سورپرایز اکتبر ترامپ، ایران خواهد بود؟

محسن رفیق؛ روزنامه‌نگار در سرمقاله روزنامه همدلی نوشت: سورپرایز اکتبر در راه است. با شروع مناظره‌های انتخاباتی ترامپ و بایدن، چشم‌ها به آخرین برگ‌های این دو رقیب سرسخت انتخاباتی دوخته شده است.

تاریخ انتخاباتی آمریکا مثال‌های زیادی از تاثیر اتفاقات ماه اکتبر بر روند انتخابات داشته است. در همین ماه بود که ترامپ توانست در دور پیش و با بهره‌گیری از ایمیل‌ها و اسناد منتسب به هیلاری کلینتون که توسط ویکی لیکس منتشر شده بود، فیل‌بانی مقتدرتر به نظر آید و فاصله خود را با دموکرات‌ها بیشتر کند.

در این دوره اما اگر چه تا به امروز بایدن از لحاظ آماری در وضعیت بهتری به سر می‌برد، اما اقدامات اخیر ترامپ در پیوند دادن برخی کشورهای عربی به اسرائیل، آیپک این قدرت مهم و تاثیرگزار بر روند انتخابات آمریکا را بیش از پیش به او نزدیک کرده است، ‌به گونه‌‌‌ای که اسرائیلی‌ها به شدت در پی آن هستند تا هر چه بیشتر مواضع ترامپ را تقویت کنند.
با این حال در 3 مناظره انتخاباتی پیش رو، بایدن در مقابل حریفی قرار خواهد گرفت که با ناکامی‌هایی چون معضلات ناشی از مدیریت کرونا و اعتراضات گسترده علیه نژادپرستی روبه‌روست. مواردی که بایدن را برای چانه‌زنی در موضع بالاتری قرار می‌دهد.

جدا از مسائل داخلی،‌ رویارویی جدید آمریکا با روسیه و چین، خروج ترامپ از معاهدات بین‌المللی، کمرنگ شدن اتحاد آمریکا با برخی متحدین اروپایی و از همه مهم‌تر تنها ماندن آمریکا در همراه کردن جامعه بین‌المللی علیه ایران از نمونه‌هایی است که می‌تواند بسترهای مهمی برای فشار بر ترامپ از سوی بایدن تلقی شود.

در حال حاضر نمودارهای اشتغال در آمریکا همچنان در روندی نزولی قرار دارند و شاخص‌های بورسی نیز شامل شاخص‌هایی کاهشی شده‌اند. بر همین اساس ترامپ نیاز به رو کردن اتفاقی بزرگ دارد،‌ اتفاقی که بتواند به مانند شوکی بزرگ هم حضور او را در کاخ سفید برای چهار سال دیگر تضمین کند و هم جهتی معکوس به نمودارهای منفی اقتصادی آمریکا بدهد. سورپرایز اکتبر به واقع تنها یک گزاره انتخاباتی ساده برای ترامپ محسوب نمی‌شود، بلکه عامل مهمی است که می‌تواند در آستانه انتخابات به تنهایی ورق را به نفع او برگرداند، نوعی غافلگیری بسیار متفاوت‌تر از آنچه که او در تاریخ 4 ساله ریاست جمهوری خود، نمونه‌های زیادی از آنها را بروز داده است.

رونمایی از توافقی جدید با چین، برگزاری چهارمین جلسه صلح با کیم جونگ اون، معرفی واکسن ویروس کرونا و حتی بازگشت به برجام و توافق هسته‌‌‌ای با ایران از نمونه‌های تقریبا مسالمت‌آمیزی است که در مجموعه گمانه‌زنی‌ها از رویکردهای جدید ترامپ در روزهای آخر دوران انتخاباتی خود به چشم می‌خورد. با این حال برخی تغییرات نظامی و استراتژیک هم می‌توانند به عنوان بخشی از برنامه‌های غیرمنتظره ترامپ در این زمینه به شمار آیند. خروج 26هزار سرباز آمریکایی از آلمان، بیرون کشیدن 8 هزار سرباز آمریکایی از افغانستان، خروج کامل یا جزئی نیروهای آمریکایی از کره جنوبی و همچنین خروج ایالات متحده از ناتو مواردی است که در این زمینه از آنها یاد شده است.

این در حالی است که احتمال وقوع برخورد نظامی در خاورمیانه و خلیج فارس، ورق دیگری در دست ترامپ برای بازگرداندن بازی سیاسی در داخل آمریکا به نفع خود به شمار می‌آید. در این منطقه آنچه بیشتر به نظر می‌آید تقابل با ایران است. آیا به واقع تکلیف انتخابات آمریکا با یک سورپرایز مرتبط با ایران مشخص خواهد شد؟ آیا درگیری احتمالی ترامپ با ایران می‌تواند این رئیس جمهور در آستانه شکست را دوباره رئیس جمهور آمریکا کند؟ این احتمالات در حالی تقویت شده است که چند روز پیش ناو وینسنس وارد خلیج فارس شد، از طرف دیگر به تازگی ادعایی مبنی بر تصمیم ایران برای ترور دیپلمات آمریکایی در آفریقای جنوبی مطرح شد که متقابلا تهدید ترامپ برای مقابله نظامی سهمگین با ایران را به دنبال داشت.

دور از ذهن نخواهد بود که متوسل شدن به گزینه‌هایی که ایران را مقصر جلوه دهد و آمریکا را برای پاسخگویی متقابل به درگیری محدود با ایران متمایل کند، می‌تواند به یکی از برنامه‌های ترامپ برای تاثیر بر انتخابات آمریکا مورد توجه قرار گیرد. اگر چه ترامپ به خوبی می‌داند که کشاندن تنش به سطح درگیری نظامی با ایران، پیامدهایی با ابعاد غیر قابل پیش‌بینی برای آمریکا خواهد داشت، اما تجربه حکمرانی ترامپ ثابت کرده است که تصمیمات او همیشه هم بر دایره منطق،‌ استوار نبوده است.