هموروئید یا بواسیر چیست و چه علائمی دارد؟

برترین‌ها: عوامل مختلفی می‌توانند موجب ابتلا به بیماری‌های نشیمنگاه شوند. هموروئید یا بواسیر یکی از اصلی‌ترین بیماری‌های نشیمنگاه می‌باشد که افراد بنا به دلایل مختلفی ممکن است به آن مبتلا شوند. هموروئید در واقع همان رگ‌های خونی متورم شده در ناحیه پایانی روده است که بسیاری از بزرگسالان بعد از ۵۰ سالگی با نشانه‌های آن روبه‌رو می‌شوند.

این بیماری نشانه‌های بسیاری دارد و لازم است بلافاصله پس از مواجهه با این نشانه‌ها اقدام به درمان آن نمایید تا با گذشت زمان موجب عفونت و یا حتی سرطان روده نشود. در ادامه این مطلب با برترین‌ها همراه باشید تا پاسخ سوال «بیماری هموروئید چیست» و همچنین اطلاعات بیشتری در ارتباط با علائم و نشانه‌های آن، تشخیص این بیماری و همچنین روش‌های درمان این بیماری به آن با شما در میان بگذاریم.

هموروئید یا بواسیر چیست؟

یکی از رایج‌ترین بیماری‌هایی که هر فردی ممکن است بعد از سن ۵۰ سالگی با علائم آن مواجه شود، هموروئید یا بواسیر می‌باشد. در پاسخ به سوال "مریضی هموروئید چیست" باید گفت هموروئید همان رگ‌های خونی ناحیه پایانی روده می‌باشد که متورم گشته‌اند و درد و آزار بسیاری را با خود به همراه دارند. به طور کلی هموروئید دارای دو نوع داخلی و خارجی می‌باشد. هموروئید داخلی، داخل قسمت مقعد و راست روده افراد گسترش می‌یابد، در حالی که محل گسترش هموروئید خارجی در قسمت بیرونی مقعد به وجود می‌آید.

هموروئید نوع خارجی رایج‌تر است و با درد بیشتری نیز همراه می‌باشد. بیماری هموروئید عموما با درد، سوزش و خارش شدید همراه است که سبب می‌گردد نشستن برای فرد دشوار گردد. اما خبر خوبی برایتان داریم. این بیماری قابل درمان است. پس اگر با علائم این بیماری روبه‌رو شدید، هر چه سریع‌تر نسبت به درمان آن اقدام نمایید تا بتوانید از مشکلاتی که این بیماری برایتان به همراه خواهد داشت در امان بمانید.

علائم هموروئید چیست؟

وجود برخی نشانه‌ها و علائم در بدن شما می‌تواند نشان‌دهنده ابتلا به هموروئید یا بواسیر باشد. در ادامه به برخی از اصلی‌ترین علائم بیماری هموروئید اشاره خواهیم کرد. در صورتی که با هر یک از علائم گفته شده مواجه شدید، سریعا به پزشک معالجه کنید تا از پیشرفت آن جلوگیری کنید:

خونریزی مقعدی

یکی از مهم‌ترین علائم بیماری هموروئید مشاهده قطرات خونی در هنگام دفع مدفوع است. البته باید بدانید خونریزی معقدی ممکن است تحت تاثیر عوامل مختلفی باشد و و بیماری هموروئید تنها عامل خونریزی معقدی نیست.

خارش شدید اطراف مقعد

یکی از مشکلاتی که هموروئید با خود به همراه دارد خارش شدید در اطراف مقعد است که از اولین نشانه‌های هموروئید می‌باشد که می‌تواند منجرب خونریزی از مقعد نیز باشند.

سوزش و احساس درد در اطراف مقعد

در صورت پیشرفت هموروئید این بیماری با احساس درد و سوزش در ناحیه مقعد همراه می‌شود.بسیاری از بیماران در این مرحله متوجه بیماری خود می‌شوند.

برآمدگی یا متورم شدن اطراف مقعد

 یکی دیگر از علائم مشهود در هموروئید بیرون زدگی مقعدی و متورم شدن اطراف آن است که باعث ایجاد اختلال در فعالیت‌های روزمره مانند نشستن طولانی مدت می‌شود.

وجود ترشحاتی مخاطی در مدفوع

در صورت طولانی شدن مدت زمان ابتلا به هموروئید ترشحاتی در مدفوع ایجاد می‌شود.البته این مورد ممکن است به دلایل دیگری نیز بروز کند برای همین بهتر است سریعا به پزشک مراجعه کنید.

وجود توده در ناحیه مقعد

یکی دیگر از علائم بیماری هموروئید وجود توده در ناحیه مقعد است. این توده‌ها به دلیل تورم سیاه‌رگ‌های ناحیه معقد به وجود می‌آید.

احساس درد به هنگام اجابت مزاج (دفع مدفوع)

احساس درد به هنگام اجابت مزاج یکی دیگر از علائم آزادهنده هموروئید است که در طولانی مدت باعث می‌شود دچار مشکلات گوارشی شوید.

وجود خون در مدفوع و یا خونریزی پس از اجابت مزاج

خونریزی بعد از دفع مدفوع و مشاهده خود در مدفوع از عمده‌ترین علائم هموروئید است که  که می‌تواند به دلیل پارگی رگ معقد باشد.

نشت (بی اختیاری) مدفوع

در صورت تورم بیش از هموروئید در ناحیه مقعد و فشار زیاد ممکن است با نشت مدفوع مواجه شوید که  برای پیشگیری از آن بهتر است سریعا برای درمان هموروئید اقدام نمایید.

احساس دفع ناکامل مدفوع

وظیفه دفع کامل مدفوع بر عهده قسمت انتهایی راست روده است که در بیماری هموروئید این بخش تضعیف می‌شود و همین امر باعث می‌شود مدفوع به صورت کامل دفع نشود. 

علت به وجود آمدن بواسیر یا هموروئید چیست؟

هموروئید زمانی رخ می‌دهد که فشار زیادی به رگ‌های خونی اطراف مقعد وارد شود. به طور کلی برخی از عواملی که می‌توانند سبب ایجاد هموروئید شوند، به شرح زیر می‌باشند:

بارداری

حجم گردش خون بالا در بدن بانوان باردار باعث تورم رگ‌های خونی می‌شود و این تورم در دراز مدت می‌تواند باعث ایجاد بیماری هموروئید باشد به همین دلیل خانم‌های باردار در معرض ابتلا به به بیماری هموروئید هستند.

افزایش یا کهولت سن

با بالا رفتن سن عضلات بدن به مرور ضعیف می‌شوند. با ضعیف شدن عضلات ناحیه معقد بیماری بواسیر می‌تواند سلامت افراد مسن را به خطر اندازد.

یبوست مزمن

می‌توان گفت یبوست مزمن اصلی‌ترین عامل ایجاد هموروئید است که بر اثر کم تحرکی روده‌ها و مسدود شدن رکتوم به وجود می‌آید.بر اثر کم شدن تحرک روده‌ها مدفوع به شکل سختی درآمده و در هنگام دفع فرد باید فشار زیادی به مقعد وارد کند.این فشارهای زیاد در طول مدت زمان طولانی باعث ایجاد هموروئید می‌شود.

اسهال مزمن

اسهال مزمن باعث تخیله بیش از حد مدفوع از معقد می‌شود و همین امر می‌تواند باعث تورم رگ‌های خونی و ضعیف شدن عضلات معقد شود.

بیش از حد نشستن

به دلیل پیشرفت تکنولوژی و کمتر شدن تحرک در مشاغل امروزی نشستن بیش از حد بین افراد مرسوم است.این نشستن‌های طولانی مدت باعث فشار در ناحیه مقعد می‌شود و احتمال بروز بواسیر را افزایش می‌دهد.

زور زدن بیش از حد در توالت

یکی از توصیه‌های پزشکی مهم برای جلوگیری از ابتلا به هموروئید زور نزدن بیش از در هنگام دفع مدفوع است. این زور زدن بیش از حد باعث ایجاد التهاب در ناحیه معقد و سرانجام ابتلا به هموروئید می‌شود.

علل ژنتیکی

بیماری بواسیر یکی از بیماری‌هایی است که ممکن است به دلیل داشتن پیش زمینه ژنتیکی ایجاد شود.در صورت رویت این بیماری در نزدیکان خود برای پیشگیری اقدام نمایید.

رابطه جنسی مقعدی

یکی از مهم‌ترین دلایل ایجاد هموروئید می تواند به رابطه ی جنسی اشاره کرد. رابطه ی جنسی مقعدی می تواند اثرات منفی ومخرب زیادی را از خود برجای بگذارد که ابتلا به هموروئید یکی از آنهاست.

چاقی

داشتن اضافه وزن ممکن است عامل بروز مشکلات زیادی بر روی سلامت شما باشد.بواسیر یا هموروئید یکی از این مشکلات است که می‌تواند در مدت زمان طولانی برای شما دردسرساز شود.

بلند کردن مداوم اجسام سنگین

حمل و جابجایی اشیای سنگین که بیشتر از حد توان فیزیکی فرد هستند، علاوه بر آسیب‌های عضلانی ممکن است باعث ایجاد بواسیر نیز بشود پس بهتر است برای پیشگیری از این بیماری از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید.

کم آبی بدن

مصرف روزانه آب گردش خون افراد را کنترل می‌کند و همین امر باعث می‌شود التهاب عروقی کمتر شود. در صورت عدم مصرف کافی آب و کم آبی بدن، فرد ممکن است دچار هموروئید شود.

سرطان روده بزرگ

یکی دیگر عوامل مهم در ایجاد بواسیر سرطان روده بزرگ است.تشخیص زودهنگام این بیماری می‌تواند از ابتلا به هموروئید جلوگیری کند.

انواع بیماری هموروئید

برای آشنایی بیشتر با هموروئید یا همان بواسیر بهتر است انواع آن را بررسی کنیم. به طور کلی انواع هموروئید را می‌توان به دو نوع تقسیم کرد:

بواسیر یا هموروئید خارجی

در بسیاری از موارد هموروئید خارجی در ناحیه بالای خط دندانه‌ای مقعد دیده می‌شود که با قسمت فوقانی‌تر با اندودرم و در قسمت پایین‌تر با پوست پوشیده است.این نوع بواسیر با درد و خونریزی همراه است اما نسبت به بواسیر داخلی خطرناک نیست.

بواسیر یا هموروئید داخلی

بواسیر یا هموروئید خارجی بعد از خط دندانه‌ای مقعد به شکل برآمدگی نرم در اطراف دهانه‌ی مقعد به وجود می‌آید. از آنجا که بافت های اطراف مقعد پوشیده از پایانه های عصبی است، بواسیر خارجی موجب درد و سوزش و خارش شدید مقعد می شود.

انواع بواسیر یا هموروئید برحسب شدت پرولاپس

به طور کلی می‌تواند بواسیر یا هموروئید را بر اساس بیرون زدگی مقعد یا شدت پرولاپس دسته بندی کرد. این دسته بندی شامل موارد زیر است که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم:

• بواسیر درجه ۱

در این مرحله پرولاپس وجود مشهودی ندارد و می‌توان گفت این کم‌ترین شدت در بیماری بواسیر است.

• بواسیر درجه ۲

این  پرولاپس زمانی رخ می‌دهد که بیمار روی ناحیه مقعد یا روده بزرگ خود فشار وارد می‌کند و بعد از برداشتن فشار این پرولاپس از بین می‌رود.

• بواسیر درجه ۳

در این مرحله پرولاپس کاملا مشهود است اما بیمار دردی در ناحیه معقد احساس نمی‌کند.

• بواسیر درجه ۴

 پرولاپس در این مرحله مشهود است و بیمار با درد بسیار شدیدی مواجه می‌شود.

بیماری بواسیر یا هموروئید چگونه توسط پزشک تشخیص داده می‌شود؟

معاینه عینی مقعد برای تشخیص ابتلا به این بیماری کافیست، اما در مواردی لازم است مورد معاینه‌ها و آزمایشات بیشتری قرار گیرید تا ابتلای شما به هموروئید تایید گردد. در این آزمایش‌ها، متخصص با دقت بیشتری اختلالات مقعدی شما را بررسی می‌کند تا بتواند نظر قاطعانه‌تری در این راستا ارائه دهد.

این روش تشخیص هموروئید با نام آزمایش مقعدی دیجیتال شناخته می‌شود. البته بسته به شرایط شما در رابطه با بیماری‌های روده‌ای، ممکن است پزشک‌تان علاوه بر انجام آزمایش مقعدی دیجیتال، انجام آزمایشاتی نظیر آنوسکوپی، زیگمویدوسکوپی و یا کولونوسکوپی را نیز به شما پیشنهاد دهد. آنوسکوپی داخل مقعد را وارسی می‌کند، زیگمویدوسکوپی تا ۴۰ سانتی‌متر از داخل مقعد را وارسی می‌کند و کولونوسکوپی تمام قسمت‌های روده بزرگ را مورد وارسی قرار می‌دهد.

هموروئید یا بواسیر در کودکان

یکی از پرسش‌های متداول در حوزه بیماری هموروئید احتمال ابتلای کودکان به این بیماری است.ابتلای کودکان به هموروئید در موارد نادر امکان پذیر است اما در بیشتر موارد افراد بالای 45 سال دچار این بیماری می‌شوند.اما از آنجایی که یبوست اصلی‌ترین عامل ایجاد بواسیر است ممکن است کودکان نیز بر اثر یبوست مزمن درگیر بیماری بواسیر شوند.

روش‌های درمان بیماری هموروئید

برای درمان بیماری هموروئید می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد که در ادامه به بررسی برخی از این روش‌ها می‌پردازیم:

دارو درمانی بواسیر

یکی از درمان‌های مطمئن برای از بین بردن هموروئید یا بواسیر استفاده از داروهای درمانی این بیماری است. برای درمان بیماری بواسیر می‌توان از داروهایی مثل پماد آنتی هموروئید، داروی هیدروکورتیزون و پماد نیتروگلیسیرین استفاده کرد. البته تمامی این داروها باید با تشخیص و تجویز پزشک استفاده شوند. 

استفاده از حلقه (رابربند)

یکی از درمان‌های مطمئن دیگر برای از بین بردن بواسیر استفاده از رابربند با بستن کش لاستیکی به انتهای بواسیر است. با استفاده از این حلقه گردش خون در توده بواسیر قعط می‌شود و توده به مرور از بین می‌رود.

درمان هموروئید

امروزه درمان‌های با لیزر به دلیل به همراه داشتن درد و خونریزی کمتر و بهبود سریع‌تر، محبوبیت بیشتری دارند. درمان هموروئید با لیزر نیز یکی از متدهایی است که امروزه برای درمان انواع عارضه‌های نشیمنگاهی اعم از بواسیر و هموروئید مورد استفاده قرار می‌گیرد و بدون نیاز به تیغ جراحی، درمان انجام می‌شود. می‌توان گفت که درمان با لیزر برای انواع مختلف هموروئید داخلی و خارجی کاربرد دارد. دقت کنید که دستگاه لیزری که درمان با آن انجام می‌شود، چه دستگاه لیزری است.

اسکلروتراپی (تزریق اسکلروزانت)

اگر به دنبال یک روش غیر جراحی برای از بین بردن بواسیر هستید، استفاده از اسکلروتراپی می‌تواند مناسب باشد. در این روش پزشک یک محلول شیمیایی به نام اسکلروزانت را به بافت هموروئید تزریق می‌کند تا آن را از بین ببرد.اسکلروتراپی برای درمان هموروئیدهای کوچک مؤثرتر است.

استفاده از اشعه مادون قرمز

برای درمان هموروئید درجه 1 یا 2 می‌توان از روش‌ اشعه مادون قرمز استفاده کرد.در این روش از نور مادون قرمز به عنوان منبع گرما برای متوقف کردن خون رسانی به هموروئید داخلی استفاده می‌شود.

جراحی هموروئید

زمانی‎که هموروئید خارجی تحریک‎ شده یا عفونی‎ شده باشد می‌توان برای جراحی هموروئید اقدام کرد. برای این جراحی علاوه بر بیهوشی می‌توان از بی حسی موضعی نیز استفاده کرد. بعد از اعمال بی‌حسی به کمک یک دستگاه شبیه به منگنه جریان خون هموروئید از بین می‌رود.

استفاده از درمان های خانگی

برای درمان هموروئید می‌توان از روش‌های خانگی نیز استفاده کرد. البته باید بدانید درمان‌های خانگی و سنتی برای درمان هموروئید شدید با درجه 3 و 4 جوابگو نیستند.

چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به بواسیر هستند؟

بیماری هموروئید می‌تواند در ژن افراد باشد و از پدر و مادر به فرزندان منتقل شود. پس اگر پدر و مادرتان به این بیماری مبتلا بوده‌اند، شما نیز به شدت در معرض ابتلا به این بیماری هستید. بلند کردن اجسام سنگین، چاقی مفرط و یا هرگونه فشار بیش از حد به اعضای مختلف بدن می‌تواند احتمال ابتلا به هموروئید را در شما افزایش دهد.

هموروئید ممکن است به دلیل زور زدن و فشار آوردن بیش از حد برای اجابت مزاج نیز گسترش یابد، حتی اگر به یبوست و یا اسهال مبتلا باشید. رابطه مقعدی نیز یکی دیگر از دلایل تحریک هموروئید می‌باشد.

زنان باردار نیز به شدت در معرض ابتلا به بیماری هموروئید هستند. بارداری موجب بزرگ شدن رحم بانوان می‌شود. این بزرگ شدن به رگ‌های خونی روده‌ها فشار وارد می‌کند و در نتیجه این فشار رگ‌های خونی متورم و برآمده شده و هموروئید را با خود به همراه دارند.

راهکارهای پیشگیری از هموروئید یا بواسیر

اگرچه هموروئید ممکن است در چند قدمی شما باشد، اما راهکارهایی نیز برای پیشگیری از هموروئید وجود دارند. برخی از اصلی‌ترین راهکارها به شرح زیر می‌باشند:

نوشیدن آب کافی

به گفته بسیاری از پزشکان کمبود آب اصلی‌ترین عامل ایجاد یبوست است.از آنجایی که یبوست اصلی‌ترین عامل بواسیر به شمار می‌آید بهتر از برای جلوگیری از آن مصرف آب خود را بالاتر ببرید.

مصرف مواد غذایی فیبر دار

فیبر یک ماده‌ی طبیعی بسیار مفید برای تنظیم حرکات روده ها برای بهبود عملکرد سیستم گوارشی است. حضور میوه‌ها و سبزیجات به عنوان غنی‌ترین منبع فیبر در رژیم غذایی شما  می‌تواند از بروز هموروئید جلوگیری کند.

استفاده مکرر از سرویس بهداشتی

برای جلوگیری از ابتلا به هموروئید بهتر است دفع مدفوع خود را به تعویق نیاندازید و در طول روز 3 الی 4 بار برای دفع اقدام نمایید.

داشتن تناسب وزنی

بهتر است برای پیشگری از بیماری هموورئید اهمیت به  تناسب وزنی خود را در اولویت قرار دهید.

ورزش کردن

ورزش کردن می‌تواند در بسیاری موارد برای شما مفید باشد.در مواجه با هموروئید نیز ورزش کردن می‌تواند بسیار مناسب و کاربردی باشد.

اجتناب از نشستن طولانی مدت

برای جلوگیری از ابتلا به هموروئید تحرک خود را بیشتر کرده و از نشستن طولانی مدت اجتناب کنید.

در صورتی که با هریک از علائم هموروئید مواجه شدید، سریعا به پزشک متخصص مراجعه کنید، زیرا ممکن است به بیماری‌های دیگری به جز هموروئید دچار شده باشید.

عوارض ناشی از مریضی هموروئید

بیماری هموروئید  باعث ایجاد عوارضی است که در صورت عدم درمان می‌تواند دامن گیر فرد باشد:

• کاهش گلبول‌های قرمز خون
• ایجاد کم‌خونی در بدن
• نشت مدفوع
• بروز بیماری‌های ناشناخته
• ابتلا فرد به آبسه

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

قبل از مراجعه به پزشک باید تحقیق کنید که بواسیر از نوع خفیف است یا شدید. درمان بواسیرهای شدیدتر مدت زمان طولانی‌تری می‌طلبد.اگر بعد از یک هفته دچار درد، خونریزی و خارش بواسیر شدید برای ارزیابی و درمان به پزشک خود مراجعه کنید. اگرچه این مشکل رایج نیست، اما اگر دچار سرگیجه، ‌بی‌هوشی یا مقدار زیادی خونریزی از راست روده خود شوید، این وضعیت می‌تواند بسیار خطرناک و اضطراری باشد و باید سریعاً به دنبال کمک پزشکی باشید.

سؤالات متداول درباره بواسیر یا هموروئید

برای آشنایی بیشتر با بیماری بواسیر یا هموروئید بهتر است به برخی از سوالات متداول در این زمینه توجه داشته باشید:

آیا مریضی بواسیر منجر به سرطان می شود؟

بیماری بواسیر می‌تواند یکی از علائم سرطان روده بزرگ باشد اما این بیماری به تنهایی باعث ایجاد سرطان نمی‌شود.

آیا هر زائده گوشتی در مقعد، هموروئید است؟

باید توجه داشت توده برآمده در ناحیه معقد با اینکه باعث ایجاد گوشت اضافه شده؛ اما هموروئید محسوب می‌شود و نباید آن را با عارضه گوشت اضافه مقعد اشتباه گرفت.

بهترین روش برای درمان هموروئید یا بواسیر چیست؟

پاسخ به این سوال به میزان پیشرفت بیماری بستگی دارد. استفاده از کرم یا شیاف هموروئید حاوی هیدروکورتیزون یا استفاده از پدهای حاوی فندق جادوگر یا یک بی‌حس کننده دیگر می‌تواند برای درمان هموروئید خفیف مناسب باشد اما برای انواع شدیدتر این بیماری باید از جراحی استفاده شود.

آیا بیماری بواسیر به صورت خود به خودی از بین می رود؟

هموروئید خفیف ممکن است بعد از مدتی خود به خود از بین برود اما در صورت شدت گرفتن این بیماری نمی‌توان درمان آن را عقب انداخت.

آیا در همه موارد نیاز به جراحی هموروئید هست؟

همانطور که پیش‌تر ذکر شد استفاده از جراحی برای هموروئید درجه 3 و4 قابل انجام است و برای موارد ضعیف‌تر مناسب نیست.

منبع: healthline