غذاهای محلی ایران (۲)
در این مطلب سریالی، انواع غذاهای ایران را برایتان انتخاب کرده ایم که تقریبا همه آنها برای شمال و استان های گیلان و مازندران هستند. برخی از آنها عالی هستند و اگر تاکنون درست نکرده اید، حتما یکبار امتحان کنید. بدون شک به دستورات غذایی ماهانه شما اضافه خواهد شد.
کولی غورابیج
کولی غورابیج یکی از غذاهای محلی استان گیلان است. (کولی) کولی که نوعی ماهی میباشد بر دو نوع است: سیا کولی و کاس کولی. هر دو نوع بسیار خوشمزه و لذیذ است. آنها را گیلانیها همراه پلو خورش میخورند یا با کته و کره فراوان و لوله پیاز (شبیه پیازچه) نوش جان میکنند. هنگام تهیه کولی باید مانند ماهیهای دیگر دقت کرد که کاملا تازه باشد. چرا که این ماهی گوشت لطیف و حساس دارد که در هوای گرم خیلی زود فاسد میشود. برای انتخاب و نگهداری آن باید نهایت دقت را به کار برد. کولی تازه دارای چشمهای برجسته و براق و گوشت آن سفت است و اثر انگشت روی سطح آن باقی نمیماند در حالی که کولی کهنه شل و نرم است.
دستور شماره یک
مواد لازم برای ۵ تا ۶ نفر:
- کولی (ماهی ریز) ۸ عدد
- سبزی (نعناع _ خلواش _ چوچاق و گشنیز) = نیم کیلو
- ترشی آبغوره ۱/۵ فنجان
- شکر ۱ قاشق غذاخوری
- مغز گردو ۲۵۰ گرم
طرزتهیه:
مغز گردو را سائیده یا چرخ کرده با دو لیوان آب میگذاریم بپزد تا روغن بیندازد. کولی را پوست گرفته و نمک و فلفل زده در روغن داغ دو طرفش را سرخ میکنیم. سبزی را هم ساطوری ریز کرده و با روغن سرخ میکنیم. آنگاه کولی سرخ شده را با سبزی و ترشی در مغز گدوی پخته شده روی حرارت ملایم دم میکنیم بعد از یکساعت که آهسته جوشید شکر و نمک و فلفل را به مقدار کافی اضافه کرده و بعد از چند دقیقه برمیداریم و با پلو سرو میکنیم.
دستور شماره دو
مواد لازم:
- ماهی کولی ۵۰۰ گرم
- مغز گردو ۱۵۰ گرم
- سبزیها شامل (نعناع، چوچاق، خال واش، گشنیز) جمعاً ۲۵۰ گرم
- نمک، فلفل و زردچوبه کمی
- آبغوره ۱ قاشق غذاخوری
طرز تهیه:
گردو را آسیاب کنید و با ۴ لیوان آب بپزید تا به روغن بیفتد، ماهی کولی را بعد از خالی کردن شکم و سر بشویید و با نمک و فلفل مزده دار کنید و درون تابه با روغن سرخ کنید و به گردوی در حال پخت که به روغن افتاده اضافه کنید سبزیها را که خرد کردهاید و سرخ نمودهاید به خورش اضافه کنید آب غوره بزنید و بعد از یکی دو جوش از روی حرارت بردارید و با کته سرو نمایید.
دستور شماره سه
مواد لازم:(برای ۵ تا ۷ نفر)
- کولی (ماهی ریز) ۸عدد
- سبزی نعناع خلواش چوچاق و گشنیز نیم کیلو
- ترشی آب غوره (یا آب انار یا آب نارنج) یک و نیم فنجان
- شکر ۱ قاشق غذاخوری
- مغز گردو ۲۵۰ گرم
- نمک و فلفل به مقدار کافی
طرز تهیه:
مغز گردو را ساییده یا چرخ کرده با دو لیوان آب میگذاریم بپزد تا روغن بیندازد. کولی را مطابق دستور پوست گرفته (رجوع شود به قسمت پایین) و نمک و فلفل زده در روغن داغ دو طرفش را سرخ میکنیم. سبزی را هم ساطوری ریز کرده و با روغن سرخ میکنیم. سبزی را هم ساطوری ریز کرده و با روغن سرخ میکنیم. آنگاه کولی سرخ شده را با سبزی و ترشی در مغز گردوی پخته شده ریخته روی حرارت ملایم دم میکنیم. بعد از یک ساعت که آهسته جوشید شکر و نمک و فلفل را به مقدار کافی اضافه نموده بعد از چند دقیقه بر میداریم. با پلو صرف میشود.
ماهی گردبیج
مواد لازم:
- ماهی سفید بزرگ _ ۱ عدد
- سبزیهای معطر: نعناع، خنش (خلواش), چوچاق _ یک دسته
- رب انار _ ۲ قاشق غذاخوری
- مغزگردو _ ۲۰۰ گرم
- نمک و فلفل و گلپر _ به اندازه کافی
طرز تهیه:
1. مغز گردو را با سبزی می سائیم یا چرخ می کنیم، مغز گردو و سبزی را با رب انار و گلپر و نمک و فلفل مخلوط می کنیم. آنگاه روی سطح ماهی ک می کارد می کشیم. بالههای ماهی را با قیچی می گیریم، داخل گوشهای ماهی را خالی می کنیم.
2. شکم ماهی را یک چاک کوچک میدهیم، محتویات شکم ماهی را خارج می کنیم. بعد ماهی را تمیز می شوئیم و می گذاریم در صافی بماند تا آبش برود. سپس داخل شکم ماهی را از مایه مغز گردو و سبزی که حاضر کردهایم پر می کنیم.
3. دو لبه شکم ماهی را جفت می کنیم و با نخ و سوزن بخیه میزنیم. سپس سر و دم ماهی را بهم میآوریم و ماهی را گرد کرده در یک قابلمه مناسب قرار می دهیم و زیر و روی آن آتش زغال ریخته و ماهی را در حرارت ملایم میپزیم.
4. امروزه این خوراک ماهی را نیز می توان در فر به طریق آسان تر طبخ نمود. یعنی بعداز آنکه شکم ماهی را پر کردیم و دوختیم سینی فر را کمی چرب میکنیم، کمی آرد میپاشیم و ماهی را از پهلو روی سینی قرار میدهیم.
5. در طبقه وسط فر با حرارت ۳۵۰ درجه به مدت یکساعت و نیم میپزیم. در این فاصله مقداری سس متشکل از آب انار و یک قاشق کره آب کرده و زعفران روی آن میدهیم تا ماهی خوشرنگ شود.
ماهی مالاتا یا ماهی فیویج
دستور شماره یک
ماهی مالاتا
ماهی سفید رو از پشت باز کنید و به شکم بخوابونید. یعنی در واقع دو قسمت شکم هم سطح با ستون مهرهها قرار میگیره . . بعد ماهی رو بگذارید توی توری کباب (یا مالابیج چوب) و ماهی رو روی آتش بگذارید هر از گاهی هم ماهی را پشت رو کرده تا کاملاً پخته شود. البته در حین کباب شدن ماهی میتوانید مقداری آب نارنج تازه را به ماهی بزنید تا با آن پخته شود بعد از کباب شدن ماهی (البته باید دقت شود که ماهی سفید کمی دیر تر کباب میشود) آن را با چاشنی مخصوص که در پائین توضیح داده شده است میل نمائید.
بعد گردوی ساییده، رب انار، سبزی محلی (چوچاق که همون زولِنگ مازندرانیها ست)، ادویه، نمک و فلفل رو با هم مخلوط کنید تا به شکل یک خمیر شل در بیاد نام این چاشنی مخصوص در شرق گیلان " انار آغوز " هست که با زیتون هم صرف میشود.
دستور شماره دو
مواد لازم:
- ماهی سفید تازه کامل (۱۵۰۰- ۱۲۰۰ گرمی) ۱ عدد
- گردوی سائیده ۵۰۰ گرم
- رب انار ترش ۲ پیمانه
- سبزیجات معطر سائیده یا چرخ شده ۵۰ گرم
- سیر چرخ شده ۵- ۳ حبه
- گلپر، نمک و فلفل به میزان لازم
طرز تهیه:
1. ابتدا ماهی سفید تازه به خوبی شسته شده و موکوس سطح بدن و ذرات شن از سطح بدن و داخل برانشهای ماهی پاک میگردد. سپس ناحیه شکمی ماهی از آنال تا زیر حلق با یک چاقوی تیز برش داده شده و امعاء و احشاء ماهی خارج میگردد. درصورت وجود تخمدانهای رسیده در ماهی، آنرا میتوان خارج نموده و در تهیه غذا مورد استفاده قرار داد.
2. ماهی را مجدداً شسته و آنرا در داخل یک دیگ درب دار از ناحیه پشتی قرار میدهیم سپس نصف لیوان آب به آن اضافه نموده و در روی اجاق گاز با شعله متوسط بمدت ۳۰ دقیقه پخته تا گوشت عضلات کاملاً از ستون فقرات و پوست ماهی جدا شود.
3. میزان پخت باید به حد لازم باشد زیرا در اثر پخت کم، عضلات بخوبی پخته نشده و علاوه بر مشکل جداسازی گوشت، بوی ضخم ماهی گرفته نخواهد شد. و درصورت پخت بیش از حد نیز علاوه بر سفت شدن عضلات، گوشت ماهی خرد و تکهتکه خواهد شد. پس از پختن ماهی و سرد شدن آن ماهی از دیگ خارج شده و عضلات یک تکه از ماهی به آرامی و با دقت از ستون فقرات و پوست جدا میگردد.
4. در این مرحله میتوان استخوانهای ناحیه شکمی و استخوانهای درشت عضلانی را نیز به آسانی بیرون کشید و فیله پخته شده کم استخوان تولید نمود. این عضلات پخته پاک شده را در سس مخصوص قرار میدهند.
روش تهیه سس مخصوص:
1. ابتدا گردوی سائیده را در یک کاسه بزرگ ریخته و ۲- ۱ لیوان آب ولرم به آن اضافه میکنیم. گردو را در آب حل کرده تا مخلوط غلیظی بدست آید. در ادامه به ترتیب رب انار ترش، سیر چرخ کرده، سبزیجات خرد شده و ادویه جات و نمک و فلفل را به آن اضافه کرده و هم میزنیم تا سس یکنواخت و رقیقی بدست آید.
2. برای آمادهسازی ماهی مالاتا نیز ابتدا عضلات پخته ماهی را در یک ظرف عمیق چیده و سس رقیق را بر روی آن میریزیم تا تمامی سطح ماهیه با سس اشغال گردد. سپس ظرف را بمدت ۶- ۴ ساعت در یخچال قرار داده تا سس به خورد ماهی برود. مالاتای ترش با نام محلی "ماهی مالاتا" یک غذای سرد بوده که معمولاً با برنج آبکش یا کته، ترب محلی، اشپل ماهی، باقلای مازندرانی و ماست سرو میگردد.
مجی خورش یا خورش عدس شمالی
مواد لازم برای چهار نفر:
- عدس ۲۵۰ گرم سیب¬زمینی دو عدد
- مغز گردو یک پیمانه
- تخم مرغ دو عدد
- پیاز متوسط چهار عدد
- رُب اَنار سه قاشق سوپخوری
- آب پنج پیمانه
- نمک و فلفل سیاه به میزان لازم
- زردچوبه به میزان لازم دارچین به میزان لازم
طرزتهیه
1. عدس را هم¬راه سیب¬زمینی، یک عدد پیاز خردشده و سه پیمانه آب بپزید. بعد از پخت، پوره کرده باقیمانده پیازها را سرخ نموده، در انتها زردچوبه به آن بیفزایید و سپس به مواد پوره¬شده اضافه کنید. مغز گردو، رُب اَنار، نمک، فلفل سیاه، دارچین و دو پیمانه آب را به مواد پوره¬شده اضافه نمایید.
2. روی حرارتِ ملایم قرار دهید تا خورش غلیظ شود. در اواخر پخت، تخم¬مرغ¬ها را در آن بشکنید. وقتی سفت شد تخم¬مرغ را می¬توانید روی خورش پخته شده قرار دهید.
میرزاقاسمی
دستور شماره یک
مواد لازم:
- بادمجان متوسط: ۵ عدد
- سیر: یک بوته
- تخم مرغ: ۳ عدد
- گوجه فرنگی: ۲ عدد
- روغن و نمک و فلفل: به مقدار کافی
طرز تهیه:
1. بادنجانها را داخل فر یا روی آتش کبابی میکنیم تا کاملا پخته شوند، سپس پوست آنها را کنده و سرهای آنرا میگیریم و بعد ساطوری مینماییم سپس گوجه فرنگیها را در آب جوش ریخته و پوست آن را میگیریم و خرد میکنیم. سیر را کوبیده و داخل روغن داغی که در تابه و روی آتش است میریزیم تا کمی سرخ شود.
2. بعد بادنجانها و گوجه فرنگی آماده شده را به تابه اضافه کرده و سرخ مینماییم به حدی که آب آنها کاملا" کشیده شود و به روغن بیفتد. کمی نمک و فلفل به آن میزنیم و مایه را در یک طرف تابه قرار میدهیم ودر طرف دیگر تابه تخم مرغها را شکسته و مخلوط مینماییم وبهم میزنیم تا کاملا" بسته شده و سرخ شود بعد بادنجانها و تخم مرغها را مخلوط مینماییم و میرزا قاسمی آماده شده را در دیس میکشیم.
دستور شماره دو
مواد لازم:
- بادمجان شیرین و قلمی ۴ عدد
- سیر تازه ۱ بوته و اگر تازه نبود نصف بوته
- گوجه فرنگی رنده شده ۵ عدد
- رب گوجه ۱/۲ ق غ
- نمک و فلفل به میزان لازم
- آب ۱ عدد لیموترش
- تخم مرغ ۴ عدد
- زردچوبه ۱ ق چ پر
طرز تهیه
۱. اول بادمجونها رو کباب کنین. انقدر باید روی آتیش بمونه که پوستش ذغال بشه و وقتی با یه سیخ چوبی داخلش کردین، خیلی راحت بره توی بادمجون. بعد بذارین کنار تا سرد بشه.
۲. گوجه رو رنده کنین و سیر رو ساطوری کنین. ۱ استکان روغن زیتون داخل تابه بریزین و بذارین روی آتیش زیاد داغ نشه و بعد سیر ساطوری و زردچوبه رو اضافه کنین و ۱۰ ثانیه با حرارت متوسط تفت بدین و سریع بادمجون رو که پوستشو گرفتین و ساطوری کردین رو به موادتون اضافه کنین.
۳. بعد دوباره ۱ دقیقه تفت بدین و بعد پوره گوجه رو اضافه کنین و درشو بگذارین و زیرشو کمی بیارین پایین تا آبش کشیده بشه و بعد آب لیمو و رب رو بهش اضافه کنین و ۱ دقیقه تفت بدین دست آخر نمک فلفل رو اضافه کنین و بعد تخم مرغا رو روی مواد بشکنین و بدون اینکه هم بزنین درشو ببندین و زیرشو بیارین پایین تا تخم مرغا ببنده! بعدشم که تخم مرغا بست تکهتکه شون کنین و حاج آقا میرزا رو یه هم بزنین و بکشین توی ظرف و تزئینش کنین.
نرگسی اسفناج
دستور شماره یک
مواد لازم:
- اسفناج نیم کیلو
- پیاز ۱ عدد
- سیر ۱ حبه
- تخم مرغ ۲ تا ۳ عدد
- نمک و فلفل
طرز تهیه
1. اسفناجها رو کمی خرد کرده در ظرفی ریخته بگذارید با آب خودش بپزه و نرم بشه.(من اصولا اسفناج رو نه زیاد میپزم نه زیاد سرخ میکنم) پیاز و سیر رو خرد کرده در ماهیتابه بریزین و با روغن طلاییش کنین.
2. الان دیگه وقتشه که اسفناجهای پخته رو هم بهش اضافه کنین (اگه ظاهر غذا بیشتر از خواصش براتون مهمه می تونین اسفناج پخته رو در غذاساز بریزین که کاملا له بشه.. من اینجوری دوست ندارم. اسفناج هرچه کمتر خرد بشه خواصش بیشتر حفظ میشه) و نمک و فلفل بزنین و مخلوطتون رو هم بزنین تا کمی اسفناج سرخ بشه. بعد هم تخم مرغها رو درسته توشون بشکنید.
دستور شماره دو
مواد لازم برای ۳ نفر
- اسفناج ۱ کیلو گرم
- تخم مرغ ۳ عدد
- پیاز ۲ یا ۳ عدد
- روغن، نمک و فلفل به اندازه لازم
طرز تهیه
۱. اسفناج را شسته و به قطعات کوچک تبدیل کنید. سپس یک لیوان آب و کمی نمک به آن اضافه کنید و روی حرارت متوسط مدت کوتاهی بپزید. آبرا خالی کنید و با پشت قاشق به اسفناج فشار وارد کنید تا آب آن درآید.
۲. در ظرفی نچسب پیازها را خرد کرده و در روغن سرخ کنید. اسفناج را به آن اضافه کنید و چند دقیقه دیگر سرخ کنید. سطح آن را با پشت قاشق صاف کنید و تخم مرغها را بدون آنکه زرده آن بپاشد روی پیاز و اسفناج بشکنید. نمک و فلفل هم بزنید و در ظرف غذا را بگذارید تا بپزد. دقت کنید که زرده تخم مرغها سفت نشود.
نظر کاربران
خیلی مبحث جالبیه. مرسی و منتظر بقیه اش هستیم .
عالی بود
عالی بود . سپاسگزارم .
خیلی خوب بود