شیرینی‌های خوشمزه همدان؛ نان شیرمال را از دست ندهید!

برترین ها: استان همدان، یکی از مناطق گردشگری کشور به شمار می‌آید که علاوه بر آثار تاریخی و عمارات و بنا‌های برجای‌مانده از ایران کهن، از غذا‌ها و شیرینی‌های محلی و سنتی بی‌نظیری برخوردار است که می‌توان برای اکثر آن‌ها قدمتی بالغ بر چندین قرن را تخمین زد. در این مطلب با چند شیرینی خوشمزه این استان آشنا می‌شوید.

انگشت پیچ

• شکر: 1 کیلو
• سفیده تخم مرغ: 3 عدد
• جوهر لیمو: 1/8 قاشق چایخوری
• آب: به مقدار یک بند انگشت از شکر بالاتر

طرز تهیه:

1. شکر را در ظرف مورد نظر ریخته ، و آب را که باید به مقدار یک بند انگشت بالاتر از شکر باشد اضافه کرده، و بر شعله گاز قرار می دهیم.

2. بعد از این که شربت قوام آمد ، جوهر لیمو را داخل آن می ریزیم.

3. بعد از کمی حرارت، مقداری از شربت را بین دو انگشت قرار می دهیم، اگر کش دار شد، حرارت را خاموش و صبر می کنیم تا خنک شود در حدی که اگر سفیده را به آن اضافه کنیم پخته نشود، در این زمان سفیده ها را به میزانی که پف کند هم می زنیم.

4. سپس آن را به شربت اضافه و آنقدر هم می زنیم تا مواد کاملا سفید و یکدست و کش دار شود.

5. هم اکنون انگشت پیچ آماده است، ما می توانیم برای عطر و طعم آن به شربت، گلاب هم اضافه کنیم و در زمان هم زدن مواد از مقداری دارچین استفاده کنیم.

6. و در آخر با دارچین و خلال پسته و بادام در صورت تمایل آن را تزئین کنیم.

ترحلوای هویج

• هویج: نیم کیلو
• شکر: یک استکان
• زعفران: نصف استکان
• گلاب: یک استکان
• روغن: نصف استکان
• آرد برنج: یک پیمانه
• هل آسیاب شده: ۳ عدد
• دارچین: به مقدار لازم

طرز تهیه:

۱. ابتدا هویج رنده شده را پخته و آن را از صافی پارچه‌ای رد کنید تا آب درون هویج خارج شود.

۲. سپس آرد و روغن را با هم تفت داده و خوب که طلایی شد زعفران، آب، روغن و شکر را به هویج‌ها اضافه کنید و مواد را خوب به هم زده تا کمی سفت شود.

۳. حال گلاب و هل آسیب شده را نیز به آن اضافه کرده و پس از کمی سرد شدن آن را داخل ظرف ریخته و با دارچین و پودرنارگیل آن را تزئین کنید.

حلوازرده

• زرده تخم مرغ: ۱۰عدد
• شکر: یک لیوان
• نشاسته: ۲ قاشق
• گلاب و زعفران: به میزان دلخواه
• روغن: یک قاشق

طرز تهیه:

1. زرده تخم‌مرغ‌ها را جدا کرده و آنها را با چنگال هم بزنید تا یکدست شوند.

2. سپس شکر را اضافه کرده و آنقدر با دست یا هم زن با تخم‌مرغ‌ها بزنید تا مایه‌ای کاملاً صاف و یکدست به وجود آید.

3. حالا نشاسته را به مواد اضافه کنید و بعد از کمی هم زدن، گلاب و زعفران را به مخلوط بیفزایید.

4. مواد را کاملاً با هم ترکیب کنید تا یک دست باشند.

5. حالا آنها را به همراه کمی روغن در قابلمه لعابی (یا معمولی) ریخته و روی حرارت ملایم قرار دهید.

6. روی حرارت باید مواد را همچنان هم بزنید تا ته نگیرند.

7. پخت حلوا زرده را تا وقتی که رد قاشق روی مواد بماند، ادامه دهید.

8. بعد از پخت آن را از روی حرارت برداشته و با پودر پسته و نارگیل تزئین کنید.

نکته: این دسر باید سرد سرو شود.

راحت الحلقوم

مواد لازم:

• نشاسته: ۱ لیوان
• شکر :۵/۱ (یک و نیم) لیوان
• آب: ۵/۲ (دو و نیم) لیوان
• گلاب: ۵/۰ (نیم) لیوان
• جوهر لیمو: قدری
• آرد: به میزان لازم

طرز تهیه

۱. روی نشاسته ۲ الی ۳ لیوان آب بریزید و کمی آنرا به هم بزنید تا کاملاً حل شود وصبر کنید مدت ۲۰ الی ۳۰ دقیقه بماند.

۲. بعد که نشاسته ته‌نشین شد آب روی آنرا به آرامی خالی کنید و شکر و آب و گلاب و جوهر لیمو را به آن اضافه کنید و روی حرارت بگذارید و مدام به هم بزنید اینکار را آنقدر ادامه دهید تا کاملاً سفت شده و بتوان آنرا در وسط قابلمه جمع کرد و شبیه به یک ژله سفت و کشدار شود.

۳. در کف یک ظرف مسطح مثل سینی آرد بریزید و مایه را روی آن ریخته و روی آن را صاف کنید و آرد بپاشید و با فشار کف دست آنرا به یک لایه‌ای به قطر ۱ الی ۵/۱ سانتی‌متر در آورید و بعد از سرد شدن با کارد به شکل لوزی یا مربع ببرید و دورتادور راحت الخلقوم‌ها را به آرد یا پودر پسته یا نارگیل آغشته کنید و در ظرف بچینید.

نان شیرمال

مواد لازم:

• زرده تخم مرغ: ۴ عدد
• پودر شکر: ۳/۴پیمانه
• روغن مایع: ۱/۳ پیمانه
• اسانس هل: ۳ قطره یا ۱ قاشق چایخوری پودر هل
• بکینگ پودر: ۱ قاشق چایخوری پر
• شیر: ۱/۴ پیمانه
• آرد سفید: ۳۰۰ گرم
• آب زعفران و ۱ عدد زرده و کنجد برای روی نان

طرز تهیه:

1. زرده تخم مرغ، پودر شکر و هل را در ظرفی ریخته با همزن بهم زده تا کرم رنگ شود.

2. سپس روغن مایع،شیر و بکینگ پودر را اضافه کرده کم‌کم آرد را اضافه کنید تا جائیکه خمیر لطیفی به دست آید و خمیر بدست نچسبد.

3. خمیر را بمقدار cm1 با وردنه باز کرده قالب بیضی زده در سینی فرچیده روی آنها را زرده و کمی آب زعفران زده با چنگال نقش انداخته و کنجد می پاشیم و بمدت ۲۰ دقیقه در فر ۱۸۰ در طبقه وسط قرار داده تا کاملاً طلائی رنگ شود.

کماج

مواد لازم برای تهیه خمیر:

• آرد: ۷۵۰ گرم
• آب: ۳۰۰ میلی لیتر
• تخم مرغ کامل: ۳ عدد
• روغن مایع:۱۰۰ گرم
• خمیر مایه فوری :۲۰ گرم
• شکر :۱۸۰ گرم
• نمک: یک چهارم قاشق چایخوری

مواد داخل خمیر:

• گردوی ریز خرد شده: ۳ قاشق غذاخوری
• شکر: ۲ قاشق غذاخوری
• پودر دارچین: ۱ قاشق چایخوری
• کره: ۱۵ گرم

مواد برای رومال:

• زرده تخم مرغ: یکی
• شیر :یک قاشق چایخوری
• کنجد: به میزان لازم

طرز تهیه:

۱. اول آرد، شکر، نمک و خمیر مایه فوری رو با هم مخلوط کنید و تو یه ظرف دیگه روغن مایع و تخم مرغ و آب رو مخلوط کنید.

۲. وسط آرد و گود کنید و مایعات و بهش اضافه کنید. با قاشق مخلوط کنید و بعد شروع کنید به ورز دادن خمیر. حواستون باشه که اگه خمیر چسبنده بود با ورز دادن از این حالت خارجش کنید و زیاد آرد اضافه نکنید.

۳. بعد خمیر رو داخل یک ظرف چرب شده بذارید و بعد از پوشوندن روی ظرف تو یه جای گرم یکساعت و نیم استراحت بدید تا حجمش دو برابر بشه.

۴. حالا گردوی ریز خرد شده و شکر و کره و دارچین و با هم مخلوط کنید و کنار بذارید تا به موقع برای داخل خمیر ازشون استفاده کنیم. وقتی زمان استراحت خمیر تموم شد به آرامی مشتتون و داخل خمیر فرو ببرید تا هوای داخل خمیر خارج بشه. یکمی اونو ورز بدید و بعد به شکلهای مختلف دربیارید.

۵. میتونید داخل چند تا از تکه‌های خمیر از مواد گردویی استفاده کنید و داخل چند تا شکلات میله‌ای بذارید.

۶. بعد از آماده کردن خمیر، اونارو داخل سینی چرب شده بچینید و باز نیم ساعت استراحت بدید تا حجمش باز بیشتر بشه. بعد با مخلوط زرده و شیر روی خمیر رو برس بکشید و کنجد بپاشید.

۷. خمیر رو بمدت ۲۵ دقیقه داخل فر با دمای ۱۶۰ درجه بفرستید. وبعد از پختن وخنک شدن به دلخواه برش بدهید.

باسلوق

مواد لازم

• نشاسته : 1 لیوان
• شکر: 2 لیوان
• گلاب: نصف لیوان
• پودر ژلاتین: 2 قاشق چایخوری
• آب: 3 لیوان
• وانیل: 1/4 قاشق چایخوری
• پودر نارگیل و مغز گردو: به مقدار لازم

طرز تهیه

1. نشاسته را داخل کاسه ای بریزید و به آن 1 لیوان آب سرد اضافه کنید و 15 دقیقه بگذارید بماند سپس هم بزنید تا نشاسته حل شود ، 2 لیوان دیگر آب و شکر را به نشاسته اضافه کنید.

2. محلول نشاسته را درون قابلمه بریزید و روی حرارت ملایم قرار دهید و مرتب هم بزنید تا شفاف شود سپس حرارت را کم کنید و ژلاتین ( پودر ژلاتین را داخل کاسه ای بریزید و کمی آب روی آن بپاشید و روی بخار آب قرار دهید تا حالت اسفنجی پیدا کند ) ، وانیل و گلاب را اضافه نمایید.

3. داخل سینی یا ظرفی گود پودر نارگیل را به قطر 5 سانتیمتر پخش کنید ، به کمک ابزار داخل پودر نارگیل حفره هایی ایجاد کنید و در انتهای هر حفره تکه ای مغز گردو قرار دهید.

4. با مخلوط نشاسته که روی حرارت کم قرار دارد این حفره ها را پر کنید و در انتها نیز روی آن را با پودر نارگیل بپوشانید و اجازه دهید خوب سرد شود ، پس از سرد شدن تک تک خارج کنید و سرو نماید.

نکته ها: میتوانید بجای مغز گردو از پسته ، بادام ، کنجد و … نیز استفاده کنید ؛ دقت کنید که نشاسته باید گرم باشد چون نشاسته سرد شده فرم دلخواه را نخواهد داد ، برای کشدار شدن باسلوق به جای گلاب از 200 گرم گلوکز مایع استفاده کنید.

در صورتی که نمیخواهید به این شکل باسلوق را آماده کنید میتوانید کف ظرف مقداری پودر نارگیل بریزید سپس نشاسته را روی آن پخش کنید و روی ان با فاصله مغز گردو بچینید و مجدد مقداری پودر نارگیل روی نشاسته بپاشید و پس از سرد شدن به شکل لوزی یا مربع برش بزنید.