سئوالاتی برای «کیشِ» اولین وزیر روحانی

دیروز فانی در مجلس، به پرسش هایی جواب داد که از ابتدای حضور او در آموزش و پرورش شنیده می شد، ولی بالاخره انتصاباتی که نمایندگان معتقدند سیاسی است و استفاده از نیروهای بازنشسته، برای وزیر فرهنگی کابینه تدبیر و امید، یک کارت زرد همراه داشت.

خبرآنلاین: دیروز فانی در مجلس، به پرسش هایی جواب داد که از ابتدای حضور او در آموزش و پرورش شنیده می شد، ولی بالاخره انتصاباتی که نمایندگان معتقدند سیاسی است و استفاده از نیروهای بازنشسته، برای وزیر فرهنگی کابینه تدبیر و امید، یک کارت زرد همراه داشت.

علی اصغر فانی، در مجلس، چهارمین کارت زرد کابینه روحانی را دشت کرد. کارت زردی که پشت آن، دو موتور استیضاح روشن شده، یکی طرح استیضاح سابق این وزیر که طراحانش می گویند بیش از ۹۰ امضا دارد و دیگری، طرح جدید استیضاح که ناگفته پیداست جرقه آن از پاسخ های وزیر آموزش و پرورش به سئوالات ملی و استانی نمایندگان در نشست علنی امروز مجلس زده شد.

دیروز دو نماینده به عنوان پرسشگران وزیر، سئوال کردند. مهرداد بذرپاش، نماینده تهران به نمایندگی از ۱۵ همکار دیگر خود، سئوالات ملی را پرسید و قاضی زاده هاشمی، نماینده مشهد به نمایندگی از ۳ همکار استانی خود، فانی را مخاطب پرسشهای خود قرار داد.

اشتباه فانی البته شاید این بود که در مقابل پرسشهای دقیق نمایندگان، به پاسخهای کلی اکتفا کرد و جاهایی اصلا، به خود زحمت پاسخ نداد.

در مقابل این وزیر که در آستانه بازنشستگی است، نماینده جوانی ایستاده بود که پرسشهای خود را به سمت وزیر آموزش و پرورش گرفت، آنطور که در مقام پاسخ گویی، فانی، به اشتباه جبران ناپذیری افتاد و با گفتن این که "من در میان یک میلیون عضو جامعه آموزش و پرورش نفوذ کلام دارم" از لحاظ روانی نیز نمایندگان را در موضع مخالفت انداخت تا پرسشگران او، پس از این جلسه در گفت و گو با خبرنگاران، فانی را تهدید به استعفا کنند، تهدیدی که به نظر می رسد این بار، جدی است.

جدول شماره یک: آرای نمایندگان درباره قانع شدن از پاسخ های وزیر

مجموع: 202	قانع شدگان	قانع نشدگان	رای ممتنع
تعداد	71	115	11
درصد	35	57	5

سه محور اصلی که سئوالات را می ساخت

با بررسی سئوالاتی که بذرپاش و قاضی زاده هاشمی از علی اصغر فانی داشتند، می توان دریافت به طور کلی آنها به سه محور معترض بودند.

محور اول که نقطه ضعف و پاشنه آشیل عملکرد علی اصغر فانی در آموزش و پرورش محسوب می شود، انتخاب مدیران بر اساس مصالح سیاسی است. هر چند بخشی از این سئوالات، ازجمله وابستگی سیاسی مدیرآموزش و پرورش استان خراسان رضوی، مورد اعتراض یکی از نمایندگان این استان قرار گرفت، ولی ابوترابی، رئیس نشست امروز مجلس، این اعتراض را وارد ندانست و گفت این فرد حق دارد اگر پاسخی دارد به مجلس بدهد تا از تریبون عمومی قرائت شود.

در این محور، نمایندگان با دادن نشانی دقیق مدیران سیاسی، توان پاسخ گویی دقیق و مستدل را از علی اصغر فانی گرفتند. او تنها توانست به این سخنان کلی قناعت کند که "مدیران آموزش و پرورش باید با سیاستهای دولت همسو باشند."

محور دوم مورد پرسش نمایندگان، استفاده از مدیران بازنشسته در راس استانها، حلقه مشاوران و معاونان وزیر بود. آنها با دادن نشانی، از وزیر پرسیدند مگر وزارتخانه ای با حد و اندازه آموزش و پرورش با داشتن یک میلیون همکار، مدیر قابل ندارد که برخی از مدیران بازنشسته، فراخوان شده اند. وزیر در این بخش نیز به مصوبه دولت اشاره کرد و با تایید به کار گیری مدیران بازنشسته در دفاع از آنها این راهبرد را داشت که بتواند ثابت کند فرصت استفاده از خدمات این مدیران منقضی نشده است.

محور سوم پرسشها نیز به کم تحرکی و عدم پاسخگویی فانی به نیازهای آموزش و پرورش پرداخت. عدم توجه به مشکلات روز فرهنگیان، نظام جدید آموزشی و عدم شفافیت در آمار آموزش و پرورش، مورد سئوال قرار گرفت که فانی در این باره پرداخت: "در هیچ دوره ای از آموزش و پرورش اینقدر تحرک دیده نشده." ولی او هرگز نگفت منظورش از تحرک چیست و چرا این مشکلات بر زمین مانده. او تنها به بخشی از عملکرد خود اشاره کرد که به واقع روزی نزدیک به 12 ساعت کار می کند.

جدول شماره ۲: پرسش و پاسخ وزیر و نمایندگان

ردیف	زمینه سئوال	خلاصه سئوال	پاسخ فانی
۱	انتصاب مدیران سیاسی	چرا فردی در راس صندوق ذخیره فرهنگیان منصوب می‌شود که قبلا به آن مجلس در مورد وزارت رای نداده و یا در حمایت از معلمان استعفاء داده؟	باید عملکرد را بررسی کنید. نفرمایید فلانی سیاسی است. مگر شما سیاسی نیستید؟
۲	انتصاب مدیران سیاسی	چرا در استان کرمان، برادر معاون رئیس جمهور که بازنشسته هم هست رئیس شد؟	پاسخ بالا
۳	انتصاب مدیران سیاسی	چرا مدیر آموزش و پرورش استان خراسان رضوی فردی با سلیقه سیاسی که توسط وزارت اطلاعات رد صلاحیت شده، انتخاب شده؟	طریق استعلام در مورد مدیران، حراست وزارت آموزش و پرورش است و نه به طور مستقیم وزارت اطلاعات، که در خصوص فرد تعیین شده نیز از همین طریق استعلام صورت گرفته است
۴	انتصاب مدیران سیاسی	چرا در مازندران و اصفهان، دبیرکل حزب کارگزاران مدیر شد؟	مدیرانی باید در آموزش و پرورش انجام وظیفه کنند که اعتقاد به سیاست دولت داشته باشند.
۵	انتصاب مدیران سیاسی	چرا رئیس دانشگاه فرهنگیان در جشن انقلاب در دانشگاه تربیت معلم شهید باهنر کلی از نظام تعلیم و تربیت آمریکا تعریف می‌کند؟	آموزش و پرورش خردمندانه و با حرکت مطالعاتی و کارشناسی و متکی بر پژوهش و مشارکت عامه فرهنگیان اداره می‌شود.
۶	فقدان بستر قانونی	قانون تعیین تکلیف پیش دبستانی‌ها چه شد؟	پاسخی داده نشد
۷	انتصاب مدیران بازنشسته	چرا زمانی که آمارهای متضادی اعلام می‌شود که صد هزار یا پنجاه هزار نیروی مازاد داریم، بیش از سه مورد از افراد بازنشسته استفاده شده است و در برخی استان‌ها چهار، پنج مورد وجود داشته؟	در مجموعه یک میلیون نفری تنها سه نفر بازنشسته به کار گرفته شده است؛ آن هم وقتی مجلس عدم به کارگیری بازنشستگان را مطرح کرد و در همان جلسه هم رای نیاورد ما به احترام مجلس دیگر از افراد بازنشسته استفاده نکرده‌ایم.
۸	انتصاب مدیران بازنشسته	چرا در استان تهران، یک مدیر بازنشسته رئیس شد؟	او پنج سال پیش بازنشسته شده و می تواند تا ۳۵ سال خدمت کند.
۹	انتصاب مدیران بازنشسته	چرا در استان فارس، یک مدیر بازنشسته رئیس شد؟	او در سال ۹۰ بازنشسته شده و فوق لیسانس دارد و می تواند تا ۳۵ سال خدمت کند.
۱۰	فقدان بستر قانونی	نظام رتبه‌بندی معلمان و طرح تعطیلی پنجشنبه‌ها چه شد؟	پاسخی داده نشد
۱۱	کم تحرکی و کم کاری	ما به وزیری رای دادیم که سیاسی نباشد، ولی هم سیاسی است هم کم تحرک و کم کار	وزیری که روزی ۱۱ ساعت کار می کند کم تحرک نیست و در هیچ دوره ای در آموزش و پرورش اینقدر تحرک ندیده ایم
۱۲	تغییرات گسترده	چرا۳۵ درصد مدیران باقی ماندند و ۶۵ درصد مدیران تغییر کردند به عبارت دیگر ۴۰۰ مدیر عزل شدند؟	مدیرانی باید در آموزش و پرورش انجام وظیفه کنند که اعتقاد به سیاست دولت داشته باشند.
۱۳	آمار متناقض	چرا آمارهای متضادی اعلام می‌شود که صد هزار یا پنجاه هزار نیروی مازاد داریم؟	بی پاسخ ماند
۱۴	انتصابات مدیران و حضوراستادان	چرا برای دانشگاه تربیت معلم، افراد از دانشگاه تربیت مدرس انتخاب می‌شوند؟	بی پاسخ ماند
۱۵	عزل و نصب مدیران	چرا در استان گلستان مدیر کانون پرورش فکری کشور تغییر کرد؟	بی پاسخ ماند
۱۶	عزل و نصب مدیران	رئیس دانشگاهی در پایان سال ۹۲ پرسنل را جمع می‌کند و می‌گوید ما چند کار عقب‌مانده داریم از جمله تعویض ۶۰ پردیس تغییر نکرده یعنی در سال ۹۳ اولویت رئیس دانشگاه می‌شود تغییر رئیس همه پردیس‌های تربیت معلم.	بی پاسخ ماند

هنوز دیر نشده است

واقعیت این است که با وجود برخی اخبار که با انعکاس فراوان رسانه ای درباره استیضاح قریب الوقوع فانی مطرح شده، هنوز می توان این وزیر فرهنگی را از "مات" شدن در صفحه شطرنج پرسشهای بالا به درآورد.

نگاهی به نحوه عملکرد سایر وزرای دولت تدبیر و امید نشان می دهد کابینه روحانی توان بالایی در تعامل و همسویی با خواسته نمایندگان مجلس دارد. تجربه رحمانی فضلی در مقام وزیر کشور در بحث پرچالش انتخاب استانداران و فرمانداران، به خصوص در استانهایی که پتانسیل تنش های اجتماعی و سیاسی زیادی دارند، تجربه قابل قبولی است که می تواند مشاوران علی اصغر فانی به آن نگاهی دوباره داشته باشند. وزیر کشور با تدبیر مثال زدنی در استان محرومی مانند سیستان و بلوچستان، یکی از مدیران منسوب به اصلاح طلبان را بدون کمترین حاشیه به عنوان استاندار منصوب کرد و در همان منطقه، در استان همجوارش، با یاری جستن از قاسم سلیمانی، فرمانده بازوی برون مرزی سپاه (قدس) برای انتخاب استاندار کرمان، توانست آرامش را برقرار کند.