روایت جلال مقامی از دوبله فیلم محمد رسول‌الله
صدای "دیدنی‌ها" و نقش ماندگار جعفر بن ابی‌طالب در فیلم "محمد رسول‌الله" این روزها حال خوشی ندارد اما هنوز هم لذت آن دوبله را تکرار نشدنی می‌داند.
خبرگزاری تسنیم: صدای "دیدنی‌ها" و نقش ماندگار جعفر بن ابی‌طالب در فیلم "محمد رسول‌الله" این روزها حال خوشی ندارد اما هنوز هم لذت آن دوبله را تکرار نشدنی می‌داند.
وقتی مبعث یا هر ولادت یا شهادتی فرا می‌رسد یاد این نکته می‌افتم که چقدر برای معرفی و شناساندن پیامبران و حضرات معصومین تلاش کرده‌ایم؛ روزی "امام علی(ع)" سریال می‌شود، "امام حسن(ع)" را با مجموعه تنهاترین سردار بشناسید، "ولایت عشق" مربوط به زندگی "امام رضا(ع)" است, در ادامه "مختارنامه" و حالا چندی است سریال "سلمان فارسی" در دستور کار قرار گرفته و حتی فاز اول آن در جزیره قشم فیلمبرداری شد و چند سال بعد "سلمان فارسی" هم سریال تلویزیون خواهد شد.
فیلمی را مجید مجیدی از پیامبر اسلام روی پرده سینما برد اما نیاز به بخش‌های دیگر دارد. چندین بار هم این سؤال را پرسیده‌ایم که چرا تلویزیون کاری برای پبامبر اسلام نمی‌سازد؟ درباره فیلم مجیدی این موضوع مطرح شد که زاویه نگاه کارگردان به کاراکترهای حاضر در فیلم سینمایی، متناسب با زاویه دید شیعه است و برخلاف اثر مرحوم مصطفی عقاد است که کاراکترها را خاکستری طراحی و به تصویر کشید و به گونه‌ای در همه جغرافیای جهان اسلام، توانست آن را به نمایش بگذارد و همانند اثر مجید مجیدی، به تحریم و منع اکران در بسیاری از کشورهای اسلامی برخورد نکرد.
بر این مبنا باید پرسید تلاش تلویزیون برای ورود نگاهی - که مختص خودمان باشد - به زندگی پیامبر اسلام(ص) چرا تاکنون رخ نداده است؟ ما اکنون از سریال سلمان فارسی خبر می‌شنویم، اما از پیامبر اسلام نه! برای این موضوع باید علت را در چه دید؟ در فقدان بودجه، نداشتن نویسنده متبحر، اختلاف نظر در مدیریت‌های متغیر در سیمای‌مان، در چه و چه؟ نکته اصلی این است که ما باید در عین مراعات وحدت میان فرق اسلامی، بتوانیم نگاه خودمان را به روایات و مباحث مندرج در زندگی و سیره پیامبر اسلام(ص) برداشت کنیم و تصویر خودمان را بسازیم.
فقدان سریال در حوزه شخصیت‌های دینی‌مان در دنیای تصویرسازی و ایده‌یابی غالب غربی و آکنده از نوعی لائیسم، فقط به موضوع توسعه اندیشه شیعی و فراتر از آن، یافتن نقاط صحیح مورد توافق همه فرق اسلامی از زندگی پیامبر(ص) در دنیای امروز آسیب می‌زند؛ به این نکته باید دقت بیشتر کرد. البته در این میان، فیلم "محمد رسول‌الله" مصطفی عقاد بارها مورد توجه مخاطبان قرار می‌گیرد چون علاوه بر محتوا و ساختار فنی این اثر سینمایی، دوبله کم‌نظیر صداهای ماندگار ایران نیز قابل توجه است.
یکی از این صداها، جلال مقامی است که او را با برنامه "دیدنی‌ها" به یاد می‌آوریم و او در کنار بسیاری از صداهای ماندگار، به عنوان دوبلور در فیلم "محمد رسول‌الله" حضور داشت و صدایِ جعفر بن ابی‌طالب را از خودش به یادگار گذاشت. فیلمی که به تعبیر نصرالله مدقالچی وقتی مصطفی عقاد دو بار آن را دوبله فارسی دید، گفت: «این فیلم اصلی محمد رسول‌الله است». با اینکه عقاد اصلاً زبان فارسی نمی‌دانست، اما دوبله فارسی "محمد رسول الله" بسیار او را تحت تأثیر قرار داده بود.
با جلال مقامی لحظاتی به گفت‌وگو نشستیم؛ دوبلوری که مدتی است در بستر بیماری به سر می‌برد.
دیگر به صحنه دوبله برنمی‌گردم
جلال مقامی درباره آخرین وضعیت جسمی‌اش به خبرنگار تسنیم گفت: بحمدالله بهترم اما هنوز آن طوری که باید نشده‌ام؛ در واقع نمی‌توانم به صحنه دوبله برگردم. البته اگر حالم هم خوب شود دیگر برنمی‌گردم چون فکر می‌کنم دیگر بس‌مان است و باید برای نسلِ جدید دوبله آرزوی موفقیت کنیم.
او در خصوص دوبله فیلم "محمد رسول‌الله" و کاراکتر جعفر بن ابی‌طالب، تصریح کرد: آن زمان برنامه‌ای در رادیو صبح‌های جمعه پخش می‌شد به نام سرزمین نور که زندگینامه پیامبر اسلام بود، من این برنامه را اجرا می‌کردم. بعد از مدتی رهبر انقلاب تیم این برنامه رادیویی را دعوت کردند و به محضر ایشان رسیدیم. در آن دیدار از من درباره دوبله این کار سؤال شد که من به حضرت آقا گفتم: من در طولِ این همه سال دوبله که پشت میکروفونم، لذتی که برای این نقش و حضور در دوبله این فیلم بردم، هیچ‌وقت تکرار نمی‌شود. هنوز هم می‌گویم آن نقش را باید از همه کارهایی که کرده‌ام جدا کنید. واقعاً در زمانِ دوبله این کار، احساس نمی‌کردم در استودیو، فیلم دوبله می‌کنم.
به مکه مشرف شدم
مقامی خاطرنشان کرد: به خاطر دوبله این فیلم توسط آقای لاریجانی رئیس وقت سازمان صداوسیما به مکه مکرمه مشرف شدم در حالی این که این نقش را می‌گفتم مثل اینکه جای دیگری بودم و اصلاً این نقش کوتاهی بود اما جعفر بن ابی‌طالب در فیلم "محمد رسول‌الله" بسیار نقش مؤثری داشت. همه کسانی که به من زنگ می‌زنند، می‌خواهند که من راجع به این نقش و سکانس حرف بزنم، چون خدا را شاکرم که درست بیان شده است.
وی در مبعث حضرت رسول(ص) آرزو کرد: امیدوارم این کرونا ریشه‌کن شود و حالا که هیچ‌کس حریفِ این بیماری ناخوشایند نمی‌شود، خدای حضرت رسول(ص) ما را کمک کند از شرّ این ویروس منحوس، خلاص شویم.
دیالوگ‌های معروف آقای دوبله
اگر به دیالوگ‌های برگزیده نقش جعفر بن ابی‌طالب که نویل جیسون، هنرمندانه ایفا کرد، توجه کنیم به این چند عبارتِ معروف می‌رسیم: «پیامبر یک انسان است. ما فقط در مقابل خداوند زانو می‌زنیم.»- «در این کتاب یاد کن مریم را، آن دم که از خاندانش دور شد و به یک نقطه شرقی پناه برد… گفت: چگونه ممکن است فرزندی برایم پیدا شود؟ هیچ مردی لمس نکرده است مرا…»- [خطاب به عمروعاص]: «باز هم اومدی که منو ببری؟»
همزمان با این ایام مبارک، شایسته است تلویزیون بیشتر به جاری و ساری شدن مسیر دین و معرفت در خانواده‌های ایرانی توجه کند که خوراک‌های شائبه‌برانگیز و شبهه‌آورِ غربی نتواند ذهن جامعه را تشویش کند. فراهم کردن غذاهای اصیل معنوی در تلویزیون آثار مثبتی را به جا می‌گذارد؛ زبان و روش رسانه‌ای‌های ما مملوء از هنر است و این هنرمندی به کار درس‌های معرفتی و توحیدی می‌آید.
الزامات ساخت برنامه‌های مناسب دینی و مذهبی تلویزیون
رسانه ملّی می‌تواند با برنامه‌های مناسب به فکر تغییر فرهنگ در جامعه باشد و با زبان هنر و هنرمندی، معرفت را به بشریت بیاموزیم؛ این همان الزامات ساخت برنامه‌های مناسب دینی و مذهبی تلویزیون است که البته باید در راستای آثار نمایشی که بسیار یادگیرنده و تأثیرگذارند نیز گام‌های جدی برداشته شود.
ارسال نظر