارجه و سایر همکاران پخش می‌شود، چندان با واقعیت همخوانی ندارد و اسناد مکاتبات و همکاری‌ها موجود است و اگر می‌خواستند اسناد را ارائه می‌دادیم تا سریال واقعی‌تر شود». بعد از پخش فصل اول «گاندو»، این شایعه نیز منتشر شد که دولت بودجه صداوسیما را قطع کرده است؛ اتفاقی که با واکنش سخنگوی دولت مواجه شد.

علی ربیعی در توییتی نوشت: «در فضای سیاست‌زده غیراخلاقی، این بار پرداخت بودجه صداوسیما از سوی دولت را به مسائل پیش‌پا‌افتاده مرتبط کرده‌اند. دولت، بودجه رسانه ملی را با همه محدودیت‌های خود فراهم می‌کند و هرگز حقوق و دستمزد کارکنان خدوم و زحمتکش این دستگاه مهم را فدای سوگیری‌های معدودی نمی‌کند».

کمتر از دو هفته پس از پخش سریال «گاندو 1»، باز هم شبکه سوم تلویزیون اقدام به نمایش مستندی به نام «داستان اتم» کرد که سعی داشت اقدامات دولت و وزارت خارجه در‌خصوص به‌سرانجام‌رسیدن برجام را زیر سؤال ببرد و اقدامات آنان را در تقابل با راهبرد مقام معظم رهبری نشان دهد.

علی مطهری، نماینده آن روزهای مجلس، در یادداشتی به آن مستند نقد وارد کرد و نوشت: «آنچه در مجموع از این برنامه برداشت می‌شد، این بود که برجام کلاهی بوده که توسط آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها سر ایران گذاشته شده و در داخل کشور نیز عواملی مانند آقایان روحانی، ظریف و علی لاریجانی با آنها هماهنگ بوده و احیانا خیانت کرده‌اند». او همچنین نوشت: «مستند داستان اتم با زیرکی مذاکره‌کنندگان برجام را یک طرف قرار داد و مقام معظم رهبری را طرف دیگر؛ گویی مذاکره‌کنندگان راه خودشان را می‌رفته‌اند و رهبری هم راه دیگری داشته‌اند.

این در حالی است که شروع مذاکرات و محتوای آن و امضای برجام همه با نظر رهبری بوده است و نباید حساب ایشان را جدا کرد. اگر رهبر انقلاب توصیه‌هایی داشته‌اند، این وظیفه یک رهبر و روش رهبری است که همیشه ایدئال‌ها و سقف مطالبه را اعلام کند تا مذاکرات به نفع ما پیش برود، و‌الا احتمالا خود ایشان هم می‌دانستند که طرف مقابل زیر بار برخی از این توصیه‌ها نمی‌رود و تا آنجا که زورمان می‌رسد پیش می‌رویم».