رهامی: یک خاتمی با نگاهی نوتر هستم

خبرآنلاین: در لیست کاندیدا‌های انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ است و می‌گوید می‌تواند یک حسن روحانی با حرف‌های جدیدتر یا یک سید محمد خاتمی با نگاهی نوتر باشد. «محسن رهامی»، فعال سیاسی اصلاح طلبی که نقدی به عملکرد مردان اردوگاه اصلاحات در دورانی که قدرت داشتند می‌زند و می‌گوید: «اکنون پس از پایان دوره مجلس و ریاست جمهوری و شورای شهر، کدام مشکل از مشکلات مردم را حل کرده و کدام بار از دوش آن‌ها برداشته شده است؟»

او که مدعی است می‌تواند رئیس دولت ۱۴۰۰ باشد، تاکید می‌کند اگر رئیس جمهور شود ظریف گزینه او برای وزارتخارجه است و عارف می‌تواند معاون اولش باشد. او گریزی به دیدارهایش با رهبر انقلاب هم می‌زند و از تاکید رهبری برای ادامه تعاملات روایت می‌کند.

رهامی درباره تکرار سیدمحمد خاتمی هم اظهارنظر کرد و گفت «بعید است مانند قبل اثرگذار باشد اما...» آنچه می‌خوانید بخش هایی از گفتگو با محسن رهامی، کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ است.

ظریف برای وزرات امور خارجه مناسب است، عارف و فرجی دانا برای معاون اولی

در حال حاضر در کمیته‌ها و کارگروه‌های خود عمدتا بر روی برنامه‌های حوزه ها، وزارتخانه و معیار‌های وزرا کار می‌کنیم و درباره مصادیق، هنوز تصمیم قطعی نگرفته ایم. فعلا روی اشخاص مختلف مطالعه می‌کنیم. به نظرم آقای ظریف یا شخصی در حد توانایی او، برای پست وزارت خارجه مناسب است. من عنوان دولت خود را قانون و توسعه نام گذاری کرده‌ام، اگر توسعه را به عنوان یک محور در نظر بگیریم، کسی به عنوان معاون اول باید روی کار بیاید که در این زمینه کار کرده و دیدگاه قوی داشته باشد. نظر من بیشتر روی افرادی مانند آقایان عارف و فرجی دانا، وزیر سابق علوم است. معاون اول ریاست جمهوری باید تکنوکراتی توانمند، دارای جایگاه و حرمت مدیریت باشد و طوری نباشد که حرمت خود را فقط از رئیس جمهور بگیرد.

آقای فانی، وزیر سابق آموزش و پرورش هم یکی دیگر از گزینه‌هایی است که در زمینه تعلیم، تربیت و آموزش و پرورش در حال حاضر همکاری نزدیکی داریم و اگر مجالی فراهم شود به نظرم در این زمینه هم کسی با توانایی ایشان باید در کابینه حضور داشته باشد. در حوزه ورزش و جوانان، هم آقای گودرزی وزیر سابق ورزش و در زمینه وزارت علوم، آقای نصیری، رییس دانشگاه شهید بهشتی از جمله کسانی هستند که از نظریات‌شان در برنامه ریزی‌ها بهره‌مند هستیم و برای وزارت خانه‌های مربوطه، همکاری آن‌ها را مدنظر قرار داده‌ام.

افرادی که خواهان شنیدن حرف نو هستند به من رای می‌دهند

یک بخش از سبد رای من، قشر متوسط یعنی دانشگاهیان، وکلا و حقوقدانان هستند. بیش از ۳۰ سال در حوزه حقوقی کار کرده و به عنوان وکیل در پرونده‌های حساس کشور نیز حضور داشتم، این قشر تاکنون علاقمندی و حمایت خود را نشان داده‌اند. در حوزه‌های مرکزی، خصوصا تهران و قم، به دلیل سابقه حضور فعالیت طولانی، زمینه رای مناسبی وجود دارد. بخش دیگر سبد رای من توسط مردم مناطقی که در آن کار کرده و زمینه سیاسی و اجتماعی داریم، مانند مردم استان زنجان و سایر استان‌های ترک شمالغرب کشور مانند مردم آذربایجان، اردبیل و ارومیه پر می‌شود. همچنین حوزوی ها، افرادی که خواهان ایده‌ی نو و شنیدن حرف جدیدی هستند، به من رای می‌دهند. البته تا خرداد زمان زیادی باقی مانده و مشخص نیست که چه رخداد‌هایی پیش می‌آید.

اگر رقیبم میرسلیم یا محسن رضایی باشد وضعیت من بهتر است

اگر بتوان طرح‌ها و دیدگاه هایم را در پشت تریبون و برنامه‌های مناظره بیان کنم، به نظرم می‌شود فضا را مساعد کرد. من یک آدم دانشگاهی هستم که لباس روحانیت به تن دارد، مانند برخی از افراد از حوزه به دانشگاه نیامده ام. تحصیلات دانشگاهی خودرا تا دکتری در معتبرترین دانشگاه‌های کشور طی کرده‌ام و سپس دوره‌های تخصصی پس از دکتری را در آلمان گذارنده و در بعضی از دانشگاه‌های آمریکا هم کار تحقیقی و تخصصی کرده‌ام، سال‌های متمادی به تدریس و تحقیق در دانشگاه تهران و سایر دانشگاه‌های معتبر مشغول هستم و مقالات متعددی در حوزه تخصصی، از من در مجلات علمی خارج و داخل چاپ شده است.

رئیسی را شکست خواهم داد

اگر اصلاح طلبان بر روی فردی اجماع کرده و از من حمایت کنند، به لحاظ توانایی‌های فردی و زمینه اجتماعی و سیاسی از عهده این اشخاص می‌توانم برآیم. آقای رئیسی ۱۶ میلیون رای آوردند و من بیشتر رای خواهم آورد و ایشان را شکست می‌دهم.

۲۰ میلیون رأی می‌آورم اگر...

البته فعلا که وضعیت فضای سیاسی کشور، میزان آرا و شرکت کنندگان معلوم نیست، اما، اگر دوستان اصلاح طلب از من حمایت کنند و خصوصا آرای خاکستری به صحنه بیایند، با توجه به آن که تازه قدم اول را شروع کرده ایم، ولی استقبال خوبی شده است.

مردم بیشتر به سابقه کار افراد توجه می‌کنند. اینکه افراد برای خانواده و آشنایان و کسان خود در مقایسه با دیگران چه اندازه در مدت مسؤلیت خود تفاوت قائل شده و آن‌ها از موقعیت او بهره‌مند شده اند، درباره من به هیچوجه من صدق نمی‌کند. من در دوران نمایندگی مجلس ۸ سال یک پیکان را داشته‌ام و در پایان دو دوره نمایندگی، آن را برای اجاره کردن منزل فروخته‌ام. هیچ یک از اطرافیان و همکاران و دوستان من تا کنون از موقعیت من سوء استفاده نکرده‌اند و اگر هم می‌خواستند عملا امکان نداشت، شما این سبک زندگی را چه اندازه در بین مسئولان مشاهده می‌کنید؟.

متاسفانه دید نسل جوان به صنف روحانیت و مسئولان کشور چندان خوب نیست. خیلی مهم است که مردم، خصوصا جوانان بدانند یک نفر می‌خواهد در صحنه انتخابات وارد شود که با تصورات که آن‌ها از روحانیت و مسولان دارند، تفاوت جدی دارد.

به آزادی بیان اعتقاد دارم و هزینه آن را هم داده ام

برخلاف دوستانی که از دفاع از آزادی، حقوق بشر و حقوق مردم دم می‌زنند، اما مشخص نیست که دیدگاه آنان چیست و در عمل چه اندازه پایبند وعده هایشان باشند؛ مرور اجمالی بیش از ۴۰ سال از زندگی سیاسی من نشان می‌دهد که همیشه برای دفاع از حقوق مردم در میدان بوده ام. مثلا وقتی روزنامه سلام بسته شد، تنها کسی بودم که با داشتن مسؤلیت ادارهٔ دانشگاه، وکالت از صد‌ها نفر از دانشجویانی را که به تعطیلی روزنامه سلام اعتراض داشتند، ولی با آن‌ها برخورد شده بود و در کوی دانشگاه شدیدا آسیب دیده بودند بر عهده گرفتم و هزینه این حمایت را هم پرداختم. من ده‌ها پرونده از این نوع فعالیت در دفاع از روزنامه‌ها دارم و روزنامه خرداد آقای عبدالله نوری نمونه‌ای از آن‌ها است. البته این کار‌ها را برای ریاست جمهوری نکرده‌ام چرا که بر اساس اعتقادم عمل کرده و نفع مالی هم برای من نداشته است؛ بنابراین همواره نشان داده ام که به آزادی بیان اعتقاد دارم، حرف هایم را گفته و انتقاد نیز کرده‌ام تا جایی که کاری از دستم برآمده دفاع کرد و هزینه‌اش را هم پرداخته ام.

مسائل اساسی را با مراجع عظام و رهبر انقلاب مطرح کرده ام

من در زمانی که اختیار چندانی هم نداشته‌ام، روی حقوق جامعه، دفاع از مردم و موضوعاتی که بیان شد کار کرده و برای هر کدام راه حلی پیدا کرده ام. حال اگر به جایگاهی برسم، درباره این موارد وارد تعامل شده و راه را پیدا می‌کنم. تا کنون هم با مقامات و مراکز تصمیم گیری تعامل کلی داشته ام، با مراجع عظام در قم طرح موضوع کرده و خیلی از مسائل اساسی را هم به آن‌ها و هم به رهبر انقلاب گفته ام. بنابراین، اگر رئیس جمهور شوم به طریق بهتری می‌توانم با آن‌ها مذاکره و تعامل کنم.

راه تعامل با مجلس را پیدا می‌کنم

راه حل‌ها را از طریق تعامل می‌توان پیدا کرد و این تعامل را آن زمانی که در حال حاضر که مسؤلیت ریاست جمهوری ندارم، انجام می‌دهم. دفتر من به عنوان مرکز بنیاد بین المللی صلح، مرکز چنین گفتمانی بوده است. در تهران با دوستان سیاسی و اجرایی، در قم با مراجع جلساتی دارم و در سیستان و بلوچستان هم در گذشته با آقای مولوی عبد الحمید شیخ الاسلام اهل سنت جلسه‌ای در مورد همین مسائل داشته‌ام، در کردستان هم با دوستان کرد اهل سنت تعامل دارم؛ بنابراین یک بخشی از مسیر و راه حل برای دفاع از حقوق جامعه، حقوق اقلیت ها، حقوق زنان تعامل با رهبری، مراجع تقلید، مجلس، قوه قضاییه و سایر مراکز تصمیم گیری است. اگر کسی اهل تعامل باشد، وقتی در جایگاهی محکمتر و قوی تری قرار می‌گیرد، این جایگاه قدرت تعامل او را به مراتب قوی‌تر می‌کند.

بخشی از راه حال‌ها هم به جدیت و مصمم بودن خود رییس جمهور، داشتن اراده قاطع در استیفای حقوق، اختیارات مربوط به رییس قوه مجریه، و به عنوان بالاترین مقام رسمی کشور، بعد از مقام معظم رهبری است. قطعا اگر توفیق پیدا کرده و در آن جایگاه قرار بگیرم، تمامی حقوق این جایگاه را با تمامی توان استیفا می‌کنم.

معجزه‌ای در انتخابات رخ نمی‌دهد

من البته منکر معجزات الهی نیستم، اما در انتخابات معجزه رخ نمی‌دهد. اگر قرار بر رخ دادن معجزه در کار‌های اجتماعی بود، باید آن زمان که مردم از کنار امام حسین پراکنده شده و به سمت عمر سعد رفتند، معجزه‌ای رخ می‌داد و خدا امام حسین را از دست عمر سعد را نجات می‌داد.

مردم کوفه یک زمان سمت امام حسین رفتند و زمانی دیگر پشت ایشان را خالی کرده و به سمت ابن زیاد رفته و امام حسین را به شهادت رساندند. وقایع جامعه بر اساس قواعد طبیعی پیش می‌رود. خداوند گردش عالم را بر اساس اسباب و علل بنا نهاده و به مردم هم حق انتخاب و اختیار داده است؛ بنابراین من به جای نشستن و انتظار کشیدن برای وقوع معجزه، تلاش خواهم کرد. به مثابه یک فعال جدی سیاسی، جلسات بسیاری با فعالان سیاسی داشته، تمام ایام هفته را کار کرده و به استان‌ها نیز سفر می‌کنم که نوعا رسانه‌ای نمی‌شود.

ممکن است تکرار خاتمی تاثیر سابق را نداشته باشد

هر کدام از این آقایان تاثیرگذاری خود را دارند، اما ممکن است مانند انتخابات قبلی نباشد. در جامعه یک نوع نارضایتی عمومی هم به عملکرد دولت، عملکرد مجلس، شورای شهر و به عبارتی به کلیت نظام وجود دارد. این نارضایتی‌ها و عملی نشدن وعده‌ها تاثیر خود را خواهد گذاشت. خصوصا بعد از ماجرا‌هایی که در آبان ۹۸ و قبل از آن در دی ماه ۹۶ اتفاق افتاد، مردم فکر می‌کنند که حکومت و اصلاح طلبان به آن‌ها توجه ندارند، یعنی نارضایتی‌ها و ناامیدی که در جامعه وجود دارد؛ باعث می‌شود تا «تکرار» آقای خاتمی تاثیر سابق را نداشته باشد.

باید با نخبگان و توده مردم بیشتر صحبت کرد. نمی‌توان گفت اگر حضور پیدا کنند همه مشکلا حل خواهد شد، اما با عدم حضورشان هم مشکلی حل نمی‌شود. ۲ تا ۳ ماه آینده فرصت باقی است و آقایان موسوی و خاتمی نیز می‌توانند تاثیر گذار باشند، اما باید دید در نهایت چه تصمیمی خواهند گرفت.

خاتمی مایل به تعامل با رهبری است

ما از محتوای نامه جناب خاتمی اطلاعی نداریم، زیرا اعلام نشد؛ اما چهارچوب آن بر همان صحبت‌هایی که از قبل باهم داشته‌ایم؛ می‌باشد. دیدگاه آقای خاتمی یک چهارچوب کلی دارد؛ ایشان مایل به تعامل با رهبری و حکومت هستند و بار‌ها تاکید کردند که دیدار و تعامل با رهبری را ادامه داده و قطع نکنیم. ادامه دیدار‌ها با رهبری نیز به دلیل شرایط کرونا، با محدودیت مواجه شده، ولی به صورت مکتوب این تعامل ادامه دارد.

در جلسه‌ای که با ایشان داشتیم، ما از ایشان درخواست دیدار و جلسات بیشتری داشتیم و رهبری در پاسخ فرمودند به دلیل محدودیت‌های موجود، اگر ملاقات‌ها زود فراهم نشد، مطالب را بنویسید، البته به دلیل نامه‌های زیادی که برای ایشان ارسال می‌شود؛ رهبری فرمودند برای آنکه فرصت خواندن داشته باشند، نامه‌ها خیلی طولانی نباشد. ایشان فرمودند که مطالب مهم ما را حتما می‌خوانند و به آن توجه می‌کند. ایشان نظرشان این بود که ارتباط ادامه پیدا کند و قطع نشود.

درباره حصر موسوی و کروبی با رهبر انقلاب و مراجع تقلید صحبت کرده ایم

درباره موضوع رفع حصر میرحسین موسوی، مهدی کروبی و خانم رهنورد علاوه بر صحبت با رهبر انقلاب، با برخی از مراجع تقلید قم، همچنین با بعضی از مشاوران رهبری و مقامات قضایی در چند مرحله صحبت کرده‌ایم. ما از ارتباط کم خود با رهبر انقلاب و اینکه مسائل و دیدگاه‌های ما غیر مستقیم و به وسیله دیگران به گوش ایشان می‌رسد گلایه کردیم و گفتیم دوست داریم حرف هایمان با قرائت و به وسیله خودمان به گوش ایشان برسد. رهبری هم موافقت کردند که همین روش ادامه پیدا کند و اگر دیدار ما با ایشان به تاخیر اقتاد؛ برایشان نامه بنویسیم.

یک خاتمی با نگاه نوتر هستم

اگر تایید صلاحیت شوم، یک روحانی با حرف‌های جدیدتر یا یک خاتمی با یک نگاه نوتر در مسائل حقوقی و اجتماعی هستم. یک خاتمی که در عین حال تکنوکرات است، در دانشگاه‌های داخل و خارج کشور سال‌ها کار کرده، یک وکیل مدافع حرفه‌ای حقوق شهروندی و مدافع آزادی‌های اساسی مردم با سابقه بیش از ۳۰ سال در داخل و خارج از کشور هستم. شاید خیلی از افراد این سوابق را نداشته باشند.