اشکنه و انواع آن
در گذشته به دلیل در دسترس نبودن انواع و اقسام مواد غذایی مردم بیشتر از غذاهای تولیدی خودشان استفاده میکردند. چون بیشتر مردم کشاورز و دامدار بودند، به اجبار غذاهایی درست میکردند که کم هزینه و مواد آن در محل بود به همین علت از انواع اشکنهها همانند عدس، آلو، گشنیز، آرد، قاتق بنه و... استفاده میکردند.
در گذشته به دلیل این که زن و مرد هر دو با یکدیگر در مزرعه کار میکردند وقتی خسته از سر کار برمی گشتند زنان خانه دار این غذا را برای رفع گرسنگی درست میکردند. به این صورت که ابتدا روغن حیوانی را روی چراغ میگذاشتند تا داغ شود و بعد آب به آن اضافه و سپس کمی سبزی خشک و ادویه را با روغن و آب مخلوط میکردند تا کمی بجوشد و بعد نان را در آن تلیت و مصرف میکردند.
در مورد تهیه اشکنه هایی همانند 2 پیازه نیز معمولا برای غذای شب مورد استفاده قرار میگرفت که خانم خانه به ازای هر 2 پیاز یک عدد سیب زمینی به صورت مکعبی خرد و با استفاده از گوجه فرنگی تازه یا خشک، ادویه و زیره این غذا را درست میکرد.
اشکنهی «اوجز» (وقتی آب روی روغن داغ میریزند، جز جز میکند و به اینسبب گویند اشکنهی اوجز) که به آن اشکنهی «دولخ باد» (بهمعنی گردباد است بهمحض ریختن آب سرد روی روغن داغ بخار متصاعد میشود که شبیه گردباد است. این اشکنه را به این علت دولخباد هم گویند.)
برای تهیهی این اشکنه پیاز، روغن، گشنیز، زیره، سیبزمینی، شمبلیله و کمی آرد نخود بکار میبرند.
اشکنهی شیری یا شیرین: مواد لازم برای اشکنهیشیرین عبارت است از روغن، پیاز، بادیان (یا بادیانه که به آن رازیانه هم گویند، گیاه از تیرهی چتریان و دارای انواع است. این گاه مصرف دارویی نیز دارد) زیرهی سبز و سیاه، شیرهی انگور، آب، فلفل، زردچوبه و زعفران.
برای تهیهی اشکنهی بلغور شیر، ابتدا بلغور شیر درست میکنند. طرز تهیهی اشکنه بلغور شیر هم چنین است: مقداری گندم نیمهپخته را «دستاس» (آس دستی) میکنند. به گندمهای خرد شده بلغور گویند. بلغور را داخل شیر گوسفند یا گاو ریخته میجوشانند و مقداری زردچوبه به هم به آن میزنند. وقتی بلغور پختهشد آن را توی سینی بزرگی ریخته مقابل آفتاب میگذارند تا خشک شود.
حال برای تهیهی اشکنهی بلغور شیر مانند سایر اشکنهها پیازداغ تهیه کرده و مقداری از بلغور شیر را در آب حل میکنند و روی پیاز داغ میریزند تا جوشی بخورد.
مواد لازم (۶ نفر)
مواد لازم:
پیاز: ۲ تا ۳ عدد
روغن: ۱۰۰ گرم (نصف لیوان سرخالی)
تخم مرغ: ۳ تا ۴ عدد
شنبلیله خشک و نرم: یک قاشق سوپخوری
آرد: ۲ قاشق سوپخوری
زردچوبه(در صورت تمایل): یک قاشق مرباخوری
نمک و فلفل: به مقدار کافی
طرز تهیه
۱. پیاز را خرد کرده با روغن در حرارت ملایم سرخ می کنیم تا طلائی شود آرد و شنبلیله را در پیاز سرخ کرده کمی سرخ می کنیم. در صورت مصرف زرد چوبه آنرا اضافه می نمائیم ، بعد ۳ تا ۴ لیوان آب داخل آن میریزیم میگذاریم مایه چند جوش بزند باندازه کافی بآن نمک و فلفل میزنیم.
۲. تخم مرغها را در ظرفی میشکنیم و با کمی نمک مخلوط میکنیم و کم کم در مایه اشکنه میریزیم، مرتب بهم میزنیم تا تخم مرغها یکجا بسته نشوند بعد از ۲ تا ۳ جوش اشکنه را در ظرف میشکنیم .
اشکنه سیب زمینی و سبزی
مواد لازم
سیب زمینی بزرگ: ۱ عدد
تخم مرغ: 4 عدد
پیاز: ۱ عدد
سبزی خشک معطر: 3 قاشق غذاخوری
آرد: ۱ قاشق غذاخوری
روغن مایع: به مقدار لازم
نمک، فلفل قرمز، زردچوبه، فلفل سیاه: به مقدار لازم
آب: 4 لیوان
طرز تهیه
1. پیاز را روی حرارت متوسط تفت دهید تا طلایی رنگ شود. زردچوبه را اضافه کنید. یکم هم بزنید بعد آرد را اضافه کنید و مرتب هم بزنید سپس سبزی خشک را اضافه کنید و کمی تفت دهید، سیب زمینی ها را بریزید کمی هم بزنید. در آخر نمک و فلفل و آب را اضافه کنید و چند دقیقه قبل از سرو غذا تخم مرغ را بشکنید و در آن بیاندازید. نان را در اشکنه تریت(ترید)کنید و نوش جان نمایید.
نظر کاربران
مادربزرگـــــــــــــــــــــــــــــــ
غذا های سنتی بهترین دارو برای بدن بودند. افسوس که فراموش شدند. یاد مادر بزرگا بخیر
به به واقعا به این میگن غذای سالم و پرخاصیت نه پیتزا و سوسیس وکالباس که سرطان زا هستندبابابزرگ ما همیشه ضرب المثل میزد که اشکنه اشکی قوروتی مشکی یعنی از همه اشکنه ها قوروتی سرتره میشه لطف کنید طرز تهیه اشکنه تخمه خربزه و اشکنه قرقوروت هم بذارید سپاس
والا من چهل سالمه واسه سه تابچه م درست میکنم غذای سنتی اشکنه کشک اشکنه تخم مرغ .کله گنجشکی ابگوشت .کشک و بادمجان خلاصه بهترین غذاها همیناست .بچهها م عاشق غذای خونگی ان.ماشاالله