رصد یک دنباله‌دار پیش از خورشید‌گرفتگی

خبرگزاری ایسنا: در تاریخ ۱۳ دسامبر سال جاری میلادی و یک روز قبل از خورشید گرفتگی کامل سال ۲۰۲۰، "وراچات بونپلاد" (Worachate Boonplod) ستاره شناس آماتور تایلندی موفق به رصد یک دنباله‌دار به نام" C / ۲۰۲۰ X۳" شد.

این دنباله‌دار که توسط "مرکز بررسی ریزسیاره‌ها"(Minor Planet Center MPC) نامگذاری شده است، یک "کروز سانگریزر"(Kreutz sungrazer) است. کروز سانگریزر گروهی از دنباله‌دارهای خانواده مسیر خورشیدی‌ها(سانگریزرها) است. تصور می‌شود که این دنباله‌دارها قطعاتی از یک دنباله‌دار بزرگ باشند که چند قرن پیش نابود شده‌اند. نام این گروه به افتخار نام کاشفش "کروز هاینریش"، کروز گذاشته شده است.

بونپلاد می‌دانست که خورشید گرفتگی در راه است. او هیجان زده بود تا ببیند آیا کشف او که رصد یک دنباله‌دار بوده نیز ممکن است در طول خورشید گرفتگی در عکس‌هایی که از جو خارجی خورشید ثبت می‌شود به عنوان لکه‌ای ظاهر شود یا خیر.

این دنباله دار با سرعت تقریبی ۴۵۰ هزار مایل در ساعت حرکت می‌کرد و حدوداً ۲.۷ میلیون مایل از سطح خورشید فاصله داشت. قطر آن تقریباً ۵۰ فوت(۱۵ متر) بود. دنباله دار مذکور ساعاتی پیش از رسیدن به نزدیکترین نقطه به خورشید، در اثر تابش شدید خورشید به ذرات گرد و غبار تجزیه و از هم پاشیده شد.

دنباله‌دار یک گلوله برفی کیهانی است که از گازهای منجمد، سنگ و گرد و غبار ساخته‌شده است. ساختار دنباله‌دار شامل سه بخش هسته، گیسو و دم است. هسته بخش مرکزی آن است و از گرد و غبار و گاز و یخ ساخته شده‌است. وقتی که دنباله‌دار نزدیک خورشید می‌شود، یخ‌های موجود در هسته آن تبخیر می‌شود و تبدیل به ابر بزرگی پیرامون دنباله‌دار می‌شود که گیسو نام دارد. نیروی مغناطیسی بسیار قوی است و طناب‌ها، گره‌ها و نوارهایی تولید می‌کند که دم یونی را از دم گرد و غباری جدا می‌کند.

دنباله دارهای کروز سانگریزر معمولاً در تصاویر ثبت شده توسط "رصدخانه خورشیدی و هورسپهری"(Solar and Heliospheric Observatory SOHO) یا "سوهو" شناسایی می‌شوند. دوربین رصدخانه سوهو با تقلید از پدیده خورشید گرفتگی کامل عمل می‌کند زیرا یک دیسک مخفی محکم تعبیه شده در این دوربین نور شدید ساطع شده از خورشید را مسدود می‌کند و ویژگی‌های کم نور در جو خارجی آن و سایر اجرام آسمانی مانند دنباله دارها را نشان می‌دهد. تا به امروز چهار هزار و ۱۰۸ دنباله دار در تصاویر سوهو کشف شده است که این دنباله دار سه هزار و ۵۲۴ امین کروز سانگریزر رصد شده بوده است.