بلایی که ویروس کرونا بر مغز وارد می‌کند

باشگاه خبرنگاران: به نقل از ایندیا، تنها یک سال از همه گیری ویروس کرونا در جهان می‌گذرد و از همین رو، بسیاری از ابعاد رفتاری این ویروس هنوز برای دانشمندان ناشناخته است و محققان زمان بیشتری برای بررسی و کشف این موضوع نیاز دارند. دانشمندان آلمانی در جدیدترین تحقیقات خود به شواهد جالبی درباره رفتار کووید ۱۹ دست یافته اند.

بر این اساس، دانشمندان دانشگاه برلین در مطالعات خود مشاهده کرده اند که ویروس کرونا می‌تواند از راه بینی به مغز انسان برسد. نتایج رعب آور این تحقیقات حاکی از آن است که کووید ۱۹ نه تنها سیستم تنفسی انسان بلکه می‌تواند به راحتی سیستم عصبی را مورد آسیب قرار دهد. در واقع بروز علائمی مانند از دست دادن حس بویایی و چشایی، سردرد، بی حالی و حالت تهوع ناشی از آلوده شدن سیستم عصبی به کووید ۱۹ است.

با این حال، محققان می‌گویند هنوز سوالات زیادی درباره چگونگی تکثیر و پخش شدن این ویروس در مغز وجود دارد که نیازمند تحقیقات بیشتر است. تحقیقات روی ۳۳ بیمار کرونایی که جان خود را از دست داده اند نشان می‌دهد که منطقه نازوفارنیکس (حفره بالای گلو که باعث اتصال به حفره بینی می‌شود) احتمالاً نخستین منطقه اثرگذاری و تکثیر کووید ۱۹ است.

دانشمندان در بررسی‌های خود روی جان باختگان از وجود آر ان‌ای RNA و پروتئین ویروس کرونا در مغز بیماران خبر داده اند. بیشترین سطح آر ان‌ای ویروس در غشای مخاطی بویایی مشاهده شد. همین موضوع نشان می‌دهد به احتمال زیاد کووید ۱۹ از طریق بینی خود را به مغز رسانده است.

این تحقیقات بار دیگر ضرورت استفاده از ماسک را نشان می‌دهد. ماسک‌های استاندارد این توانایی را دارند که مانع از ورود ویروس کرونا به مجاری بینی و آلوده شدن مغز شوند. تحقیقات متعدد تاثیرگذاری استفاده از ماسک در جلوگیری از ابتلا به کووید ۱۹ را نشان داده است.

تحقیقات سایر دانشمندان چه می گوید؟

دانشمندان دانشگاه ییل آمریکا اعلام کرده اند که ویروس کرونا می‌تواند با تاثیر بر سلول‌های مغزی و ربودن آن ها، از این سلول‌ها برای تکثیر خود استفاده کند. دانشمندان در این تحقیقات اعلام کرده اند که سلول‌های مغزی یکی از اهداف مورد علاقه ویروس کروناست.

آکیکو ایواساکی، مدیر این تحقیقات اعلام کرد: یافته‌های ما نشان داده است که ویروس کرونا می‌تواند نورون‌های مغزی را مورد حمله قرار دهد. ما در مغز بیماران کرونایی شاهد نورون‌های آلوده به کووید ۱۹ بوده ایم. زمانی که نورون‌های آلوده را مورد مطالعه قرار داده ایم شاهد آن بوده ایم که این سلول‌ها از منظر متابولیکی (سوخت و ساز سلولی) بسیار فعال بوده اند. این نکته نشان دهنده آن است که ویروس پس از ابتلای سلول‌های مغزی، آن‌ها را از بین نمی‌برد بلکه با تغییر کارکرد این سلول ها، از آن‌ها برای تکثیر خود استفاده می‌کند. در واقع ویروس سلول‌های مغز را به بردگی خود در می‌آورد.

او افزود: زمانی که این اتفاق رخ می‌دهد، این سلول‌های می‌توانند باعث کاهش اکسیژن در سلول‌های مجاور مغز شوند. از زمانی که ویروس سلول‌های مغزی را درگیر خود می‌کند، می‌تواند صدمات قابل توجهی به آن سلول و سلول‌های مجاور آن وارد کند.

قبل از آن دانشمندان دانشگاه کالیفرنیا از حمله مستقیم ویروس کرونا به سلول‌های مغزی خبر داده بودند.

دانشمندان آمریکایی اعلام کرده اند که ویروس کرونا توانایی آن را دارد که به طور مستقیم به مغز حمله کند. این حمله می‌تواند منجر به بروز علائمی مانند سردرد، گیجی و پریشانی، و هذیان گفتن بیمار شود.

اندرو ژوزفسن، مدیر این پژوهش از دانشگاه کالیفرنیا در این خصوص گفت: برای انجام تحقیقات از فناوری بسیار دقیقی بهره گرفتیم. دانستن این موضوع که ویروس کرونا می‌تواند چه تاثیراتی بر مغز داشته باشد برای دانشمندان از اهمیت بالایی برخوردار است.

محققان می‌گویند به هیچ عنوان شگفت آور نخواهد بود که ویروس کرونا بتواند باعث پاره شدن غشای خونی مغز شود. در حقیقت غشای خونی دور سلول‌های مغزی را گرفته و علاوه بر خون رسانی به این سلول ها، مانع از ورود عوامل خارجی و بیماری زا به آن‌ها می‌شود. حال به نظر می‌رسد کووید ۱۹ می‌تواند این غشا را نابود و به سلول‌های مغزی حمله کند.

محققان معتقدند احتمالاً ویروس کرونا از راه بینی و از طریق عصب مربوط به حس بویایی وارد مغز می‌شود. این عصب در کارکرد حس بویایی اهمیت زیادی دارد. از همین رو، از دست دادن حس بویایی یکی از علائم رایج در میان مبتلایان به ویروس کروناست. بخشی از مغز که مسئول حس بویایی است با سایر بخش‌های مغز در ارتباط است و به آن‌ها پیام‌هایی می‌فرستد. این مناطق خود مسئول بخش یادگیری، حافظه و احساسات هستند.

بخش حس بویایی مغز برای ارتباط با سایر بخش‌ها از مواد شیمیایی مانند دوپامین که نقش مهمی در لذت و تحرک ما دارد، استفاده می‌کند. احتمالا ویروس کرونا باعث تغییر سطح دوپامین خون می‌شود. همچنین این ویروس احتمالا بر میزان مواد شیمیایی مغز مانند سروتونین و استیل کولین تاثیرگذار است. تمامی این مواد شیمیایی در فرآیند‌هایی مانند تمرکز و توجه کردن، یادگیری، حافظه و رفتار فرد اثرگذار هستند.

این تغییرات در مواد شیمیایی منجر به تغییرات در رفتار، خستگی و تغییرات شناختی می‌شود که در بیماران مبتلا به کرونا شایع است. همین موضوع منجر به بروز عوارضی مانند استرس، نگرانی و اضطراب، و افسردگی در بیماران مبتلا به کووید ۱۹ می‌شود.

همچنین استرس باعث برهم خوردن سطح سروتونین و کورتیزول مغز می‌شود که می‌تواند خلقیات و رفتار ما را تحت تاثیر قرار دهد. در نتیجه، این تغییرات می‌تواند باعث افسردگی، و نگرانی و اضطراب در فرد شود.