بازگشت دودزاهایِ رفع توقیفی به شهرها؟

روزنامه خراسان: از آغاز طرح ویژه پلیس برای ترخیص موتورسیکلت‌های رسوبی ۱۰ روز می‌گذرد و به گفته رئیس پلیس راهور ناجا تا اول آذرماه، ۲۳ هزار دستگاه از ۸۳۷ هزار موتورسیکلت توقیفی در پارکینگ‌های کشور ترخیص شده است.

موتورهایی که سازمان محیط‌زیست بسیاری از آن‌ها را جزو عوامل اصلی آلودگی هوا می‌داند و در خبری که پایگاه اطلاع‌رسانی دولت هم آن را منتشر کرده، اعلام کرده است: «ارائه تسهیلات برای ترخیص موتورهای فرسوده و رسوبی که از سوی نیروی انتظامی ارائه شده برای سلامت مردم بسیار خطرناک است، چون با این کار موتورهایی را که قبلاً کاربراتوری بودند و پس از مدتی باید اسقاط می‌شد، مشمول بخشودگی‌ کرده است».

این اظهارنظر، بخشی از صحبت‌های «مسعود تجریشی» معاون سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور است که توضیحات دیگری را هم به آن افزوده است: «به جز ترخیص بسیاری از موتورهای فرسوده، متاسفانه موتورسیکلت‌هایی که در پارکینگ می‌مانند را هم تمیز کرده، به مزایده گذاشته و دوباره به چرخه بازمی‌گردانند».

۳ طرح بی‌نتیجه

آن‌طور که معاون سازمان محیط‌زیست کشور اعلام کرده، این سازمان تاکنون سه طرح برای حل مشکل موتورهای فرسوده و رسوبی داشته که البته هیچ‌کدام اجرایی نشده است؛ تجریشی این طرح‌ها را این گونه تشریح کرده است:

طرح اول: این موضوع از معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری پیگیری شده است که «آیا این امکان دارد موتورسیکلت‌های اسقاطی به جای ستاد اجرای فرمان امام به اموال تملیکی در وزارت اقتصاد برده شود؟» که پس از پیگیری‌های زیاد پاسخ به این طرح منفی بوده است

طرح دوم: طرح دیگر این بود که امکان برگزاری مزایده برای موتورهای اسقاطی وجود نداشته باشد اما این موضوع هم مورد موافقت قرار نگرفته است.

طرح سوم: پلیس موتورهای توقیفی که کسی برای ترخیص آن مراجعه نمی‌کند را اسقاطی اعلام کند که اسقاطی‌ها بتوانند آن را بگیرند، اما پلیس اعلام کرده تشکیل پرونده اسقاطی برای هر یک از این موتورها حدود 50 هزار تومان هزینه دارد و به همین دلیل این طرح به سرانجام نرسیده است.

اراده‌ای وجود ندارد

معاون محیط‌زیست انسانی سازمان، این نکته را هم گفته است که: «سازمان محیط‌زیست در ارتباط با موضوع اسقاط موتورسیکلت‌هایی که در پارکینگ هستند تقریباً یک‌سال و نیم تلاش گسترده‌ای را انجام داد. تمام راه‌های قانونی، اقتصادی و فنی را پیگیری کردیم و زمانی‌که برای حل آن به نتیجه‌ای نرسیدیم، آن را رها کردیم. مجموع فعالیت‌های انجام‌شده در سازمان، ما را به این نتیجه رساند که اراده‌ای برای حل موضوع موتورسیکلت‌های فرسوده وجود ندارد».

تاثیر موتورسیکلت‌ها در آلودگی

طبق آمارهای منتشرشده، بیش از 7 میلیون موتورسیکلت فرسوده در سطح کشور تردد دارند که تاثیرات مخرب آن در کلان‌شهرها بیشتر دیده می‌شود. آن‌طورکه «همایون توفیقی» مدیر ایمنی، بهداشت، محیط‌زیست و انرژی سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران اعلام کرده است، «نتایج مطالعات انجام‌شده از سوی انستیتوی تحقیقاتی ژاپن در زمینه آلودگی هوای تهران و چند کلان‌شهر دیگر نشان می‌دهد که ۷۵ تا ۸۵ درصد آلودگی هوای تهران مربوط به منابع متحرک، یعنی خودروها، موتورسیکلت‌ها و سایر وسایل نقلیه است و موتورسیکلت‌های فرسوده بیشترین سهم را در آلودگی هوای کلان‌شهر تهران دارند».

سردار حمیدی در گفت‌وگو با خراسان: نظر سازمان محیط زیست مطلق نیست

اما رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ، اظهارنظر کارشناسان سازمان محیط‌زیست درباره ترخیص موتورسیکلت‌ها را مطلق نمی‌داند. سردار «حسین حمیدی» در گفت‌وگو با خراسان می‌گوید: «خیلی از موتورسیکلت‌هایی که با اجرای این طرح ترخیص می‌شود فرسوده نیست، عمر فرسوده‌بودن موتورسیکلت مشخص است و شرط ترخیص‌کردن هم معاینه فنی است که همه این موارد رعایت می‌شود».

سردار حمیدی به دغدغه مسئولان سازمان محیط‌زیست هم این‌طور واکنش نشان می‌دهد: «چون خیلی از تولیدات جدید کیفیت پایینی دارد و خیلی استاندارد نیست، شاید دوستان محیط‌زیست این دغدغه را دارند که با اضافه‌شدن موتورسیکلت‌های متوقف در پارکینگ‌ها به چرخه ترافیک، آلودگی هوا بیشتر شود. اما شاید بهتر باشد دوستان محیط‌زیست بروند گره‌های موجود در دیگر حوزه‌ها از جمله حوزه تولیدات بی‌کیفیت را رفع کنند»

ورود فراکسیون محیط زیست به ماجرا

اما فراکسیون محیط‌زیست مجلس هم نسبت به این ماجرا بی‌تفاوت نبوده و در روزهای آینده به آن ورود خواهد کرد. «سمیه رفیعی» رئیس این کمیسیون در گفت‌وگو با خراسان می‌گوید: «آلودگی موتورسیکلت‌ها بیشتر از سایر وسایل نقلیه است و به همین دلیل با توجه به اهمیت دوچندان موضوع آلودگی هوا در شرایط کرونایی کشور، در اولین فرصت این مسئله را در فراکسیون محیط‌زیست مجلس بررسی و درباره آن تصمیم‌گیری خواهیم کرد».

تاثیر قطعی در افزایش مبتلایان و فوت‌شدگان کرونا

بخشی از صحبت‌های رفیعی به گزارشی اشاره دارد که همین چند روز قبل توسط کارشناسان تهیه و در فراکسیون محیط‌زیست مجلس بررسی شد. طبق آن گزارش، ارتباط معناداری بین افزایش ذرات معلق، ازن، دی‌اکسید نیتروژن و افزایش مرگ و میر ناشی از کرونا در ایران وجود دارد و آلودگی هوا و به ویژه ذرات معلق کمتر از 5/2 میکرون باعث افزایش موارد ابتلا و مرگ و میرهای ناشی از کرونا و شدت بیماری می‌شود.

این همان هشداری است که در نامه رفیعی به 3وزیر دولت هم اشاره شده بود و حالا باید دید در شرایطی که همه کشور برای نبرد با کرونا بسیج شده است، ترخیص موتورسیکلت‌های فرسوده متوقف می‌شود یا به گفته پلیس راهور، موضع سازمان محیط‌زیست درباره آلایندگی این موتورها مطلق نیست.